پارس به نقل از دنیای اقتصاد: شاید وقتی داشت چراغ قرمز تقاطع خیابان ایرانشهر و طالقانی را رد می کرد و تاکسی زردرنگ و مسافرانش را در مسیر متوقف کرد تا تاخیر در قرار را جبران کند، فکر نمی کرد که خبرنگاری پشت سر ماشین او در حرکت است. من و « غلامعلی حداد عادل» با هم وارد اتاق بازرگانی ایران شدیم. او به نشست بخش خصوصی آمده بود تا از مدارج کاری و تحصیلی اش بگوید و با فعالان اقتصادی گفت وگو کند و به آنها وعده های اقتصادی بدهد و من رفتم تا بنویسم دغدغه های بخش خصوصی در دولت آینده چیست و کسی که قرار است با هفت نفر دیگر برای کسب صندلی ریاست جمهوری رقابت کند، چه راهکاری برای رفع این دغدغه ها دارد. انصافا بد جلسه ای هم نشد و اگر مناظره تلویزیونی کاندیداها با هم، « مناظره» نشد، حداقل دیروز مناظره ای یک ساعت و نیمه بین نمایندگان بخش خصوصی و یکی از کاندیداها انجام شد تا حداقل بخش هایی از برنامه های اقتصادی یکی از نامزدهای ریاست جمهوری، برای مردم روشن شود.
حدادعادل با انبوهی از « خاطرات مرحوم پدر» که به قول خودش، کسب و کار بخش خصوصی داشته و انبارداری سیمان می کرده، به جلسه آمده بود و این را گفت تا تاکید کند « اگر خودش از بیست و اندی سالگی، یک راست به خط دولت زده و کار را از معاونت وزیری در آموزش و پرورش شروع کرده، خانواده اش دستی بر آتش بخش خصوصی داشته اند و به همین دلیل، با فضای این بخش غریبه نیست. »
او البته برای محکم کاری و برای اینکه شائبه بی ارتباطی دکترای فلسفه و فوق لیسانس فیزیک اش برای کسی پیش نیاید، مشاور اقتصادی اش، « الیاس نادران» را هم که گویا دکترای اقتصاد از فرانسه دارد، با خودش آورده بود تا به پشتوانه سه دوره نمایندگی او در مجلس، پشتوانه محکمی از قوانین اقتصادی داشته باشد.
« محمد نهاوندیان» که رییس جلسه بود، جلسه را پس از صبحانه خوری نیم ساعته، با ۶ پرسش اصلی اقتصادی آغاز کرد و بعد از اینکه ۲۵ دقیقه فرصت به حدادعادل و مشاورش برای پاسخ به این پرسش ها داد، « تایمرش» را روشن کرد و خطاب به فعالان اقتصادی گفت: « آیه و روایت را ما خواندیم؛ حالا شما هر کدام فقط دو دقیقه وقت دارید تا صحبت کنید؛ و الا آلارم ما هم روشن می شود. »
رییس اتاق ایران البته همان ابتدا، دو تذکر از جناب حدادعادل گرفت؛ البته این بار نه به عنوان « هم شاگردی مدرسه علوی» ، بلکه به عنوان استاد پنجاه و چند ساله دانشگاه، رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، مدیرعامل بنیاد دایره المعارف اسلامی و متخصص فلسفه کانت: « جناب رییس « زمان سنجشان» را روشن کرده اند تا در صورت لزوم، « هشدار» بدهد. »
در ادامه، ۶ سوال بخش خصوصی از نامزد ریاست جمهوری این بود:
۱) چرا به رغم درآمد بی سابقه دولت در ۸ سال اخیر، به رکود بی سابقه و تورم بالا رسیده ایم؟
۲) تغییر اساسی شما در سیاست های اقتصادی برای برگرداندن رشد اقتصادی ۸ درصدی چیست؟
۳) چه تغییری می خواهید در فرآیند تصمیم سازی های اقتصادی بدهید؟
۴) برای اصلاح مناسبات با فعالان اقتصادی چه تدبیری دارید؟
۵) برای بهبود مناسبات بین المللی اقتصادی چه تدبیری دارید؟
۶) مشکلات ناهماهنگی در اجرائیات اقتصادی را چگونه حل می کنید؟
پاسخ به این سوالات اما، بعد از این بود که حدادعادل از سوابق انقلابی اش و تشکیل حزب جمهوری، معاونت در وزارت آموزش و پرورش و مسوولیت در تدوین و توزیع کتب درسی، عضویت ۱۸ ساله در فرهنگستان ادب و بنیاد دایره المعارف و عضویت در شوراهای آموزش و پرورش و شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت. کارهایی که یک دفعه، در مجلس ششم، بوی سیاست گرفته و از آن به بعد، مردم حدادعادل را به عنوان نماینده سه دوره مجلس و رییس مجلس هفتم می شناسند.
