معنی ذکر در مراقبه و فواید آن را بدانید
مراقبه و مدیتیشن از جمله کارهایی است که می‌توان برای مراقبت و محافظت از اعضا و جوارح بدن با کمک عقل در برابر انواع حوادث و اتفاقات انجام داد. نقطه مقابل مراقبه احساس ضعف و سستی است و می‌تواند تأثیر عکسی بر بدن داشته باشد. ازاین‌رو نباید ضعف و سستی را به دل راه داد. روش‌های مختلفی برای تقویت مراقبه و مدیتیشن وجود دارد که یکی از آن‌ها ذکر در مراقبه است و دارای فواید بسیاری است. اگر می‌خواهید با معنی ذکر در مراقبه و فواید آن بیشتر آشنا شوید تا پایان با ما همراه باشید.
معنی ذکر در مراقبه و فواید آن را بدانید
منظور از مدیتیشن یا مراقبه چیست؟
پیش از آنکه به بررسی فواید ذکر بپردازیم بهتر است که با مفهوم مراقبه بیشتر آشنا شویم. قطعاً اکثر شما بارها کلمه مراقبه را شنیده‌اید و اینکه موجب آرامش جسمی و روحی فرد خواهد شد. اما شاید این سؤال در ذهنتان شکل بگیرد که چگونه چنین چیزی امکان‌پذیر است؟ برای مراقبه یا همان مدیتیشن روش‌های بسیاری وجود دارد اما از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به مدیتیشن تمرکزی و مراقبهی نظارت باز اشاره نمود.
از مراقبه تمرکزی هنگامی می‌توانید استفاده کنید که بر روی یک موضوع خاص تمرکز کرده باشید و هرگز ذهنتان منحرف نگردد. این در حالی است که در مراقبهی نظارت باز شما بر تمامی وقایعی که در اطرافتان رخ می‌دهد متمرکز خواهید شد و تنها واکنشی از خود نشان نمی‌دهید.
در هنگام مراقبه چه اتفاقاتی در ذهن رخ می‌دهد؟
می‌توان گفت که اتفاقاتی که در مغز رخ می‌دهد مهم‌ترین قسمت مراقبه است. در زمان مراقبه مغز پردازش سریع و فعال اطلاعات را متوقف می‌نماید و امواج بتا که عملیات پردازش اطلاعات در مغز را انجام می‌دهند کاهش می‌یابند. به همین دلیل مراقبه تأثیر بسزایی در آرامش روح و جسم دارد.
مدیتیشن مانترا
مدیتیشن مانترا
یکی از انواع مدیتیشن یا مراقبه مانترا است. منظور از مانترا همان ذکر است که امروزه در مکاتب بودایی، هندی و یوگی‌ها از آن تحت عنوان مانترا یاد می‌شود. در واقع این تکنیک در بسیاری از سنت‌های هندو و بودایی برجسته و مشهور است. در این نوع مراقبه با استفاده از یک صدای تکراری به پاک‌سازی ذهن می‌پردازند. در مانترا می‌توان به تکرار یک کلمه، عبارت یا تنها یک صدا پرداخت و موجب می‌شود که فرد به سمت آرامش هدایت شود. مانترا می‌تواند برای افرادی که می‌خواهند در عمل آرامش یابند و ذهن خود را سرگرم کنند مفید باشد.
انواع ذکر
به‌طورکلی ذکر در مراقبه دارای سه نوع است که شامل:
- ذکر لسانی
- ذکر قلبی
- ذکر عملی
لازم است که اشاره کنیم ذکر قلبی از ذکر لسانی بالاتر بوده و پس از آن ذکر عملی از ذکر قلبی برتر است و تأثیرگذاری بیشتری دارد. در روش لسانی لب و زبان دائماً در حال حرکت و گفتن اذکار و دعا هستند. اما ممکن است که قلب تمرکز لازم بر ذکر را نداشته باشد. این در حالی است که در ذکر قلبی، قلب کاملاً متوجه ذکر است و به معانی و مفاهیمش کاملاً توجه دارد. به بیانی دیگر می‌توان گفت نوعی حضور قلب در هنگام ذکرگویی وجود دارد. در واقع در ذکر قلبی اگر چه ممکن است لب و زبان در ذکرگویی نجنبند اما شخص قلباً به ذکر و مفهوم آن توجه دارد و بر روح و جسم او تأثیر می‌گذارد.
