راه حل خاتمی برای مقابله با مشکلات

به گزارش پارس به نقل از ایسنا، سیدمحمد خاتمی در دیدار با اعضای ستاد بزرگداشت مرحوم آیت الله سیدجلال الدین طاهری اصفهانی اظهار کرد: واقعا در جمع شما احساس افتخار و لذت می کنم و خاطرات بسیار ارزنده ای که در اصفهان داشتم در من زنده می شود و در چهره شما جایگاه والای مردم بزرگوار اصفهان را می بینم، البته متاثرم که این جلسه یک مناسبتی دارد با فاجعه بزرگی که برای همه ما رخ داد و آن رحلت حضرت آیت الله طاهری بود. این جلسه نشان دهنده قدردانی شما از شخصیت ایشان است ولی به هر حال از مصادیق بارز این مصیبت خلل و شکافی است که در عالم اسلام با درگذشت یک انسان بزرگ و عالم گرانقدر رخ می دهد که هیچ چیز نمی تواند آن را پر بکند و این مضمون حدیثی است که از معصوم (ع) نقل شده است.

وی با اشاره به نکاتی درباره آیت الله طاهری یادآور شد: نقش ممتاز ایشان در بسط و تثبیت و استحکام تفکری که منجر به انقلاب شد و یک نظام ستم بنیاد را برافکند بود را ما از نزدیک لمس کردیم؛ در دوره خفقان دوره ای که حتی بردن نام امام (ره) کیفر بزرگی داشت و دوستانی که دل شان برای اسلام، مردم و کشور و جامعه می سوخت در تنگناهای سخت باشند.

وی تاکید کرد: بسیار هم متاثرم که امروز گاهی مظهر و نماینده انقلاب ما کسانی باشند که هیچ نسبتی با سابقه انقلاب، تفکر انقلابی و با فداکاری هایی که برای این کار شده ندارند و کسانی که با همه وجودشان در عرصه بودند و در بیداری جامعه و در شکل گرفتن حرکت به سوی آزادی بخصوص در میان جوانان موثر بودند به جای این که در مسوولیت های بزرگ باشند، با مانع مواجه هستند.

رییس بنیاد باران با بیان این که « آیت الله طاهری از پناه گاه های مردم در آن دوران سختی بود که بردن نام امام دشوار بود» ، گفت: نماز جمعه ای که ایشان برگزار می کرد و کارهای دیگرشان چراغ راه مبارزه با روشن نگهداشت. اصفهان و بخصوص نجف آباد مدیون شخصیت والایی چون حضرت آیت الله العظمی آقای منتظری است، ایشان به عنوان یکی از ارکان انقلاب که از تئوریسین های بزرگ انقلاب اسلامی بودند جایگاه بسیار مهمی داشتند؛ طبعا به عنوان نماد مردم اصفهان که در گرایش مردم و به امام بسیار موثر بود. خود آیت الله طاهری از کسانی بود که خیلی نزدیک به آیت الله منتظری بودند و ایشان هم به آقای طاهری عنایت داشتند. به هر حال نقش بی بدیل آیت الله طاهری در آن دوران سخت بسیار مهم بود که هیچ کس نمی تواند آن را نادیده بگیرد و با توجه به اعتقادی که به امام و انقلاب و لزوم تحول در جامعه داشت دارای نقش ممتاز و فداکارانه ای بودند و واقعا یک پناهگاه برای مردم و یک محور برای مبارزان انقلابی به حساب می آمدند.

خاتمی یکی دیگر از ویژگی های آیت الله طاهری را روشن بینی وی خواند و اظهار کرد: ایشان از جمله علمایی بود که در عین حالی که متظلع و متوغل در معارف اصیل اسلامی فقه و اصول و سایر معارف بودند، دارای دید روشنی بودند، نگاه به آینده داشتند و این که چه کار بکنیم که اسلام به گونه ای باشد که در روزگار ما بتواند پاسخگوی نیازها و مسائل انسان امروز باشد نه این که درها را ببندیم و به سوی گذشته نگاه بکنیم و در یک محدوده هایی که به هر حال عادت ها و جریان های تاریخی بر ما تحمیل کرده حبس بشویم، اسلام را به این صورت ببینیم که دین همیشه انسان هاست و دین همیشه انسان ها باید بتواند مسائل همیشه انسان ها را حل بکند.

وی افزود: اگر امروز انسان و بشر راجع به حقوقش، راجع به مسائل اقتصادی، راجع به مسائل سیاسی رویکردهائی دارد که متفاوت است با آن چه در گذشته بوده، آیا این اسلام می تواند در عرضه پاسخ ها نیز توان خود را نشان دهد؟ البته این انتظار را نداشته باشیم که جزئیات پاسخ ها را اسلام بدهد، اسلام جهت را معین می کند.

