زنان میانسال و یائسگی

برای بسیاری از زنان، گذر از یائسگی دوره ای دشوار در زندگی تلقی می شود که اغلب با تعدادی علایم خاص همراه است.

یائسگی دوره ای خاص از زندگی زنان است و مطالعات انجام شده نشان داده، که در سراسر جهان، امید به زندگی در زنان با افزایش تعداد سال های زندگی بعد از یائسگی و تعداد زنانی که در معرض یائسگی هستند افزایش می یابد. گذر از یائسگی به عنوان فرآیندی طبیعی و مرحله ای تکاملی در زندگی بانوان شناخته شده است.

زنان میانسال باید بدانند که یائسگی بدین معنا نیست که پایان زندگی نزدیک شده، چرا که هنوز نیمی از زندگی باقی مانده است. دوره یائسگی در زنان میانسال علاوه بر تغییرات هورمونی و ساختار بدنی، شامل تغییراتی در سایر جنبه های روان شناختی و اجتماعی نیز می باشد و بر سبک زندگی فرد تاثیر می گذارد.

علایم یائسگی در ۷۰ درصد زنانی که به این دوران نزدیک می شوند، گزارش می شود. این علایم با تغییرات عمده فیزیولوژیکی، روان شناختی و اجتماعی همراه است. از لحاظ زیستی تغییرات هورمونی منجر به قطع دوره عادت ماهیانه می شود و علایمی مانند گرگرفتگی، خارش و عرق شبانه در زنان میانسال بروز می کند.

شایع ترین علایم در دوره یائسگی شامل موارد ذیل می باشد که البته برخی زنان این علایم را تجربه نمی کنند: 

گرگرفتگی و قرمز شدن صورت : بیشتر زنان در دوران یائسگی، گرگرفتگی را تجربه می کنند. در این حالت حرارت بدن زیاد و صورت و بالاتنه قرمز می شود. گرگرفتگی واکنش بدن به کاهش ترشح هورمون استروژن است، که با نزدیک شدن به سن یائسگی امری طبیعی است.

تعریق شبانه : تعریق شبانه نسبت به گرگرفتگی دارای علائم شدیدتری است.

بی نظم شدن قاعدگی : علت اصلی آن عدم تعادل هورمونی یا کاهش تولید استروژن در زنان میانسال است.

درد قاعدگی : اولین علامت یائسگی است.

خستگی مفرط : دومین علامت یائسگی، خستگی مفرط است. در این حالت، فرد به طور بی وقفه احساس ضعف، خستگی و کمبود انرژی می کند.

اختلال خواب : بی خوابی دربرخی موارد با یائسگی ارتباط دارد. این مشکل نیز به علت تغییر در ترشح هورمون هاست.

افزایش وزن : زیاد شدن اندازه دور کمر علامت دیگری از تغییرات هورمونی در بدن است. با بالا رفتن سن، کند شدن سوخت و ساز بدن و افت ترشح هورمون ها فرد دچار اضافه وزن شده و تجمع چربی در پهلوها افزایش می یابد.

یائسگی دوره ای خاص از زندگی زنان است ‎

تغییرات خلق و خو : گاهی زنان یائسه دچار تغییر در خلق و خو می شوند و یا بصورت ناگهانی و غیر قابل کنترلی رفتار می کنند.

مشکل در تمرکز : در اوایل یائسگی، بسیاری از خانم ها در به یاد آوردن مسائل دچار مشکل می شوند. این امر به پایین بودن میزان استروژن و بالا بودن استرس ارتباط دارد.

افزایش حساسیت : اصولاً موارد زیادی از ابتلا به انواع حساسیت ها در نتیجه واکنش های هورمونی بروز می کند.

تپش قلب : تپش قلب، یکی از شایع ترین علایم قبل از یائسگی است. این حالت ناگهانی است و باعث وحشت بسیاری از بانوان می شود.

افسردگی : احساس ناراحتی یا افسردگی کوتاه مدت در این دوران طبیعی است. اما اگر این وضعیت ادامه یابد و زندگی را مختل کند، افسردگی رخ داده است.

سردرد : اگرچه سردرد عوامل مختلفی دارد اما در مراحل اولیه یائسگی، سردردها بیشتر و شدیدتر است و علت اصلی آن کاهش استروژن است.

مشکل لثه، افزایش خون ریزی : شایع ترین مشکل لثه، خون ریزی و التهاب است.

خارش و مورمورشدن پوست : با افت میزان استروژن، تولید کلاژن نیز کند می شود.کلاژن در انعطاف پذیر بودن پوست نقش مهمی دارد.

پوکی استخوان : در دوران یائسگی، میزان استروژن افت پیدا می کند و روند کاهش تراکم استخوان، سرعت پیدا می کند. توانایی بدن برای تحمل این روند با بالا رفتن سن تحلیل می رود.

نتیجه گیری : 

طبق پژوهش های صورت گرفته، درک زنان میانسال نسبت به مفهوم گذر از یائسگی فردی و شخصی است و آن را شامل یکسری علائم خاص جسمی و روانی می دانند. زنان میانسال دیدگاه کلی در زمینه یائسگی دارند و آن را به عنوان دوره انتقالی تحت تأثیر فرایند طبیعی غدد درون و عوامل زیستی تلقی می کنند که علاوه بر تاثیرات جسمانی بر وضعیت روحی، اجتماعی، سبک زندگی و درک از بالارفتن سن و پیری خود تاثیر میگذارد.

به همین خاطر بایستی ارائه دهندگان مراقبت های پزشکی و سلامتی به چگونگی درک زنان در مورد گذر از یائسگی توجه داشته باشند تا بتوانند به طرز مطلوب و مناسبی با آنان ارتباط برقرار کرده و در زمینه توانمندسازی آنان و ارائه خدمات حمایتی و روان شناختی اقدامات لازم را انجام دهند.