علت خون دماغ شدن چیست و چه راه درمانی دارد ؟

علت خون دماغ شدن میتواند بسیار زیاد باشد و شما باید با تمامی علل خون دماغ شدن و روش های درمان آن آشنا شوید.در این مطلب از پارس نیوز ما شما را با این علت ها آشنا خواهیم کرد.

علت خون دماغ شدن چیست ؟

خون دماغ یا خونریزی بینی به معنی جاری شدن خون از سوراخ بینی است. بیشتر افراد معمولا خون دماغ را جدی نمی گیرند و آن را اتفاقی بی اهمیت می دانند. اما این مشکل جدی تر از این حرف هاست! خون دماغ حتی اگر به ندرت اتفاق بیفتد، باید جدی گرفته شود.

گاهی پیش می آید که در اثر یک حادثه و یا به طور ناگهانی و خودبخود دچار خون دماغ می شویم. ولی علت آن به راستی چیست ؟ علل زیادی باعث خونریزی بینی می شوند.

عوامل زیر در بروز خونریزی بینی شایع است:

فرو کردن شی خارجی در بینی
حساسیت به مواد شیمیایی
واکنش آلرژیک
ضربه دیدن بینی
عطسه‌های مکرر
تمیز کردن بینی
هوای سرد
عفونت دستگاه تنفسی فوقانی
دوز بالای آسپرین

سایر عوامل خون دماغ:

فشار خون بالا
اختلال خونریزی
اختلال تشکیل لخته خون
سرطان

خون دماغ شدن در اکثر موارد به مراقبت پزشکی نیاز ندارد. با این حال، اگر خونریزی بینی بیشتر از 20 دقیقه طول بکشد یا بعد از بروز صدمه رخ دهد، فرد باید تحت مراقبت قرار بگیرد زیرا این امر می‌تواند نشانه خونریزی خلفی باشد که موضوع جدی‌تر است.

صدماتی که باعث خونریزی بینی می‌شود عبارتند از: افتادن، تصادف یا مشت خوردن به صورت. دراین حالت، خونریزی بینی می‌تواند ناشی از شکستگی بینی، ترک برداشتن جمجمه یا خونریزی داخلی باشد.

همچنین در پارس نیوز بخوانید : درمان خشکی بینی با این روش

تشخیص خون دماغ

اگر به‌دلیل خون دماغ شدن تحت مراقبت قرار بگیرید، پزشک از طریق معاینه فیزیکی علت را تشخیص می‌دهد. او آثار شی خارجی را در بینی بررسی می‌کند و درمورد سابقه پزشکی و داروهایی که در حال حاضر مصرف می‌کنید از شما سوال می‌پرسد.

سایر علائم و صدماتی را که اخیرا به شما وارد شده با پزشک در میان بگذارید. با یک تست مشخص نمی‌توان دلیل خون دماغ را تشخیص داد. با این حال، ممکن است پزشک برای پیدا کردن علت از تست تشخیصی استفاده کند. از جمله این تست‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

شمارش کامل خون (CBC) که نوعی آزمایش خون برای تشخیص اختلالات خونی است
تست انعقاد خون (PTT) که نوعی آزمایش خون برای تعیین مدت زمان تشکیل لخته خون است
آندوسکوپی بینی
سیتی‌اسکن بینی
عکس‌برداری با اشعه ایکس از صورت و بینی

دو نوع خون دماغ یا خونریزی بینی وجود دارد:

خونریزی قسمت جلویی بینی

خونریزی قسمت عقبی بینی.

خونریزی جلوی بینی

این خونریزی از مجموعه ای از رگ های خونی ناشی می شود. این نوع خونریزی بینی را می توان در خانه به راحتی کنترل کرد. علل شایع این نوع خون دماغ عبارتند از:

۱- فین کردن شدید بینی

فین کردن شدید بینی باعث آسیب مجرای داخل بینی در اثر با فشار بیرون آمدن ترشحات بینی و یا پاره شدن مویرگ های خونی می شود.

اگر هر چند مدت یک بار دچار خون دماغ می شوید، احتمالا لخته خونی که در جای خون دماغ قبلی تشکیل شده، کنده می شود و باعث خونریزی مجدد بینی می شود.

