درباره بیماری رتینوپاتی دیابتی و روش های درمان آن چه می دانید؟
دیابت بیماری مزمنی است که با عوارض فراوانی همراه است و از جمله می تواند بر سلامت چشمان فرد مبتلا تاثیر بگذارد. هر ساله میلیون ها آمریکایی با کاهش بینایی مرتبط با دیابت روبرو می شوند. شایع ترین بیماری چشم دیابتی، رتینوپاتی دیابتی است که علت اصلی نابینا شدن در بزرگسالان آمریکایی است. این مشکل معمولاً فقط افرادی را تحت تأثیر قرار می دهد که سال ها درگیر دیابت بوده اند.
برای تخمین زدن میزان رواج این مشکل این را در نظر بگیرید که طبق داده های NHS ، فقط در انگلیس هر ساله 1280 مورد جدید نابینایی ناشی از رتینوپاتی دیابتی گزارش می شود و تصور می شود 4200 نفر دیگر نیز در این کشور در معرض خطر از دست دادن بینایی مربوط به رتینوپاتی هستند. به علاوه طبق داده های اخیر مرکز کنترل و پیشگیری بیماری های ایالات متحده (CDC)، تقریباً 26 میلیون آمریکایی - تقریباً 8.3٪ از جمعیت ایالات متحده - به دیابت مبتلا بوده و بیش از 28٪ از جمعیت این بیماران دیابتی با سن 40 سال یا بیشتر درگیر رتینوپاتی دیابتی (DR) و بیماری چشم دیابتی هستند.
رتینوپاتی دیابتی که به گاها خونریزی چشم دیابتی نیز معروف است، بیماری است که در اثر آسیب رساندن دیابت به رگ های خونی ظریف موجود در شبکیه ایجاد می شود. این امر باعث نشت مایعات یا خونریزی این رگ های خونی موجود در شبکیه چشم می شود. سرانجام، این امر منجر به مشکلات بینایی می شود که با متاسفانه عینک و یا لنز قابل اصلاح نیست. رتینوپاتی دیابتی معمولاً هر دو چشم را درگیر می کند.
رتینوپاتی به دو شکل ایجاد می شود:
- تورم عروق خونی شبکیه (ادم ماکولای دیابتی) و نشت و تجمع مایع در ماکولا که حساس ترین قسمت شبکیه و مسئول دید مرکزی و دید رنگی است. این اتفاق دلیل اصلی کاهش بینایی مرتبط با رتینوپاتی دیابتی است.
- ایجاد عروق خونی جدید که طبیعی نبوده و بسیار شکننده هستند بر روی شبکیه که منجر به خونریزی شبکیه چشم می شوند.
نشانه ها
معمولاً هیچ علائمی از رتینوپاتی دیابتی وجود ندارد تا زمانی که بینایی شما شروع به تغییر کند. وقتی این اتفاق می افتد، یعنی بیماری در مراحل شدید است. البته خوشبختانه با معاینه منظم چشم، می توانید بیماری را در مراحل اولیه شناسایی کنید که در نتیجه موفقیت در درمان افزایش خواهد یافت.
علائم رتینوپاتی دیابتی و عوارض آن ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تغییرات ناگهانی در بینایی، تاری در دید، ایجاد مشکل در خواندن
- دیدن لکه ها جلوی چشم
- از بین رفتن جزئی یا کلی بینایی
- وجود سایه و یا هاله در سراسر میدان دید
- درد چشم، فشار یا قرمزی مداوم چشم.
عوامل خطر
- کنترل ضعیف قند خون
- دیده شدن پروتئین در ادرار
- فشار خون بالا
- دیابت طولانی مدت
- افزایش سطح چربی ها (تری گلیسیرید) در خون
مشخص شده است که خطر ابتلا به رتینوپاتی دیابتی با افزایش سن و همچنین با کنترل سطح قند خون و فشار خون، کاهش می یابد.
