نکات طلایی در لوله کشی برق ساختمان
همانطور که میدانید، یکی از گسترده ترین و متنوع ترین صنایع موجود در کشور، که به حرفهها و شغلهای زیادی نیاز دارد، صنعت ساختمان سازی و برج سازی است. در این صنعت، بسیاری از مشاغل دست به دست یکدیگر داده تا یک ساختمان به درستی و با رعایت تمامی اصول ساخته شود.
حال، از میان تمامی فرایندهای درگیر در این صنعت، یکی از مهم ترین و اساسی ترین فرایندها، بحث لوله کشی برق ساختمان است. بدون وجود یک لوله کشی برق مناسب، تمامی فعالیتهای درون ساختمان مختل شده و ساختمان تقریبا بی استفاده میشود!
امروز و در این بخش، با مجموعه پارس پایاپایپ همراه باشید تا به بررسی همه چیز در مورد لوله کشی برق ساختمان و نحوه انجام آن بپردازیم.
لوله برق چیست و چه اهمیتی دارد؟
لولههای برق جزء بسیار مهمی در ساختمانها بوده که بدون آنها انجام هرگونه فعالیت مسکونی، تجاری، و صنعتی به طور کامل مختل شده و امکان پذیر نمیباشد. همانطور که از نام این لولهها نیز مشخص است، از این لولهها برای انتقال برق از مکانی به مکان دیگر استفاده میشود و برای تامین انرژی بسیاری از ماشینها و سیستمهای مورد استفاده در دنیای امروزی ضروری و حیاتی هستند. از لولههای برق برای کنترل جریان الکتریسیته استفاده میشود تا اطمینان حاصل شود که برق با ایمنی و کارامدی کامل به دست مصرف کننده میرسد.
همچنین، لولههای برق به گونه ای طراحی شده اند که قوی و بادوام باشند و در برابر دما و فشارهای بالا مقاومت کنند. هرچه جریان برق قوی تری داشته باشید، طبیعتا به لوله برقهای قطور تری نیاز خواهید داشت. همچنین، لولههای برق نیز به گونه ای طراحی شده اند که در برابر خوردگی اسید و مواد بازی مقاوم بوده و از سیمها و سایر اجزای سیستم الکتریکی در برابر آسیب محافظت کنند.
با توجه و دقت به موارد بالا، به راحتی در مییابید که وجود لولههای برق و اتصالات آن برای هر ساختمانی ضرورت است.
تجهیزات مورد نیاز برای لوله کشی برق ساختمان
قبل از آن که به بررسی خود لوله کشی برق و روشهای انجام آن بپردازیم، طبیعتا در ابتدا باید با یک سری از تجهیزات لازم برای داشتن یک لوله کشی نیز آشنا شویم. اگر تجهیزاتی که برای لوله کشی برق خود تهیه میکنید، از کیفیت لازم برخوردار نباشند، احتمال فرسوده شدن لوله بالاتر میرود. به طور کلی، از مهم ترین تجهیزاتی که برای لوله کشی برق ساختمان وجود دارند، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- لوله برق
همانطور که از نام این صنعت نیز مشخص است، برای داشتن یک لوله کشی مناسب، وجود لولههای برق با کیفیت دارای اهمیت بسیاری بالایی است. این لولهها، باید هم در برابر ضربه و رطوبت مقاوم بوده، و هم ضد فرسودگی و خوردگی باشند تا هیچ خطری آنها را تهدید نکند. از مهم ترین انواع لوله برق میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- لوله pvc برق: یکی از پرمصرف ترین و پرطرفدارترین نوع لولههای برق موجود در ایران و جهان، لولههای پی وی سی هستند. این ماده برای اولین بار در سال 1872 توسط شیمیدانی آلمانی به نام Eugen Baumann کشف شد. لولههای پی وی سی برق دارای انعطاف پذیری بالایی بوده و در برابر خوردگی و تغییرات جوی مقاومت بسیار بالایی دارند.
- لوله upvc برق: این نوع لولهها نیز مانند لولههای PVC از ترکیب وینیل و کلر ساخته میشوند با این تفاوت که در ساختار این محصول از فتلات ، یا همان BPA، استفاده نمیشود که این امر باعث میشود تا این لولهها به سلامتی افراد آسیب نرسانند.