۲- سرماخوردگی یا آنفلوآنزا

ویروس سرماخوردگی یا آنفلوآنزا باعث خون دماغ نمی شود، بلکه فین کردن مکرر بینی در این بیمارها باعث خون دماغ می گردد.

اگر در این بیماری ها دچار آبریزش بینی و تجمع ترشحات در بینی شوید، احتمالا هر چند دقیقه یک بار فین خواهید کرد. فقط به یاد داشته باشید که به آرامی فین کنید، نه با شدت.

۳- داروی ضد التهاب بینی

موقع سرماخوردگی برای جلوگیری از آبریزش بینی و رفع گرفتگی بینی، از داروهای دکونژستان بینی و ضدحساسیت (آنتی هسیتامین) استفاده می کنیم تا مجرای بینی را پاک کنند. ولی این داروها بینی را خشک می کنند و باعث خون دماغ می شوند.

هوای خیلی گرم یا سرد، چه در بیرون از خانه و چه در داخل اتاق در اثر وسایل گرمازا یا خنک کننده، باعث خشک شدن بینی و در نتیجه خون آمدن از آن می شوند

۴- سینوزیت

اگر دچار سینوزیت باشید نیز دچار خون دماغ می شوید، ولی بیشتر خون دماغ های سینوزیت مربوط به استفاده از داروهای ضد التهاب بینی هستند.

۵- دست کردن داخل بینی

اگر عادت کرده باشید که مرتبا دست تان را داخل بینی کنید و یا اگر خیلی محکم داخل بینی را با دست خالی کنید، به خصوص اگر ناخن های دست شما بلند باشند، این کار باعث آسیب داخل بینی و خونریزی آن می شود.

۶- هوای گرم یا سرد

هوای خیلی گرم یا سرد، چه در بیرون از خانه و چه در داخل اتاق در اثر وسایل گرمازا یا خنک کننده، باعث خشک شدن بینی و در نتیجه خون آمدن از آن می شوند.

۷- آلرژی ها

آلرژی باعث خارش بینی و در نتیجه دستکاری آن می شود. این موضوع به همراه مصرف داروهای ضداحتقان بینی که برای آلرژی استفاده می شوند، باعث خونریزی بینی به خصوص هنگام صبح و شب می شود.

۸- ارتفاع زیاد

بالا بودن رطوبت و یا خشکی هوا در مناطق مرتفع می تواند باعث خون دماغ شود.

۹- انحراف تیغه وسط بینی

خونریزی بینی از علائم شایع انحراف تیغه وسط بینی است. وقتی تیغه بین دو مجرای بینی کج شود و یا از محل خودش در بیاید، این انحراف رخ می دهد.

انحراف تیغه بینی باعث بسته شدن کانال بینی می شود و حتی باعث می شود مواد خارجی وارد بینی شوند که منجر به عفونت یا آسیب بینی می گردد. عفونت یا آسیب بینی موجب خونریزی شدید بینی می شود.

اگر بینی شما از زمان تولد، کج بوده و یا در اثر شکستگی کج شده است و تیغه آن را با عمل جراحی صاف نکرده اید، بیشتر مستعد ابتلای به خون دماغ خواهید بود.

۱۰- بیماری کبدی

اگر بیماری کبدی داشته باشید و در اثر این بیماری، خون شما به راحتی منعقد نشود، این مشکل باعث خونریزی بینی خواهد شد.

۱۱- مصرف الکل و مواد مخدر

مصرف مواد مخدر، خصوصا موادی که باعث خروپف می شوند مثل کوکائین، منجر به خون دماغ می شود. مصرف الکل نیز می تواند باعث خون دماغ شود، زیرا الکل از انعقاد خون جلوگیری کرده و رگ های خونی را گشاد می کند.

خونریزی قسمت عقب بینی

خونریزی قسمت عقب بینی خیلی کمتر از خونریزی جلوی بینی اتفاق می افتد. این نوع خونریزی بینی در افراد مسن شایع تر است.

