آزمایش سدیم خون چیست؟
آزمایش سدیم خون (که با عنوان آزمایش سدیم سرم نیز شناخته میشود) یکی از راههای اندازهگیری میزان سدیم خون است. این آزمایش معمولاً بخشی از آزمایشهای گروهی است که میزان مواد مختلف در خون را اندازهگیری میکنند، این آزمایشها عبارتند از:
پانل متابولیک پایه (BMP) که با عنوان پانل الکترولیت، پانل شیمی و chem 7 نیز شناخته میشود. این آزمایش میزان الکترولیت (اسید متعادل کنندهی خون)، و گلوکز خون را اندازهگیری میکند.
پانل متابولیک کامل (CMP) وضعیت الکترولیتها، سطح پروتئینهای خون و عملکرد کبد را بررسی میکند.
سدیم کلیدیترین ماده برای ارسال سیگنالهای الکتریکی بین سلولها و کنترلکننده میزان مایعات بدن است. بدن برای کارکرد صحیح سلولهایش به سدیم نیاز دارد. رایجترین شکل سدیم، سدیم کلرید است که در نمک خوراکی نیز یافت میشود. بدن روزانه مقدار مشخصی از سدیم خود را از طریق تعریق و ادرار از دست میدهد. آزمایش سدیم خون میزان سدیم خون را اندازهگیری میکند، چرا که سطح سدیم بسیار پایین و یا بسیار بالا میتواند مشکلاتی را ایجاد کند.
آزمایش سدیم خون را در خانه انجام دهید.
علائم عدم تعادل میزان سدیم:
نشانهها و علائم خاصی در فرد سبب میشود که پزشک نسبت به بالا و یا پایین بودن سطح سدیم در بدن سوظن پیدا کند. در این صورت ممکن است گیجی، فراموشکاری و مشکلاتی برای استدلال فرد ایجاد شود. سایر علائمی که توسط پزشک بررسی میشوند عبارتند از:
- گرفتگی و کشش عضلات
- مشکلاتی به هنگام راه رفتن
- حالت تهوع
- خستگی
- تنگی نفس
- سردرد
- تورم و یا تجمع مایعات در قسمتهای خاصی از بدن
- احساس تشنگی در اکثر مواقع
- ادرار نکردن به اندازه کافی
- بالا آوردن
- اسهال
- ضعف
- مشکل خواب (بی خوابی)
- گیجی
دلایل عدم تعادل سدیم:
هرچیزی میتواند سبب به هم ریختن تعادل سطح سدیم بدن شود، این موارد عبارتند از:
- جراحی، آسیب دیدگی و یا بیماریهای جدی
- خوردن نمک و نوشیدن بیش از اندازهی مایعات – و یا مصرف کم
- دریافت مایعات تزریقی
- مصرف داروهای ادرارآور، که میزان مایعات بدن را کاهش میدهند
- مصرف داروهای حاوی هورمون آلدسترون
- دیابت
- مشکلات کلیوی
در صورتی که علائم عدم تعادل سدیم را داشته باشید، و یا در معرض ابتلا به این بیماری باشید، پزشکتان آزمایشی را برای شما تجویز خواهد کرد.
به هنگام انجام آزمایش سدیم خون باید انتظار چه چیزی را داشته باشیم؟
گاهی اوقات آزمایش سدیم خون، بخشی از یک آزمایش کامل است. ممکن است پزشک و یا پرستار شما از این آزمایش با عنوان"آزمایش سدیم سرم" یاد کند.
برای انجام این آزمایش، تکنسینی از ناحیهی بازو و یا پشت دست شما خون خواهد گرفت. تکنسین برای متورم کردن رگهای شما، بندی از جنس الاستیک را به دور بازوری شما میبندد، با این کار خون گرفتن سادهتر خواهد شد. سپس سوزن سرنگ وارد رگ شما شده و خون گرفته میشود، خون گرفته شده به شیشهی کوچکی منتقل میشود. بند الاستیکی از بازو باز میشود. پس از گرفتن خون، سوزن از رگ خارج شده و محل سوراخ شده پوشانده میشود.
ریسک این آزمایش بسیار پایین است. احتمال خونریزی در حل خون گرفتن و یا کبودشدگی وجود دارد. احتمال دارد پس از گرفتن خون احساس سرگیجه به شما دست دهد. هرگاه پوست بریده شود احتمال عفونت وجود دارد.
نتایج آزمایش سدیم خون به چه معنایی هستند؟
سطح غیرطبیعی در آزمایش سدیم خون میتواند بنا به دلایل متعددی ایجاد شود. اگر سطح سدیم بدن شما بسیار بیشتر از آب بدنتان باشد، به این بیماری هایپرناترمیا (بالا بودن سدیم خون) گفته میشود. در صورتی که سطح سدیم بسیار پایین باشد، بیماری هیپوناترمیا (پایین بودن سدیم خون) نامیده میشود.
هایپرناترمیا در نتیجهی موارد متعددی ایجاد میشود، این موارد عبارتند از:
- مشکل در غدد فوق کلیوی، که در قسمت بالایی کلیههای شما قرار گرفتهاند. این غدد به عملکرد سیستم ایمنی بدن و واکنش در برابر استرس کمک میکنند.
- نوعی از دیابت که در آن کلیه ها آب را نگاه نمیدارند.
- کاهش بیش از اندازهی مایعات بدن از طریق تعریق، اسهال، مصرف داروهای ادرارآور و سایر موارد.
- استفاده بیش از اندازه نمک در رژیم غذایی.
- استفاده بیش از اندازه برخی از داروها، از جمله NSAIDها، قرصهای جلوگیری از بارداری، و یا لاگزاتیوها
هایپوناترمیا میتواند در نتیجهی شرایط زیر ایجاد شود:
- غدد فوق کلیوی به اندازهی کافی هورمون تولید نکنند.
- استفراغ و اسهال شدید.
- افزایش میزان مایعات بدن به دلیل شرایطی از قبیل سیروز یا تشمع کبدی، نارسایی احتقانی قلبی، و نارسایی کلیه.
- مشکل در نحوه آزادسازی هورمونهای آنتی دیورتیک (ضد ادرار)
- وجود مقدار بالای وازوپرسین، که به متعادل نگاه داشتن سطح آب بدن کمک میکند.
- استفاده از داروهای خاص، از جمله دیورتیکها، داروهای ضد افسردگی و اپیوئید (مواد افیونی)
نباید نگران بالا و یا پایین بودن سطح سدیم خون در آزمایش بود. پزشک شما نتایج آزمایش سطح سدیم خون شما را با در نظر گرفتن وضعیت سلامت کلی و پیشینهی پزشکی بررسی میکند. احتمال تکرار این آزمایش وجود دارد.
ارسال نظر