واکنش‌های جهانی به خبر کناره‌گیری مرحله به مرحله آنگلا مرکل

تصمیم آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، در باره کناره‌گیری از سیاست و انصراف از نامزدی مقام صدراعظمی آلمان در دور بعدی انتخابات پارلمانی این کشور در سال ۲۰۲۱ با واکنش‌های وسیعی در میان سیاستمداران و رسانه‌های کشورهای جهان روبرو شد.

آنگلا مرکل در پی ریزش قابل توجه آرا حزب دموکرات مسیحی در دو انتخابات پی در پی ایالتی در این کشور، روز دوشنبه ۷ آبان (۲۹ اکتبر) اعلام کرد که در دور بعدی انتخابات راه را برای نیروهای دیگر در حزب خود فراهم می‌کند و از نامزدی مقام صدراعظمی آلمان برای بار پنجم صرف‌نظر خواهد کرد.

امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه این گام صدراعظم آلمان را "بسیار قابل احترام" خواند. او در عین حال گفت که با توجه به رشد احزاب راستگرا در آلمان و در اروپا این تصمیم "آرامش بخشی" نیست. ماکرون به رشد حزب آلترناتیو برای آلمان (AfD) در این کشور اشاره کرد و گفت: من این پدیده را مسئله‌ای اروپایی می‌دانم که منحصر به آلمان نیست.» مکرون افزود که به ویژه در فرانسه نیز نیروهای راستگرا از قدرت زیادی برخوردارند.

به گزارش دویچه‌وله، رئیس جمهوری فرانسه در کنفرانس خبری در کاخ الیزه از تصمیم آنگلا مرکل به عنوان تصمیمی "بسیار شجاعانه" یاد کرد و "تحسین" خود از سیاست آنگلا مرکل را ابراز کرد. ماکرون به ویژه در باره سیاست اروپایی مرکل گفت که "او هرگز ارزش‌های اروپایی را فراموش نکرد". آنگلا مرکل از مهم‌ترین متحدان رئیس جمهوری فرانسه در اروپاست.

روزنامه "گاردین" هم درباره کناره‌گیری صدراعظم آلمان نوشت که نقش سیاست مرکل در آلمان آن چنان طولانی بود که خلاء او به اجبار احساس خواهد شد. گاردین نوشته است، مرکل در زمانی که دو موضوع پایه‌ای "عدالت اجتماعی و امور مالی" جامعه را به چالش کشیده بود برای اجرای سیاست مدل بازار اقتصاد آزاد آلمان مبارزه کرد. 

روزنامه "تایمز" لندن نیز "مدت زمانی طولانی روند کناره‌گیری مرکل" را عاملی خوانده است که می‌تواند موجب بروز "یک دوره بی‌ثباتی در بزرگ‌ترین بازار اقتصادی اروپا" شود. این روزنامه پیش‌بینی می‌کند که "جنگ قدرت برای کسب مقام نامزدی صدراعظمی و به دست گرفتن سکان حزب دموکرات مسیحی مرکل، دوره آشفته‌ای را به وجود خواهد آورد". 

دلیل نگرانی روزنامه "تایمز" مبارزه درون حزبی سه نامزد مطرح حزب دموکرات مسیحی آلمان برای کسب مقام رهبری این حزب و نامزدی صدراعظمی آلمان است.

در همین حال یاچیک ژاپوتوویژ، وزیر امور خارجه لهستان، روز دوشنبه بلافاصله پس از اعلام خبر کناره‌گیره مرحله به مرحله آنگلا مرکل از قدرت، مانند امانوئل ماکرون ضمن تمجید از شخصیت مرکل اعلام کرد که لهستان در دوره انتقال قدرت در آلمان، در کنار این کشور خواهد بود. ژاپوتوویژ گفت: «مهم‌ترین مسئله برای ما توضیح خانم مرکل است که او تا پایان این دوره در مقام صدراعظمی آلمان باقی خواهد ماند.»  

دولت ورشو اعلام کرد که "نقش مهم مرکل" در انجام اصلاحات در اتحادیه اروپا و "جایگاه او در تاریخ سال‌های اخیر این اتحادیه" را به رسمیت می‌شناسد. روز جمعه ۱۱ آبان (۲ نوامبر) آنگلا مرکل به همراه هیئتی از وزرای کابینه آلمان برای مذاکرات میان دو کشور به پایتخت لهستان سفر می‌کند.

روزنامه چپ لیبرال "گزتا ویبورچا" لهستان در باره کناره‌گیری مرکل از قدرت نوشت: «غروب کار سیاسی مرکل برای لهستان خبر بدی است. لهستان در تاریخ معاصر خود چنین سیاستمدار برجسته‌ای را تجربه نکرده است.»

روزنامه ایتالیایی "کورریره دلا سرا" نیز در این باره نوشت: «کناره‌گیری مرکل باعث تاسف ما است. آلمانی که او از سال ۲۰۰۵ رهبری می‌کند سخت‌ترین بحران‌های قرن از جمله بحران مالی را بدون خسارت پشت سر گذاشته است، ما اروپایی‌ها اراده و توانایی او را در حل مشکلات و یافتن راه درست در جایی که گزینه دیگری وجود نداشت تجربه کردیم، از بحران مالی یونان گرفته تا بحران پناهجوی در سال ۲۰۱۵. حال که دوران افول قدرت مرکل آغاز شده نقش برجسته او خود را به عنوان "غولی در تاریخ" قرن معاصر نشان می‌دهد.»

نظر این روزنامه لزوما نظر دولت ایتالیا نیست. از بهار سال جاری دولت ایتالیا متشکل ائتلاف احزاب راست و پوپولیست کشور را اداره می‌کند. در کنار بحران پناهجویی مشکل قروض دولتی و بودجه، بر مناسبات این کشور با اتحادیه اروپا تاثیر گذاشته و آن را با مشکلاتی روبرو کرده است.

هم‌چنین دیمیتری پسکوف، سخنگوی رسمی ریاست جمهوری روسیه درباره تصمیم آنگلا مرکل به کناره‌گیری از قدرت به سابقه روابط دوستانه و مشترک روسیه و آلمان اشاره کرد و گفت که هر دو کشور منافع مشترکی دارند و خانم مرکل در مقام صدراعظمی آلمان باقی است. او گفت مناسبات روسیه و آلمان همچنان پیش می‌رود.

پسکوف همچنین افزود که تصمیم خانم مرکل یک موضوع داخلی آلمان است و روسیه در امور داخلی کشورهای دیگر مداخله نمی‌کند. 

کاخ سفید نیز تصمیم مرکل به کناره‌گیری از قدرت را "موضوع داخلی صدراعظم و مردم آلمان" خواند. سارا سندرز، سخنگوی کاخ سفید گفت دولت و رئیس جمهوری آمریکا با خانم مرکل همکاری می‌کنند و "مناسبات میان دو کشور همچنان ادامه می‌یابد". او از توضیح بیشتر در این باره خودداری کرد