خودش می گوید همین تجربه ریاست یک قوه در کشور که دیگر کاندیداهای رقیب ندارند، برایش مزیت است و می خواهد به پشتوانه همین تجربه ها، رای مردم را برای دولت « تقوا و تدبیر» جمع کند. معتقد است مدیریت کلان بیشتر به « عقل» احتیاج دارد تا « تخصص» و همین عقل است که به پشتوانه آن می گوید: « اگر متخصص اقتصاد نیستم، اما می دانم که کار اقتصادی را باید به متخصص اقتصادی بسپارم. »
حداد اهل چند چیز نیست و این طور می گوید:
- اهل تصمیم گیری عجولانه و شخصی نیستم که اگر در یک جمعی، مردم برای من هورا بکشند، بودجه آن استان را چند برابر کنم
- اهل تغییرات بی جای مدیران نیستم و در عین حال، در کنار اختیاری که به مدیران می دهم، مسوولیت هم می خواهم
- اهل جنجال نیستم چون کشور به آرامش احتیاج دارد و برای مثال، در جواب سوال اقتصادی مجری مناظره (اشاره به مناظره تلویزیونی روز جمعه) ، جواب سیاسی نمی دهم!
- اهل اداره مملکت با « ایجاد تضاد» هم نیستم و بیچارگی هایی که برخی با این روش در ۸ سال اخیر بر سر مملکت آوردند، ایجاد نمی کنم
- اهل دلم و کارها را دوستانه جلو می برم؛ این یعنی اینکه استانداران با نظر نمایندگان همان استان سرکار می آیند، نه اینکه یک دفعه، یک پسر ۲۸ ساله، استاندار یک استان بزرگ شود و بعد از مدتی، با فضاحت کنار گذاشته شود!
- اهل خاصه خرجی نیستم؛ « نه آجیل می دم، نه آجیل می ستونم! »
- اهل صرفه جویی و انضباط مالی ام
این کاندیدای ریاست جمهوری اهل چند چیز هم هست:
- به بخش خصوصی معتقد است چون هیچ وقت تحت تاثیر افکار سوسیالیستی و مارکسیستی نبوده و نمونه اش هم تصویب قانون اصل ۴۴ در زمان ریاستش در مجلس هفتم است و نمونه دیگرش هم این است که وقتی همه در دوره معاونت وزیری او، می خواستند فروش کتاب مدارس را مستقیما به مدارس واگذار کنند و از خیر سود ۱۸ درصدی که به جیب کتابفروش ها می رفت، بگذرند، او نگذاشته و کتاب فروشان را از چرخه سود خارج نکرده است
- معتقد به اقتصاد بدون نفت است که انرژی فیزیکی دارد، اما انرژی اقتصادی و سیاسی را از کشور گرفته است
حدادعادل سپس در پاسخ به ۶ سوال فعالان اقتصادی، مشکلات ساختاری، سیاست گذاری و تحریم خارجی را مشکلات اصلی اقتصادی خواند و راه حل کوتاه مدتش را « تثبیت ارز تک نرخی» اعلام کرد و راه حل میان مدتش را « اجرای اصل ۴۴» خواند. او راه حلش برای تغییر سیاست های اقتصادی را هم استفاده از دانش متخصصان دانست. حداد عادل می گوید: « مقدمه های عالیخانی؛ وزیر اقتصاد هویدا» به خوبی شرح می دهد که ریشه این بلاهای اقتصادی که امروز بر سر کشور آمده، چیست و خوب است که همه آنها را بخوانند. او می خواهد یک دانشمند را مشمول هماهنگی تصمیم گیری همه وزرا کند تا اتفاقی که یک ماه پیش بر سر ارز مرجع کالاهای اساسی (حذف و بازگشت ارز پس از چند روز و ایجاد رانت های گسترده برای برخی) آمد، تکرار نشود.