وی با بیان این که « قرآن کتاب هدایت است برای راهنمایی انسان» گفت: این انسان است که باید با خرد خودش باید راه بپیماید ولی ملاک ها و معیار را قرآن قرار می دهد. آیا یک انسان مسلمان انسانی است که با خرد خود می تواند به مسائل و پرسش های امروز پاسخ بگوید. البته اسلام کار اقتصاددان و حقوقدان و فیزیکدان و شیمی دان را نمی کند ولی جهتی را مشخص می کند تا متفکر در عرصه های بتواند بهتر و بیشتر مسائل را حل کند.

وی معتقد است: این دیدگاهی است که حضرت امام (ره) و بزرگانی دیگر با همه اختلاف نظرهایی که داشتند مثل شهید مطهری، شهید بهشتی، مثل مرحوم دکتر شریعتی و دیگران مثل آیت الله طالقانی و بسیاری از علمای دیگر از جمله آیت الله طاهری داشتند.

رییس بنیاد باران در بخش دیگری از سخنان خود اظهار کرد: وقتی نسل جوان ما گرایشش به شخصیتی مثل آیت الله طاهری زیاد می شود متوجه همان بینش و دید است، کسانی از بزرگان و خوبانی که تفکرات خاص خود را داشتند تفکرات بسته ای که امروز را نمی دیدند، فردا را نمی دیدند، حتی دیروز را نمی دیدند بلکه پریروزهای خیلی دیرتر را می دیدند، معلوم است که این نمی تواند انسان امروز را و جوان امروز را به اسلام و جاهای دیگر جذب کند.

وی تاکید کرد: این که می بینیم حول آیت الله طاهری را افراد جوان می گیرند این برای درکی است که از اسلام و از انسان و از زمان دارند؛ این مساله مساله مهمی است امروز نقش آن رویکرد وآن دید را بیشتر می توانیم داشته باشیم.

وی ادامه داد: امروز در دنیا مساله اسلام هراسی و ایران هراسی خیلی مطرح شده است. انقلاب اسلامی و تحولاتی که انجام شده منافع خیلی ها را به خطر انداخته و به منافع و پایگاه های سیاسی و نظامی شان و پایگاه های فرهنگی شان لطمه زده است و طبعا منافع شان لطمه دیده است و طبیعتا اسلام و ایران را دشمن خود می دانند و با این به خیال خود دشمن، مبارزه می کنند، جنگ می کنند و ناجوانمردانه هم می جنگند. اما یک مساله دیگر هست که بهانه دست آن ها می دهد که جنگ خودشان را موجه جلوه دهند و آن دیدگاهی است که ما در تفکرهای افراطی متحجر واپس گرایی که در بخشی از دنیای اسلام وجود دارد می بینیم. مثل این که اولا عقل بشر باید کنار گذاشته شود ثانیا به زور از بالا باید آن چه را که متفکران خاص متحجر می خواهند بر جامعه و مردم تحمیل شود و به روش ها و شیوه هایی برای رسیدن به آن هدف متوسل شوند که مهمترینش توسل به زور و خشونت و ترور است.

رییس بنیاد باران یادآور شد: امروز دیدگاهی و رفتارهایی وجود دارد که در اثر آن حمله دیگران به اسلام توجیه می شود و آن این که از واژه ها و اصولی مثل جهاد و شهادت در اسلام که واقعا مساله مهمی است، از سوی متحجران و سلفی ها به عنوان ابزار و توجیهی برای ترور و نابود کردن استفاده می شود؛ آیت الله صدوقی، آیت الله اشرفی اصفهانی، آیت الله قاضی، آیت الله مدنی، آیت الله دستغیب و امروز نمونه های دیگر می بینیم، طرف بمب را به خودش می بندد خودش را می کشد و انبوهی مردم بی گناه را به خاک و خون می کشد اسمش را می گذارد حرکت شهادت طلبانه! شهادت این طوری معنا می شود! جهاد می شود کشتن، توی سر زنان زدن، جامعه را بستن و این که جلوی هر چیز که مطلوب آنان نیست را گرفتن، این دیدگاه هایی است که ضداسلام و دین است اما متحجران می خواهند به نام اسلام به جوامع تحمیل کنند.

