بختک در خواب چیست ؟ جن یا دلایل علمی ؟

بختک در خواب یک نوع ناهنجاریست که بسیاری از افراد حداقل یکبار آن را تجربه کرده اند. هنگام بروز این اتفاق ترس و اضطراب شدیدی به سراغتان می آید، اما باید به خودتان مسلط باشید و با شناخت کامل از این مشکل در زمان بروز آن بتوانید خودتان را کنترل و از شر آن خلاص شوید.

بختک در خواب یا فلج خواب چیست؟

فلج خواب یا بختک خواب یک ناهنجاری خواب، یا رویدادی نامطلوب است که با خواب ارتباط دارد. این اتفاق درست هنگام به خواب رفتن و یا هنگام بیدار شدن در صبح، در زمانی بین خواب و بیداری، رخ می‌دهد.

موارد شایع این مشکل با تجربه‌های خواب دیدن همراه هستند که دارای توهمات دیداری، شنیداری و حسی می‌باشند. این توهمات همگی در مرحله گذار بین بیداری و خواب رخ می‌دهند.

تجربه‌هایی از بختک در خواب قرن‌هاست که گزارش می‌شود و افراد با فرهنگ‌های مختلف دارای تجربه یکسانی از آن هستند. فلج خواب کوتاه است و خطر جانی برای فرد در پی ندارد، اما ممکن است فرد ترس و وحشت آن را به خاطر داشته باشد.

شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که وحشت‌زده از خواب بپرید ولی قادر به حرکت دادن بدن خود و درست نفس کشیدن نباشید. به این حالت بختک یا فلج خواب می‌گویند.

طبقِ تحقیقاتِ انجام شده، تقریبأ ۷٪ افرادِ بزرگسال و نزدیک به ۳۲٪ بیماران روحی- روانی ، در طولِ زندگیِ خود، حداقل یک بار فلجِ خواب را تجربه میکنند.

چند مطالعه نیز نشان میدهد که ۳۶٪ از تمامیِ مواردِ بختک ، در سنینِ بینِ ۲۵ تا ۴۴ سالگی رخ میدهد.

 کابوسِ بختک که معمولأ بینِ چند ثانیه تا چند دقیقه بیشتر به طول نمی انجامد، غالبأ هنگامِ بلوغ شروع شده و در سنِ ۲۰ تا ۳۰ سالگی، افزایش مییابد. فلجِ خواب معمولأ در مردان و زنان، به نسبتِ مساوی رخ میدهد.

خوب است بدانید که فلج خواب به هیچ وجه خطرناک نبوده ولی اگر این علائم در شما تکرار شد به یک دکتر مغز و اعصاب مراجعه کنید تا با ارائه برنامه تنظیم خواب و یا تجویز دارو، خواب شب را برای شما آسان سازد.

هنگام بختک در خواب چه اتفاقی می‌افتد؟

هنگامی‌که فرد خواب است، بدن در حال استراحت است، و عضلات ارادی بدن حرکتی ندارند. این امر باعث می‌شود تا فرد در حین خواب دیدن آسیبی به خود وارد نکند.

فلج خواب یا بختک شامل یک قطع یا اختلال (بخش بخش شدن) مرحله حرکت سریع چشم در خواب (REM) می‌باشد. بدن بین مرحله حرکت سریع چشم (REM) و حرکت غیر سریع چشم (NREM) می‌ماند از این مرحله به آن مرحله در حال تغییر است.

یک مرحله NREM-REM حدودا ۹۰ دقیقه طول می‌کشد و بیشتر زمان صرف شده در خواب برای مرحله NREM می‌باشد. در طی این مرحله، بدن در حال استراحت است. در طی مرحله REM چشم‌ها به سرعت حرکت می‌کنند اما بدن در حال استراحت است. رویاها در این مرحله دیده می‌شوند.

در فلج خواب، مرحله گذار و انتقال بدن به خواب REM و یا خارج شدن از آن، با مغز همگام نیست. در این زمان فرد هوشیار است درحالی‌که بدن او در حالت فلج یا خواب باقی‌مانده است. نواحی از مغز که کار تشخیص خطرات را بر عهده دارند در این وضعیت در بالاترین وضعیت و کاماً حساس می‌باشند.

