گفتمان انقلاب، گفتمان پیشرفت است

به گزارش پارس به نقل از مهر، حسن رحیم پور ازغدی در نشست هم اندیشی گفتمان انقلاب اسلامی، با موضوع «مقابله با نفوذ فکری و فرهنگی» که عصر امروز در مجموعه فرهنگی اسوه برگزار شد، سخنان خود را بر روش شناسی گفتمان سازی و گفتمان سوزی اختصاص داد و گفت: گاهی ممکن است یک جمله را از یک نفر یا چند نفر در موقعیت های مختلف بشنویم که معنای متفاوت داشته باشد. باید توجه کرد که کثیف‌ترین کارها در طول تاریخ در نطق های زیبا مطرح شده اند.

وی با اشاره به تجربه نطق های زیبای هیتلر و دیگر نطق های زیبا در تاریخ جهان گفت: همه نطق ها ظاهرا انسانی، زیبا و اخلاقی هستند، اما در ذیل آنها پلیدترین رفتارها صورت گرفته است. در قرآن هم وقتی نگاه می کنیم ادبیات مشترکین به همین صورت بوده است و زمانی که پیامبران می آمدند به مردم می گفتند که می خواهند نظم و دین‌تان را از بین ببرند، می گفتند این شاعر، مجنون و... است و هیچ کدام نمی گفتند که اینها عدالت طلب و آزادی‌خواه هستند.

رحیم پور ازغدی افزود:دما خواهان روابط سالم بین المللی هستیم. این جمله از نظر لغوی درست است، اما اینکه این جمله را چه کسی و در کجا و به چه کسی بگوید، معنای متفاوتی دارد و باید ببینیم اساسا این جمله در چه گفتمانی قرار می گیرد.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: چرا یک جمله، اعتمادسوز و یک جمله اعتمادساز می شود؟ مهمترین منفذ برای نفوذ، اعتمادسازی و همچنین گفتمان سازی است. در یک فضا گفتمان انقلابی به معنایی مثبت می شود و در یک فضا معنای منفی می دهد. در یک زمانی لیبرالیسم به معنای مثبت است اما در یک زمان به معنی منفی و روشنفکری است. این زائیده تغییر گفتمان است.

وی ادامه داد: در اوایل انقلاب ملی شدن مطرح بود و این ملی شدن به معنی دولتی شدن بود، اما در یک زمانی خصوصی سازی مطرح می شود و باید بدانیم که خصوصی سازی دقیقا به معنی ضد ملی شدن است. من نمی خواهم در اینجا داوری کنم، اما می خواهم بگویم که چگونه گفتمان ها تغییر می کند. باید توجه کنیم که تغییر تاکتیک و روش به معنی تغییر ارزش نیست.

رحیم پور ازغدی در بحث روش شناسی به چند معیار اشاره کرد و گفت: پرسش های جاری در سطح جاری چه پرسش هایی هستند؟ چه کسی این پرسش ها را در افکار عمومی مطرح می کند؟ مثلاً در بحث امنیت و روابط بین المللی گفتمان تنش و امنیت روش های متفاوتی دارد، اما بحث این است که شما چگونه آنها را مدیریت می کنید؟ با کدام سبک و روش آن را انجام می دهید؟

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه با اشاره به اینکه گفتمان نفوذ نه واقع بین و نه آرمان گرا است، تصریح کرد: در بحث آموزش عالی یک زمان گفتمان این است که فارغ التحصیلان ما چه اندازه اند؟ یک زمان گفتمان این است که فارغ التحصیلان ما تا چه اندازه به کار می آیند؟ گفتمان اول زمینه نفوذ را به وجود می آورد و زمانی است که بر یک گفتمان علمی شعور حاکم نیست. نتیجه این می شود که زمینه ضعف و نفوذ در آموزش عالی فراهم می شود. غرب عاقل است، اما غرب‌زده‌ها عاقل نیستند.

وی افزود: در زمانی که گفتمان عوض می شود ادبیات و روش هم عوض می شود در دنیا تنها کشوری که جلوی تروریسم ایستاده است، ما هستیم. این به این معنی است که دیگر امپریالیسم، مساله نیست. به فرض مثال بحث هسته ای کاملا دو جور می تواند مطرح شود، یک زمانی می توانید تحدیدسازی هسته ای را مطرح کنید که بحث زیبایی است، اما یک زمانی جور دیگر می توان مطرح کرد و پرسید آیا مساله هسته ای حق مسلم ما هست یا نیست. در این شرایط سیاست ها، گفتمان ها و... فرق می کند.

