رزمایش مدافعان آسمان، برای مقابله با دشمن است. رزمایش مدافعان آسمان، قدرت منطقه‌ای ایران را نشان می‌دهد.

اهمیت «حفظ تمامیت ارضی» در منظومه جمهوری اسلامی ایران تا آنجایی است که قانون‌گذار در اصل نهم قانون اساسی آن را در کنار «آزادی»، «استقلال» و «وحدت» آورده و از همدیگر تفکیک‌ناپذیر دانسته است به‌طوری که این اصل اساسی تصریح دارد «در جمهوری اسلامی ایران ‌ آزادی و استقلال و وحدت و تمامیت اراضی کشور از یکدیگر تفکیک ناپذیرند و حفظ آن‌ها وظیفه دولت و آحاد ملت است. هیچ فرد یا گروه یا مقامی حق ندارد به نام استفاده از آزادی، به استقلال سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، نظامی و تمامیت ارضی ایران کمترین خدشه‌ای وارد کند و هیچ مقامی حق ندارد به نام حفظ استقلال و تمامیت ارضی کشور آزادیهای مشروع را، هرچند با وضع قوانین و مقررات، سلب کند».

البته در اصل ۱۵۲ قانون اساسی نیز به «حفظ تمامیت ارضی» کشور تأکید و تصریح شده است «سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بر اساس نفی هرگونه سلطه جویی و سلطه پذیری، حفظ استقلال همه جانبه و تمامیت ارضی کشور، دفاع از حقوق همه مسلمانان و عدم تعهد در برابر قدرت‌های سلطه گر و روابط صلح آمیز متقابل با دول غیر محارب استوار است». طبق اصل ۱۴۳ همین قانون نیز «ارتش جمهوری اسلامی ایران پاسداری از استقلال و تمامیت ارضی و نظام جمهوری اسلامی کشور را بر عهده دارد». از این جهت بدیهی است ارتش برای نیل به هدف مهم «پاسداری از استقلال و تمامیت ارضی و نظام جمهوری اسلامی» باید همشه آماده باشد و به علت پیچیده شدن توطئه‌ها هر روز بیش از پیش به توان رزمی و دفاعی خود بیفزاید.

یکی از راه‌های تحقق چنین برنامه‌ مهمی، برگزاری رزمایش‌های نظامی است که طبق برنامه‌ریزی و مأموریت مشخصی در نقاط مختلف ایران اسلامی برگزار می‌شود. «رزمایش» هرچند طبق واژه‌های مصوّب فرهنگستان زبان و ادب فارسی «تمرین گستردۀ نیروهای مسلح به‌طور جداگانه یا همراه با هم» تعریف شده است اما به «تمرین نظامی نیروهای مسلح در مقیاس بزرگ در حد شبیه‌سازی نبرد واقعی» نیز تعبیر می‌شود. بنابراین هدف اصلی رزمایش‌های نظامی، کسب آمادگی دفاعی برای روزهای مورد نیاز، کشف نقاط ضعف و تقویت نقاط قوت است.

بعد از آنکه رزمایش فاتحان خیبر نزاجا ۹ مهرماه ۱۴۰۰ با حضور فرمانده نزاجا، ارزیابان ستاد کل نیرو‌های مسلح و مسوولان استانی در منطقه عمومی شمال غرب کشور با شرکت تیپ‌های ۲۱۶ زرهی، ۳۱۶ زرهی، تیپ ۲۵، گروه ۱۱ توپخانه، گروه پهپاد، جنگال، گروه ۴۳۳ مهندسی رزمی و با پشتیبانی بالگرد‌های هوانیروز برگزار شد، امروز سه‌شنبه ۲۰ مهر ۱۴۰۰ نیز رزمایش مشترک تخصصی پدافند هوایی مدافعان آسمان ولایت ۱۴۰۰ با اعلام رمز یا رسول الله (ص) با گسترش و استقرار سامانه‌های بومی موشکی، راداری، اطلاعات شناسایی، جنگ الکترونیک، سامانه‌های ارتباطی و شبکه دیده بانی بصری در منطقه کویر مرکزی آغاز شد.

 

طبق اعلام  امیر سرتیپ قادر رحیم زاده فرمانده قرارگاه پدافند هوایی کشور، در مرحله اول رزمایش مشترک تخصصی پدافند هوایی مدافعان آسمان ولایت ۱۴۰۰، گسترش و استقرار سامانه‌های پدافندی با رویکرد جابجایی و واکنش سریع نیرو‌های عملیاتی با رعایت اصول پدافند غیرعامل برای فریب دشمن صورت گرفت و همچنین برقراری ارتباطات امن و چند لایه میان سامانه‌های پدافندی با مراکز فرماندهی و کنترل و همچنین شبکه یکپارچه پدافند هوایی کشور برای اتخاذ تصمیم در هنگام وقوع تهدید صورت گرفته است.

 همچنین در این مرحله از رزمایش پرواز‌های اطلاعاتی و شناسایی توسط هواپیما‌های باسرنشین و بدون سرنشین ارتش و سپاه در منطقه عمومی رزمایش صورت گرفت که توسط نیرو‌های دفاع‌کننده، اقدامات تاکتیکی و دفاعی به وسیله سامانه‌های کشف و درگیری بر علیه پرنده‌های مهاجم صورت گرفت و کلیه مراحل دفاع هوایی تا مرحله اصابت الکترونیکی (شلیک سرد) انجام شد.

استقرار سامانه‌های فرماندهی و کنترل، سامانه‌های راداری بومی معراج، فتح-۲، بشیر و قدس، سامانه‌های تاکتیکی اطلاعات و شناسایی، سامانه‌های الکترواپتیکی و سامانه‌های جنگ الکترونیک از دیگر اقدامات انجام شده در این بخش از رزمایش است.

