ظریف: به مذاکره ۵+۱ خوشبینم

به گزارش پارس ، شبکه پرس تی وی با محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در مورد لفاظی های جنگ طلبانه علیه این کشور از سوی امریکا و متحدان آن، مذاکرات ایران با گروه ۱+۵ و شماری دیگر از مسائل مهم منطقه ای و جهانی مصاحبه ای را ترتیب داده است.

آنچه در زیر می آید، ترجمه این مصاحبه است:

  آقای محمد جواد ظریف اکنون در استودیو هستند و ما به ایشان خوش آمد می گوییم. از اینکه وقت خود را برای مصاحبه در اختیار ما گذاشتید، از شما بسیار سپاسگزارم. می دانم که برنامه کاری بسیار فشرده ای دارید.

اکنون ۳۶ روز است که شما وزیر امور خارجه هستید و در همین مدت با یک چالش و مسئله عمده روبرو بوده اید و آن حمله نظامی احتمالی امریکا به سوریه است. به نظر می رسد امریکا عجله زیادی برای ورود به جنگ و مداخله نظامی دارد. به نظر شما علت این امر چیست؟

من فکر می کنم برخی گروه ها و افراد در داخل امریکا و برخی عناصر در خارج از این کشور به دنبال این بودند که رئیس جمهور امریکا را که به عقیده من تمایلی به آغاز جنگ نداشت، گرفتار دامی کنند که متاسفانه خود او برای خودش پهن کرده بود. و این دام همان درگیر کردن وی در جنگ به منظور مقابله با مسئله فرضی و اثبات نشده استفاده از سلاح های شیمیایی توسط دولت سوریه است. گفتم مسئله فرضی چرا که هنوز هیچ مدرکی مبنی بر اینکه دولت سوریه از سلاح های شیمیایی استفاده کرده باشد، وجود ندارد.

ایران، خود به عنوان قربانی سلاح های شیمیایی صرفنظر از اینکه عاملان و قربانیان چنین حمله ای چه کسانی باشند، هرگونه استفاده از اینگونه تسلیحات را محکوم می کند. اما ما بر این باوریم که هیچ کس حق ندارد به تنهایی قانون را بدست بگیرد و خود را محق در اجرای آن بداند. بنابراین امریکا در رابطه با چنین مسائلی این حق قانونی را ندارد که بطور همزمان نقش مدعی العموم، قاضی و متاسفانه مامور اعدام را ایفا کند بویژه که این کشور در کارنامه خود سابقه حمایت از رژیم صدام حسین را دارد؛ صدامی که نه تنها علیه سربازان و غیرنظامیان ایرانی از سلاح شیمیایی استفاده کرد بلکه علیه مردم خود در حلبچه نیز این تسلیحات را به کار گرفت؛ و اینها صرفا یک اتهام نیست بلکه بارها از سوی تیم های تحقیقاتی سازمان ملل به اثبات رسیده است.

یک تیم تحقیقاتی سازمان ملل نیز به سوریه رفت اما هنوز گزارشی منتشر نکرده است و اگر هم منتشر بکند، متاسفانه مجوز و اختیار این را ندارد که مسئول این حمله را تعیین کند؛ وضعیت بسیار پیچیده است. باید امیدوار باشیم که با تمهیدات جدید، روند انتقال و خارج کردن همه سلاح های شیمیایی از منطقه آغاز شود. به عقیده ما، منطقه خاورمیانه به اندازه کافی با مشکلات و اغتشاش روبرو است و نباید وارد جنگ دیگری هم بشود که در آن سلاح های شیمیایی و دیگر سلاح های کشتار جمعی مورد استفاده قرار می گیرند. به همین علت است که ایران به دنبال این بوده است که خاورمیانه تبدیل به منطقه ای عاری از سلاح های کشتار جمعی شود.

اجازه بدهید به یک نکته دیگر هم اشاره کنم. ما اعتقاد داریم استفاده از تسلیحات شیمیایی جنایت علیه بشریت است اما در عین حال بر این باوریم که توسل به خشونت و تهدید به استفاده از خشونت بر اساس قوانین بین الملل اقدامی جنایتکارانه است. متاسفانه اینگونه به نظر می رسد که امریکا همچنان در قرن نوزدهم میلادی به سر می برد؛ زمانی که توسل به خشونت حق کشورها محسوب می شد؛ اما دیگر اینگونه نیست.