وی با بیان این که « سلفی گری اگر درست معنا شود، می تواند تعبیر خوبی باشد» ، اظهار کرد: این به شرطی است که ما برگردیم به روش سلف صالح، ولی آن سلفی گری که تحجرآمیز می خواهد دیدگاه های قرون وسطی که به نام اسلام مطرح شده را بگیرد و با زور آن را به جامعه تحمیل کند، بهانه دست دیگران می دهد که به اسلام و ایران اسلامی حمله کنند، در چنین شرایطی دیدگاه کسانی مثل آیت الله طاهری ارزشش معلوم می شود.

وی با تاکید بر این که « جهاد و شهادت اسلامی اراده معطوف به زندگی است نه معطوف به مرگ و نه تنها زندگی خود انسان؛ بلکه زندگی انسان های دیگر» ، افزود: جهاد یعنی تلاش کردن برای این که زندگی تحت ستم دیگران تبدیل شود به زندگی ای که انسان هم از نظر مادی و هم از نظر معنوی بتواند برخوردار باشد این معنای جهاد و شهادت طلبی اسلامی است. آن دیدگاه روشن که می خواست در ایران یک الگویی درست بشود که در عین پایبندی به موازین اسلامی حقوق انسان در آن تامین شود، حرمت انسان در آن تامین شود، شکوفایی اقتصادی، شکوفایی فرهنگی و شکوفایی سیاسی در آن باشد و الگو شود، دیدگاهی است که کسانی مثل آیت الله طاهری مدافع آن بودند. امروز بعضی دیدگاه ها را در جمهوری اسلامی می بینیم که درست در جهت خلاف آن است، همچنین روش هایی در این سال ها اجرا و سبب شد بهانه ایی به دست دیگران بدهد که بیشترین حمله را به جمهوری اسلامی بکنند و بیشترین فشار را بیاورند، فشاری که دودش در چشم مردم مظلوم ما رفته و می رود و تقابل آن دیدگاه ها امروز معلوم می شود.

وی افزود: ما درباره قرائت مان از دین و امام راحل حرف داریم و می توانیم از آن دفاع کنیم و معتقدیم انقلاب ما بر آن اساس تحقق پیدا کرد و باید در عمل هم تحقق پیدا کند. نمی شود شما به موضع عملی امام در مقام مسوول اول کشور در موقعیت جنگ و ترور و اضطراب و اضطراری به یک مساله ای متمسک بشوید که هر کشوری و هر حکومتی در دوران بحران مجبور است یک روش هایی اتخاذ بکند برای حفظ اصل نظامش این را بگویید خط امام! و آن همه حرف ها و موضع گیری ها و روشن بینی هایی که امام داشتند را اصلا کنار بگذاریم. امام این همه تاکید روی ملت حق ملت روی ضدیت با دیکتاتوری و محروم کردن مردم از حقوق شان داشتند من خط امام را این می دانم که رهبری در روز رای گیری فرمودند« رای مردم حق الناس است» میزان رای ملت است این خط امام است و خطی است که ما باید به دنبالش برویم یا همه مردم را فرا بخوانیم که برای ایران رای بدهند این مساله مهمی است که کاملا مورد غفلت بوده است در سالهای گذشته و ما امیدواریم که با این انتخابات جدید، فضا را برای این امر که بتوانیم هم اسلام را بخواهیم هم ایران را و هم سرفرازی ملت ایران را باز کند دشمنان اسلام و ایران علیه کشور را ناکار آمد کند و تنگنایی نباشد تا افراد بتوانند حرف شان را بزنند و گفت وگو کنند فراهم شود.

خاتمی ادامه داد: یکی از امتیازات آیت الله طاهری در بینش روشن ایشان است، کسی نمی تواند بگوید ایشان یک آدم سطحی بوده است و از دانش اسلامی بهره مند نبوده، آیت الله طاهری از مجتهدین بنام زمانه ما بودند، یکی از بزرگترین استادان فقه و اصول جامعه حضرت ایت الله محقق داماد هستند و یکی از بهترین تقریراتش تقریراتی است که ایشان نوشته است، یک مجتهد بزرگوار مورد اعتماد امام ومورد اعتماد همه مراجع.

وی با بیان این که « این که آیت الله شبیری زنجانی که در مسائل سخت گیر هستند، می آید و از ایشان تجلیل می کند این مقام ایشان را می رساند» ، تصریح کرد: حال وقتی آیت الله طاهری به عنوان یکی از استوانه های اسلامی این دید روشن را عرضه می داشت باید این اسلام را گرامی داشت و این دید روشن است که مورد نیاز جامعه ماست.