بسیاری از افرادی که در این وضعیت از خواب بیدار می‌شوند صرفا چشمان خود را گشوده و به سرعت شروع به حرکت می‌کنند. اما آن‌ها که فلج در خواب را تجربه می‌کنند آنطور که دنیس می‌گوید در واقع نوعی «اختلال در ساعت مولکولی» را پشت سر می‌گذراند.

این پدیده در اغلب موارد چند ثانیه تا یک دقیقه طول می‌کشد، اما در موارد نادرتر ممکن است که فردی به ۱۰ الی ۱۵ دقیقه زمان نیاز داشته باشد تا بتواند به طور کامل توان حرکتی خود را باز یابد.

انواع بختک در خواب

هر فردی می‌تواند ابتلای خود به عارضه فلج خواب را به سادگی تشخیص بدهد، اما بسیار مهم است که برای تعیین علت وقوع فلج خواب که می‌تواند بیماری‌هایی از قبیل حمله خواب یا یک بیماری عصبی باشد، حتماً به پزشک مراجعه کنید.

در صورتی که هنوز مطمئن نیستید که به عارضه فلج خواب دچار شده‌اید، با یک پزشک متخصص بیماری‌های خواب مشورت کنید.

به طور کلی دو نوع مختلف از عارضه فلج خواب وجود دارد که ممکن است شما آن را در خودتان تشخیص بدهید:

• بختک در خواب ایزوله (ISP)

گر تا به حال به طور آگاهانه این تجربه را داشته‌اید که در هنگام به خواب رفتن یا بیدار شدن از خواب قادر به حرکت کردن یا حرف زدن نبوده‌اید، در واقع شما فلج خواب ایزوله را تجربه کرده‌اید.

این نوع از فلج خواب بسیار شایع است و معمولاً برای فرد آزار دهنده نیست.

حملات فلج خواب ایزوله معمولاً فقط یک تا دو دقیقه طول می‌کشد و احتمال دوام آن در دراز مدت بسیار کم است.

• بختک در خواب ایزوله مکرر (RISP)

در صورتی که شما به طور مکرر علائم ناتوانی در حرکت کردن و صحبت کردن را در هنگام به خواب رفتن یا بیدار شدن از خواب تجربه می‌کنید، به فلج خواب ایزوله مکرر دچار شده‌اید.

این حالت از فلج خواب در واقع یک بیماری مزمن است که می‌تواند باعث تحریک اضطراب شدید و بروز ترس از خوابیدن در شما شود.

تنها حدود ۳% از کل افرادی که از فلج خواب رنج می‌برند دوره‌های مکرر آن را تجربه می‌کنند و در بسیاری از موارد نیز با عوارض دیگری مانند حمله خواب همراه است.

علت بختک در خواب

حمله خواب می‌تواند یکی از علل بختک باشد. اگر در طول روز دچار خستگی مفرط باشید حمله خواب ممکن است علت اصلی بروز این مشکل برای شما باشد. اگر فکر می‌کنید که احتمالا دچار این مشکل هستید با پزشک متخصص در زمینه اختلالات خواب خود صحبت کنید.

خوابیدن به پشت (به حالت طاق باز)

در صورتی که شما اغلب به حالت طاق باز می‌خوابید، خطر وقوع فلج خواب در شما بیشتر می‌شود. هنوز به طور دقیق مشخص نیست که چرا خوابیدن به پشت باعث افزایش احتمال بروز فلج خواب می‌شود، اما بیش از ۵۰ درصد از موارد فلج خواب در افرادی اتفاق افتاده است که به این وضعیت خوابیده بوده اند.

امواج مغزی از دلایل بختک در خواب

این نکته را باید مد نظر داشت که امواج مغزی در یک فرد در زمان خواب می‌تواند باعث وقوع فلج خواب شود. نتایج یک مطالعه نشان داده است که در زمان وقوع فلج خواب، شدت‌های نامتناسبی از امواج آلفا و جهش‌های متناوبی از امواج بتا، به ویژه در مغز افرادی که دچار توهم بصری بوده‌اند، وجود داشته است.

این نتایج به معنی آن است که فردی که از لحاظ هوشیاری کاملاً در حالت بیدار و طبیعی است، از لحاظ فیزیکی هنوز در یک حالت فلج عضلانی در مرحله خواب (مرحله حرکت سریع چشم) گیر کرده است.

