مناظره چه تاثیری در آرای نامزدها داشت؟

به گزارش پارس به نقل از الف، عارف از بگیر و ببندها گفت. روحانی از تنگ نظری ها. ولایتی از اثر سیاست های غلط هسته ای و دیپلماتیک. حدادعادل از میانه روی گفت و محسن رضائی از پایان کشمکش های سیاسی. غرضی به پایان رقابت چپ و راست اشاره کرد و جلیلی از انحصارگرائی دولت اصلاحات. قالیباف نیز بر قانون گرائی و اخلاق سیاسی تاکید داشت.

اما مناظره دیشب حرف ها داشت. بی تردید نظرسنجی های بعد از مناظره دیشب نسبت به گذشته تغییراتی معنادار خواهد داشت. باید منتظر ماند و دید.

مرزبندی ها شکست

روز گذشته مرزبندی های سنتی شکست. غرضی که سالها به کارگزارانی بودن شناخته می شد دیشب خاطره سخنان محمدرضا خاتمی برایش زنده شد و بر عارف شورید. ولایتی اصولگرا، مقابل قالیباف قرار گرفت و سیاست های دیپلماتیکش توسط شهردار تهران محک خورد. جلیلی و قالیباف کنار هم قرار گرفتند و در موضوع سیاست هسته ای هم سخن شدند. رضائی، هم بر اصولگرایان تاخت و هم بر اصلاح طلبان. اما این میانه روی رضائی را حدادعادل مورد انتقاد قرار داد و جلیلی تصریح کرد که این رفتار نامش میانه روی نیست.

این موضوع از این زاویه اهمیت دارد که مناظره باعث شفافیت فضای سیاسی می شود و مرزبندی های صوری و سنتی خواهد شکست. مرز بندی هائی که جز هم پیاله ای و هم سفره ای سیاسی هیچ پشتوانه دیگری ندارد.

دو قطبی تبدیل به تقابل دو جبهه شد

در مناظره روز گذشته همانطور که انتظار می رفت دو قطبی هسته ای شکل گرفت. اما برخلاف آنچه انتظار می رفت این دو قطبی تنها بین روحانی و جلیلی نبود. بجای یک دوقطبی، دو جبهه مقابل هم قرار گرفتند. جبهه بندی نانوشته و ناعهد. جلیلی و قالیباف و حدادعادل هم جبهه شدند و عارف و ولایتی و روحانی و رضائی نیز جبهه دیگر.

بحث ها نیز حول موضوع هسته ای تاب می خورد. بگو ومگو های هسته ای با روحانی جرقه خورد و با سخنان ولایتی شعله گرفت.

روحانی و ولایتی سیاست های هسته ای را مورد انتقاد قرار دادند. نقدهای آنان بی جواب هم نماند. ظاهر ماجرا این بود که ولایتی نتوانست از آنچه می گوید دفاع کند. اما نکته مهمی که ستودنی بود پختگی وی در بیان اسرار مگوی نظام بود. اسراری که گو و مگویش توفیری نداشت.

چه آنکه ولایتی در ماجرای تسلیحات خریداری شده از چین تصریح کرد که این را می گویم چون رسانه ای شده است.

جلیلی بسیار خوب ظاهر شد. از موضع خود به خوبی دفاع کرد. قالیباف نیز به کمکش آمد. اما جلیلی مرد میدان بود و ترکتازی کرد. با این حال حرفهای مگو نیز بر داریه ریخت. کم توجهی وی به اسرار نظام شاید از استرس و اضطرابش بود شاید هم ناشی از کم تجربه ای. وقتی که پای هامش رهبری بر یک نامه را هم به میان کشید.

پیر دیپلماسی کشور ولایتی است اما اخرین دقایق دفاعیه خود را به سبک ژورنالیست ها به پایان رساند وقتی که گفت این حرف ها به کنار؛ مردم در زندگی خود سیاست های غلط هسته ای را احساس می کنند.