وی تاکید کرد: من بارها گفته ام آن چه باید در این کشور اصلاح شود رویکردهاست، رویکردهای دینی و سیاسی ما، رویکردهای اقتصادی ما، رویکردهای غلط که ما را به جایی می رساند که چوبش را خورده ایم. نیت ها ممکن است پاک باشد، اما رویکرد غلط ما را به نتیجه و واقعیت عملی سخت می رساند؛ لذا رویکردها باید عوض شود.

رییس بنیاد باران افزود: در این انتخابات آن چه مشخص شد منهای این تقسیم بندی هایی که در جامعه هست، خواست برای تغییر این رویکردها بود؛ اسلام رحمانی اسلامی است که حقوق مردم را قبول دارد و به مدیریت عقلانی، عقلانیت در بهره گیری از نیروهای موجود در جامعه و عقلانیت در ایجاد رابطه با جهان امروزدر عین حفظ مصالح ملی اعتقاد دارد و نمی گذارد هزینه های زیاد بر دوش این مردم به خاطر بعضی روش های غلط بیفتد. این ها مسائلی است که مورد توجه است، مردم ما هم عقلانیت و هوش شان را نشان دادند.

وی ادامه داد: ضمن تایید شخصیت انقلابی، فکری، بینش روشن و سابقه مدیریتی جناب آقای روحانی که انسان شایسته ای است بنده به صراحت می گویم مردم به شعارها رای دادند. آقای روحانی مورد انتخاب مردم بود، مردم نگاه کردند به شخصیت و شعارهای ایشان و به او رای دادند رای بالای مردم را در رقابت فشرده و امکانات بسیار کمتر این طرف و فراوان تر آن طرف دیدیم و رای به آقای روحانی یعنی این که آقای روحانی منتخب ملت است ما هم به خاطر این شعارها به ایشان رای دادیم و من گفتم بالاخره امر دائر بود بین این که اصلاح طلبان و اصلاح طلبی هر دو شکست بخورد و ما ترجیح دادیم گفتمان اصلاح طلبی پیروز شود ولو اصلاح طلبان پیروز صحنه نباشند و گفتمان آقای روحانی و گفتمان آقای عارف که گفتمان اصلاح طلبی است انتخاب شد.

وی شعار اعتدال را شعار درستی خواند و افزود: بنده در برنامه دور دوم انتخابات (سال۸۰) به نام گام دوم؛ یک فصل درباره اعتدال صحبت کرده ام. اصلاح طلبی واقعی با اعتدال عقلانی سازگار است؛ بنابراین شعار اعتدالی که داده می شود نه تنها بیرون از حوزه اصلاح طلبی نیست، بلکه اعتدال با افراط و تفریط از هر طرف که باشد مخالف است و ما هم با آن مخالفیم و این گفتمان رای آورد. آقای روحانی هم همین گفتمان را داشت، تردید نکنید گفتمان اصلاح طلبی که اعتدال هم در آن نهفته است توسط این مردم مورد تایید قرار گرفت.

خاتمی با اشاره به شخصیت مستقل دکتر حسن روحانی، اظهار کرد: ایشان رییس جمهور کشور است، اما آن چه ایشان تاکید کرده و ما هم می گوییم پافشاری روی این شعارهاست؛ ما هیچ چیز نمی خواهیم. این که یک نفر از افرادی که وابسته رسمی به اصلاح طلبی هست را حتی در پستی نگذارند برای ما مهم نیست، البته ما این تقاضا را داریم که فضا برای دوستانی که در این مدت به خاطر تفکرشان به خاطر تلاش شان در انتخابات و به دلیل متفاوت بودن دیدگاه و رویکرد متفاوت شان با کسانی که حاکم بودند، مورد ستم و فشار قرار گرفتند و در این انتخابات هم جانانه به میدان آمدند بازتر شود.

وی ادامه داد: همه گفته اند؛ آقای روحانی هم گفته اند. امروز بهترین موقعیتی است که بیاییم دلهای مان را از کینه پاک کنیم، زندانی ها آزاد شوند، حصرها برداشته شود و همه کنار یکدیگر باشیم و با فضای برادری همه بتوانیم برای کشور کار بکنیم، مملکت در برابر مشکلات بزرگی قرار گرفته؛ اقتصادی سیاسی فرهنگی مدیریتی، همه باید کنار هم کار کنیم.