به نظر من رئیس جمهور امریکا که ظاهرا حقوقدانی حاذق و آشنا به قانون اساسی است، باید نگاهی به کتب حقوق بین الملل خود بیاندازد؛ کتاب هایی که فکر می کنم اخیرا آنها را مرور نکرده است و همانطور که شب گذشته به مردم امریکا گفت که سوریه تهدیدی مستقیم و قریب الوقوع برای آن کشور به شمار نمی رود، بپذیرد که امریکا بر اساس هیچ یک از قوانین حقوق بین الملل ابدا حق ندارد که به تنهایی قانون را بدست بگیرد.

  اگر سوریه تهدیدی قریب الوقوع و حتمی برای امنیت امریکا محسوب نمی شود، چرا این همه حرف از حمله احتمالی این کشور به سوریه زده می شود؟

ظریف: همانطور که در آغاز گفتم، به نظر من رئیس جمهور امریکا از سوی برخی عناصر در امریکا که نفع خود را در دشمنی و تنش زایی می بینند و همچنین برخی عناصر خارج از امریکا که متاسفانه در منطقه ما هستند و طی دو سال گذشته به دنبال تغییر توازن نظامی در سوریه بوده اند، به سمت یک دام سوق داده می شود. این عناصر قبل از هر چیز به دنبال این بودند که مردم سوریه را درگیر جنگی داخلی کنند؛ جنگی که خود مردم باعث آن نبوده اند زیرا کسانی که در سوریه در حال جنگ هستند عمدتا بنیادگرایان و تکفیری هایی هستند که از کشورهای خارجی به سوریه رفته اند.

  شما می دانید که چه کسانی از آنها حمایت مالی و پشتیبانی تسلیحاتی می کنند؟

ظریف: همه ما مدارک و شواهدی را دیده ایم که نشان می دهد چه کسانی به دنبال جنگ در منطقه هستند؛ متاسفانه این سیاست نتیجه نگاهی کوته بینانه به منافعشان است زیرا جنگی دیگر در منطقه ممکن است در آغاز، عملیاتی محدود قلمداد شود اما همینکه شما زور و خشونت بکار ببرید دیگر راهی برای مهار آن وجود ندارد و من فکر می کنم امریکا این را می داند. اگر به یاد داشته باشید، دانلد رامسفلد (وزیر دفاع سابق امریکا) زمانی که امریکا قصد حمله به عراق را داشت، از عبارت عملیات « ناگهانی و کوبنده» که ظرف چند روز به اتمام می رسد، سخن گفت اما اکنون چند سال از حمله به عراق گذشته است؟ اکنون با گذشت ۱۰ سال، ۱۱ سال از آغاز این جنگ، با وضعیتی در عراق روبرو هستیم که به عنوان مثال در جریان سفر اخیرم به این کشور، به من گفته شد تنها در ماه رمضان حدود هزار نفر در اثر بمب گذاری های جاده ای جان خود را از دست دادند.

به نظر من لازم و بسیار حائز اهمیت است که ایالات متحده امریکا به این واقعیت پی ببرد که نه تنها توسل به خشونت غیر قانونی است و نه تنها تهدید به توسل به خشونت بر خلاف هنجارهای مسلم حقوق بین الملل است، بلکه مهم تر از آن توسل به زور امری غیر موثر و ناکارامد محسوب می شود. خشونت و جنگ، سودمندی و فایده خود را در روابط بین الملل از دست داده و این امر مدت ها پیش اثبات شده است.

