اتاق مشترک ایران و آمریکا تشکیل می‌شود؟

به گزارش پارس ، روزنامه آرمان با این مقدمه گزارش داد: « محمد نهاوندیان پیش از سفر به نیویورک در گفت وگویی کوتاه با آرمان در مورد راه اندازی اتاق مشترک ایران و آمریکا متذکر می شود: بحث تشکیل اتاق مشترک ایران و آمریکا مشروط به رفتار متقابل است. هر کاری قاعده ای دارد و به همین جهت باید تدبیری اندیشید که مقصود ما حاصل شود و این کار مشکل قانونی هم ندارد.

تیرماه امسال هم اسدالله عسگراولادی، رئیس اتاق مشترک ایران و چین اظهار کرده بود: می توانیم میان ایران و آمریکا یک اتاق مشترک بازرگانی تاسیس کنیم. این پیشنهاد را حدود ۴ سال پیش مطرح کردم. البته پیشنهاد و طرح راه اندازی اتاق بازرگانی مشترک ایران و آمریکا حدودا ۲۰ سال پیش از سوی آقای علینقی خاموشی که رئیس اتاق بازرگانی ایران بود، مطرح شد اما به دلایلی عملیاتی نشد. پیشنهاد بعدی را من ۴ سال پیش در همین رابطه ارائه دادم و معتقدم می توانیم تحت نظام مشترکی که در اتاق بازرگانی مشترک ایران و کانادا در حال حاضر داریم، با آمریکا رابطه برقرار کنیم و اتاق بازرگانی مشترک ۲ کشور را تاسیس کنیم.

عسگراولادی اشاره کرده بود که مقدمات تاسیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و آمریکا را نیز فراهم کرده و حتی دیدارهایی با برخی مقامات رسمی بخش خصوصی و اتاق های بازرگانی ایالات متحده داشته اما نهاوندیان با تشکیل این اتاق مشترک موافقت نکرده بود.

اکنون به نظر می رسد دیگر نهاوندیان مانند روزهای سابق در مورد این موضوع موضع نداشته باشد. از طرف دیگر سخنان دیگر مقامات ارشد اتاق بازرگانی ایران نیز نشان می دهد که آنها امیدوار به راه اندازی این اتاق مشترک در آینده نزدیک هستند.

مشکل قانونی وجود ندارد

علاء میرمحمدصادقی، قدیمی ترین عضو هیات رئیسه اتاق ایران که طی سال های اخیر از نزدیک شاهد مباحث مطرح در مورد تشکیل شدن یا نشدن اتاق مشترک ایران و آمریکا بوده نیز در این مورد یادآور می شود که مشکل قانونی وجود ندارد.

وی که اکنون رئیس اتاق مشترک ایران و کانادا نیز هست، در مورد راه اندازی اتاق مشترک ایران و آمریکا می گوید: اتاق مشترک ایران و آمریکا به شرطی شکل می گیرد که زمینه های دیگر هم فراهم شود. وقتی ارتباطی با آمریکا نداریم و میزان مبادله تجاری ۲ کشور با یکدیگر ناچیز باشد، معلوم است که برای راه اندازی این اتاق ابتدا باید این زمینه ها را فراهم کرد.

وی با تصریح اینکه ممنوعیت قانونی برای ایجاد اتاق مشترک ایران و آمریکا وجود ندارد، عنوان می کند: تا کنون زمینه فراهم نبوده که این اتفاق (راه اندازی اتاق مشترک ایران و آمریکا) رخ نداده است.

محمود اسلامیان، دیگر عضو هیات رئیسه اتاق ایران هم با اشاره به نبود مشکل قانونی در راه اندازی اتاق مشترک ایران و آمریکا به زمینه های لازم قبل از این اقدام اشاره و بیان می کند: این مسائل به روابط سیاسی بین ۲ کشور بستگی دارد و باید حداقل روابط سیاسی بین ۲ کشور برقرار شود و تا این اتفاق نیفتد فکر نکنم بتوان دنبال راه اندازی اتاق مشترک ایران و آمریکا رفت.

وی در پاسخ به این سوال که آیا راه اندازی اتاق مشترک ایران و آمریکا در مقطع فعلی ضرورتی دارد یا نه؟ اظهار می کند: بله، چون همین الان هم ما با آمریکا رابطه هایی داریم و محصولاتی را به آمریکا صادر می کنیم و آمریکا هم برخی کالاها را به ایران صادر می کند. سیستم نقل و انتقال پول ما هم مسائل خاص خودش را دارد اما خیلی از صنایع دستی و پسته ما به آمریکا صادر شده و یک سری محصولات کشاورزی هم از آمریکا به ایران صادر می شود که فکر کنم در یک سال گذشته هم صادرات آمریکا به ایران رشد داشته است.

وی متذکر می شود: این رابطه تجاری عملا وجود دارد اما عنوان اتاق مشترک نیازمند یک میزان تلطیف روابط بین ۲ کشور است.