برنامه خواب پر هرج و مرج

افرادی که برنامه خواب بسیار متغیری دارند یا به وفور به مسافرت‌های کاری می‌روند و نمی‌توانند برنامه خواب خود را با ساعت زمانی مقصد جدید خود تطبیق بدهند ممکن است به فلج خواب دچار شوند.

در واقع نداشتن یک برنامه خواب منظم که بدن شما بتواند نسبت به آن سازگاری و مطابقت پیدا کند، می‌تواند منجر به بروز اختلالات خواب و چرخه خواب غیر طبیعی شود.

دارو‌ها از مهم ترین عوامل بختک در خواب

تحقیقات نشان داده است که مصرف بعضی از دارو‌ها اعم از دارو‌های تجویز شده توسط پزشک، دارو‌های بدون نسخه و یا مواد مخدر می‌تواند با وقوع فلج خواب در بعضی افراد ارتباط داشته باشد.

حتی مشروبات الکلی نیز به عنوان یکی از عوامل احتمالی فلج خواب شناخته می‌شود، زیرا الکل می‌تواند در روند مراحل معمول خواب اختلال ایجاد کند.

بعضی از محققین معتقدند که سوء مصرف مواد مخدر، دارو‌ها (مخصوصاً داروی بیماری‌های روانی) و مصرف محرک‌های روانی (مانند دارو‌هایی که برای درمان اختلال کم توجهی – بیش فعالی استفاده می‌شود) می‌تواند احتمال وقوع فلج خواب را افزایش دهد.

پیش‌زمینه ژنتیکی

بسیاری از دانشمندان معتقدند که چندریختی (پلی‌مورفیسم) ژنتیکی می‌تواند عامل وقوع فلج خواب باشد. در این رابطه شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد اگر فردی در بین اعضای خانواده یا فامیل درجه یک شما به مشکل فلج خواب دچار باشد، احتمال آنکه شما هم به این مشکل دچار شوید بیشتر از معمول خواهد بود.

گرفتگی عضلات پا

خطر وقوع فلج خواب در افرادی که بیشتر در معرض گرفتگی عضلات به ویژه عضلات پا‌های خود هستند، معمولاً بیشتر از دیگران است.

بیماری روانی پیش زمینه ای برای بختک در خواب

افرادی که از نوعی بیماری روانی از قبیل اختلال اضطراب، اختلال دو قطبی، افسردگی و یا بیماری اسکیزوفرنی رنج می‌برند، بیشتر در معرض وقوع فلج خواب هستند.

این قبیل بیماری‌ها باعث اختلالاتی در روال طبیعی خواب و نوساناتی در عملکرد انتقال‌دهنده‌های عصبی (نوروترانسمیترها) می‌شوند و اغلب برای درمان آن‌ها از دارو‌های روانپزشکی استفاده می‌شود که خود این دارو‌ها نیز می‌توانند احتمال وقوع فلج خواب را افزایش بدهند.

بیماری‌های عصبی

احتمال وقوع فلج خواب در افراد مبتلا به بیماری‌های عصبی مانند میگرن و صرع بیشتر از حد معمول است.

بیماری‌های مخرب اعصاب

در افرادی که به انواع مختلف بیماری‌های مخرب اعصاب مبتلا هستند، احتمال وقوع فلج خواب افزایش پیدا می‌کند.

محرومیت از خواب می تواند باعث بختک در خواب شود

افرادی که خود را در معرض محرومیت از خواب مخصوصاً در یک دوره زمانی طولانی قرار می‌دهند، تغییرات نامطلوبی را در چرخه خواب و ریتم شبانه‌روزی خود به وجود می‌آورند. این تغییرات عمدتاً برای فرد مضر هستند و می‌تواند به عنوان یکی از علل مستقیم وقوع فلج خواب عمل کند.

مصدومیت

میزان بروز فلج خواب در افرادی که به نوعی مصدومیت یا آسیب‌دیدگی ناگهانی دچار شده‌اند، بیشتر است. دانشمندان معتقدند که وقوع مصدومیت باعث ایجاد تغییراتی در عملکرد مغز و اختلال در چرخه خواب و بیداری می‌شود.

علاوه بر آن مصدومیت‌ها اغلب منجر به محرومیت شدید از خواب، کابوس‌های ترسناک، بی‌خوابی و بیدار شدن مکرر از خواب در طول شب (اختلال خواب) می‌شود.