اما در ذکر عملی علاوه بر قلب، لب و زبان فرد نیز در حال حرکت است و تمامی اعضا و جوارح بدن وی و روحش در تکاپو است که معنی و مفهوم ذکر را درک کند. این روش قطعاً تأثیرگذاری بسیار بیشتری دارد و می‌تواند در مدت زمان کوتاه‌تری فرد را به اهداف خود برساند؛ بنابراین، شما نیز اگر می‌خواهید بر اساس این منبع و مطالعات تغییراتی در جسم و روح خود ایجاد کنید باید ذکر عملی را هدف قرار دهید. سپس ذکر لسانی و پس از آن ذکر قلبی را شروع کنید تا در نهایت بتوانید به ذکر عملی برسید و با اجرایی نمودن آن شاهد تأثیرات شگفت‌انگیزی که بر سلامت و آرامش جسم و روحتان دارد باشید.
به‌طورکلی می‌توان گفت که برترین و بزرگ‌ترین ذکر، ذکری است که اگر شخص به آن ذکر دست پیدا کند و تکرار آن را به یک عادت روزانه تبدیل نماید و ملکه ذهن خود کند، خداوند ذکر اسم اعظم را به آن می‌آموزد.
تفاوت ذکر و مراقبه
تفاوت ذکر و مراقبه
ذکر و مانترا ریشه‌ای عمیق در عرفان کهن دارند، به‌طوری‌که می‌توان گفت ذکر تأثیرگذاری بیشتری نسبت به‌تمامی اعمال عبادی انسان‌ها دارد. به همین دلیل ما در مراقبه و مدیتیشن از ذکر برای ایجاد آرامش فکری و ذهنی استفاده می‌کنیم. ذکر خدا موجب ایجاد آرامش و اطمینان قلبی می‌شود و تکرار مداوم آن موجب فرورفتن در لایه‌های عمیق‌تر مغز و برقراری ارتباط با منشأ فکر و شعور خلاق می‌گردد. به بیانی دیگر می‌توان گفت که راز رسیدن به آرامش معنوی ذکر فراوان است. به‌طوری‌که خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: ای کسانی که ایمان آورده‌اید، فراوان ذکر خدا را بگویید. روش مدیتیشن یا مراقبه نیز دقیقاً از همین شیوه تکرار واژه استفاده می‌کند اما با توجه به اینکه ممکن است واژه‌ای بی‌معنا مرتباً تکرار شود به اندازه ذکر تأثیرگذار نباشد و عملاً می‌توان گفت روشی ناقص در جهت دستیابی به آرامش درون است.
از دیگر تفاوت‌های مانترا و مراقبه می‌توان به این موضوع اشاره کرد که ذکر دارای چهار مرتبه جاری شدن لفظ بر زبان، متذکر شدن ذکر در قلب، جای‌گیری ذکر خدا در قلب و روح فرد و غرق شدن فرد در ذکر خدا است. بیان ذکر به‌صورت لفظی و جاری شدن آن بر زبان موجب تلقین به نفس خواهد شد و موجب می‌شود که روح و جسم انسان بیشتر تحت‌تأثیر قرار بگیرد و ذکر نفوذپذیری بیشتری داشته باشد. این در حالی است که در مدیتیشن صوت باید به طور مکرر در ذهن تکرار شود و لب و زبان نباید تکان بخورند.
تفاوت اساسی و مهم دیگر در مدیتیشن تفاوتی است که در ذکر و مانترا وجود دارد. اهل مراقبه معتقدند واژه باید معنی نداشته باشد تا بدون ایجاد تفکر ارتباط سریعی برقرار گردد. این در حالی است که عرفا معتقد هستند ذکر در ابتدا باید هدف، معنا و جهت داشته باشد تا بتواند پیام‌های مثبتی را به درون فرد بفرستد و موجب پالایش و پاکی روح گردد. ذکر تمامی این موارد برای کاستن از اهمیت مدیتیشن نیست بلکه هدف پرداخت به مراقبه و نتایج آرامش‌بخش آن است. البته در مقایسه با تمامی این موارد ذکر کامل‌تر و مؤثرتر می‌باشد.
