گزینه نظامی آمریکا بر ضد ایران

به گزارش پارس به نقل از فارس، در شرایطی که دور جدیدی از مذاکرات ایران و ۱+۵ در تاریخ ۲۹ آبان و با هدف حصول یک توافق بدوی در خصوص مساله هسته ای ایران آغاز می شود، بار دیگر نواهای ناامیدکننده ای از واشنگتن شنیده می شود که جای تامل دارند.

« جان کری» ، وزیر امور خارجه ایالات متحده در سخنانی گفته است که ساختار تحریم های ایرانی پس از مذاکرات آتی دست نخورده باقی خواهد ماند و تنها بخشی از دارایی های بلوکه شده ایران آزاد خواهد شد. از دیگر سو وی ابراز داشته که ۹۵ درصد تحریم های ضدایرانی ایالات متحده دست نخورده باقی خواهند ماند.

در همین راستا، باراک اوباما رئیس جمهور ایالات متحده نیز گفته است که تحریم های اصلی ایالات متحده بر ضد ایران از جمله تحریم های نفتی، مالی و بانکی بر سر جای خود خواهند ماند.

اتحادیه اروپا در خصوص اینکه آماده است کدام بخش از تحریم های مالی – اقتصادی خود بر ضد ایران را ملغی یا تعلیق نماید، موضع گیری رسمی تا لحظه نگارش این گزارش نداشته است اما بعید است اروپا به راهی متباین با رویکرد واشنگتن بر ضد ایران قدم بگذارد.

روزنامه تایمز اسرائیل هم گزارشی را منتشر کرده که بر مبنای آن، وندی شرمن، معاون وزیر امور خارجه ایالات متحده در جلسه ای به روزنامه نگاران اسرائیلی گفته است که اختلافات ایالات متحده و اسرائیل در قبال ایران تنها اختلافات تاکتیکی است. فارس قبلا در گزارش های خود متذکر شده بود که بین تل آویو و واشنگتن بر سر برنامه هسته ای ایران هیچ نوع اختلاف راهبردی قابل شناسایی نیست.

بر این اساس، به نظر می رسد آمریکایی ها قصد تغییرات شگرف در تحریم های ایران را دست کم در کوتاه مدت ندارند و اگر بر اساس قواعد مبتنی بر قدرت به تحلیل ماجرا بپردازیم بدیهی است که شکست ساختار تحریم ها در درازمدت نیز احتمال کمی دارد.

با این حال، آنچه بیش از همه چیز در آستانه مذاکرات ۲۹ آبان جلب توجه می کند، تاکید مجدد رئیس جمهوری ایالات متحده بر « گزینه نظامی» است. اوباما باز هم جمله تکراری « گزینه نظامی بر روی میز است» را تکرار کرد.

طبعا انتظار چندانی دست کم در این برهه از زمان نمی رفت که آمریکایی ها قصد تسهیل گسترده تحریم ها را داشته باشند اما حداقل این انتظار معقول به نظر می رسید که پس از ساعت ها مذاکره بین وزرای خارجه دو طرف و آغاز یک روند جدی دیپلماتیک، ایالات متحده دست از تهدید نظامی ایران بردارد، کاری که ظاهرا رئیس جمهوری ایالات متحده یا نمی خواهد یا نمی تواند انجام دهد.

همان طور که شرمن هم تلویحا اذعان کرده، تفاوت جدی بین اسرائیل و ایالات متحده در خصوص ایران وجود ندارد و این اظهار نظر اوباما در چنین شرایطی دقیقا به معنای تایید سخنان شرمن است. این نخست وزیر رژیم صهیونیستی است که مستمرا از ایالات متحده می خواهد یک تهدید نظامی معتبر علیه جمهوری اسلامی ایران را به صورت مستمر حفظ کند.

با این حال اشاره به سه نکته مهم در خصوص اظهارات اوباما خالی از لطف نیست، سه نکته ای که با توجه به آنها می توان مطمئن بود که گزینه نظامی حتی در اطراف میز آمریکایی ها هم جایی ندارد چه رسد به روی میز!