خونریزی پشت بینی می تواند خطرناک باشد و معمولا نیاز به درمان پزشکی دارد.

اگر به تازگی خیلی خون دماغ می شوید، می تواند نشان دهنده کمبود کلسیم در بدن شما باشد. لذا به پزشک مراجعه کنید و آزمایش خون بدهید تا میزان کلسیم خون شما مشخص شود.

علل شایع خونریزی قسمت عقبی بینی عبارتند از :

۱- برخی داروها

داروهای رقیق کننده خون مثل وارفارین و هپارین و نیز داروی آسپیرین و بروفن می توانند باعث خونریزی عقب و حتی جلوی بینی شوند.

۲- فشار خون بالا

افزایش فشارخون می تواند باعث خون دماغ شود، هر چند که این دلیل هنوز اثبات نشده است.

۳- بیماری های خونی

خونریزی بینی از علائم برخی بیماری های خونی مثل لوسمی (سرطان خون) و هموفیلی است که روی انعقاد خون تأثیر می گذارند.

۴- سخت شدن سرخرگ ها

اگر شما دارای چربی خون بالا باشید، تجمع و رسوب چربی ها و کلسترول در سرخرگ ها باعث سفت و سخت شدن دیوار آن ها می شود (تصلب شرایین یا آترواسکلروز) و سخت شدن سرخرگ ها در بینی باعث خونریزی آن می شود.

۵- تومورها

وجود تومور در حفره بینی، چه خوش خیم (غیرسرطانی) و چه بدخیم (سرطانی) باشد باعث خونریزی بینی می شود.

۶- ضربه به سر و صورت

اگر با سر زمین بخورید و یا هر گونه ضربه و آسیبی به سر و صورت شما وارد شود، این مسئله می تواند باعث خون دماغ گردد.

۷- عمل جراحی بینی

یکی از مشکلات شایع بعد از جراحی بینی، خونریزی آن است که می تواند خفیف تا شدید باشد.

۸- کمبود کلسیم در بدن

اگر به تازگی خیلی خون دماغ می شوید، می تواند نشان دهنده کمبود کلسیم در بدن شما باشد. لذا به پزشک مراجعه کنید و آزمایش خون بدهید تا میزان کلسیم خون شما مشخص شود. اگر دچار کمبود کلسیم بودید، می توانید با تجویز پزشک از قرص کلسیم استفاده کنید.

۹- مواد محرک شیمیایی

مواد شیمیایی موجود در دود سیگار، محلول یا بخار آمونیاک، اسید سولفوریک، بنزین و سایر مواد می تواند باعث تحریک بینی و خونریزی آن شوند.

علت خون دماغ شدن صبحگاهی چیست ؟

شاید از خود بپرسید که دلیل خون دماغ شدن چیست ؟ یکی از دلایل اصلی خونریزی بینی در صبح آلرژی است. علائم آلرژی در برخی از افراد صبحگاه بیشتر می‌شود. در این شرایط بینی خارش پیدا می‌کند و در اثر خاراندن آن به رگ‌های خونی آسیب وارد می‌شود. ممکن است به‌دلیل گرفتگی بینی مکررا به آن فشار وارد کند و رگ‌ها پاره شوند.

علت خون دماغ شدن ناگهانی چیست ؟

خونریزی ناگهانی معمولا جدی نیست و به دلیل خشکی هوا یا سرماخوردگی و مشکلات سینوسی ایجاد می‌شود. زندگی در آب‌وهوای خشک و استفاده از سیستم گرمایش مرکزی باعث خشکی بینی و پاره‌شدن مویرگ‌ها می‌شود. اگر سرما خورده‌اید، از آنتی‌هیستامین و داروهای ضداحتقان استفاده کنید تا احتمال خونریزی کمتر شود.

علت خون دماغ شدن کودکان چیست ؟

به نقل از rch، بیشترین دلیلی که در کودکان سبب خونریزی بینی می‌شود، به خشکی بینی و حساسیت مرتبط است. معمولا خونریزی در کودکان به علت بیماری، کمتر دیده‌می‌شود. همچنین کودکان بیشتر از دیگران با بینی خود بازی می‌کنند. این اتفاق باعث می‌شود که بینی آنها نسبت به دیگران بیشتر خونریزی بکند. همچنین کودکان زمین می‌خورند و صورت آنها با اجسام سخت برخورد می‌کند. این اتفاق باعث خونریزی بینی می‌شود.

