اعضای مجمع تشخیص مصلحت چه نظری درباره "پالرمو" دارند؟

 آیت‌الله مجتهد شبستری از استمرار بررسی پالرمو در جلسه شنبه هفته آینده مجمع تشخیص مصلحت خبر داد.

در طول چند هفته اخیر، اعضای مجمع تشخیص هرکدام مواضع مخالف و موافقی در ارتباط با لوایح مرتبط با fatf اتخاذ کردند که بنظر می‌رسد اکثریت اعضای نظر موافقی در این باره ندارند. در جلسه گذشته مجمع نظرات کمیسیون حقوقی و کمیسیون دفاعی مجمع در مخالفت با تصویب پالرمو بود. 

در این گزارش به بررسی نظرات بعضی از اعضای مجمع تشخیص که نسبت به این لایحه اعلام موضع کرده بودند می‌پردازیم. از مجموع 38 عضو حقیقی مجمع تشخیص، تقریبا 16 نفر موضع رسمی درباره پالرمو داشتند. حدود 11 نفر از این اشخاص اعلام مخالفت کرده‌اند و اشخاصی همچون مجید انصاری، سید محمد صدر و محمدرضا عارف نیز موافق تصویب پالرمو هستند.

** سردار احمد وحیدی: در موضوع fatf شاهد هستیم که آنها در پوشش یک سازمان مبارزه با پولشویی یک جریان شکل‌دهنده امنیتی را به‌وجود آورده‌اند و در حقیقت fatf یک سازمان اقتصادی نیست بلکه یک سازمان امنیتی است. آن‌ها با شکل دادن به FATF می‌خواهند قدرت علمی هسته‌ای ما را کاهش  دهند، لذا دشمن وقتی مشاهده کرد نمی‌تواند با قطعنامه مانع پیشرفت هسته‌ای ما شود، مسائل هسته‌ای را هم جزئی از FATF قرار دادند تا به‌وسیله اجبار در پذیرش آن، مانع پیشرفت ما شوند و در این مسیر دیگر هیچ وتویی مطرح نیست و به‌راحتی می‌توانند قدرت دفاعی کشورمان را کاهش دهند.

** محسن رضایی: ما در پی این هستیم که آنچه به منافع ملی مربوط و در بهبود زندگی مردم مؤثر است و نیز آنچه به‌نفع نظام و انقلاب است مدنظر قرار دهیم و در حقیقت مجمع آخرین سنگر منافع ملی و منافع جمهوری اسلامی است و ما در اینجا نمی‌توانیم تحت تأثیر فشارها قرار بگیریم. باید آنچه به‌نفع ملت و کشور است پیش ببریم.

** آیت‌الله مجتهد شبستری: در رابطه با مسئله پولشویی و کمک به جبهه‌های رهایی بخش ابهام وجود دارد. همچنین پیرامون کلمه «تروریسم»(در fatf) ابهام وجود دارد؛ منظور از تروریسم چیست و آیا از نظر آنها سپاه شامل تروریست می‌شود؟ و یا اینکه حزب الله هم جز نیروهای تروریستی محسوب می‌شود یا خیر... . بخش پالرمو و مبارزه با پولشویی و اصل ملحق شدن به کنوانسیون FATFمحل بحث و مناقشه است که انشاالله بعد از ارجاع کامل آن به مجمع تشخیص مورد بررسی قرار گرفته و نتیجه نهایی مجمع اعلام خواهد شد.

** مجید انصاری: من پیش‌بینی می‌کنم پالرمو و cft در مجمع تصویب شود، ممکن است با یک اصلاح جزئی در یک جایی برای تطبیق یا تامین سیاست‌های کلی. ما ناگزیر هستیم تصویب کنیم، باید تصویب کنیم. منافع ملی ما اقتضاء می‌کند تصویب کنیم.