در سال ۱۹۲۸، کشورهای متمدن تصمیم گرفتند که توسل به خشونت و زور به عنوان یک ابزار سیاست ملی را کنار بگذارند؛ پیش از آن، خشونت یا جنگ، یک ابزار سیاست ملی به شمار می رفت اما از آن زمان به بعد، جامعه جهانی سر عقل آمد و به این باور رسید که توسل به خشونت و جنگ نتیجه لازم و مطلوب را برای کسانی که آن را آغاز کرده اند و می خواهند آغاز کنند، در پی ندارد و به همین دلیل است که توسل به خشونت را غیرقانونی اعلام کردند. اینگونه نبود که یک مشت حقوقدان آرمانگرا بنشینند و توسل به خشونت را ممنوع کنند بلکه توسل به خشونت و جنگ در واقعیت، سودمندی و کاربرد خود را از دست داده بود.

باید به شما بگویم که در قرن بیستم، در ۸۵ درصد مواردی که یک کشور به خشونت و جنگ متوسل شد، این نتیجه را در پی داشت که آن کشور یا دولت نابود شد یا اینکه به هدف مطلوب خود از جنگ دست پیدا نکرد؛ این به صورت تجربی نشان می دهد که خشونت دیگر موثر و سودمند نیست. من امیدوارم امریکا، که قدرتمندترین کشور جهان است، به این واقعیت پی ببرد که لازم است از دیگر ابزارهای نفوذ استفاده کند و خشونت دیگر کاربردی ندارد.

  این موضوع من را به یاد این انداخت که امریکا بارها و بارها گفته است « تمام گزینه ها روی میز است» . قبل از اینکه به این موضوع بپردازید، به مسئله دیگری هم اشاره می کنم. در پی معرفی شما به عنوان گزینه وزیر امور خارجه ایران، واکنش های مثبت زیادی از رسانه های امریکا دیدیم. برخی از عنوان های خبری مربوط به معرفی شما را می خوانم: این فردی است که به خوبی امریکا را می شناسد و در عین حال در واشنگتن نیز وی را می شناسند. آنطور که عده ای می گویند شما افرادی مانند جو بایدن، معاون رئیس جمهور امریکا و چاک هیگل، وزیر دفاع این کشور را از گذشته می شناسید و با آنها برخوردهایی داشته اید. آیا بواسطه این افرادی که شما از گذشته آنها را می شناسید و اکنون مقام هایی در دولت امریکا دارند، موقعیت و امتیازی برای شما در پیگیری هرگونه رابطه با این کشور، البته اگر در دستور کار باشد، بوجود می آید؟

ظریف: در مورد سوال اول، . دست کم کشورهایی که ادعا می کنند مطیع قانون هستند، کشورهای که ادعا می کنند از منشور سازمان ملل پیروی می کنند و کشورهایی که دیگران را به پیروی از تعهدات بین المللی شان تحت فشار قرار می دهند و می خواهند دیگران را به دلیل نقض قوانین بین الملل مجازات کنند، باید بدانند تمام گزینه ها روی میز نیست. بعد از اینکه کشورها از جمله خود ِ امریکا در سن فرانسیسکو نشستی را ترتیب دادند و به این نتیجه رسیدند که نسل های آتی را از بلای جنگ نجات دهند، گزینه توسل به خشونت یا تهدید به استفاده از آن مدت ها پیش از روی میز برداشته شد؛ چیزی که در نسل آنها دو فاجعه بزرگ را رقم زد. این مسئله در پی نشستی به میزبانی امریکا در سال ۱۹۴۵ وارد منشور سازمان ملل شد. بنابراین، آنها باید بدانند که تمام گزینه ها روی میز نیست.

در پاسخ به سوال دوم باید بگویم، من در مقام و حیطه صلاحیت سابق خود به عنوان نماینده ایران در سازمان ملل با شماری از اعضای دولت فعلی امریکا در حیطه صلاحیت آنها که آن زمان عضو کنگره بودند، برخوردهایی داشته ام. فکر می کنم آنها می دانند من از کجا می آیم و چه سابقه ای دارم و من هم می دانم آنها از کجا می آیند و چه سابقه ای دارند و به همین علت است که تصور می کنم آنها بدون تمایل باطنی به جنگی سوق داده می شوند که خود به دنبال آن نیستند و به آن نیازی ندارد. من فکر می کنم جامعه جهانی برای جلوگیری از یک فاجعه که تمام منطقه و امریکا را با خود خواهد سوزاند، باید به آنها کمک کند.