وی یادآور شد: چند روز پیش یکی از اقتصاددانان بزرگ گفته بود اگر همه دست به دست هم بدهیم و تلاش کنیم بعد از چهار سال به سال ۸۴ می رسیم. این حرف درستی است. یعنی ما باید زمینه درست بکنیم به نقطه صفر برسیم، نقطه صفری که شروعش برنامه چشم انداز بیست ساله بود که سال ۱۴۰۴ ما باید قدرت برتر منطقه باشیم. این یعنی مملکت مشکل دارد اگر همه کنار هم باشیم می توان گام های بزرگی برداشت، توقعات را هم باید در حد امکانات ممکلت و مصلحت اندیشی های آقای روحانی دید نباید توقعات مان را بالا ببریم.

خاتمی تاکید کرد: دگرگونی که ما می گوییم درون نظام است نه بیرون نظام، وابستگی و دلبستگی ما به این نظام بسیار شدیدتر و بیشتر از کسانی است که ادعای وابستگی به آن می کنند. ببینید کدام ادبیات به این نظام و آرمان های انقلاب نزدیک تر است، ادبیات ما یا ادبیاتی که در این سال ها در جامعه مطرح شده است و کسانی با فحش و دروغ و تهمت و پرونده سازی، خودشان را انقلابی نشان می دهند.

وی با بیان این که « این نظام متعلق به ماست، ما هم متعلق به آن هستیم» ، اظهار کرد: البته نقدهایی هم داریم؛ می گوییم اجازه بدهید نقدمان را بکنیم، ادعایی هم برای بازگشت به قدرت نداریم؟ البته که باید زمینه برای قدرت برای هر کس که صلاحیت دارد باز باشد و فقط میدان برای یک عده خاصی نباشد. این محدودیت ها باید برداشته شود. این ها مسائلی است که مردم خواسته اند و به آن رای داده اند.

رییس بنیاد باران ادامه داد: من یک وقتی گفتم بیاییم هدف انتخابات را مشخص کنیم که کردیم، یک هدف این است که ما به قدرت برسیم، فکر نمی کردیم زمینه برای آن وجود داشته باشد به همین دلیل هم بنده خودم مسوولیت را نپذیرفتم اما دیدید با آقای هاشمی چگونه برخورد کردند؟ ! ما دو هدف داشتیم که به هر دوی آن ها تا حدودی رسیدیم و با آن را حفظ کنیم که یکی از آن ها تغییر رویکردهاست و دیگری این که دل های مان به هم نزدیک شود، دیگرکینه و این همه تقابل جریانات بس است، بگذاریم این کینه ها تبدیل به محبت و همکاری شود.

وی با بیان این که « یکی از اساسی ترین محورهای دموکراسی این است که با اختلاف نظر و دیدگاه کار کنیم و همدیگر را قبول داشته باشیم» ، تاکید کرد: باید به رای اکثریت احترام بگذاریم و اکثریت هم هوای اقلیت را داشته باشد، باید حصر و حبس ها برداشته شود تا دل ها به هم نزدیک شود، هیچ کس به فکر انتقام نباشد همه می خواهیم این اسلام و ایران و این مردم به خوشبختی و سعادت برسند، باید این تنگ نظری ها تمام شود. این انتخابات می تواند زمینه ای باشد برای فصل نوینی در تاریخ انقلاب و کشور ما که همه در کنار یکدیگر باشند. ما نسبت آن کسانی که با ما بد کرده، بدترین بدی ها کرده، بنده شخص خودم را می گویم به هیچ وجه یک ذره در ذهنم انتقام جویی نیست، دلم می خواهد همه خوب زندگی کنیم، می خواهیم از مزایای یک زندگی اسلامی ایرانی برخوردار شویم همه باید در کنار هم باشیم.

خاتمی با بیان این که « معنای درست دموکراسی هم حاکمیت اکثریت است با رعایت حقوق اقلیت در جامعه» ، اظهار کرد: در سال های گذشته ما واقعا اکثریت بودیم ولی می گفتند نفس نکش! حالا این که اکثریت با ماست معنایش این نیست که آن ها نفس نکشند بلکه می گوییم همه نفس بکشند و همه با هم ایران را بسازیم. امیدوارم این راه باز شده باشد.

به گزارش ایسنا به نقل از بنیاد باران خاتمی خاطرنشان کرد: درود می فرستم به روح بلند حضرت آیت الله طاهری که مورد احترام همه دلبستگان به انقلاب و ایران بود، دیدیم از رهبری انقلاب گرفته تا همه افراد و شخصیت ها اظهار محبت کردند که نشان دهنده جایگاه والای ایشان است. خداوند شما را توفیق دهد و ان شالله راه ایشان را ادامه دهیم، باز هم تسلیت می گویم به همه و به ویژه به مردم بزرگ اصفهان و بالاخص شما که برای بزرگداشت ایشان زحمت کشیدید.