رحیم پور اضافه کرد: غرب درست همان چیزهایی که ضد ارزش است را به سند افتخار خود تبدیل می کند. مثلا کشف آمریکا یکی از نقاط عطف مدرنیته و سند افتخار می شود.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: نفوذ از تحریف شروع می شود و ۳ رکن دارد. ابتدا باید به پرسش های جاری و قدیمی پاسخ های جدید داد. در اینجا جدید به مفهوم اجتهادی آن است. دوم باید پرسش های جدید را دراندازیم؛ چیزهایی که وجود ندارند را مطرح کنیم و آنها را دستور روز جدید کنیم که به مدیریت افکار عمومی و نخبگان کمک کند. پس ما در گفتمان مستقر مراقب باشیم که چه پاسخی به پرسش های جاری می دهیم و همچنین پرسش هایی را باید مطرح کنیم. مثلا اگر گفتمان، مساله توسعه شد معنایش این است که از حقوق فقرا هیچ سوالی نپرسیم. یعنی بسته به اینکه چه گفتمانی حاکم شده است بعضی از سوالات خارج موضوع می شود؛ چراکه میزان عوض شده است. راه حل سوم این است که بعضی از پرسش ها را باید از دستور خارج کرد، مثلا در رسانه ها سوال می شود که فلان مدل ماشین فلانی چیست. این دستور روز می شود و... به دنبال آن هزار سوال مطرح می شود. این را باید با گفتمان سازی از دستور کار خارج کرد. با مسخره کردن نمی شود بلکه با مشخص کردن اینکه آنها بار علمی ندارند باید این کار را کرد.

ازغدی افزود: در یک زمان علوم انسانی مطرح می‌شود و از یک زاویه خاص به آن پرداخته می‌شود. سئوال اینجاست که آیا در کنار همه روایت‌ها نمی‌توان یکی از آنها اسلامی باشد. به فرض مثال مساله طرح علوم انسانی اسلامی که مطرح می‌شود، همه‌ می‌گویند یک مساله غیرعلمی، ضد علمی و ... است. این مساله را از دو منظر و دو گفتمان می‌توان مطرح کرد؛ گفتمان نفوذ و گفتمان انقلابی. اگر بخواهیم گفتمان‌سازی کنیم و انقلاب در همه جهان بماند، باید به مسائلی که گفته شد، بیشتر بپردازیم.

وی گفت: گفتمان نفوذ، گفتمان ارتجاع است. گفتمان انقلاب، گفتمان پیشرفت و تمدن‌سازی است. منتهی پیشرفت با عزت و سربلندی است. ما باید مسائل اصلی را تشخیص بدهیم، چرا که این مسائل در تعیین و تشخیص گفتمان تاثیر دارد. گفتمان انقلاب، گفتمان جامع است که هم روایت‌های انقلابی را دارد و هم روایت‌های صلح، دوستی، نجات و ... را دارد و گفتمان انقلاب، گفتمان زیگزاگی نیست که برخی‌ها می‌گویند اول انقلاب و آخر انقلاب سیاست‌ها متفاوت است. گفتمان نفوذ، گفتمان گزینش‌گر است و بر اساس منافعش گزینش می‌کند. اگر بر اسناد لانه جاسوسی نگاه کنید، می‌بینید برای همه افراد نقش تعیین کرده‌اند و این را به صورت پروژه درآورده بودند. این گفتمان افراد را براساس منافعش گزینش می کند.

وی افزود: مشخصه این خط این است که همه با آمریکا کنار بیایید و مانند خمینی افراطی نباشید. ما در استراتژی و تاکتیک وقتی می‌توانیم تکلیف‌مان را تعیین کنیم که مفاهیم را اصلی – فرعی کنیم. وقتی که روش‌ها و تاکتیک‌ها را درست تعیین کنیم و آنها را اولویت‌بندی کنیم، اضلاع اصلی گفتمان انقلاب و گفتمان نفوذ تشخیص داده شود، در آن موقع باید به سراغ غنی‌سازی گفتمان انقلاب برویم. به فرض مثال گفتمان نفوذ، مرگ بر آمریکا را مرگ بر تکنولوژی معنا و تعریف می‌کند. در صورتی که گفتمان انقلاب آن را جور دیگری معنا و مفهوم‌سازی می‌کند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در پایان گفت: بزرگترین اولویت‌مان این است که مرزهای گفتمان انقلاب را درست بشناسیم و پیشنهادم این است که تمام شعارهای انقلاب را دوباره تعریف کنیم تا بتوانیم مرز گفتمان را رسم کنیم. دیگر اینکه به لحاظ دانش رسانه‌ای و سواد باید تقویت شویم. هنوز ما پنج تیم رسانه‌ای قوی نداریم. اینها مستلزم کار و مطالعه بسیار زیاد است.