علائم بختک در خواب چیست؟

علائم فلج خواب عبارتند از:

• ناتوانی در حرکت دادن بدن هنگام بخواب رفتن یا بیدار شدن که تا چند ثانیه یا چند دقیقه ادامه دارد.
• هوشیاری فرد بیدار است.
• در حین حمله، فرد قادر به صحبت کردن نیست.
• داشتن توهمات و احساساتی که موجب ترس می‌شوند.
• احساس فشار بروی سینه
• به سختی نفس کشیدن
• احساس نزدیک شدن به مرگ
• عرق کردن
• سردرد، درد عضله و پارانویا (هذیان‌گویی)
• اصوات، احساسات و محرک‌های دیگری که در روز معمولی و غیر ترسناک هستند و مغز به‌طور عادی به آن‌ها اعتنایی نمی‌کند، به‌طور نامتناسب و غیرمعمولی قابل‌توجه می‌شوند.

چگونه فلج خواب تشخیص داده می‌شود؟

فلج خواب معمولا به‌عنوان یک بیماری تشخیص داده نمی‌شود، اما درصورتی‌که علائم آن نگران‌کننده باشند، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

هنگام بروز این مشکلات، مراقبت‌های پزشکی می‌تواند کمک‌کننده باشد:

• وقتی فلج خواب به‌طور منظم اتفاق بیافتد.
• نگرانی در هنگام به رختخواب رفتن یا به‌سختی خوابیدن
• فرد در طی روز به‌طور ناگهانی بخواب می‌رود یا معمولاً در طول روز خواب‌آلود است.

بخواب رفتن ناگهانی در طی روز می‌تواند نشانه‌ای از حمله خواب باشد، یک اختلال نادر مغزی که باعث می‌شود فرد در زمان‌هایی غیرمنتظره و نابهنگام به خواب رود یا کنترل عضلات خود را از دست بدهد. اگر استرس یا اضطرابی دراین‌باره وجود داشته باشد، بررسی این مشکلات ممکن است به بهبود این علائم کمک کند.

درمان فلج خواب یا بختک

خواب کافی داشته باشید

یک راه ساده برای کاهش و کنترل بختک در خواب این است که خواب کافی داشته باشید. به‌طورکلی، یعنی شما به حداقل شش ساعت خواب در شب نیاز دارید، البته معمولا هشت ساعت خواب بهتر است. به این معنا که باید خوابتان را در اولویت قرار دهید و هنگام نیاز به خواب به آن اهمیت دهید.

خود را به یک برنامه زمانی برای خواب عادت دهید

خوابیدن در یک زمان مشخص در شب و نیز بیدار شدن در زمانی مشخص در روز، بدنتان را عادت می‌دهد که انتظار چه چیزی را داشته باشد. در این صورت، هنگامی‌که ساعت رفتن به رختخواب فرا می‌رسد خواب‌آلود خواهید بود و احتمالا آسان‌تر به خواب بروید و خواب بهتری خواهید داشت.

همچنین مشخص کردن یک راهنما (علامت) خواب می‌تواند به شما کمک کند. از چیزی‌هایی که شما را آرام می‌کند، مانند نوشیدن یک فنجان چای، خواندن کتاب، عبادت یا مدیتیشن استفاده کنید و این کار را هر شب قبل از خواب انجام دهید.

مصرف مکمل‌ ها

مصرف مکمل‌های خاصی از قبیل ملاتونین می‌تواند به افزایش کیفیت خواب و تنظیم ریتم خواب و بیداری در شبانه‌روز کمک می  نماید.

به ویژه در افرادی که به صورت شیفتی کار می‌کنند و یا افرادی که به علت سفرهای کاری متعدد مشکل تأخیرهای مکرر در خواب دارند.

بنابراین برای بهبود کیفیت خواب خود می‌توانید از ملاتونین و یا سایر مکمل‌های مناسب استفاده کنید.

از عادات نادرست در هنگام خواب پرهیز کنید

در حالیکه انجام برخی کارها قبل از خواب برای کمک به خواب شما حائز اهمیت است، انجام ندادن بعضی کارهای دیگر نیز اهمیت دارد. به طور مثال از مصرف کافئین و الکل خودداری کنید زیرا هر دوی آنها می‌توانند تاثیری منفی روی خوابتان داشته باشند. همچنین حجم غذایی که در شب میخورید خیلی سنگین نباشد و یا قبل از خواب سیگار نکشید.