علت خون دماغ شدن در نوجوانان چیست ؟

علت‌های خونریزی از بینی در نوجوانان هم مانند بزرگسالان مشابه است. کسانی که به خونریزی از بینی در سن نوجوانی دچار می‌شوند، معمولا به همان دلایلی مبتلا هستند که بزرگسالان مبتلا می‌شوند.

علت خون دماغ شدن در بزرگسالان چیست ؟

در مواقع بیشتر خونریزی در بزرگسالان اتفاق می‌افتد. اینکه چرا خونریزی در بزرگسالان دیده‌می‌شود، احتمالا ذهن شما را درگیر کرده‌است. از شایع‌ترین علت خون دماغ شدن در بزرگسالان می‌شود، این است که بینی افراد خشک است و به سادگی و با عطسه و حتی سرفه، به خونریزی می‌افتد.

همچنین ممکن است که حساسیت و تحریک بینی هم باعث خونریزی شود. از دیگر مواردی که ممکن است باعث خونریزی بینی در بزرگسالان شود، بیماری است. مثلا ممکن است که فرد با سرطان، فشار خون بالا، سردرد و مواردی از این قبیل هم دچار خونریزی بینی شود.

خونریزی بینی بعد از عمل نشانه چیست ؟

کسانی که بینی خود را عمل می‌کنند تا یک هفته احتمال خونریزی و لکه بینی از بینی را دارند. این افراد همچنین ممکن است که با کبودی و درد در ناحیه‌ی بینی هم مواجه شوند. این مسئله مشکلی ندارد به خصوص اگر بعد از بیرون آوردن تامپون از بینی دیده‌شود. اما اگر خونریزی از بینی طولانی شود و شدت پیدا کند، باید به دکتر مراجعه کنید. زیرا ممکن است که نشان‌دهنده‌ی مشکلات جدی‌تر باشد.

کنترل خونریزی بینی

در یک مکان خنک بنشینید، به آرامی‌و توسط دهان نفس بکشید و لباس‌های اطراف گردن تان را باز کنید.
در صورت وقوع خون‌دماغ قسمت قدام بینی را با دست و انگشت فشار دهید و دو تا سه دقیقه نگه دارید.
در این وضعیت نباید سر خود را عقب بگیرید زیرا این کار بیشتر باعث می‌شود خون داخل حلق بریزد و وارد معده شود.
در خیلی از موارد خونریزی با گرفتن بینی بند می‌آید در غیر این صورت باید در حالت نیمه نشسته قرار بگیرید و روی صورت‌تان یخ بگذارید.
اگر خونی در دهان تان هست، به بیرون بیندازید، زیرا قورت دادن خون باعث تهوع می‌شود.
بینی تان را به آرامی‌تمیز کنید تا اگر لخته خونی در بینی مانده، خارج شود. با دو انگشت، دو سوراخ بینی تان را پنج تا ده دقیقه نگه دارید تا جریان خون قطع شود.
حواستان باشد که اگر مشکوک به شکستگی بینی هستید، سعی نکنید که جلوی خونریزی از دو سوراخ بینی را بگیرید.
می‌توانید چند قطعه یخ کوچک که در یک پارچه سفید پیچیده شده است را روی بینی تان بگذارید تا خونریزی بینی کم شود.
برای بند آوردن یا کنترل نسبی خونریزی بینی، باید جلوی بینی با انگشت شست و انگشت میانی فشرده شود.
اگر روش‌های بالا اثر نداشت، چاره ای ندارید جز اینکه یک گلوله پنبه ای که قابلیت بند آوردن خون را داشته باشد، در سوراخ‌های بینی تان قرار دهید.
سپس یک ساعت منتظر بمانید و بعد به آرامی‌پنبه‌ها را خارج کنید. پنبه‌ها را زیاد عوض نکنید، زیرا ممکن است این کار باعث حساس شدن مخاط بینی شود.
به محض اینکه جریان خون متوقف شد، تا چهار ساعت از فین کردن خودداری کنید. در طی این مدت از خوردن قرص آسپیرین یا هر داروی ضد التهاب دیگر خودداری نمایید.
پس از کنترل خونریزی بینی، باید برای پیگیری به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کرد.
بیمارانی که خون دماغ شده‌اند و تحت درمان با وارفارین هستند یا داروهای مسکن استفاده می‌کنند، در مورد قطع یا ادامه مصرف باید با پزشک خود مشورت کنند.

