دستور کار ضدایرانی «بولتون» در سفر به آذربایجان

جان بولتون، مشاور افراطی رئیس‌جمهور آمریکا در امور امنیت ملی پس از دیدار با الهام علی‌اف رئیس‌جمهور آذربایجان و سایر مقامات باکو گفت: ما درباره متوقف کردن رفتار بد ایران در منطقه از جمله حمایت این کشور از تروریسم و دنبال کردن تسلیحات هسته‌ای صحبت کردیم.
 
اگرچه الهام علی‌اف درباره این دیدار مطلبی را علنی نکرده و هنوز هیچ سخنی درباره گفت‌وگوهایش با مشاور افراطی دونالد ترامپ درباره ایران بیان نکرده است، المار محمدیاروف، وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان یک روز پس از سفر جان بولتون به باکو در پاسخ به سؤال خبرنگاران گفت: با جان بولتون، مشاور امنیت ملی رئیس‌جمهور آمریکا درباره اینکه خروج آمریکا از برجام فشار بر ایران ارزیابی می‌شود یا نه، تبادل نظر کردیم.
 
وی افزود: هم آمریکا و هم ما، موضع خود را در این باره بیان کردیم. ما همواره تلاش می‌کنیم که سیاست همسایگی عادی با تمامی کشورها را پیش ببریم.
 
با آنکه مقامات  باکو درباره محتوای واقعی گفت‌وگوهایشان با جان بولتون درباره ایران پنهان کاری می‌کنند، دو جمله‌ای که المار محمدیاروف در این باره بیان کرده است، نشان می‌دهد که جان بولتون با مقامات باکو درباره اعمال فشار بر ایران و اینکه خروج آمریکا از برجام را  به "عاملی برای فشار بر ایران" تبدیل کنند، گفت‌وگو کرده‌اند.
 
    مقامات باکو درباره مذاکرات مخفیانه درباره ایران با مقامات آمریکایی پیشینه تیره‌ای دارند.
 
براساس یکی از گزارش‌های محرمانه سفارت آمریکا در باکو که در ویکی لیکس منتشر شده است، الهام علی اف، رئیس‌جمهور آذربایجان در 23 فوریه 2010 در گفت‌وگو با «ویلیام برنز» دستیار وزیر خارجه وقت آمریکا که به باکو سفر کرده بود، خواهان تحمیل انزوای اقتصادی به ایران با تشکیل " ائتلافی گسترده " ضد ایران و همکاری جدی شرکت‌های اروپایی شده بود.
 
    الهام علی‌اف به اطلاع ویلیام برنز رسانده بود که وقتی آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان می‌خواست وی را درباره ضرورت محاصره اقتصادی ایران توجیه کند، وی تأکید کرده است: نیازی نیست. من حامی انزوای اقتصادی ایران هستم و معتقدم اگر جامعه جهانی به همراه یکدیگر فعالیت کند، موثر خواهد بود.
 
وی از حضور شرکت‌های اروپایی در ایران انتقاد کرده و به اعتراض گفته بود: شرکت استات اویل از ایران بیش از ما حمایت می‌کند!
 
البته، مقامات جمهوری آذربایجان و رئیس‌جمهور این کشور بارها این ادعای خود را به مقامات ایرانی فروخته‌اند که " باکو همواره با تحریم ایران مخالف بوده و با آن همکاری نکرده است!" اما در عرصه عمل حکومت جمهوری آذربایجان در اجرای تحریم‌های آمریکایی ضد ایران بعضاً حتی از خود آمریکا نیز جلوتر حرکت کرده است.
 
مانع‌تراشی‌ها و اخلال‌گری‌هایی که گمرک جمهوری آذربایجان در مقابل همکاری‌های ایران و روسیه داشته و معطل نگه داشتن محموله‌های تجهیزات مربوط به صنایع هسته‌ای مسالمت‌آمیز در گمرک جمهوری آذربایجان و بازرسی‌های طولانی مدت و بیهوده آنها، صرفاً گوشه‌ای از خدمت مقامات باکو به آمریکا و رژیم صهیونیستی در به اصطلاح محاصره اقتصادی ایران بوده است.
 
    مقامات باکو در پوشش همکاری با ایران در دور زدن تحریم‌ها در مرحله نخست تحریم‌های آمریکا ضد ایران در دوره قبل از امضای برجام، میلیون‌ها دلار از دارایی‌های ایرانی‌ها را جذب بانک‌های خود از جمله "رویال بانک" و"بانک خلق" کردند و سپس با بازیگری و اعلام ورشکستگی این بانک‌ها، این میلیونها دلار را  به اصطلاح "بالا کشیدند."
 