بنا به گفته امیر سرتیپ رحیم‌زاده، مراکز کنترل و فرماندهی در این رزمایش با استفاده از سامانه‌های راداری اکتیو و پسیو با بهره‌گیری از پایش سیگنالی و الکترواپتیک، عملیات پایش منطقه رزمایش را انجام می‌دهند و به محض کشف هدف متخاصم با استفاده از هوش مصنوعی و سامانه‌های تصمیم‌یار، سامانه موشکی متناسب با هدف را برای مقابله وارد مدار عملیاتی می‌کنند.

در رزمایش مشترک تخصصی پدافند هوایی مدافعان آسمان ولایت ۱۴۰۰ تمام سامانه‌های کشف، شناسایی، رهگیری و درگیری که توسط یگان‌های پدافند هوایی ارتش و سپاه به کار گرفته می‌شود، بومی و تولید شده به دست متخصصان و جوانان متعهد کشورمان در نیرو‌های مسلح و صنایع دفاعی کشور است.

شعار این رزمایش  «اقتدار پدافند، امنیت آسمان» است و تشکیل لایه‌های امن پدافند هوایی برای حفاظت از مرز‌های هوایی جمهوری اسلامی ایران و همچنین دفاع همه‌جانبه از مراکز حساس و حیاتی کشور از جمله اهداف این رزمایش است که با مهارت و هوشمندی کارکنان و نیرو‌های عملیاتی پدافند هوایی در ارتش جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تحت هدایت و کنترل عملیاتی قرارگاه مشترک پدافند هوایی کشور به صورت ۲۴ ساعته در حال انجام است.

بنا به اعلام فرمانده قرارگاه مشترک پدافند هوایی خاتم‌الانبیاء (ص) کشور، در اولین روز از رزمایش مشترک تخصصی پدافند هوایی مدافعان آسمان ولایت ۱۴۰۰، عملیات مقابله با تهاجم الکترونیک و سایبری بر روی سامانه‌های پدافندی با موفقیت تمرین شد و در ادامه برگزاری مراحل اصلی رزمایش مدافعان آسمان ولایت ۱۴۰۰، یگان‌های شرکت‌کننده از نیروی پدافند هوایی ارتش، نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروی هوایی ارتش تکنیک‌ها و تاکتیک‌های مختلف جنگ الکترونیک و جنگ سایبری را به منظور مقابله با تهاجم الکترونیک تمرین کردند.

در این مرحله از رزمایش، با ایجاد اخلال الکترونیک بر روی رادار‌ها و سامانه‌های کشف و شناسایی پدافند هوایی به وسیله پهپاد‌های اخلالگر، پایداری و قابلیت بقا و تداوم عملیات رادار‌ها بعنوان یکی از اجزای اصلی پدافند هوایی در محیط آلوده به جنگ الکترونیک مورد ارزیابی قرار گرفت.

کشف و شناسایی اهداف و پایش منطقه رزمایش توسط سامانه‌های کشف و رادار‌های پدافند هوایی کشور در محیط جنگ الکترونیک در این مرحله از رزمایش با موفقیت انجام شد و همچنین عملیات اخلال الکترونیک بر روی پهپاد‌های مهاجم نیروی حمله‌ور و به دست گرفتن کنترل این پهپاد‌ها به منظور جلوگیری از نفوذ به منطقه رزمایش از دیگر تمرینات صورت گرفته در این مرحله از رزمایش بود که با موفقیت انجام شد.

قرارگاه رسانه‌ای رزمایش نیز اعلام کرد سامانه‌های بومی سوم خرداد نیروی هوافضای سپاه و ۱۵ خرداد نیروی پدافند هوایی ارتش که به دست متخصصان و دانشمندان جوان کشورمان تولید شده‌اند، در شرایط رزم واقعی در نخستین ساعات بامداد امروز بر علیه اهداف متخاصم اقدام تاکتیکی انجام داد و با موفقیت اهداف واگذاری توسط شبکه یکپارچه پدافند هوایی کشور را سرنگون کرد.

امیر سرتیپ قادر رحیم زاده فرمانده قرارگاه مشترک پدافند هوایی کشور با بیان اینکه در این رزمایش دفاع از مراکز حساس و حیاتی کشور به صورت یک رزم واقعی و دفاع ۳۶۰ درجه تمرین می‌شود، گفت: نیرو‌های شرکت‌کننده در این رزمایش، همگی کارکنانی هستند که در صحنه واقعی رزم نیز باید طرح دفاع هوایی از مراکز حساس را اجرا کنند که این موضوع کمک شایانی به ارتقای تجربه عملیاتی آن‌ها خواهد کرد.

فرمانده قرارگاه مشترک پدافند هوایی کشور با اشاره به نقش نیروی هوایی ارتش در این رزمایش، اظهار داشت: انجام اقدام تاکتیکی و دفاعی هواپایه توسط هواپیما‌های شکاری رهگیر نهاجا تحت کنترل و هدایت عملیاتی شبکه یکپارچه پدافند هوایی کشور از جمله طرح‌هایی است که در این رزمایش تمرین شده است.

وی آزمایش و ارزیابی نسل جدید تجهیزات بومی ارتش و سپاه به به دست توانمند دانشمندان و متخصصان کشور تولید شده است را بخش دیگری از اهداف این رزمایش برشمرد و عنوان کرد: ما به طور دائم در حال بروز‌رسانی و ارتقاء تجهیزات و توانمندی‌هایمان هستیم، لذا برگزاری رزمایش بهترین فرصت برای ارزیابی دقیق این تجهیزات است تا در نبرد احتمالی بتوانیم قابلیت‌های غافلگیرکننده‌ای را به دشمنان نشان دهیم.