کشاندن خودروسازان بزرگ چین به ایران

استفاده از فرصت وین

 وین طی دو ماه گذشته شاهد مذاکرات فشرده ایران با ۱+۴ بوده است؛ این مذاکرات همچنان ادامه دارد، هر چند جزییات جدیدی از این گفت‌وگوها مخابره نشده است، اما طرف های درگیر از روند خوب آن حکایت می کنند. بازار و صنعت خودروی کشور نیز به رغم این که طی این مدت کج دار و مریز به فعالیت های خود ادامه می دهد. اما بر کسی پوشیده نیست که بسیاری از گره های صنعت و اقتصاد کشور با این توافق باز خواهد شد. در این میان، به نظر می رسدکه هم‌اکنون زمان مناسبی است تا متولیان و سیاست‌گذاران کلان این صنعت باید از فرصت پیش رو استفاده کنند تا پای غول های خودروساز چینی را به ایران باز کنند.

توصیه رسایی به کمپین "خودرو ایرانی نخریم"

فاصله زیاد تا تحقق اهداف

هر چند طی مدت زمانی که از تحریم مستقیم صنعت خودروسازی ایران گذشته شرکت های خصوصی و شبه دولتی سعی بر دور زدن و ادامه فعالیت های خود داشته و به قدر توان محصولات جدیدی نیز روانه بازار کرده اند؛ با این حال، باید در نظر داشت که با این حجم از تولید و نوع محصولات نه می توان آنچنان که باید و شاید نیاز بازار داخل را برطرف کرد و نه می توان اهداف اعلام شده از سوی وزیر صمت را محقق کرد.

فاطمی امین  در اولین روزهایی که بر کرسی صدارت نشست اعلام کرد تولید ۳ میلیون دستگاهی و صادرات ۱ میلیون از آن را برای سال ۱۴۰۴ هدف گذاری کرده است، اما با همین فرمانی که در حال حاضر این صنعت پیش می رود، به نظر می رسد که این هدف محقق نخواهد شد.

همکاری با چینی ها، توفیق اجباری

بنابراین خودروسازی ایران چاره ای جز همکاری با بزرگان چینی این صنعت ندارد و شاید این یک توفیق اجباری باشد، چراکه در وهله اول، تولیدکننده غیر چینی که سابقه حضور در ایران را دارند به واسطه تجربه تحریم ها قبلی بسیار بااحتیاط و حساب‌شده به ایران باز خواهند گشت. معنی دیگر این احتیاط، عدم سرمایه گذاری مجدد در ایران است، چون عمده آن شرکت ها متعلق به بخش خصوصی بوده و سودآوری در فعالیت های اقتصادی هدف اول آن هاست، بنابراین آن ها برای حفظ سرمایه و کسب سود شرایط بسیاری را مدنظر قرار می دهند. در این میان، نمی توان به آن ها به دلیل این رفتار خرده گرفت،‌چراکه کار آن، کاری اصولی و مبتنی بر چارچوب های اقتصادی است. بنابراین صنعت خودروسازی ایران است که نیاز به سرمایه گذاری و همکاری با آنان را دارد.

چه کشورهایی قطعات خودرو ایرانی می‌خرند؟

برداشتن عینک توهم

در این میان، برخی کارشناسان به مزیت های رقابتی خودروسازی در ایران اشاره می کنند و مدعی هستند که شرکای سابق و برخی دیگر از خودروسازان برای حضور در بازار ایران سر و دست می شکنند. در مقابل این افراد باید بیان کرد که حجم بازار ایران برای بسیاری از شرکت های بزرگ دنیا، از جمله خودروسازان بزرگ چین، آش دهان سوزی نیست، چراکه مقیاس تولید و بازارهای جهانی آن ها با بازار ایران اصلاً قابل قیاس نیست. از سوی دیگر، شرایط سال های اخیر و اثرات سیاسی بر صنعت باعث شده است فاصله زیادی میان ایران و سایر بازیگران بزرگ صنعت خودروی دنیا ایجاد شود، بنابراین باید عینک توهم را از چشم برداشت و پیرامون خود را آن گونه که هست دید و رصد کرد.

آیا توان رقابت با رقبا را داریم؟

در حال حاضر، صنعت خودروسازی ایران نیازهای بسیاری دارد؛‌ نیازهایی که تا برطرف نشوند نمی توان انتظار داشت بتوانیم در این صنعت در عرصه جهانی اثرگذار باشیم. وزیر محترم صمت سودای صادرات در سر دارند، این صادرات با کدام محصول قرار است انجام شود؟ آیا از نظر مقیاس تولید، کیفیت ، تنوع و نوآوری توان رقابت با رقبای حاضر در منطقه خود را داریم؟

در این وضعیت به نظر می رسد یکی از بهترین راهکارها فراهم کردن شرایطی است تا بتوانیم براساس آن بازیگران بزرگ خودروساز چینی را وارد ایران کنیم. در واقع، مسئولان امر باید از فرصتی که پیش روی کشور است به درستی استفاده کنند؛ یکی از آن ها مذاکرات وین (در صورت دستیابی به توافق نهایی) و دیگری استفاده از قرار داد ۲۵ ساله است. در واقع، برای این که بتوانیم غول های چینی را وارد ایران کنیم باید چشم انتظار وین باشیم، چراکه بسیاری از آن ها شرکای آمریکایی دارند، اما در صورت دستیابی به توافق است که می توان انتظار حضور آنان را داشت. با حضور این گروه از خودروسازان چینی مانند  جیلی ،  بی وای دی ،  نیو  و  سایک  می توان امیدوار به حضور مستمر و پایدار در عرصه جهانی این صنعت باشیم.

وسوسه حضور با چینی ها

در همین حال، با حضور خودروسازان بزرگ چینی می توان امیدوار به حضور سایر بازیگران غیر چینی نیز بود، چراکه از یک سو، رقابت و سودآوری برای آنان مطرح است و از سوی دیگر، پیغام ثبات برای آنان مخابره می شود. به بیان ساده، می توانیم با فراهم کردن شرایط مناسب تولید برای خارجی ها ایران را به میدانی برای رقابت آنان تبدیل کنیم.

از سوی دیگر اگر واقع بینانه به این قضیه نگاه کنیم، با محصولات فعلی که در ایران تولید می شود تنها می توانیم تحریم ها را دور بزنیم و از عطش بازار بکاهیم. هر چند بسیاری از شرکت ها، به خصوص خودروسازان بخش خصوصی، در برنامه های خود اهداف صادراتی نیز گنجانده اند، اما این محصولات با توجه به رقبای قدرتمندی که وجود دارند خواهان چندانی نخواهند داشت.

بنابراین در وضعیت فعلی باید برای نتیجه حاصل از وین برنامه های متنوعی در نظر گرفت، برنامه هایی که بتوان با آن، سال های از دست رفته را با سرعت مناسب و متعادلی جبران کرد. به نظر می رسد زمان آن رسیده است که واقعاً به سمت خودروساز شدن حرکت کنیم.

رایج ترین علائم خرابی گیربکس خودرو