با نوروز دیپلماسی فرهنگی را ارتقا بخشیم

گروه تحلیلی خبری " پارس" _ زهرا سعیدی: عید نوروز به عنوان رویدادی مهم در ایران، بخشی از هویت فرهنگی و تاریخی کشور را نیز شکل می‌دهد. این آیین تاریخی که ریشه آن سه هزار سال نیز تخمین زده شده است، در بسیاری از کشورهای دور و یا نزدیک همسایه نیز جشن گرفته می‌شود. ترکمنستان، جمهوری آذربایجان، افغانستان از جمله کشورهای همسایه ایران هستند که به مانند ایران عید نوروز را جشن می‌گیرند.

در کشور آذربایجان عید نوروز از اهمیت خاصی برخوردار است. ایام نوروز در این کشور جز اعیاد مهم و بزرگ بوده و 8 روز آن تعطیل رسمی است. این کشور علاوه بر نوروز، آیین‌های پیش از نوروز همچون چهارشنبه سوری را نیز برگزار می‌کند.

در ترکمنستان، عید نوروز بیشتر توسط کشاورزان جشن گرفته می‌شود. در این کشور نوروز مختص کشاورزان شناخته شده و با ابهت خاصی تکریم می‌گردد. با این حال نوروز در ترکمنستان نیز به عنوان جشن ملی شناخته شده است. هر چند مردم ترکمنستان سال نو میلادی را نیز جشن می‌گیرند؛ اما نوروز را به عنوان رویداد ملی به رسمیت شتاخته‌اند. مردم این کشور هر سال با آغاز نوروز، به جشن و شادی پرداخته و با اجرای مسابقات متنوع همچون اسب‌دوانی، ایام نوروز را سپری می‌کنند. مردم ترکمنستان نیز به مانند مردم ایران، پیش از آغاز نوروز، خانه و شهر خود را آب و جارو کرده و به دید و بازدید یکدیگر می‌روند.

امروزه دیپلماسی فرهنگی ابزاری مؤثر در پیشبرد اهداف فرهنگی کشورها محسوب می‌شود، به عبارتی علاوه بر آنکه فرهنگ یک کشور از طریق این نوع دیپلماسی ترویج و تقویت می‌گردد، خصوصیات خاص فرهنگی آن کشورها نیز منتقل می‌شود

افغانستان از دیگر کشورهای همسایه ایران است که اهمیت خاصی برای نوروز قائل است. این کشور نیز در بسیاری از موارد نوروز را مشابه ایران برپا می‌کند، البته در این کشور نوروز با نمادهای مذهبی نیز آمیخته است. از جمله برافراشته شدن پرچمی منسوب به امام علی (ع) که هر سال با آغاز نوروز انجام می‌شود.

علاوه بر این سه کشور که از همسایه‌های ایران هستند، مردم بسیاری از کشورهای منطقه از جمله ارمنستان، تاجیکستان، پاکستان، ترکیه، عراق، مصر و حتی روسیه نیز عید نوروز را جشن می‌گیرند. اما فارغ از بررسی جزئیات مراسم نوروز در این کشورها، آنچه در باب این اشتراکات حائز اهمیت است، بهره‌گیری از این اشتراکات در دیپلماسی فرهنگی است.

امروزه دیپلماسی فرهنگی ابزاری مؤثر در پیشبرد اهداف فرهنگی کشورها محسوب می‌شود، به عبارتی علاوه بر آنکه فرهنگ یک کشور از طریق این نوع دیپلماسی ترویج و تقویت می‌گردد، خصوصیات خاص فرهنگی آن کشورها نیز منتقل می‌شود.

اشتراکات فرهنگی به عنوان یک ابزار کارآمد و البته مهم می‌تواند زبان گفت و گو و مفاهمه را برای طرفین آسان نماید و بسترهای ایجاد صلح را تقویت کند

تأثیر و نتیجه این نوع دیپلماسی تنها محدود به تعاملات فرهنگی نیست، بلکه به اعتقاد بسیاری، دیپلماسی فرهنگی روشی نرم و مؤثر جهت تأمین منافع ملی و نیز کسب نفوذ فرهنگی است که گاه حتی به سایر حوزه‌ها چون سیاست و البته اقتصاد نیز رخنه می‌کند.

اشتراکات فرهنگی به عنوان یک ابزار کارآمد و البته مهم می‌تواند زبان گفت و گو و مفاهمه را برای طرفین آسان نماید و بسترهای ایجاد صلح را تقویت کند. بنابراین ایران با برخورداری از پیشینه تاریخی و فرهنگی طولانی خود و کانون بسیاری از این رویدادها، باید تلاش نماید ضمن حفاظت از میراث‌های فرهنگی خاص کشور، از آن در جهت گسترش تعاملات منطقه‌ای و حتی جهانی بهره برد.