مدرسه عالی علمیه امام کاظم(ع) شهر مقدس قم سحرگاه روز شنبه، ۵ تیرماه در اولین شب از لیالی قدر پذیرای خیل عظیمی از شب زنده دارانی بود که از ساعت ۲۳ در این مکان با زمزمه دعای جوشن کبیر در محضر مرجع عالیقدر جهان تشیع، آیت الله العظمی مکارم شیرازی به استفبال این شب نورانی رفتند.

این مراسم که با عزاداری و نوحه‌خوانی سوگ ضربت خوردن امیرالمومنین(ع) همراه بود آیت الله العظمی مکارم شیرازی به ایراد سخن پرداختند.

 

شب قدر در ۲ سوره از قرآن کریم

مفسر قرآن کریم با اشاره به اینکه در قرآن به شب قدر اشاره شده بیان کرد: در دو سوره قرآن به شب قدر اشاره شده است که یکی سوره قدر بوده و پنج آیه آن درباره شب قدر است که می‌فرماید: « إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ،وَمَا أَدْرَاکَ مَا لَیْلَةُ الْقَدْرِ، لَیْلَةُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ،تَنَزَّلُ الْمَلَائِکَةُ وَالرُّوحُ فِیهَا بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ کُلِّ أَمْرٍ،سَلَامٌ هِیَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ» و همچنین در سوره دخان نیز به شب قدر اشاره شده که می‌فرماید: «إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِی لَیْلَةٍ مُبَارَکَةٍ إِنَّا کُنَّا مُنْذِرِینَ، فِیهَا یُفْرَقُ کُلُّ أَمْرٍ حَکِیمٍ » فرموده ما قرآن را در شب مبارکی نازل کردیم همان شبی که در آن مقدرات تعیین می شود.

نزول قرآن در شب قدر
آیت الله العظمی مکارم شیرازی به نزول قرآن در شب قدر اشاره و اظهار کرد: باید فلسفه شب قدر را بدانیم تا بتوانیم از آن بهره مند شویم، در شب قدر دو حادثه مهم واقع شده که قرآن در سوره قدر و دخان به هر دو حادثه اشاره کرده که یکی از این حادثه ها نزول قرآن در شب قدر است.

نزول دفعی قرآن در شب قدر
وی افزود: می دانیم که بعثت پیامبر(ص) در شب ۲۷ رجب بوده که اولین آیات قرآن در ۲۷ رجب نازل شده است ، پس چرا می گوییم قرآن در شب قدر نازل شده است؟ در این باره روایات متعددی داریم که قرآن در شب قدر به آسمان دنیا نازل شده است که این نزول را نزول دفعی در شب قدر می گویند.

قرآن در بیان امام علی(ع) در نهج البلاغه
این مرجع تقلید به دو سخن از امام علی(ع) در نهج البلاغه درباره قرآن اشاره و بیان کرد: مولا امام علی(ع) در نهج البلاغه درباره قرآن کریم مطالب زیادی دارد که می فرماید: ملتی که قرآن دارد فقیر نیست بلکه غنی است اما ملتی که قرآن ندارد اگر هم همه چیز داشته باشد باز هم فقیر است.
وی افزود: همچنین در جای دیگر مولا می‌فرماید هر کس همنشین با قرآن بشود از آن مجلس بلند نمی‌شود مگر اینکه دو چیز نصیبش می‌شود، یا هدایتش افزون گشته یا اینکه از گمراهیش کم شده است. مجلس قرآن بدون شک اثر دارد.

وظایف چهارگانه مردم نسبت به قرآن کریم
صاحب تفسیر نمونه به چهار وظیفه مردم نسبت قرآن اشاره و بیان کرد: متاسفانه اکنون در جامعه بیشتر روی حفظ، ترتیل، با صدای خوب خواندن قرآن، مسابقات قرآن توجه شده اما به معانی قرآن کم توجه می‌شود امیدواریم در کنار این موارد که خیلی هم خوب است به تفسیر هم توجه شود و چهار وظیفه هم مد نظر باشد اول قرائت، دوم فهمیدن، سوم عمل کردن و چهارم منتشر ساختن که این چهار وظیفه را جز وظایف چهارگانه خود نسبت به قرآن قرار دهید.

آیت الله العظمی مکارم شیرازی تعیین مقدرات را در شب قدر دانست و گفت: تعیین مقدرات در شب قدر صورت می‌گیرد و فرشتگان می‌آیند و تمام مقدرات سال را خدمت امام زمان(عج) می‌برند و معلوم می‌شود کدام جمعیت پیروز و سعادتمند و کدام جمعیت بد بخت خواهد بود.

آیا مقدرات ما در شب قدر با دعا و توسل تغییر می کند؟
وی افزود: سوالی مطرح می‌شود که اگر مقدرات تنظیم شده است دیگر ما چه کاره هستیم که مجلس پند و اندرز بگیریم تا مقدرات عوض شود؟ اول اینکه مقدرات بر اثر لیاقت ها داده می شود و خدا حکیم است و شخص حکیم روی حساب کار می‌کند و لیاقت‌ها را می‌بیند و وقتی که می‌خواهد جایزه بدهد آن کسی که لیاقت بیشتری دارد جایزه بیشتر، آن کسی که لیاقت کمتری دارد جایزه کمتر و آن کسی که لیاقت ندارد اصلا جایزه به او نمی‌دهد. و شب قدر ما می آییم توبه می کنیم، قلبمان را پاک می‌نماییم، و اینگونه پاک و لایق می‌شویم.

وی در ادامه پاسخ این سوال گفت: در روایتی از امام صادق(ع) در باب ۳۳ از ابواب احکام شرح رمضان امام می فرماید: تنظیم مقررات در لوح محو و اثبات است که با اعمال انسان قابل تغییر است. یعنی با صدقه، تقوا ، صله و رحم می توان مقدرات ناگوار را تغییر داد. بنابراین امشب دو حادثه مهم یکی نزول قرآن و دیگری تقدیر مقدرات سال رخ داده است.

شب قدر آمیخته با نام امام علی(ع)
آیت الله العظمی مکارم شیرازی شب های قدر را آمیخته با نام امام علی(ع) دانست و گفت: شب های قدر آمیخته با نام امام علی(ع) است که می توان نام ، کلمات و سخنان مولا برای ما الگو و سرمشق باشد و درس تقوا و رشادت و زهد را از امام آموخت.

در مسیر حق اگر تنها شدید وحشت نکنید
وی افزود: امام علی(ع) پیام های زیادی به ما داده است که یکی از پیام های مهم امام این است که در مسیر حق اگر تنها هم شدید وحشت نکنید راهتان را ادامه دهید، اگر در جایی همه بی‌حجاب هستند شما با حجاب باشید، در یک اداره همه رشوه می خورند شما رشوه نگیرید، مگر شیعه علی‌(ع) نیستید پس هیچ کس نباید در مسیر حق از تنها شدن وحشت داشته باشد در هر شرایطی خدا با اوست.