در مرحله کنونی تحریم‌های آمریکایی ضد ایران نیز اگر توجه شود، از زمان اعلام خروج ترامپ از برجام، مقامات باکو دیگر از پیگیری توافق با ایران برای اتصال خط آهن دو کشور و مشارکت مالی در احداث خط آهن رشت – آستارا سخنی نمی‌گویند! حال ‌آنکه در ماه‌های قبل از آن، مقامات و رسانه‌های باکو چنان تبلیغاتی در این باره به راه انداخته بودند که گویی اگر جمهوری آذربایجان در تأمین مالی ساخت خط‌آهن رشت – آستارا مشارکت نکند و به تعبیر مقامات و رسانه‌های باکو " پانصد میلیون دلار وام به ایران" ندهد، ایران از اتصال به بازارهای جهانی باز خواهد ماند.
 
در ماه‌های بعد از امضای برجام و قبل از خروج آمریکا از برجام، شاید هیچ ماهی از سال را نتوان یافت که مقامات و رسانه‌های باکو خبری را با مضمون "وام باکو به تهران" منتشر و موجبات شرمساری برای تهران را فراهم نکرده باشند حال آنکه در همان زمان نیز مشخص بود که مقامات باکو با سوء استفاده از خوش‌بینی افراطی برخی مقامات در دولت حسن روحانی به تغییر و اصلاح رفتار باکو، قصد دارند شروط سنگینی را برای این به اصطلاح وام یا  مشارکت مالی در مقابل تهران مطرح کنند.
 
صرف نظر از آن شروط سنگین، خروج ترامپ از برجام، مشارکت باکو در تکمیل خط آهن رشت – آستارا  و دالان ترانزیت شمال – جنوب را  بار دیگر از اولویت باکو انداخته است و مقامات جمهوری آذربایجان منتظر این هستند که ببینند دستور بعدی آمریکا چه خواهد بود.
 
احتمالاً جان بولتون این دستور را در دیدار روز بیست و چهارم اکتبر، به الهام علی‌اف ابلاغ کرده است.
 
همزمان با سفر جان بولتون به باکو، رئیس‌جمهوری آذربایجان، ژنرال «نجم‌الدین صادق‌اف» رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح خود را به تل‌آویو فرستاد تا  تصمیمات اتخاذ شده در سفر پنج روزه «آویگدور لیبرمن» وزیر جنگ رژیم صهیونیستی به باکو طی روزهای سیزدهم تا نوزدهم سپتامبر را پیگیری کند.
 
تنها کافی است به این موضوع توجه شود که یکی از تصمیمات اتخاذ شده در این سفر لیبرمن به باکو، افزایش ساخت و استقرار پهپادهای اسرائیلی در جمهوری آذربایجان بوده است و این پهپادها نیز هیچ کاربردی برای باکو ندارند، جز ایجاد امکان مانورهای تبلیغاتی، رسانه‌ای، ایذایی و جاسوسی برای رژیم صهیونیستی در کنار گوش ایران اسلامی.  
 
سفر جان بولتون به باکو نیز حرکتی دیگر از همین قبیل اقدامات ایذایی و مانورهای ضدایرانی محسوب می‌شود. نه پنهان کاری‌های مقامات باکو درباره محتوای گفت‌وگوهای انجام شده در جریان این سفر که البته جان بولتون این پنهان کاری را رعایت نکرد و محتوا را اعلام کرد و نه  بازی‌های رسانه‌های باکو برای اینکه " مسأله قره‌باغ" را موضوع اصلی گفت‌وگوهای انجام شده در جریان این سفر قلمداد کنند، هیچ یک تغییری در اصل ماجرا به وجود نمی‌آورد.
 
اصل ماجرا از این قرار بود که جان بولتون با دستور کاری ضدایرانی به باکو و نیز ایروان و تفلیس سفر کرده است. برای آگاهان مسائل قفقاز و ماهیت سیاست‌های سه کشور قفقازی در قبال ایران نیز روشن است که مقامات هریک از این کشورها چه موضعی در دیدار با جان بولتون اتخاذ کرده‌اند و در آینده نیز در عمل چه عملی انجام خواهند بود؟