  با توجه به گفته های شما، امریکا توسط نیروهایی در منطقه و فراتر از آن، به جنگ سوق داده می شود. اگر امکان دارد در این زمینه بیشتر توضیح دهید. آیا امریکا واقعا قصد حمله به سوریه را دارد یا اینکه تمایلی به این کار ندارد اما برای آغاز جنگ به شدت تحت فشار است؟

ظریف: من امیدوارم عقلانیت پیروز شود. امیدوارم پیشنهاد روسیه و موقعیتی که بواسطه پذیرش پیشنهاد روسیه از طرف سوریه به وجود آمده است، بهانه دیگران برای جنگ طلبی و کوبیدن بر طبل جنگ را از بین ببرد. آنها باید بدانند که چنین جنگی برای خود آنها و منطقه خطرناک است.

با توجه به اظهاراتی که از سوی مقامات برخی از کشورهای منطقه و برخی از کشورهای خارج از منطقه شنیده ایم، ظاهرا افراد خیلی زیادی و همچنین متاسفانه برخی کشورها ناراحت هستند که برای اجتناب از جنگ تلاش می شود. من نمی دانم دوستان ما در منطقه که از تلاش های دیپلماتیک برای حل بحران سوریه و جلوگیری از یک فاجعه زیر گوش خودشان ناراحت هستند، از چه منطقی پیروی می کنند؛ فاجعه ای بزرگ که به بنیادگرایی، اختلافات فرقه ای و درگیری های بیشتر در منطقه منتهی خواهد شد آن هم فقط به خاطر تغییر توازن نیروها در سوریه.

همه ما باید بنشینیم و تمام گروه ها و عوامل سوریه را از جمله دمشق و کسانی که به آینده این کشور علاقمند هستند، به میز مذاکره بکشانیم تا راه حلی صلح آمیز پیدا کنند. بحران سوریه راه حل نظامی ندارد و همه باید این را بفهمند.

  آیا ایران در این برهه زمانی، طرحی عملی در دست دارد؟

ظریف: ما اعتقاد داریم که باید به درگیری در سوریه پایان داد. تمام طرف ها باید در میز مذاکره حاضر شوند و بر اساس اصول دموکراتیک و مشارکت تمام بخش های جامعه در حکومت و بدون مداخله خارجی به راه حلی صلح آمیز دست پیدا کنند. به باور من چنین چیزی ممکن است.

متاسفانه در راستای منافعی کوته بینانه، مداخلات گسترده خارجی و انتقال گسترده تسلیحات به گروه های شورشی و افراطی مختلف که خسارات زیادی در منطقه و فراتر از آن به بار آورده اند، ادامه دارد.

آنها باید بدانند کسانی که در ایجاد و تقویت افراط گرایی در منطقه نقش آفرینی می کنند، خود قربانی این افراط گرایی خواهند شد. حال این افراط گرایی چه از سوی القاعده باشد، چه از سوی طالبان باشد یا چه از سوی صدام حسین.

کسانی که از تندروی حمایت می کنند، قربانیان نهایی آن خواهند بود.

اجازه دهید دوباره به مسئله سلاح های شیمیایی که پیشتر در مورد آن صحبت کردیم، بازگردیم. آیا ایران می داند که چه گروهی حمله شیمیایی ۲۱ آگوست را در سوریه ترتیب داد؟

ظریف: ما شواهدی و نشانه هایی در دست داریم و این شواهد را در اختیار امریکا و دیگر کشورها هم گذاشته ایم. این شواهد متاسفانه نشان می دهد سلاح های شیمیایی به صورت قاچاق بدست گروه های مسلحی که در حال جنگ با مردم سوریه و دولت این کشور هستند، رسیده است.

این اطلاعاتی بود که مدت زمانی ما آن را در دست داشتیم و بعدا چندین مورد دستگیری در کشورهای همسایه رخ داد که نشان داد این قاچاق سلاح واقعا در حال رخ دادن است.

