بزرگترین حماقت جمعی یک ملت

در باغ حیوانات
نوشته: اریک لارسن
ترجمه: احمد عزیزی
انتشارات هرمس، چاپ اول بهار ۱۳۹۳
شمارگان ۱۰۰۰ نسخه
۵۰۹ صفحه، ۲۰۰۰۰ تومان

****

به گزارش پارس به نقل از الف ؛ انتشار ماجرا های واقعی تاریخی در قالب، یکی از گونه های مقبول طبع تاریخ دوستان و همچنین علاقمندان رمان محسوب می شود که با رویکردی سرگرم کننده به سراغ خواندن کتاب می روند اما در عین حال برای شان مهم است که چه می خوانند و دوست دارند ته این خواندن هم چیزی عایدشان شده و بر مجموعه دانسته های شان افزوده شود.

حسن این قبیل داستانها در آن است که خواننده پس از مطالعه کتاب نه تنها از زیر و بم ماجرایی که به عنوان دستمایه رمان برگزیده شده مطلع می شود، بلکه در خلال مطالعه داستان نیز انبوهی اطلاعات تاریخی به طور غیر مستقیم به او منتقل می شود و حتی در مواردی که با آثار بهتری سروکار داشته باشد، آن کتاب می تواند بستری برای درک یک دوران به لحاظ تاریخی، سیاسی ، اجتماعی و ... را به وجود بیاورد.

متاسفانه چنین رمانهایی که اغلب در دنیا با استقبال بسیار زیاد خوانندگان کتاب همراه می شوند، در ایران با غفلت روبه رو شده و نمونه های موفق فراوانی ندارد و چرا که یا داستان نویسان با زیر و بم های تاریخی آشنایی لازم را ندارند و یا تاریخدانان احاطه ای بر فنون داستان نویسی از خود بروز نداده اند. به هر حال نویسنده ای که قرار اسیت در این قد و قامت ظاهر شود، قابلیت های ویژه ای را هم هم باید اطلاعات یک تاریخ دان را داشته باشد و هم توانایی های یک نویسنده حرفه ای داستان را.

در پیشنهاد کتاب امروز بخش الفِ کتاب فرار است شما را با یکی از نمونه های خوب و در خور اعتنای چنین آثاری آشنا کنیم اراکه نشر هرمس آن را به بازار که داغ داغ همین هفته پیش از تنور در آمده... کتابی با عنوان «در باغ حیوانات» اثر اریک لارسن با ترجمه احمد عزیزی. این کتاب در بستر روایت یک  تریلر جذاب و پرحادثه تاریخی سیاسی، خواننده را به دوران آلمان هیتلری پیش از جنگ جهانی دوم می برد و او را در دل ماجرایی پر افت و خیز رها می کند تا با شخصیت های داستان همراه شود.

ماجرای کتاب به زمانی برمی گردد که هیتلر به قدرت رسیده و به اشکال مختلف در احساسات ناسیونالیستی مردم آلمان می دهد؛ قدرت نازی ها در حال افزایش و هر روز بر تعداد طرفداران آنها افزوده می شود.

آلمان این دوران یکی از جذاب ترین سوژه های در خور بررسی است، چرا که حال و هوای غریبی دارد؛ حال هوای ملتی که در آستانه بزرگترین حماقت جمعی خود قرار دارند و حماقت نیز هرچه بزرگتر باشد، پذیرفتن و گرفتار آمدن در آن راحت تر می شود.

داستان کتاب به زمانی برمی گردد که کشور آمریکا دست به گریبان یکی از بحران های شدید اقتصادی خود است و از این رو دولت مردان این کشور چنان درگیر امور داخلی خود هستند که چشم بر واقعیت های بیرونی دنیا بسته اند تا انجا که ظهور پدیده ای همچون هیتلر تا زمانی که بر خاکسترهای جنگ جهانی اول قد علم کرده و بر طبل جنگ می کوبد، غافل می مانند.

نخستین سال های ریاست جمهوری روزولت است که  یک استاد دانشگاه صاف و ساده و خوشبین که سابقه تحصیل در آلمان را داشته ماموریت سفارت آمریکا در آلمان را عهده دار می شود.

او و دختر شدر آلمان در طی حوادثی جذاب شاهد سر برآوردن رژیمی خونخوار و خودکامه هستند. پدیده هیتلر از جنبه های مختلف قابل بررسی ست اینکه چگونه احساسات ملتی شکست خورده و سرکوب شده را تحریک می کند تا از در جنگ با همه جهان در آیند، مردمی که او را تا مرتبه خدایی می رسانند، زنانی که با اشکهای قدمهای او را بدرقه می کنند و مردمی که خاک زیر پوتینهای هیتلر را از زمین جمع کرده و به رسم یادگار نگه می دارند چرا که روزگار خدایگانی پیشوا رسیده است.

مجله ساندی تلگراف درباره این کتاب می نویسد:
«لارسن تاریخ را به شیوه داستان سرایان روایت می کند. او ماجرایی آشنا را از زوایایی تازه می نگردو باز می گوید- در حدی شگفت آور بازتاب مفضای پر التهاب جامعه یکسره غلتیده در ظلمت!»

فایننشتال تایمز این کتاب را دارای داستانی جذاب و درخششی فوق العاده ارزیابی کرده و نیویورک تایمز نیز در باره آن می نویسد«بهترین و محسور کننده ترین اثر داستانی لارسن.... در آن حد واقعی که خواننده را مجذوب  خود سازد.»

نویسنده کتاب تاکید بسیاری بر جنبه های واقعی و مستند روایت خود دارد و گذشته از شخصیت های رمان که اغلب آدمهایی حقیقی هستند، نویسنده در جای جای روایت خود نیز براستفاده از مستندات واقعی برجای مانده از آن زمان تاکید دارد. در انتهای کتاب نیز فصلی را به منابع اختصاص داد ه و بدانها پرداخته است.

«باغ حیوانات» که در عنوان کتاب مورد استفاده قرار گرفته اشاره به پارک زیبای مرکزی برلین دارد که بدین نام خوانده می شده و از تفریح گاه های مردم برلین بوده است.

از نکات جالب توجه این کتاب آن است که سرگذشت پرماجرای سفیری در آلمان توسط سفیری دیگر در آلمان انجام شده است. محتوای کتاب به ماجراهای واقعی سفیر امریکا در سالهای میانی دهه سی میلادی در آلمان است که توسط احمد عزیزی سفیر بازنشسته کشورمان در آلمان ترجمه شده همین آشنایی باعث توفیق مترجم در برگردان درست پاره ای از نکات باریک و در خور توجه در کتاب شده است.

کتاب «در باغ حیوانات» اثر اریک لارسن و با ترجمه احمد عزیزی در ۵۰۹ صفحه و قیمت ۲۰ هزار تومان هفته گذشته توسط نشر هرمس منتشر شده است.