راه های تشکیل اتاق مشترک

اما در مورد ساز و کار راه اندازی این چنین اتاق مشترکی، پدرام سلطانی دیگر عضو هیات رئیسه اتاق ایران توضیحاتی می دهد و از امکان پذیر بودن تشکیل این اتاق مشترک سخن می گوید.

وی در این مورد می گوید: مشکل قانونی که وجود ندارد اما مشکل پروتکلی شاید داشته باشیم. معمولا شیوه شکل گیری اتاق های مشترک این است که ۲ کشور با هم توافق می کنند و عموما اتاق مشترک هم در هر ۲ کشور تشکیل می شود. مثلا اتاق مشترک ایران و آمریکا در ایران و اتاق مشترک آمریکا و ایران هم در آمریکا ایجاد می شود.

وی اضافه می کند: اما چون ما روابط آن چنانی با آمریکا نداریم، بعید است که به این سرعت این پروتکل و شیوه متعارف آن طی شود و ما به آنجا برسیم. به همین دلیل چاره کار این است که یکی از ۲ روش معمول را اجرا کنیم.

به گفته نایب رئیس اتاق ایران، راه های شکل گیری اتاق مشترک بین ۲ کشور این گونه است که یا شورای مشترک راه اندازی شود یا اینکه با تصمیم هیات رئیسه اتاق ایران بدون آنکه فرایندهای لازم همکاری کشور متقابل انجام شود، اتاق مشترک ایران و آمریکا شکل بگیرد.

وی یادآور می شود: اکنون هم چند اتاق مشترک از جمله اتاق مشترک ایران و امارات به این شکل وجود دارند که اسم آنها اتاق مشترک است اما رسم آنها رسم اتاق مشترک نیست و آن قدرت و وجاهت لازم را از کشور متقابل ندارند. به همین جهت می توان در یک اقدام نمادین حتی این کار را هم انجام داد که در این مورد اتاق قطعا مشورت می کند.

وی در پاسخ به اینکه آیا درخواستی برای بررسی این موضوع مطرح نشده است؟ بیان می کند: در این دوره هایی که بنده در هیات رئیسه اتاق بازرگانی بودم هیچ درخواستی مطرح نشده اما به نظرم ما نباید برای این چنین موضوعاتی عجله کنیم. وقتی هنوز اتفاقی رخ نداده بخواهیم این کار را کنیم آن وقت این کار هیجانی به نظر می رسد. وقتی ما روابط تجاری با کشور آمریکا داشته باشیم اتاق مشترک با آمریکا هم راه اندازی خواهیم کرد اما وقتی تحریم ها با این شدت دارد اعمال می شود و تجارت ما با آمریکا به یک میزان ناچیزی از کل ظرفیت تجاری ما رسیده، این کار مفهومی ندارد.

افزایش تجارت ایران و آمریکا

نایب رئیس اتاق ایران در حالی از ناچیز بودن روابط تجاری بین ایران و آمریکا سخن می گوید که آمارهای تجاری ۲ کشور نشان می دهد با وجود ناچیز بودن این ارقام، این روند رو به رشد است.

طبق آخرین اعلام وزارت بازرگانی آمریکا مبادلات تجاری این کشور با ایران در ۴ ماه نخست سال ۲۰۱۳ میلادی با افزایش ۴۰ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل به ۱۲۰ میلیون دلار رسید که ۱۱۸ میلیون دلار از این رقم شامل صادرات آمریکا به ایران بوده است.

آخرین آمار گمرک ایران نیز نشان می دهد که میزان صادرات ایران به آمریکا در ۴ ماهه نخست سال ۱۳۹۲ هجری شمسی ۵۲۴ هزار دلار و میزان واردات ایران از آمریکا طی این مدت ۴۳ میلیون و ۲۳۳ هزار دلار بوده است. از جمله اقلام صادراتی ایران به آمریکا انگور خشک کرده، کتاب و بروشور و مطبوعات چاپ شده، فرش و زعفران و از جمله اقلام وارداتی ایران از کشور آمریکا کره، مکمل های دارویی، اسپرم گاو، ظروف نمونه گیری خون، تخم چمن برای کشت، کامپوزیت، لوله و شیلنگ است.

در مورد این روند تجارت نیز سلطانی توضیح می دهد: این روابط رشد داشته اما معنای آن، این نیست که ما با آمریکا در یک تجارت عادی و متعارف هستیم. بالاخره تحریم ها وجود دارد و من معتقد هستم اول باید گشایش هایی صورت بگیرد و بعد به سمت تشکیل اتاق مشترک برویم. چون تشکیل اتاق بدون اینکه واقعیتی وجود داشته باشد یک کار هیجانی است اما اگر اول یک گشایش هایی صورت بگیرد و مذاکراتی هم شود، حالا نمی خواهیم همه سدها و تحریم ها هم برداشته شود اما اگر حرکت مثبتی شود و ۲ طرف قدم اول را در دیپلماسی بردارند آن وقت قدم دوم را جامعه اقتصادی در تاسیس شورا یا اتاق مشترک ایران و آمریکا برمی دارد. »