** سید ابراهیم رئیسی: می‌گویند ما تضمین نمی‌کنیم با امضای این کنوانسیون مشکل اقتصادی حل شود، سوال ما این است در خصوص FATF ما قانون داخلی تنظیم کرده بودیم و گفته بودیم مردمی که برای رهایی خود از مشکلات به پاخیزند، از دایره تروریسم مستثنی هستند که این را مجلس پذیرفت، اما FATF بیانیه صادر کرد و گفت، نباید هیچ قید و شرطی وجود داشته باشد! این چگونه است که آنها برای قانون داخلی ما بیانیه صادر می‌کنند؟

** محمدرضا عارف:  لوایح چهارگانه در نهادهای مختلف مورد ارزیابی و بررسی قرار گرفته است. نگاه ما به معاهدات بین المللی این است که 'حق تحفظ' برای خود قائل شویم.  براساس حق تحفظ اگر جایی خلاف شرع یا قانون اساسی انجام شود، می‌توان آن را نپذیرفت. اگر این 4 لایحه به تصویب برسد مساله FATF نیز خود به خود برقرار می‌شود.

** محمدجواد ایروانی: در اصل موضوع یعنی پالرمو اصلا شفافیتی نیست. کشوری که مورد تحریم‌های زیادی قرار گرفته و ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا برخلاف قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل، نفت ما را تحریم کرده آیا ما هم باید بایستیم و نفتمان را نفروشیم؟ آیا باید تسلیم اینها شویم؟... همین‌جا این نکته را بگویم که در مصوبه قبلیِ اصلاح قانون پولشویی تصریح شده بود هرگونه فروش نفت و خرید دارو، خارج از شبکه، جرم منشأ است؛ در صورتی که این گزاره خود تحریمی است. چه کنوانسیونی می‌تواند بگوید کشوری که خلاف قوانین بین‌المللی مورد تحریم است نباید خارج از شبکه، خرید و فروش دارو و نفت داشته باشد؟ اینها بر ضد بدیهیات حقوق بین‌الملل است و ما نباید هیچ تصریح و مصوبه‌ای حاکی از این موضوع در شرایط تحریم‌های غیرقانونی و غیرسازمان مللی برقرار کنیم.

** حسین مظفر:  تنها استدلال موافقان این است که با عدم عضویت در کنوانسیون‌های مربوط به FATF بهانه به دست آمریکایی‌ها و اسرائیلی‌ها می‌افتد که علیه ما برنامه‌ریزی کنند و دوم اینکه دوستان خود را همچون چین و روسیه از دست می‌دهیم، به آن علت که چین و روسیه به ما گفته‌اند عضو این کنوانسیون‌ها بشوید، در حالی که آمریکایی‌ها هر چیزی را هر زمانی می‌توانند برای افزایش فشار بر ایران بهانه کنند و نیازی به بهانه عدم عضویت ایران در کنوانسیون‌های مربوط به FATF ندارد و درباره چین و روسیه و ترکیه هم اشتباه می‌گویند. برای تصویب لوایح الحاق ایران به کنوانسیون‌ پالرمو و CFT سربالایی جدی وجود دارد و به این سادگی قابل تصویب نیست و در خوشبینانه‌ترین حالت، تعداد آرا موافقان و مخالفان نصف به نصف است و نکته مهم این است که برای تصویب، دوسوم رأی اعضا مجمع را نیاز دارد. 

** محمدرضا باهنر: طرح‌ها و لوایح نباید مغایر با سیاست‌های کلی نظام باشند. همزمان با بررسی  طرح‌ها و لوایح در مجلس، هیئت نظارت مجمع  که در این دوره وظیفه نظارت بر نحوه اجرای سیاست‌های کلی نظام را بر عهده دارد، با مجلس رایزنی می‌کند تا در مسیر تصویب قوانین مغایرت‌ها با سیاست‌های کلی برطرف شود.

** غلامعلی حدادعادل: مجمع تشخیص مصلحت نظام با حساسیت‌های ویژه‌ای لایحه پالرمو را بررسی کرده و در آن به مصلحت و سود کلی ملت نظر دارد، لایحه پالرمو در حال حاضر در سطح کارشناسی در حال بررسی بوده و اظهارنظر نهایی درباره آن صورت نگرفته است.

** محمدباقر قالیباف: جمع‌بندی جلسه مجمع تشخیص این بود که درباره FATF نباید شتاب‌زده تصمیم‌گیری کرد. پذیرش عجولانه و رد چشم‌بسته دو روی یک سکه‌اند. برای گرفتن یک تصمیم بهتر باید علاوه بر «چرایی»، به «چگونگی» موضوع هم بپردازیم. حامیان تاکنون تصویر روشنی از وضعیت پس از پذیرش ارائه نداده‌اند.

