جوک برجامی واشنگتن!
یک مقام ارشد وزارت امور خارجه آمریکا که نخواسته است نامش فاش شود، در گفت‌وگو با رسانه‌های این کشور به نکات قابل‌تأملی در خصوص آخرین وضعیت مذاکرات وین اشاره کرده است.
یک مقام ارشد وزارت امور خارجه آمریکا که نخواسته است نامش فاش شود، در گفت‌وگو با رسانه‌های این کشور به نکات قابل‌تأملی در خصوص آخرین وضعیت مذاکرات وین اشاره کرده است. این مقام آمریکایی( که احتمالا رابرت مالی باشد) در این خصوص مدعی شده است :
« توافق در مذاکرات وین بر سر توافق هسته‌ای برجام امکان‌پذیر است اما برخی اختلافات جدی باقی‌مانده‌اند که حل‌نشده‌اند. آمریکا به ایرانی‌ها گفته چنانچه توافق فنی با آژانس اتمی تمدید نشود، تهران توافق بر سر بازگشت به برجام را به‌شدت پیچیده خواهد کرد. ضمانتی در کار نیست. این را ما می‌دانیم، ایران هم می‌داند. بهترین تضمین بازگشت به توافق و اجرای متعهدانه آن است.»
اظهارات این مقام آمریکایی به‌وضوح نشان می‌دهد که واشنگتن هنوز تصمیم نهایی و واقعی خود را در خصوص احیای برجام نگرفته است. به عبارت بهتر، دولت بایدن تصمیم گرفته است فعلا ضمن «بازی با کلمات» و « به‌کارگیری تاکتیک‌های پارادوکسیکال» ، شرایط مذاکرات وین را مورد واکاوی و ارزیابی قرار دهد. مدت‌هاست مقامات آمریکایی در جریان اقداماتی که باید در راستای بازگشت واقعی به برجام صورت دهند قرارگرفته‌اند. آن‌ها به‌خوبی می‌دانند که در قبال مطالبات حقوقی و شفاف از سوی جمهوری اسلامی ایران مانند «راستی آزمایی احیای برجام»، «ارائه تضمین‌های لازم از سوی کاخ سفید جهت حفظ برجام» و « نحوه رفع تحریم‌های ضد ایرانی» باید چه اقدامی را صورت دهند.به عبارت بهتر، آنچه ایران پشت میز مذاکره با اعضای ۱+۴ در وین مطرح کرده، صرفا شامل «مطالبه گری» نبوده و راهکارهای این مطالبه گری نیز به‌صورت دقیق و شفاف برای دیگر اعضای دخیل در انعقاد توافق هسته‌ای تشریح شده است. با همه این اوصاف، آمریکا اساسا علاقه‌ای به شفافیت در مذاکرات وین ندارد! دلیل این مسئله کاملا مشخص است : این‌که دولت بایدن در بعد «حقوقی» و « فنی»، با توجه به خروج یک‌جانبه ایالات‌متحده از توافق هسته‌ای در دوران ریاست جمهوری ترامپ، قدرت مانوری در عرصه مذاکرات ندارد .ازاین‌رو هراندازه مختصات و شرایط جاری در مذاکرات وین شفاف‌تر شود، این مسئله بیشتر به ضرر آمریکا و متحدان اروپایی آن خواهد بود.
بازی با برگ آژانس
چنانچه قبلا نیز پیش‌بینی می‌شد، آمریکا پس‌ازآنکه به لحاظ حقوقی خود را در جایگاه متزلزلی در مذاکرات وین یافت، تصمیم گرفت از ظرفیت یک «سازمان ظاهرا بین‌المللی» به نام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در راستای «اعمال فشارهای حقوقی» به ایران استفاده کند. به عبارت بهتر، کارویژه آژانس و شخص رافائل گروسی مدیرکل این نهاد در مذاکرات وین، مهیاسازی صحنه بازی تبلیغاتی –سیاسی واشنگتن در مواجهه با افکار عمومی دنیا و جمهوری اسلامی ایران می‌باشد. بااین‌حال دستان گروسی در این صحنه به‌اندازه‌ای خالی بوده است که به‌نوعی ناچار به «بازگشایی پرونده پی‌ام دی»و « طرح ادعاهای منسوخ و تاریخ‌مصرف گذشته”»در خصوص فعالیت‌های هسته‌ای کشورمان شده است. تأکید مقامات آمریکایی بر روی تمدید توافق فنی با آژانس در همین راستا قابل ارزیابی است! در این معادله، تفکیک بازی واشنگتن و آژانس از یکدیگر،خطایی محض محسوب می‌شود زیرا این دو در آستانه برگزاری دور هفتم مذاکرات وین ( که احتمالا طی روزهای آتی برگزار خواهد شد) به‌مثابه دو مکمل و همراه بازی خواهند کرد.