همچنین، از دیگر برتریهای این لولهها نسبت به لولههای پی وی سی، میتوان به استحکام بیشتر و قابلیت بازیافت آنها اشاره کرد. البته میزان انعطاف پذیری و قابلیت شکل دهی این لولهها نسبت به لولههای pvc کمتر است.
- لوله پلی اتیلن: یکی دیگر از لولههای موجود در بازار، لولههای پلی اتیلن هستند. لوله پلی اتیلن، نوعی لوله پلاستیکی است که از آن بیشتر برای تامین آب، سیستمهای آبیاری و فاضلاب استفاده میشود. در برخی از اوقات، و در شرایطی خاص، میتوانید از آنها برای لوله کشی برق ساختمان نیز استفاده کنید. آنها سبک، بادوام و مقاوم در برابر خوردگی هستند که آنها را به گزینه ای ایده آل برای کاربردهای مختلف تبدیل میکند. لولههای پلی اتیلن در اندازهها و ضخامتهای مختلف در دسترس هستند که امکان نصب و سفارشی سازی آسان برای مصارف مختلف را فراهم میکند. البته همانطور که در بالاتر نیز اشاره کردیم، میزان مقاومت این لولهها به اندازه لولههای پی وی سی و یا یو پی وی سی نیست و بنابراین استفاده کمتری در لوله کشی برق دارند.
- لوله فولادی برق: همانگونه که از اسم این نمونه لوله برق و اتصالات متوجه شدهاید، جنس این محصول از فلز فولاد است. این فلز مقاومت بسیار بالایی دارد و بهترین گزینه برای برق کشی ساختمان است. این محصول علاوه بر مقاومت بالا در برابر ضربه یا هرگونه فشار مستقیم، مقاومت زیادی در برابر خم شدگی دارد. البته به دلیل آن که این لولهها برای استفاده در شرایط آب و هوایی با رطوبت بالا مناسب نیستند، احتمال زنگ زدگی آن وجود دارد و از آن این مدل لولهها استفاده کمتری میشود.
از نظر اندازه نیز، لولههای برق دارای سایزهای متفاوتی هستند که پرکاربرد ترین آنها شامل لولههای زیر است:
- سایز PG-13.5 = معادل 20 میلی متر قطر
- سایز PG-16 = معادل 25 میلی متر قطر
- سایز PG-21 = معادل قطر 32 میلی متر
با توجه به توضیحات بالا و نظر بسیاری از کارشناسان، لولههای برق pvc و upvc از بهترین و پرفروش ترین انواع لولههای برق هستند و برای لوله کشیهای برق، شرایطی ایده آل را ایجاد میکنند.
- اتصالات مورد نیاز برای برق کشی: علاوه بر لولههای برق، اتصالات مورد نیاز برای اتصال این لولهها به یکدیگر نیز از مواردی است که باید مورد توجه قرار گیرند. از پرکاربردترین اتصالاتی که تقریبا در تمامی لوله کشیهای برق وجود دارد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- براس بوش: براس بوش (یا همان براز بوشن) یکی از تجهیزات پرکاربرد در این صنعت بوده که وظیفه اتصال انواع لولههای برق به جعبههای تقسیم یا قوطیهای پرکاربرد در انتقال برق را بر عهده دارد. این قطعه علاوه بر محکم کردن محل اتصال دو لوله به هم در محل جعبه تقسیم، باعث میشود که از خوردگی سیمها یا نشت آب و رطوبت به آنها جلوگیری شود. بیشترین استفاده از اتصالات لولههای برق بوشن، در تابلوهای فیوز، جعبههای تقسیم چهارگوش و قوطیهای کلید میباشد.
- اتصالات معمولی: اتصالات ساده و عادی را گویند که وظیفه اتصال دو لوله با قطرهای مختلف به یکدیگر را دارند. این اتصالات در اندازهها و قطرهای مختلف به فروش میرسند. سعی کنید در خرید این اتصالات، از فروشندههای معتبر و مورد اعتماد کمک بگیرید چرا که گونههای تقلبی آن بسیار زیاد است.