پیشگیری و تشخیص
کنترل صحیح و مناسب سطح گلوکز خون در طولانی مدت، مهم ترین عامل برای جلوگیری از بروز خونریزی چشم دیابتی است. از جمله اقداماتی که می توان برای کاهش خطر این مشکل انجام داد ، می توان به این موارد اشاره نمود:
- معاینه منظم و سالیانه چشم بیماران دیابتی
- کنترل منظم سطح قند خون
- انجام منظم آزمایش ادرار برای بررسی سطح کتون موجود در آن
- اجتناب از استعمال سیگار
- کنترل منظم فشار خون و سطح کلسترول خون
تشخیص : رتینوپاتی دیابتی را می توان با معاینه منظم چشم پزشکی تشخیص داد.
درمان رتینوپاتی دیابتی
به صورت کلی درمانی برای رتینوپاتی دیابتی وجود ندارد و بیشتر درمان ها با هدف جلوگیری و یا به تأخیر انداختن کاهش بینایی صورت گرفته که خوشبختانه بسیار هم خوب عمل می کنند. به یاد داشته باشید که هر چه بیماری زودتر تشخیص شود، درمان آن آسان تر بوده و احتمال حفظ بینایی بیشتر افزایش خواهد یافت.
گزینه های درمانی رایج عبارتند از:
لیزر درمانی (فوتوکوآگلولاسیون):
در درمان بیماری چشم دیابتی اغلب از جراحی لیزر استفاده می شود. البته که درمان با لیزر برای رتینوپاتی دیابتی معمولاً بینایی را بهبود نمی بخشد و در واقع این روش درمانی برای جلوگیری از کاهش دید بیشتر طراحی شده است.
لیزر چشم دیابتی درمانی است که به طور کلی نشت عروق خونی یا بافت آسیب دیده در شبکیه چشم را هدف قرار می دهد و خصوصا در مدیریت خونریزی های شبکیه که به تازگی رخ داده اند، می تواند موثر باشد.
اگر لیزر قبل از آسیب شدید شبکیه انجام شود، برای جلوگیری از کاهش بینایی معمولاً خوب عمل کرده و ممکن است به کاهش ادم ماکولا کمک کند. به علاوه لیزر درمانی، با افزایش رساندن مواد مغذی و اکسیژن به شبکیه مرکزی کمک می کند تا سلامت سلول های ماکولا که برای دید دقیق و درک رنگ ضروری هستند، حفظ شود.
خوب است بدانید که این عمل معمولاً بدون درد است و هیچ عارضه ای ندارد، اما می تواند بر رانندگی در شب و بینایی محیطی تأثیر بگذارد.
درمان با لیزر برای رتینوپاتی دیابتی معمولاً به بستری شدن در بیمارستان نیاز ندارد، این کار معمولا به صورت سرپایی در یک کلینیک یا مطب پزشک انجام خواهد شد. بعد از لیزر، باید از عینک آفتابی استفاده کنید، زیرا چشم های شما موقتاً گشاد و به نور حساس هستند. به علاوه اگر بعد از لیزر، دچار تاری دید شده و یا لکه های رنگی و سیاه را جلوی چشمتان مشاهده کردید، نترسید، این ها از عوارض لیزر بوده و به مرور برطرف خواهند شد.
عمل شبکیه چشم
در مواردی که رتینوپاتی پیشرفته بوده و جداشدگی شبکیه رخ دهد، لازم است دست به جراحی و ترمیم زد تا مانع از وقوع نابینایی شد. هر چه این اقدامات زودتر انجام شوند، شانس موفقیت بیشتر خواهد بود. در موارد شدید رتینوپاتی، انتخاب پزشک ممکن است عمل شبکیه چشم باشد که به ویترکتومی معروف بوده و در طی آن بخش زجاجیه چشم برداشته می شود. این جراحی به نسبت روش پیچیده ای بوده و باید حتما در اتاق عمل انجام شود. خوشخبتانه اغلب بیماران به این روش درمانی پاسخ قابل قبولی داده و به مرور وضعیت بیناییشان بهتر می شود.
ارسال نظر