بهترین تضمین از دید آمریکایی‌ها!
مقامات کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا مدعی هستند که بهترین تضمین در خصوص حفظ توافق هسته‌ای «اجرای متعهدانه» آن می‌باشد! واقعیت امر این است که دموکرات‌ها در سال ۲۰۱۶ میلادی( نخستین سال اجرایی شدن توافق هسته‌ای ) که مصادف با حضور اوباما در کاخ سفید بود، به‌وضوح نشان دادند که کمترین تعهدی نسبت به توافق هسته‌ای و مفاد و تبصره‌های آن ندارند. مهم‌ترین و اساسی‌ترین کارشکنی‌های علنی آمریکا در مغایرت با برجام، در دوران ریاست جمهوری اوباما و حضور دموکرات‌ها در کاخ سفید صورت گرفت. همگان به یاد دارند که وزارت خزانه‌داری آمریکا در دوران اوباما و پس از انعقاد توافق هسته‌ای، مانع عادی‌سازی روابط بانکی و اعتباری با ایران و لغو تحریم‌ها شد. پس‌ازآن نیز ترامپ با استفاده از ظرفیت‌هایی که دموکرات‌ها در برجام و خارج آن تعریف کرده بودند( خصوصا مکانیسم ماشه و لزوم تایید تعلیق تحریم‌های ایران در بازه زمانی ۱۲۰ روزه از سوی رئیس‌جمهور آمریکا )
از این توافق خارج شد. ازاین‌رو دموکرات‌ها خود «ناقض برجام» محسوب می‌شوند و قطعا تضمینی که آن‌ها جهت بقا در توافق هسته‌ای باید به ایران بدهند، صرفا ناظر به «دولت بعدی آمریکا» نیست! بخش مهمی از نگرانی‌های موجود در این خصوص، عهدشکنی صریح دموکرات‌ها در قبال مواردی مانند رفع تحریم‌های ضد ایرانی می‌باشد که قبلا نیز مسبوق به سابقه بوده است.
قطعه‌ای از یک پازل!
نوع نگاه دموکرات‌ها در قبال توافق هسته‌ای با ایران کاملا مشخص است. سران حزب دموکرات معتقدند که اگر آن‌ها بخواهند به برجام بازگردند، باید از جمهوری اسلامی ایران امتیازات جدید و بیشتری بگیرند! منظور دموکرات‌ها از امتیازات جدید، دائمی کردن محدودیت‌های مشخص‌شده زمانی در برجام و متعاقبا، خلع سلاح موشکی ایران است.این نگاه، حتی در دوران ریاست جمهوری ترامپ نیز در میان دموکرات‌ها نهادینه‌شده بود. در سال ۲۰۱۹ میلادی «فارین پالیسی» در گزارشی به قلم «ایلان گلدنبرگ»، مشاور سابق «جان کری»، وزیر خارجه اسبق آمریکا و «اریک بروئر»، کارشناس اندیشکده «مرکز امنیت جدید آمریکا» نوشت:
«رئیس‌جمهور بعدی بایستی از اهرم فشاری که پس از خروج ترامپ از برجام ایجادشده برای رسیدن به تفاهم اولیه بر سر بسیاری از مسائل محل اختلاف با ایران و آینده برنامه هسته‌ای این کشور استفاده کنند. پیامی که باید به ایران و دنیا بدهیم این است: ما انتظار داریم که بار دیگر به توافق برگردیم، اما قبل از آن لازم است صحبت کنیم! ما باید برای بازگشت به برجام امتیازات بیشتری از ایران بگیریم.»
همان‌گونه که مشاهده می‌شود، دموکرات‌ها نه‌تنها «اراده‌ای عملی» برای بازگشت به توافق هسته‌ای با ایران ندارند، بلکه «نیتی واقعی» نیز در این خصوص نداشته و نخواهند داشت. در چنین شرایطی «اصرار بر ارائه تضمین واقعی و شفاف از سوی آمریکا» جهت حفظ توافق هسته‌ای، نباید حتی لحظه‌ای از دستور کار دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی کشورمان در مذاکرات وین خارج شود.
ارسال نظر