دو ساعت قبل از خواب سعی کنید همه ی صفحات نمایشگر (مانند تلویزیون و موبایل) را خاموش کنید، زیرا می‌توانند روی خواب‌تان تاثیر گذار باشند و برای رفتن به رختخواب آماده شوید. در این حین از انجام کارهایی که ممکن است بسیار تحریک کننده و برهم زننده خواب باشند، خودداری کنید.

به پهلو بخوابید

بختک یا فلج خواب اغلب و در بیشتر موارد هنگام خوابیدن به پشت اتفاق می افتد. این امر شاید به این خاطر باشد که زبان به سمت عقب در گلو کشیده می‌شود و باعث انسداد موقتی هوا خواهد شد. در عوض، خوابیدن به پهلو می‌تواند احتمال رخ دادن فلج خواب را در شما کمتر کند.

اگر عادت دارید به پشت بخوابید، یک جیب را به پشت لباس خواب خود بدوزید یا یک جوراب را با سنجاق به آن وصل کنید و یک یا دو توپ تنیس را در آن قرار دهید تا از این عادت جلوگیری کند.

ورزش منظم داشته باشید

لازم نیست که حتما به باشگاه بروید. به‌سادگی می‌توانید تمرینات ورزشی سبک را در برنامه‌ی روزانه خود جای دهید. به‌طور مثال، قدم زدن در صبح ایده خوبی خواهد بود.

ورزش کردن می‌تواند به بهتر خوابیدن شما کمک کند، البته نباید درست در زمان خواب یا زمانی بسیار نزدیک به آن ورزش کنید زیرا باعث ایجاد انرژی در بدن می‌شود و از این رو باعث مختل شدن خوابتان خواهد شد. حداقل چهار ساعت قبل از خواب ورزش کنید.

آرامش خود را حفظ کنید

استرس می‌تواند چرخه طبیعی خوابتان را مختل کند و می‌تواند نقش بسزایی در بروز فلج خواب داشته باشد. در طول روز، زمان‌هایی را برای کاهش استرس خود اختصاص دهید، این کار را می‌توانید با چیزهایی که شما را آرام می‌کند، مانند مدیتیشن، گوش دادن به موسیقی، انجام کارهای خلاقانه و یا بازی با کودکان یا یک حیوان خانگی انجام دهید.

همچنین سعی کنید تا جایی که امکان دارد، استرس را در زندگی روزمره‌ی خود کاهش دهید. به‌طور مثال اگر با تماشای اخبار دچار احساس اضطراب و استرس می‌شوید، سعی کنید از انجام دادن این کار خودداری کنید.

استفاده از داروهای ضر افسردگی

گاهی پزشک متخصص شما ممکن است برای کمک به تنظیم خوابتان، داروهای ضد افسردگی تجویز کند. از این رو باعث می‌شود که از موارد بروز بختک در شما کاسته شود. بسیاری از کسانی که دچار بختک یا فلج خواب می‌شوند درمی‌یابند که با مصرف داروی ضدافسردگی، از تعداد دفعات بروز این مشکل در آن‌ها کاسته می‌شود.

کنترل بختک در خواب

اگر دچار بختک شدید، برای کنترل آن می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

• روی حرکات بدن خود تمرکز کنید
• تصور کنید که در حال حرکت هستید
• برای حفظ آرامش، روی تنفس خود تمرکز کنید
• روی حرکات چشم تمرکز کنید

روی حرکات بدن خود تمرکز کنید

در هنگام حمله فلج خواب ممکن است دریابید که می‌توانید تنها قسمت‌های کوچکی از بدنتان را حرکت دهید، مانند انگشتان پا، انگشتان دست یا زبان.

هرگاه توانستید حرکتی بسیار کوچک در این اندام‌ها ایجاد کنید می‌توانید از گرفتاری بختک خلاص شوید و سپس می‌توانید قسمت‌های دیگر بدنتان را حرکت دهید.