درمان خون دماغ چیست ؟

شاید مهم‌ترین سؤال این باشد که چگونه خون بینی را قطع کنیم ؟ خونریزی‌های بینی معمولا جدی نیستند. شما می‌توانید اغلب آنها را در خانه درمان کنید.

اگر دچار خونریزی از بینی شدید، آرام بمانید. عصبی‌شدن ممکن است باعث شود که خونریزی بیشتر شود. لذا سعی کنید آرام باشید.
بایستید، دراز نکشید.
سرتان را در وضعیتی بالاتر از قلب‌تان نگه دارید. کمی به جلو خم شوید، این کار از جاری‌شدن خون به عقب و ورود خون به داخل گلو جلوگیری می‌کند.
حفرات بینی خود را با فشار بسته نگه دارید. از انگشت شست و اشاره برای بسته نگه‌داشتن حفرات بینی برای ۵ تا ۱۰ دقیقه استفاده کنید، در این حالت با دهان تنفس کنید. این کار روی بخشی از بینی که خونریزی می‌کند، فشار ایجاد می‌کند و می‌تواند از جاری شدن خون جلوگیری کند.
هنگامی که خون‌دماغ بند آمد، بینی را دست‌کاری نکنید یا با فشار تخلیه نکنید. این ممکن است باعث شود بینی شما مجددا خونریزی کند.
اگر خونریزی مجدد تکرار شد، بینی را تخلیه کنید تا لخته‌های خون خارج شوند.
همچنین می‌توان از یک دکونژستان (ضداحتقان) نظیر اکسی‌متازولین در هر دو حفره بینی استفاده کرد. سپس حفرات بینی را برای مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه، محکم ببندید و از دهان تنفس کنید.

درمان پزشکی خون دماغ

معمولا درمان‌های پزشکی شامل موارد زیر می‌شود.

پانسمان بینی: ممکن است پزشک یک گاز، اسفنج مخصوص بینی یا لاتکس بادی را وارد بینی کند تا به محل خونریزی فشار وارد شود. معمولا این گاز یا اسفنج باید ۲۴ تا ۴۸ ساعت در بینی بماند. سپس توسط پزشک خارج می‌شود.
سوزاندن: ابتدا بی‌حس‌کننده در سوراخ بینی اسپری می‌شود و سپس با یک ماده شیمیایی (نیترات نقره) یا انرژی گرمایی (کوتر الکتریکی) رگ‌های خونی در حال خونریزی بسته می‌شوند.
درمان دارویی: اگر از داروهای رقیق‌کننده خون استفاده می‌کنید، ممکن است پزشک مصرف آنها را کاهش دهد یا متوقف کند. ممکن است برای کنترل فشارخون داروهایی تجویز شود. برخی داروها هم به لخته‌شدن خون کمک می‌کنند.
برداشتن جسم خارجی: اگر یک جسم خارجی دلیل خونریزی باشد.
ترمیم شکستگی بینی یا اصلاح انحراف تیغه بینی.

درمان سریع خون دماغ

اگر دچار خون دماغ شده‌اید، به‌آرامی بنشینید و به سمت جلو خم شوید و با دستمال جلوی خونریزی را بگیرید. از طریق دهان نفس بکشید. یکی از راه‌هایی که خونریزی را سریعا قطع می‌کند، قراردادن کیسه یخ روی بینی است. این کار باعث انقباض رگ‌های خونی می‌شود.