۱- جورج فریدمن، تحلیل گر زبردست مسائل ژئوپلتیک و بنیان گذار اندیشکده آمریکایی استراتفور به درستی به این نکته اشاره کرده است که عملیات نظامی گسترده از دکترین نظامی واشنگتن کنار گذاشته شده و جای خود را به « عمل جراحی نظامی» داده است. عمل جراحی نظامی به معنای حملات « بزن دررو» شبیه به حملات هواپیماهای بدون سرنشین است. قطعا استراتژیست های نظامی آمریکایی بهتر از هرکسی می دانند که درگیری با ایران به معنای یک جنگ دامنه دار منطقه ای است و نه یک عملیات بزن دررو.

۲- از جنگ ۸ روزه که البته با یک عملیات تروریستی رژیم صهیونیستی آغاز شده بود زمان درازی نمی گذرد. در این جنگ که اسرائیل آن را آغاز کرده بود و حریفش یک قدرت نظامی بسیار محدود در نوار غزه بود، اسرائیل برای دست یافتن به توافقی نجات بخش سر از پا نمی شناخت. سرانجام نیز با وساطت آمریکا، محمد مرسی، رئیس جمهور مخلوع مصر وارد عمل شد و با یک توافق سیاسی، اسرائیل را از مخمصه ای که در آن گیر افتاده بود رهانید. اگر اشارات فریدمن به معنای ناتوانی ایالات متحده از جنگ تمام عیار بود، عبرت های جنگ ۸ روزه غزه به معنای ناتوانی ایالات متحده از اداره یک جنگ نیابتی بر ضد ایران است. اسرائیل توان آن را ندارد که در جنگی با ایران به نیابت از ایالات متحده به تاسیسات هسته ای کشورمان ضربه بزند که اگر می توانست در نبرد با مقاومت اسلامی غزه به آن روز نمی افتاد.

۳- بحران سوریه و ادعای استفاده حکومت قانونی این کشور از سلاح شیمیایی یکی دیگر از شواهد ناتوانی ایالات متحده در آغاز یک نبرد است. اوباما در جریان بحران سوریه یک خط قرمز تعیین کرده بود و با تدبیر تروریست های سوری و متحدین منطقه ای آنها همان چیزی که رئیس جمهور آمریکا به عنوان خط قرمز نام برد، در سوریه رخ داد. اگرچه کشتی های آمریکایی گارد جنگی به خود گرفتند اما اوباما به محض دریافت پیشنهاد خلع سلاح شیمیایی سوریه از سوی مسکو در پذیرش آن و تخطی از خط قرمزی که خود ترسیم کرده بود تردید نکرد. بدیهی است که اگر ایالات متحده حاضر به پرداخت هزینه های یک جنگ محدود بود دست کم باید ابتدا ضرباتی سخت به ارتش سوریه وارد می کرد و پس از در موضع ضعف قرار دادن ارتش سوریه، از موضع پیروز مندانه طرح روس ها را قبول کند اما اوباما ترجیح داد چنین هزینه ای را نپذیرد. بنابراین ایالات متحده در این روزها تمایل چندانی به پرداخت هزینه جنگ حتی در سطح محدود هم ندارد، حتی اگر حریف کشوری جنگ زده باشد که ۱۰ درصد توان نظامی ایران را نیز ندارد. پس از این اتفاق، رسانه های بسیاری از خیل جمهوری خواهان آمریکایی اوباما را به خاطر این تصمیم به تمسخر گرفتند.

با این وصف، اوباما هرگز نمی تواند در خصوص گزینه نظامی و وجود آن بر روی میز جدی سخن گفته باشد؛ البته در آستانه مذاکرات با ایران چنین شوخی هایی هم می تواند برای سیاست خارجی واشنگتن بی هزینه نباشد.

کاخ سفید مستحضر است که حتی یک توافق نیم بند با ایران هم می تواند دموکرات ها را در پیروزی در انتخابات میان دوره ای آینده کنگره یاری رساند و اگر فرصت فعلی از دست برود، آن گاه دموکرات ها باید هزینه این فرصت از دست رفته را بپردازند.