جذب مخاطب یا پُر کردن آنتن، دغدغه‌ای برای برنامه‌سازان تلویزیون

«فرشید شکیبا» در یادداشتی که در اختیار ما قرارداده آورده است: این روزها برخی معتقدند تلویزیون مخاطبانش را از دست داده است و دیگر برنامه سازان تلویزیون برنامه ای مخاطب پسند، جذاب و دیدنی تولید نمی کنند و برنامه هایی که تولید می شود آنقدر خطا دارد که حتی بینندگان عادی تلویزیون هم به خطاهای آنها پی می برند. باید بپذیریم که نباید مخاطبان تلویزیون را دست کم گرفت آنها دیگر سواد رسانه ای دارند و می توانند به راحتی بخش های برنامه های مختلف نمایشی، ترکیبی و... را نقد و تحلیل کنند.

سال‌های گذشته تنها رقیب تلویزیون شبکه های ماهواره ای بودند اما در حال حاضر شبکه‌های مختلف اجتماعی، شبکه نمایش خانگی، شبکه های اینترنتی و... در تلاش هستند روز به روز به مخاطبانشان بیافزایند و با تولیداتشان علاوه بر ایجاد سرگرمی، اطلاع رسانی و... جریان سازی کنند. این روزها مردم کمتر از برنامه های تلویزیون صحبت می کنند و بیشتر صحبت هایشان در خصوص برنامه های نمایش خانگی، شبکه های اجتماعی، شبکه های اینترنتی و... است حالا باید دید که چرا تلویزیون نتوانسته مخاطبانش را حفظ کند و بینندگان، شبکه های دیگری را برای تماشا انتخاب کرده اند.

مهمترین نکته ای که این روزها برنامه سازان و مدیران صدا و سیما را در تگنا قرار داده بی پولی و فشارهای مالی است. رادیو و تلویزیون فعلی، بدهی‌های خیلی کلان و بزرگی دارد و شاید همین موضوع نیز سبب می شود برنامه های خلاق و جذابی از رسانه ملی نبینیم و نشنویم. به نظر می رسد مسئولین نظام باید بیش از پیش نگاه ویژه ای به صدا و سیما داشته باشند و دولت و مجلس در صدصد رفع مشکلات این رسانه باشند. کمک دولت به رسانه ملی در سال 94 چیزی حدود هزار میلیارد تومان بوده است. در سفر رئیس‌جمهور به گیلان برای احداث 11 کیلومتر اتوبان منجیل تقریبا 900 تا هزار میلیارد تومان بودجه تخصیص یافته است. یعنی کمک دولت در یک سال به رسانه ملی که در داخل و خارج کشور که در سه عرصه محلی، ملی و برون‌مرزی فعالیت‌‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی دارد، به اندازه بودجه احداث 11 ‌کیلومتر اتوبان محلی است. اینجا می‌توان عمق فاجعه را دریافت.

رهبر معظم انقلاب در سال‌های اخیر بارها درباره شبیخون فرهنگی و ناتوی فرهنگی و جنگ نرم هشدار داده‌اند و اگر برای حل مشکلات رسانه ملی قدمی برداشته نشود بدون شک افت کیفی برنامه ها را شاهد خواهیم بود. مدیران و برنامه سازان نمی توانند بدون نگاه هنرمندانه و بی‌توجه به سلیقه و روحیات مخاطب، برنامه سازی کنند و برای تولید برنامه موثر، کیفی، جذاب و دیدنی علاوه بر خلاقیت و نوآوری نیازهای مالی هم ضروری است.

یکی دیگر از مشکلات پیش روی رسانه ملی این است که ارتباط گسترده ای با مخاطبان نداشته و به نوعی مخاطب دخل و تصرفی در برنامه های تولیدی صدا و سیما ندارد. با راه اندازی تلویزیون تعاملی مخاطبان می توانند با انتخاب برنامه های مورد علاقه خود در هر زمانی آن را  تماشا کنند. رسانه ملی با استفاده از ظرفیت های موجود در کشور و مشارکت و همکاری بخش های دولتی و  خصوصی می تواند نه تنها به مخاطبان خود بیافزاید بلکه باعث تولید برنامه های جذاب و تعامل جدی با مخاطبان خود شود.

از سوی دیگر مدیران رسانه باید از هنرمندانی متعهد، خلاق و با استعداد استفاده کنند تا آنها بتوانند با تولید برنامه هایی اثرگذار مخاطبان تلویزیون را حفظ کنند. برنامه سازانی که به فکر جذب مخاطب باشند نه صرفا پُر کردن آنتن، این روزها برنامه های تکراری در شبکه های رادیویی و تلویزیونی اینقدر زیاد شده که حتی مهمان های برنامه ها هم دیگر تکراری شده اند و همین موضوع سبب می شود مخاطب به جای شنیدن و یا تماشای شبکه های رادیویی و تلویزیونی، شبکه های دیگری همچون شبکه های ماهواره ای، نمایش خانگی، اینترنتی را انتخاب کند.

امیدواریم مدیران رسانه ملی با تعامل بیشتر با نهادهای دیگر در کشور بتوانند رادیو و تلویزیون را به رسانه ای جذاب، دیدنی و شنیدنی و مهم‌تر از همه جریان ساز در کشور تبدیل کنند.