جلوگیری از خون دماغ شدن چگونه انجام می شود ؟

اگر به طور مکرر دچار خون دماغ می‌شوید، اقدامات زیر می‌تواند برای جلوگیری از خونریزی بینی مؤثر باشد.

دو تا سه بار در روز از اسپری بینی نمکی استفاده کنید تا مجرای بینی مرطوب شود. می‌توانید این قطره را از داروخانه خریداری کنید یا آن را در خانه درست کنید. یک قاشق چایخوری نمک را داخل یک لیتر آب مخلوط کنید و ۲۰ دقیقه بجوشانید.
شب‌ها از دستگاه مرطوب‌کننده هوا استفاده کنید تا هوای اتاق مرطوب شود.
ژل یا پمادهای مخصوص بینی را با گوش‌پاک‌کن در بینی خود پخش کنید.
هنگام تمیزکردن بینی از فین‌کردن شدید خودداری کنید.
با دهان باز عطسه کنید و سعی نکنید آن را مهار کنید.
انگشت خود را داخل بینی نکنید.
با پزشک خود در مورد کاهش مصرف داروهای رقیق‌کننده خون مانند آسپرین و ایبوپروفن صحبت کنید.
سیگار را ترک کنید. زیرا سیگار بینی را خشک کرده و آن را تحریک می‌کند.

درمان گیاهی جلوگیری از خونریزی بینی در اثر فشار چیست ؟

برخی از گیاهان می‌توانند به کنترل فشارخون کمک‌کنند و در نتیجه احتمال خونریزی بینی ناشی از فشارخون بالا کمتر می‌شود. یکی از گیاهان مفید ریحان است که سرشار از اوژنول است. اوژنول مسدودکننده طبیعی کانال کلسیم است و فشارخون را پایین می‌آورد.

جعفری نیز برای کنترل فشارخون مفید است. این گیاه حاوی ویتامین C و کاروتنوئید رژیمی است که فشارخون را کاهش می‌دهد. کرفس سرشار از فیبر، آهن، منیزیم، منگنز و کلسیم است و باعث کاهش فشارخون می‌شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد ؟

۱- اگر خون دماغ طی نیم ساعت بند نیامد، یا اگر همراه با سردرد بود، فورا به پزشک مراجعه کنید. دقت کنید که خونریزی از بینی ممکن است شدید باشد یا شدید شود و بیمار را تا مرز شوک پیش ببرد.

پزشک یک پنبه بزرگ که آغشته به مواد منعقدکننده خون است، در سوراخ‌های بینی تان قرار می‌دهد و تا جایی که لازم است آن را داخل می‌کند.

سپس، اگر مشاهده شود که رگ‌های خونی کوچک آسیب دیده اند، ممکن است از روش «سوزاندن» این رگ ها، که اغلب به وسیله لیزر انجام می‌شود، استفاده کند تا خطر خون دماغ شدن مجدد را کاهش دهد.

۲- در مواردی که خونریزی‌های بینی مکرر باشند، یا مقدار خونی که خارج می‌شود، خیلی زیاد باشد نیز باید به پزشک مراجعه کنید.

خونریزی‌های مکرر ممکن است علامت یک بیماری مزمن مانند فشار خون بالا یا مشکلات انعقادی خون باشند. در اغلب این موارد، آزمایش خون تجویز می‌شود.

پیشگیری از خونریزی بینی

روش‌های مختلفی برای پیشگیری از خونریزی بینی وجود دارد:

برای مرطوب نگه داشتن هوا در خانه، از دستگاه مرطوب‌کننده فضا استفاده کنید.
دست در بینی نکنید.
مصرف آسپرین را محدود کنید. زیرا باعث رقیق شدن خون و خونریزی بینی می‌شود. ابتدا این مسئله را با پزشک در میان بگذارید چون ممکن است مزایای مصرف آسپرین بیشتر از خطر خونریزی بینی باشد.
مصرف متعادل داروهای ضد حساسیت و ضد احتقان. چرا که این داروها باعث خشک شدن بینی می‌شوند.
برای مرطوب نگه داشتن حفره‌های بینی از اسپری محلول نمک یا ژل استفاده کنید.