فداکاری حدادعادل

غلامعلی حدادعادل را باید نامزد فداکار مناظره ها خواند. حدادعادل در دو مناظره آخر از خیر رای و صندوق و میز و قدرت گذشت و تنها وظیفه خود را دفاع از نظام دید. در مناظره سوم از فیلترینگ و ممیزی و سیاست نظام در ماجرای ماهواره ها دفاع کرد.

روز گذشته نیز سیاست های نظام در برخورد با مخالفین و موضوع فتنه و دیگر مسائل را به درستی مطرح کردو اجازه نداد که برخی ادعاها در جلسه مناظره بدون پاسخ بماند.

بی شک حدادعادل رقابتی اخلاقی را به نمایش گذاشت. اما به نظر می رسید در مواردی نیز زیاده روی شد. وقتی که تلاش می کرد هر نقدی را پاسخ دهد و بجای نقش آفرینی به عنوان یک نامزد انتخاباتی، نقش وکیل مدافع وضع موجود را بازی کند. نوبت که به حدادعادل رسید همه سخنانش در نفی امریکا بود و اینکه باید در مقابل آمریکا مقاومت کنیم و مخاطب اینطور برداشت می کرد که حدادعادل هیچ نقدی به مدیریت موجود کشور ندارد. همین نیز باعث شد که قالیباف به عنوان اولین مخالف همین موضوع را تذکر دهد و بعد هم رضایی تند تر از قالیباف همین کند.

اخلاق پدرسالارانه رضائی

تردیدی نیست که محسن رضائی برنامه دارد. شاید جلوتر از باقی نامزدها نیز فعالیت انتخاباتی خود را آغاز کرده است. مدعی است که برای هر موضوعی برنامه ای مدون دارد. فارغ از ارزیابی برنامه های وی، تلاش کرده است بدون استناد به برنامه های خود حرفی نزند. وعده وعید هم زیاد داده است که بجای خود قابل بررسی است. اما نکته اخلاقی که در تمام جلسات مناظره به چشم می خورد روحیه پدرسالارنه آمیخته با غرور و کمی هم تکبر بود که اجازه نمی داد ارزش های رضائی نمود کند. محسن رضائی در این دوره از رقابت ها نیز در نقد افراطی وضع موجود-بخوانید سیاه نمائی- به اصلاح طلبان تنه می زد و به اصولگرایان طعنه.

ولایتی از پیله محافظه کاری درآمد

مرد دیپلمات این دوره از رقابت ها خیلی تلاش کرد تا رودر روی دیگر نامزد ها قرار نگیرد. از دور اول مناظرها نیز نشان داد که آمده است بیشتر از برنامه هایش بگوید تا نقد دیگران. ولایتی همواره اینگونه بوده است. از سکوت ۸ ساله اش مقابل کج کاری های دولت نهم و دهم نیز پیدا است. اهل نقد دولت اصلاحات نیز هیچ وقت نبوده است. ولایتی یک دوره کوتاه به نقد فتنه پرداخت.

اهل تحفظ است و خوش نشینی سیاسی. با این حال شب گذشته از لاک محافظه کاری درآمد. مجبور شد راز دل بگوید. با این حال رضائی و قالیباف و جلیلی او را به گوشه رینگ کشیدند. شاید بتوان گفت که نفر دوم نظرسنجی ها، دیروز بازنده مناظره بود.

ظرفیت های آزاد شده جلیلی

تکه کلام انتخاباتی جلیلی ظرفیت است. برخی فکر کردند جلیلی حرفی جز ظرفیت ندارد. اما اینطور نیست. او حرف حساب هم دارد، اما حرف اصلی اش جز آزاد سازی ظرفیت ها نیست.

با این حال شب گذشته نشان داد که مرد میدان است. آستین بالا زد و داخل گود شد. ادب هم رعایت کرد و به سبک احمدی نژاد نبود. هم عارف را نواخت و هم روحانی و هم ولایتی. حرف گوشه داری هم بر قالیباف داشت که اگر چه خیلی مهم بود ولی کمتر دیده شد. زمانیکه به جزوه برنامه سیاست خارجی قالیباف اشاره کرد و نگاه وی در برخورد با هژمونی برتر دنیا را مورد نقد قرار داد.

