سی‌ان‌ان: نباید از مذاکرات انتظار معجزه داشت

به گزارش پارس به نقل از فارس، « علی واعظ» کارشناس و تحلیلگر ارشد موسسه « گروه بحران بین الملل» می گوید با توجه به سابقه طولانی و پیچیدگی پرونده هسته ای ایران، نباید از مذاکرات ژنو انتظار معجزه داشت.

وی با بیان اینکه بالا رفتن انتظارات از این مذاکرات می تواند « خطرناک» باشد، می گوید در چنین حالتی « دشواری مذاکرات می تواند خیلی زود امیدها را ناامید کند و حتی به شکست دیپلماسی منجر شود» .

واعظ به روی کار آمدن دولتی جدید در ایران اشاره می کند و می گوید با وجود این، « ساده انگارانه است اگر تصور کنیم بن بستی که در یک دهه ایجاد شده، ظرف یکی دو روز حل شود. افزون بر این، بحران هسته ای ایران، امروز یکی از پیچیده ترین موضوعات سیاست بین الملل است. آخرین باری هم که رئیس جمهور « حسن روحانی» و وزیر خارجه اش « مجمد جواد ظریف» مذاکرات هسته ای را بر عهده داشتند، این مذاکرات در حالی که حدود یکسال از عمر پرونده هسته ای می گذشت، دو سال در این مورد مذاکره کردند» .

وی می افزاید: امروز رسیدن به توافق، حتی از آن زمان هم دشوارتر شده. ایران در سال ۲۰۰۳ تازه در حال نصب ۱۶۴ سانتریفیوژ بود. ایرانی ها امروز بیش از ۱۸ هزار سانتریفیوژ دارند. آن زمان ایران یک تاسیسات غنی سازی و یک نوع سانتریفیوژ داشت، هیچ ذخیره ای نداشت و تازه به دنبال غنی سازی در سطح ۵درصد بود. امروز، ایران دو سایت غنی سازی، چندین نوع سانتریفیوژ پیشرفته، چند تن ذخایر اورانیوم غنی شده دارد و در دو سطح ۵ و ۲۰درصد در حال غنی سازی است. البته این پیشرفت ها به بهایی سنگین به دست آمد. امروز تحریم های متعددی با حمایت ایالات متحده و جامعه بین الملل علیه این کشور وضع شده است.

« علی واعظ» با اشاره به اینکه اکنون هیچ طرفی نباید با به دنبال امتیازگیری یکجانبه از طرف مقابل باشد، می گوید اشتباه دو طرف در مذاکرات پیشین هم این بود که هر طرف، به دنبال آن بود که تنها طرف مقابل امتیاز دهد.

وی می افزاید: در این مذاکرات، نتیجه خوب نباید فدای تلاش برای دستیابی به نتیجه عالی شود. حتی اگر پیشرفت در مذاکرات هم ممکن باشد، نباید اعتمادسازی فقط بر عهده یک طرف باشد. بیان کردن اینکه توپ در زمین طرف مقابل است، یکی از بی فایده ترین کارهایی بوده که در یک دهه گذشته صورت گرفته است. در حال حاضر، دو طرف به شدت به هم بی اعتماد هستند. به همین دلیل، روش « الان امتیاز بدهید، بعدا پاداش می دهیم» پاسخگو نیست. به همان میزان که غربی ها نسبت به توان روحانی تردید دارند، تهران هم نسبت به اینکه آمریکا توافق به جمهوری اسلامی را بپذیرد یا اینکه « باراک اوباما» قدرت لازم برای برداشتن تحریم ها را داشته باشد، بدبین است. به همین جهت، دو طرف باید از خود برای برداشتن گام هایی که نشان دهد به دیپلماسی پایبند هستند، اراده به خرج دهند.

واعظ در ادامه می نویسد حتی اگر در مذاکرات پیشرفتی هم حاصل شود، نباید انتظار داشت این پیشرفت به بهبود روابط تهران واشنگتن بیانجامد. در مقابل باید نتایج این مذاکرات را با فضای منفی حاکم بر آغاز موضوع هسته ای و همچنین گام های تنش زایی که طرفین برمی داشتند، سنجید.

وی در نهایت در مورد راه حل دستیابی به توافق هسته ای می نویسد: موفقیت مذاکرات به قابلیت دو طرف برای رسیدن به توافق بر سر نقطه نهایی مذاکرات بستگی دارد. برای دستیابی به چنین نقطه ای، غرب باید به صراحت مشخص کند که ایران تا چه حد می تواند از برنامه صلح آمیز هسته ای از جمله توان غنی سازی محدود و تحت نظارت سرزده، برخوردار باشد. پذیرش اینکه ایران بتواند در خاک خود به غنی سازی ادامه دهد، می تواند از جانب تهران به عنوان پذیرش ضمنی حق غنی سازی تعبیر شود، هرچند که این حق می تواند طوری تعریف شود که محدودیت های قابل ملاحظه ای نیز برای آن در نظر گرفته شود. پس از آن، این کارشناسان دو طرف هستند که باید جزئیات فنی اقدامات اعتمادساز موقت را مشخص کنند.