- زانویی: زانوییها قطعاتی هستند که به شما اجازه میدهد سیمهای خود را در خمیدگیهای ساختمان جهت دهید. برای این که بتوانید دو لوله نود درجه را به هم متصل کنید، کافیست از زانو یا دو راهی به عنوان یکی از نمونههای اتصالات لولههای برق استفاده نمایید. زاویه زانوییهای قابل خرید میتواند از چند درجه تا بیش از 90 درجه نیز باشند.
- تبدیلها: یکی از اصلی ترین و پرکاربردترین اتصالات برق، تبدیلها هستند. همانطور که از نام آنها نیز مشخص است، وظیفه اصلی تبدیلها، پخش کردن و گسترده کردن شبکه اتصالات از یک جز به اجزای بیشتر است. البته گاها از این تبدیلها به صورت برعکس نیز استفاده میشود یعنی به این صورت که از یک سو چندین لوله برق به تبدیل وصل شده و از آن سوی دیگر فقط یک لوله خارج میشود.
- اتصالات درب دار: هنگامیکه فرایند سیم کشی به طور کامل تمام میشود، بخشهایی از انتهای سیمها هستند که استفاده نشده باقی مانده و زیبایی سیم کشی شما را به هم میزنند. با استفاده از اتصالات درب دار میتوان محل خروجی این سیم را به طور کامل بست تا این اتصالات مخفی شوند. همچنین، این اتصالات در پوشاندن سیم کشیهای شلوغ نیز کاربرد فراوانی دارد.
- سیم و کابلهای مورد نیاز: با این که این موضوع چندان به هدف اصلی ما از ارائه این مطلب مربوط نیست، اما برای تکمیل بودن مطلب خود، به یک توضیح جزئی از آن میپردازیم. قبل از آن که به خرید لولههای برق خود اقدام کنید، باید در مورد سیمها و کابلهای خود نیز اطمینان حاصل کنید. هرچه میزان جریان و قطر سیمهای شما بیشتر باشد، طبیعتا به لولههای قطور تر و مقاوم تری نیاز خواهید داشت.
انواع روشهای لوله کشی برق ساختمان
حال که با همه چیز در مورد انواع لولهها و اتصالات آنها آشنا شدیم، نوبت به بررسی اصلی ترین هدف از ارائه این مطلب، یعنی روشهای لوله کشی برق ساختمان، و فرایند آنهاف میرسد. به طور کلی، لوله کشی برق ساختمانها به حالتهای زیر صورت میگیرد.
- لوله کشی روکار: نوعی لوله کشی ساده، سطحی، و موقتی بوده که بر روی سطح مورد نظر ما کشیده میشود. از مزایای این لوله کشیهای برق میتوان به واضح و مشخص بودن مسیر لولهها اشاره کرد. با توجه به این که این نوع لوله کشی زیبایی خاصی ندارد و باعث زشت کردن فضای اتاق میشود، از آن بیشتر در کاخانجات و یا بخش تاسیسات ساختمانها و برجها استفاده میشود.
- لوله کشی توکار: برخلاف لوله کشی روکار، لوله کشی توکار یکی از بهترین و پراستفاده ترین نوع لوله کشیهای برق بوده که از آن در تمام ساختمانها، خانه، ادارات و دیگر مکانها استفاده میشود. در این روش باید لوله کشی در درون گچ کاریهای فضای مورد نظر ما قرار گیرد و بنابراین دشواریهای خاص خودش را دارد.
- لوله کشی از سقف و کف: از نگاه محل لوله کشی نیز، لوله کشی یا به صورت سقف و کفی صورت میگیرد و یا به صورت دیواری. طبق نظر بسیاری از کارشناسان، بسته به هدف ما از لوله کشی، معمولا از هر دو نوع لوله کشی در ساختمانها استفاده میشود.
- لوله کشی در دیوار: در این روشف لوله کشی به طور مستقیم و در طول دیوار صورت میگیرد. در این نوع لوله کشی معمولا فقط از زاویههای 90 درجه ای استفاده میشود تا افراد بتوانند راحت تر محل لوله کشی را تشخیص دهند.