فواید ذکر در مراقبه
فواید ذکر در مراقبه
ذکر و مانترا در مراقبه فواید بسیاری بر روح و جسم انسان دارد. این روش می‌تواند موجب ایجاد احساس آرامش، ایجاد صلح و تعادل در بدن گردد. از مهم‌ترین فواید ذکر و مراقبه می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.
ذکر و سلامت روحی
هنگام ذکر و مراقبه انباشت اطلاعات روزانه‌ای که موجب فشار روحی بر شما شده است پاک می‌شود و تأثیرات روحی به شرح زیر دارد.
- ایجاد نمودن مهارت‌هایی جهت مدیریت تنش
- تمرکز بر زمان حال
- افزایش خودآگاهی
- کاهش یافتن هیجانات منفی
- یافتن دیدگاهی جدید نسبت به موقعیت‌های پرتنش و تنش‌زا
علاوه بر تمامی موارد ذکر شده ذکر و مراقبه می‌تواند در درمان بیماری‌ها و تسکین آن‌ها نیز مؤثر باشد. به‌طوری‌که می‌توان گفت این روش در درمان بیماری زیر مؤثر باشد.
- آسم
- پرخوری
- سرطان
- اختلالات اضطرابی
- آلرژی و حساسیت‌ها
- بیماری قلبی
- فشارخون بالا
- ضعف و خستگی
- اختلالات خواب
- اعتیاد به مواد مختلف
- درد
- افسردگی
چگونه ذکر بگوییم و مراقبه کنیم؟
برای آنکه بتوانید به‌خوبی شاهد تأثیرات ذکر و مراقبه باشید و از انرژی‌های منفی به‌دور شوید بهتر است که به موارد زیر توجه کنید.
- مکانی آرام را انتخاب کنید.
- نفس عمیق بکشید.
- چشم‌های خود را ببندید.
- سعی کنید از راه بینی هوا را به داخل دهید و مجدداً از بینی خارج کنید.
- دقایقی تنفس عادی داشته باشید و دوباره نفس عمیق بکشید و این پروسه را چندین بار تکرار کنید.
- هنگامی که در حین ذکرگویی به درون خود کاملاً متمرکز شدید و به آرامش رسیدید دیگر نفس عمیق نکشید و به مفهوم ذکر و آرامش حاصل از آن تمرکز کنید.
- تصور کنید که اکسیژن در درونتان به نور تبدیل می‌شود و ناخالصی‌ها و انرژی‌های منفی را از خود دور کنید.
- توجه داشته باشید که جهت تأثیرگذاری بیشتر می‌توانید در طول روز بدون محدودیت ذکرگویی را تکرار کنید و این مهم موجب برتری ذکر بر مدیتیشن، مراقبه و سایر تکنیک‌ها شده است.
سخن پایانی
در پایان می‌توان گفت اگر شما نیز در دنیای پرمشغله و استرس امروزی به دنبال کاهش استرس، پاک‌سازی ذهن و یافتن حس معنوی هستید می‌توانید از تکنیک‌های مختلف مراقبه و ذکر استفاده کنید. ذکرگویی و یاد خدا ساده‌ترین روش دستیابی به آرامش روح و جسم است که هیچ‌گونه محدودیت زمانی و مکانی ندارد و می‌توانید به‌راحتی به کمک اذکار مختلف تحولی چشمگیر در بهبود سلامت روح و جسم خود ایجاد کنید و از تنش‌ها به‌دور باشید. در این مطلب از منبع متا راز به بررسی ذکر و فواید آن در مراقبه پرداختیم. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه انواع مدیتیشن و مراقبه می‌توانید به وب‌سایت متا راز که به‌صورت تخصصی در این زمینه فعالیت دارد مراجعه کنید و با همکاری با این مجموعه سبک زندگی خود را تغییر دهید و زندگی پر از آرامش و شادی را تجربه نمایید.
ارسال نظر