  آیا ما از امریکا پاسخی دریافت کردیم؟

ظریف: متاسفانه خیر! ما به آنها هشدار دادیم و گفتیم که چنین چیزی در جریان است. ما به آنها گفتیم و همچنان می گوییم که این یک کابوس ادامه دار است. سلاح های شیمیایی در دست عاملان غیر دولتی بویژه عاملان غیر دولتی تندرو تهدیدی برای همه است.

این خطر، مرز نمی شناسد و مخاطره و تهدیدی برای تمام منطقه به شمار می رود. کسانی که به این گروه ها کمک می کنند تا به سلاح های شیمیایی دست پیدا کنند، باید به این سوال پاسخ دهند که چگونه می خواهند با این تهدید روبرو شوند؟ احتمالات در مورد استفاده از این سلاح های شیمیایی مجهول و نامعلوم است.

من علاقه ای به هراس افکنی ندارم. من واقعا تمایلی به این کار ندارم اما این یک دغدغه واقعی است. ما باید به این مسئله رسیدگی کرده و راهی پیدا کنیم. اکنون بسیار خرسندیم که نوعی ترتیبات بین المللی برای رسیدگی به مسئله سلاح های شیمیایی سوری ها اتخاذ شده است اما لازم است که همزمان با آن در مورد سلاح هایی هم که در دست افراد تندرو هست، چاره ای اندیشیده شود.

  تمایل دارم در مورد برنامه انرژی هسته ای ایران و اخبار جدید در مورد آن مبنی بر انتقال پرونده هسته ای از شورای عالی امنیت ملی به وزارت خارجه صحبت کنیم.

اگر امکان دارد در مورد نقش خود در این موضوع توضیح دهید.

ظریف: رئیس جمهور تصمیم گرفتند که وزارت خارجه مذاکرات هسته ای را انجام دهد و من فکر می کنم این تصمیمی خردمندانه است. وزارت خارجه مسئول هدایت امور خارجی ایران است و توان و تجهیزات و نیروی انسانی برای رسیدگی به این مسائل را دارد.

البته، شورای عالی امنیت ملی همچنان بر پرونده هسته ای نظارت خواهد داشت و ما امیدواریم که در مذاکرات رو به جلو حرکت کنیم. باید نتیجه گرا باشیم.

اکنون اجازه دهید در مورد اینکه مذاکرات چگونه باید پیش رود، به چند موضوع کلی اشاره کنم.

ما بر این باوریم که مذاکرات نامحدود نیست و اینکه خود مذاکره فی نفسه هدف نیست.

ما اعتقاد داریم مذاکرات باید ضرب الاجل داشته باشد، نتیجه گرایانه باشد و بر اساس حسن نیت، شرایط برابر و احترام متقابل باشد. اکنون ما باید رویکرد این مذاکرات را تغییر دهیم و اگر اجازه دهید به این موضوع مفصل تر بپردازم.

من اعتقاد دارم بعد از جنگ سرد، فضای سیاسی بین المللی در این دوره گذار تغییر کرده است زیرا ما دیگر آن را سیاست بین الملل نمی خوانیم بلکه آن را سیاست جهان می نامیم چرا که سیاست کشورهای جهان آنچنان در هم تنیده شده است که دیگر نمی توان تئوری بازی مجموع-صفر را در آن دنبال کرد بدین معنی که دیگر نمی توانید به بهای از دست رفتن منافع دیگران به دنبال منافع خود باشد. نمی توانید به بهای ناامنی دیگران، امنیت خود را تامین کنید.

اگر چنین بود، حادثه ۱۱ سپتامبر رخ نمی داد. اکنون در سالگرد حادثه ۱۱ سپتامبر هستیم و این باید تلنگری برای همه ما باشد که اگر رسیدن به امنیت از طریق نیرو و توان نظامی امکانپذیر بود، صرفنظر از اینکه آن کشور تا چه حد قدرتمند و دور از مناطق ناآرام باشد مانند امریکا، حادثه ۱۱ سپتامبر رخ نمی داد. امریکا نمی تواند از طریق ناامنی دیگران، به امنیت دست پیدا کند.