فرایند لوله کشی برق ساختمان به چه صورت است؟
به طور کلی، بسته به نوع ساختمان، میزان ولتاژ برق و روش اجرایی لوله کشی برق، فرایندهای آن نیز متفاوت خواهد بود. به همین منظور، در این بخش سعی میکنیم تا به بررسی فرایندهای معمول و مشترک میان تمامیاین لوله کشیها بپردازیم تا بتوانید بیشترین استفاده را از این بخش ببرید:
- بررسی محل: قبل از آن که شروع به خرید قطعات لازم کنید، ابتدا باید محل را به طور کامل بررسی کنید. در این مرحله، محل تمامی ورودیها و خروجیهای برق را مشخص کرده و نقشه خود را آماده کنید.
- آماده بودن محل: آماده بودن محل برای قرار دادن لولهها از اهیمت بسیار بالایی برخوردار است. توجه داشته باشید که انجام فرایند لوله گذاری، باید بعد از مرحله گچ و خاک صورت گیرد. اگر این کار قبل از آماده بودن گچ خاک صورت گیرد، قوطی کلیدها به مقدار زیادی در داخل دیوار فرو میروند و این باعث میشود که بعداً کلیدهای برق به صورت صحیح در داخل قوطیها قرار نگیرند و مدام از دیوار کنده شوند.
- ایجاد شیار: بعد از گچ خاک، نوبت به ایجاد شیار و یا سوراخ در دیوارها و سقف و کف میرسد. برای ایجاد شیار، حتما از دستگاه فرز یا دستگاه شیار زن استفاده کنید. برای ایجاد سوراخهای لازم نیز، پیشنهاد میکنیم از یک هیلتی چرخشی (نه ضربه ای) جهت سوراخ کاری استفاده کنید.
- قرار دادن لولهها: لولهها را در شیارها و یا سوراخها قرار دهید. در این مرحله، برای اطمینان از ثابت بودن لولههای در محل خود، باید حتما از تعدادی بست برای نگه داری آنها استفاده کنید.
- قرار گیری سیم و کابلها: کابلها و سیمها را در لوله قرار دهید و از فعال بودن جریانات آنها مطمئن شوید.
- گچ کاری نهایی: بعد از اتمام تمامیاین موارد گفته شده در بالا، میتوانید شروع به گچ کاری محل کرده( و یا این کار را به گچ کار بسپارید) تا محل قرار گیری سیمها مخفی شوند. توجه داشته باشید که حتما برای کلید و پریزها محل مشخصی تعبیه شده باشد.
اگر بعد از خواندن این بخش، هنوز هم در مورد تجهیزات و فرایندهای لوله کشی برق سوال دارید، میتوانید با مراجعه به بخش تماس با ما در وب سایت پارس پایاپایپ، اطلاعات بیشتری را از کارشناسان ما کسب کنید.
نکات طلایی نهایی در لوله کشی برق ساختمان
- قبل از شروع کار، حتما استانداردها و قوانین مربوطه به برق کشی ساختمان را مطالعه کنید تا در گرفتن مجوز نهایی دچار دردسر نشوید.
- رایزر لولههای برق حداقل بایستی ۳۰ سانتی متر با رایزر لولههای فاضلاب فاصله داشته باشند.
- اگر هیچگونه سقف کاذبی در زیر سقف اصلی نصب نشود، تنها راه ممکن برای لوله گذاری این است که لولههای برق در کف طبقه بالایی نصب شوند و بعد در کف طبقه بالایی سوراخهایی ایجاد شود و با استفاده از زانو یا خم، سر لوله به داخل طبقه پایینی خم شود.
- محل اتصال زانویی به لوله برق باید با نوار چسب پوشیده شود.
- شیار و یا سوراخهای ایجاد شده برای لولههای برق نباید خیلی بزرگ تر از اندازه لولهها باشند.
- قوطی کلیدها همیشه باید کاملاً هم سطح با گچ خاک نصب شوند.
کلام آخر
برقکاری و لوله کشی برق، به آن سادگیها هم که فکر میکنید نیست! مانند تمام بخشهای دیگر در صنعت ساختمان سازی، لوله کشی برق نیز دارای اصول، استانداردها و نکاتی است که در صورت رعایت نکردن آنها احتمال آسیب به ساختمان و تاسیسات آنها وجود دارد.
امیدواریم با کمک این مطلب از پارس پایاپایپ توانسته باشیم شما را در داشتن یک لوله کشی برق حرفه ای و مناسب راهنمایی کرده باشیم.
ارسال نظر