سعی کنید مانند برنامه‌های ریلکسیشن، به‌طور متوالی روی قسمت‌های مختلف بدنتان تمرکز کنید. توجه‌تان را به انگشتان پا معطوف کنید و به آن‌ها فکر کنید. سپس سعی کنید انگشتان را حرکت دهید و این حرکت را تا کف پا، پاها و دیگر قسمت‌ها ادامه دهید.

تصور کنید که در حال حرکت هستید

برخی افراد عمدا یک حالت فلج خواب را برای خود تلقین می‌کنند تا به تجربه‌هایی که اعتقاد دارند فراتر از کالبد است، دست یابند. ازاین‌رو تصور کردن خود در حالت حرکت یا تصور حرکات می‌تواند برای بیرون آمدن از فلج خواب کافی باشد.

برای حفظ آرامش، روی تنفس خود تمرکز کنید

بختک در خواب می‌تواند با ترس یا حتی وحشت همراه باشد. برخی حتی احساس می‌کنند که گویا یک نفر یا چیزی در اتاق است که آن‌ها را تهدید می‌کند. در صورت بروز این احساسات، سعی کنید به خود یادآوری کنید که همه‌چیز روبه‌راه است. سعی کنید تنفس عمیق داشته باشید، خصوصا اگر احساس سنگینی روی سینه‌تان می‌کنید.

ترس می‌تواند یکی از بدترین جنبه‌های بختک در خواب باشد. سعی کنید به خود یادآوری کنید که چیزی که از آن می‌ترسید، غیرواقعی بوده و وجود خارجی ندارد. روی زمان و مکان حاضر خود تمرکز کنید.

روی حرکات چشم تمرکز کنید

برخی افراد می‌توانند چشم‌هایشان را باز کنند و به اطراف نگاه کنند. اگر می‌توانید این کار را انجام دهید. به‌سرعت به عقب و جلو نگاه بیاندازید. این حرکات کوچک می‌تواند کمک کند تا از حالت فلج خواب خارج شوید.

شبه سایه وار که می‌بینیم چیست؟

باور‌های فرهنگی هم قویا بر این تجربیات و توهمات اثر می‌گذارند و در نهایت به شکل گیری فولکلور و اسراری می‌انجامند که در اقع ترکیبی از حقایق و افسانه‌ها هستند.

برای نمونه «عجوزه پیر» نخستین تعبیر از فلج خواب در نیوفاندلند کاناداست. داستان‌های خارق العاده‌ای نیز در مورد بوتو وجود دارد که یک دلفین صورتی رنگ است که در منطقه باسین رود آمازون زندگی می‌کند و شب‌ها به صورت یک ولگرد در می‌آید.

داستان بوتو در کتابچه‌ای به نام «شیطان در اتاق» آمده است که در واقع به بیان جنبه‌های غیر عادی و مرموزی از فلج در خواب می‌پردازد.

در مورد آن موجود سایه واری که برخی در زمان فلج خواب تجربه می‌کنند نیز باید بگوییم که پژوهشگران توضیحات قانع کننده‌ای را برای این پدیده ارائه نکرده اند.

براساس مطالعه‌ای که توسط پژوهشگران دانشگاه کالیفرنیای سن دیگو انجام گرفت و نتایج آن در مجله فرضیات پزشکی به چاپ رسید، در این زمان اعصاب جداره‌ای نورون‌های موجود در مغز را تحت نظر گرفته و به پا‌ها فرمان حرکت می‌دهند و، چون نمی‌توانند حرکت کنند مغز در مورد حرکت مورد نظر دچار توهم می‌شود.

آنطور که دنیس می‌گوید «این شبه سایه وار» می‌تواند در نتیجه نوعی بیش فعالی در آمیگدال باشد که در واقع بخشی از مغز است که حس ترس را ایجاد می‌کند.

او در صحبت هایش ادامه می‌دهد که در چنین مواقعی فرد در حالی از خواب بیدار می‌شود که بخش یاد شده از مغز او فریاد می‌زند «تهدیدی وجود دارد»؛ بنابراین مغز شما باید برای فعال شدن بی دلیل آمیگدال چیزی را کشف کند و پارادوکس به وجود آمده را به نوعی برای خود تفسیر کند.

در طول خواب این بخش از مغز همچنان فعال می‌ماند با این همه، فلج کامل بدن درست پس از هوشیاری می‌تواند فعالیت آن را بیش از پیش نماید.