اکنون اگر می خواهید در قبال پرونده هسته ای ایران به نتیجه برسید، باید نگاه خود را تغییر دهید؛ باید اهداف مشترکی داشته باشیم نه اینکه ایران یک هدف و گروه ۱+۵ هدف دیگری داشته باشد. اگر آن کشورهایی که ادعا می کنند نگران برنامه هسته ای ایران هستند، یک سری اهداف را دنبال کنند و ما هم یک سری اهداف را دنبال کنیم، در اینصورت جدال رخ می دهد و بازی کودکانه ای شکل می گیرد که طی آن هر کس به دنبال این است که بیشتر از دیگری امتیاز بگیرد. این رویکرد در فضای بین المللی امروز جواب نمی دهد. چیزی که برای هر دو طرف نتیجه بخش خواهد بود، داشتن اهداف مشترک است و این اهداف از این قرارند: اول اینکه برنامه هسته ای ایران باید صرفا صلح آمیز باقی بماند؛ ظاهرا این هدف اعلام شده طرف دیگر یعنی گروه ۱+۵ است.

اکنون من می توانم ادعا کنم که این هدف ما هم هست زیرا این در راستای منافع امنیت ملی ماست که کل جهان بداند ما به دنبال سلاح اتمی نیستیم و سلاح اتمی هیچ جایگاهی در دکترین امنیتی ایران ندارد و افزون بر این، حتی اینکه جهان تصور کند ما به دنبال سلاح اتمی هستیم، برای امنیت ما زیان آور است.

بنابراین، در هدف اول اشتراک داریم. ما قصد داریم مشکلات را بازتعریف کنیم تا بتوانیم برای آنها راه حل پیدا کنیم. هدف اول بین دو طرف یکسان است و ما حالا می خواهیم در هدف دوم نیز اشتراک پیدا کنیم و من به شما می گویم چرا؛ هدف دوم از این قرار است: تنها راه تضمین اینکه برنامه هسته ای ایران صلح آمیز باقی بماند این است که اجازه داده شود این برنامه در فضای قابل قبول و صلح آمیز بین المللی ادامه پیدا کند. چرا؟ چون ظرفیت های هسته ای ایران داخلی هستند؛ برنامه هسته ای ایران وابسته به خارج نیست به همین دلیل شما نمی توانید ایران را از چیزی که متعلق به خود این کشور است، محروم کنید. ما دانش و فناوری هسته ای داریم؛ شما نمی توانید ما را از دانشمندان خودمان محروم کنید، نمی توانید ما را زیر ساخت های فناوری خودمان محروم کنید. این برنامه وجود دارد و شما نمی توانید ناپدید شدن و از بین رفتن آن را خواستار شوید.

برنامه صلح آمیز هسته ای در جای خود هست و به منظور دستیابی به اولین هدف مشترک، ما باید در مورد دومین هدف مشترک به توافق برسیم. و آن این است که توانایی بومی هسته ای ایران باید در یک چارچوب شفاف و شناخته شده بین المللی به منصه ظهور بنشیند. فرایند غنی سازی باید در معرض دید و برای آژانس بین المللی انرژی اتمی در دسترس باشد و امکان این وجود داشته باشد که تحت نظارت بین المللی قرار بگیرد همانطور که در سال های گذشته اینطور بوده است.

این تنها راه تضمین این امر است که برنامه هسته ای ایران منحصرا برنامه ای صلح آمیز باشد.

  یک سوال دیگر آقای وزیر. شما در رابطه با مذاکرات هسته ای با گروه ۱+۵ خوش بین هستید؟

ظریف: من خوش بین هستم که ما با عزم حل ِ مشکل وارد مذاکرات خواهیم شد. « رسیدن به پاسخ مثبت» شعار ما برای این مذاکرات است اما باید دو طرف همکاری داشته باشند. اگر امریکا و باقی کشورهای عضو گروه ۱+۵ آماده نیستند که به صورت جدی وارد این فرایند شود، سناریویی کاملا متفاوت در پیش خواهیم داشت.