** سید مصطفی میرسلیم: با توجه به این که وزارت دادگستری آمریکا مثلاً حزب الله لبنان را به عنوان گروه سازمان یافته جرائم فراملی اعلام کرده، نگرانی درباره موضوع یکسان دانستن گروه های آزادی بخش با گروه های جرائم سازمان یافته، با پذیرش پالرمو بسیار جدی است، زیرا ما را موظف به معاضدت قضائی درباره ارائه اسناد و سوابق بانکی و مالی و شرکتی یا تجاری می کند که نقطه مقابل آن متهم شدن است.  آمریکا ما را تحریم کرده و دیگران را وادار به تحریم ما می کند و اگر با پیوستن به این معاهده ما روش های خود را علنی کنیم، آمریکا از آن برای محاصره بیشتر ما استفاده خواهد کرد و این خلاف احتیاط و درایت است.

** احمد توکلی: درباره پذیرش fatf ابهام داشتم اما بیانیه وقیحانه اروپا و شرایط تحقیرآمیزش برای تجارت با ایران در اینستکس نشان داد در مقابل مستکبران، هرچه کوتاه بیاییم، طلبکارترو گستاخ‌تر می‌شوند و پایانی هم ندارد. تجربه و منطق میگوید التماس از متکبر، معیشت را بر مردم تنگ تر خواهد کرد.

** غلامرضا مصباحی مقدم: آنچه از FATF به دست ‌می‌آید این است که قصد دارد نوعی نظارت بیرونی از فعالیت اقتصادی کشورها داشته باشد. ظاهر آن این است که  این فعالیت‌ها منتهی به تامین مالی تروریسم و یا درآمدهای ناشی از قاچاق سلاح و یا قاچاق انسان و پولشویی نشود و کشورها را براساس ریسک اقتصادی آنها رده بندی می‌کند. کشورهایی هستند که در رده A رتبه بندی می‌شوند که به اعتقاد این کارگروه هیچ ریسکی برای سرمایه‌گذاری ندارند. به همین ترتیب کشورهای هستند که دارای رده B هستند که  هنوز به نقطه نهایی کاهش ریسک نرسیده‌اند. کشورهایی نیز در رده D قرار می‌گیرند که از نظر ریسک اقتصادی در مرتبه ریسک بالا به شمار می‌آیند. این تقسیم بندی‌ها بر سرمایه‌گذاری خارجی کشورهای مدنظر با سایر کشورها به شکل مستقیم تاثیر می‌گذارد. ظاهر این کارگروه و قوانین آن بسیار قشنگ است ولی کشورهای متعهد به این کارگروه را با خطرات جدی روبرو خواهد کرد.

** سید محمد صدر: مجموعه دولت و مجلس موافق این لایحه هستند.دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی هم دقیقاً نظر دادند که هیچ مشکل امنیتی ندارد و مهم تر از همه در جلسه سران سه قوه هم بحث شده است.

** محمدحسین صفارهرندی: اعلام می‌کنم که نه تنها معتقدم پیوستن ایران به FATF فایده‌ای برای مردم ایران ندارد بلکه مضراتی برای زندگی و اقتصاد آنها خواهد داشت.

** سعید جلیلی: عقب نشینی، راه بستن بهانه گیری دشمن نیست. چرا که او جلوتر خواهد آمد. باید بهانه گیری را برای  دشمن پرهزینه و او را از این حرکت پشیمان و منصرف کرد. مبتنی بر آموزه های فاطمی نگاه انقلاب به قله هاست و به حداقل ها اکتفا نمی کند. ادعا می‌شود این لوایح  تصویب شوند تا بهانه‌های دشمن بیشتر نشود؛ خب حدّ آن چه خواهد بود؟! بهانه‌های دیگر چه می‌شود؟! این ادعاها در حالی است که خود آن نهاد هیچ تضمینی در این خصوص نمی‌دهد و می‌گوید این کارها را انجام بدهید تا قدم بعدی خود را اعلام کنیم.