با این حال انچه برخی نگران آن بودند اتفاق افتاد. آمدن جلیلی همراه شد با نقد سیاست های هسته ای نظام که تا مدتها پیش بسیار آسمانی بود و کمتر دست کسی به آن می رسید. حرفهای مگو زیاد زده شد. پرده از رازهای نهان برداشته شد. اگر جلیلی نامزد نبود و همچنان دبیر موثر شورای امنیت، این روزها را بر نمی تافت. کمترین اثر این حرفها را باید در دور بعدی مذاکرات بر سر میز چانه زنی ها دید. پاس گل ها به اشتون داده شد که بماند.

قالیباف آرام و طوفانی

قالیباف در ماجرای کوی دانشگاه و حوادث سال ۸۸ بسیار تند و تیز وارد شد و بر روحانی تاخت. امادر رویاروئی با روحانی خیلی تاب نیاورد. فارغ از صحت و سقم حرفها و سخنان روحانی یا قالیباف، این برداشتی بود که از مناظره می شد؛ روحانی سر بود.

با این حال چند جا به سیاست های دیپلماتیک ولایتی نقد کرد و مواردی هم بر رضائی خرده گرفت که درخشان بود. ولایتی با کنایه قالیباف درباره دوران آتش بس، صاعقه زده شد.

روحانی برتر از عارف

روحانی شب گذشته از کوره در رفت. عصبانیت روحانی شبیه پرخاشگری عارف در مناظره اول انتخابات بود. با این حال در نقد سخنان قالیباف نشان داد که ملا است. نکته برتری روحانی نسبت به عارف این بود که خودش بود. نیازی نداشت از دستگیره خاتمی و شجریان و فرهادی استفاده کند. روحانی نیز یکی از درخشش های مناظره بود. با این حال چند جا نتوانست از عهده حدادعادل و جلیلی براید. وقتی که درباره سیاست های هسته ای دوران اصلاحات و اثر آن بر اقتصاد و حکم جلب هاشمی و غیره مورد سوال قرار گرفت.

غرضی در میانه بازی

غرضی برخلاف دو دور گذشته مناظرات، ستاره و پدیده نبود. دور اول مناظره، برنامه مشخص اقتصادی داشت. در بخش مسائل فرهنگی هم تز قابل دفاع و روشنی را مطرح می کرد. اما روز گذشته لابلای بحث های داغ نامزدها گم شد. ابتدا تلاش کرد همه را دعوت به آرامش کند. بعد نسبت به جدل های سیاسی حیدری-نعمتی موضع گرفت. اما نهایتا اینطور احساس کرد که باید وارد بازی دیگر نامزدها شود و اصلاحات را به باد انتقاد گرفت. عارف نیز سکوت کرد و گفت که قرار نیست همه اشتباهات دوران اصلاحات را من پاسخ دهم.

گوشه گیری عارف

عارف تند و تیز ظاهر شد. از دستگیری ها گفت. از بگیر وببند ها. از تنگ نظری ها. از مدیریت انحصارگرایانه اصولگرایان و از جریان موهوم انحرافی و مواردی از این دست.

اولین واکنش را از سوی حدادعادل تجربه کرد. بعد هم جلیلی. وقتی که از بگیرو ببندهای دوران اصلاحات شنید. از ادم کشتن ها در تجمعات زمان خاتمی. از فتنه و قانون شکنی کسانی که عارف چندین بار از انها به فخر نام برده بود. عارف بعد از این نقد ها با اینکه آتش ساز مناظره بود، نشست کرد. در انتها نیز با جدال هسته ای دیگر نامزدها گوشه گیر شد و میدان را به روحانی سپرد. دیروز هم روز عارف نبود.