باید تاکید کنم که نه این دولت و نه هیچ یک از دولت های دیگر ایران هرگز تمایل نداشته و ندارند که ذره ای از حقوق مردم ایران بگذرند. به نظر من حتی خواستن چنین چیزی از ایران غیرسازنده است زیرا این راهی مناسب برای تضمین اینکه برنامه هسته ای ایران صلح آمیز باقی بماند، نیست.

  گزارش شده است که شما در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل با کاترین اشتون دیدار خواهید داشت. فکر می کنم در دیدار با اشتون به بعضی از مسائلی که اکنون در مورد آنها سخن گفتید، اشاره خواهید کرد. اما سوال این است چگونه می توان به تلاشی هماهنگ با گروه ۱+۵ که امریکا یکی از اعضای آن است، دست یافت. کشوری که از یک سو می گوید به دولت جدید ایران احترام می گذارد و از سوی دیگر می گوید همه گزینه ها روی میز است و همچنین ۷۶ قانونگذار آن تحریم های جدیدی علیه ایران اعمال می کنند؟

چه چیزی در رویکرد شما در قبال امریکا که یکی از کشورهای عضو گروه ۱+۵ است تغییر خواهد کرد؟

ظریف: من فکر می کنم امریکا می تواند نقشی کلیدی در پیدا شدن یک راه حل یا جلوگیری از پیدا شدن راه حل ایفا کند. مسئله این است که آنها باید اولین اصل مذاکرات را رعایت کنند. همانطور که می دانید در حقوق بین الملل، مذاکرات بر اساس یک اصل استوار است و آن اصل حسن نیت است.

اگر امریکا می خواهد که با حسن نیت وارد مذاکره شود، نمی تواند از یک سو خواستار راه حلی دیپلماتیک شده و از سوی دیگر نه تنها روی ایران بلکه روی دیگر کشورهای جامعه بین الملل اعمال فشار کند؛ اعمال فشار از طریق ارعاب و اقدامات فرا مرزی با هدف محدود کردن تجارت کشورها با ایران؛ امری که کاملا بر خلاف حقوق بین الملل است و مستقیما مردم ایران و غیرنظامیان بی گناه این کشور را هدف قرار داده تا بدین ترتیب از دسترسی مردم به طیف وسیعی از اقلام و خدمات ضروری، از فناوری گرفته تا درمانی و از دانش گرفته تا مواد غذایی جلوگیری کند. این سیاستی است که پیروز نخواهد شد. امریکایی ها اگر تصور می کنند ایران چون به دنبال سلاح اتمی است، بهای این تحریم ها را می پردازد، سخت در اشتباهند.

ایران چون احترام می خواهد این بها را می پردازد. ما نخواهیم پذیرفت که کسی این احترام را از ما بگیرد. این اصل مطلب است.

  شما و همینطور رئیس جمهور ایران از رویکرد برد-برد سخن گفته اید. این رویکرد و رسیدن به وضعیت برد-برد متضمن چه سناریویی است؟

ظریف: وضعیت برد-برد زمانی است که برنامه هسته ای ایران تحت نظارت بین المللی و در چارچوب قوانین بین الملل یعنی سازوکارهای محافظتی آژانس و مقررات ان پی تی که ایران عضو آنهاست، ادامه پیدا کند و بر پایه همکاری استوار باشد.

این بهترین راه برای جامعه جهانی است… البته نباید بگوییم جامعه جهانی زیرا مسئله فقط چند کشور با صدای بلند و برخوردار از ابزار گسترده اعمال فشار است. اگر این کشورها می خواهند تضمین کنند که برنامه ایران صلح آمیز باقی بماند، این راه رسیدن به آن است و ارعاب و فشار جواب نخواهد داد زیرا راه به جایی نمی برد.

دروضعیت برد- برد، ایران حقوق خود را حفظ خواهد کرد، تحریم ها لغو خواهد شد و باقی کشورهای جهان می توانند اطمینان داشته باشند که برنامه هسته ای ایران منحصرا صلح آمیز باقی خواهد ماند زیرا صلح آمیز باقی ماندن آن در راستای منافع ماست. از طرف دیگر این که برنامه هسته ای ایران در فضایی شفاف و تحت نظارت آژانس ادامه پیدا کند، باید در راستای منافع آنها باشد.