اما در ادامه، فعالان اقتصادی چند نکته را به این نامزد ریاست جمهوری گوشزد کردند:
- غلامرضا عشیریه، رییس اتاق مازندران: بانک های خصوصی در بازار، ۴۰ درصد بهره از تسهیلات می گیرند و زمین فوتبالی که برای بانک های خصوصی ایجاد شده، با دروازه خالی است و هرچه می خواهند به دلیل چتر حمایتی بانک مرکزی می کنند.
- محسن چمن آرا، عضو اتاق ایلام: چرا آن زمان که رییس جمهور فعلی، تحریم ها را « کاغذ پاره» خواند، شما که امروز از تحریم ها به عنوان یکی از مشکلات اساسی اقتصاد سخن می گویید، واکنش نشان ندادید؟
- سید نقوی، رییس اتاق شهرکرد: ما امروز به دلیل « جناح سالاری» و « ازدواج سالاری» ، « شایسته سالاری» نداریم و انضباط مالی مسوولان آنقدر کم شده که در چند سال اخیر مرتب دادگاه های فساد بانکی را برگزار کرده اند و مردم نیز مدام در حال رمز گشایی از حروف الفبا بودند که آقای « ب» یا آقای « ج» کیست؟ !
- محمود اسلامیان، نایب رییس اتاق های ایران و اصفهان: ما در هشت سال اخیر یک درآمد افسانه ای داشته ایم، اما این درآمد چه شد که به جز تورم، رکود و مصیبت و ایجاد نارضایتی گسترده در جامعه چیز دیگری به دنبال نداشت؟ ! این درآمد در بوروکراسی اداری ریخته شد. اکنون کشور باید تکلیف خود را با سرمایه گذاری و سرمایه گذاران مشخص کند. در حال حاضر خود کمونیست ها ایده های خود را رها کرده اند، ولی ما هنوز آن ایده ها را رها نکرده ایم. اگر سرمایه گذاری بد است، سرمایه گذاران را بریزیم دور و کشوری با اقتصاد کاملا دولتی درست کنیم و اگر هم خوب است، تکلیف سرمایه و سرمایه دار را روشن کنیم. بدترین فسادهای مالی در دوران این دولت رخ داد که بیش از همه ادعای مبارزه با فساد اقتصادی داشت. در واکنش به این نکته ها، حداد عادل باز هم فهرست آن چیزهایی که « اهلش است» و « اهلش نیست» را تکرار و تاکید کرد: کار را باید به دست افراد سالم سپرد، نه امثال کسانی که در این دولت سرمایه ها را به دست گرفته اند» . همین یک اصل را اگر رعایت کنیم، نه دچار بی انضباطی مالی می شویم، نه گرفتار مافیای واردات و ارز، نه اینکه بانک ها به جای اینکه بنگاه پولی باشند، بنگاه اقتصادی و نزول دهی شوند و سود ۱۸ درصدی مردم را به سود ۱۰۰ درصدی در ساختمان سازی تبدیل کنند.
مدیریت شناسی احمدی نژادی
الیاس نادران هم با دفاع از تثبیت قیمت ۹ قلم کالای اساسی در مجلس هفتم و دفاع از عملکرد آن مجلس در تصویب قوانین ارزی، گفت: « ما کارمان را درست انجام دادیم، اما اینکه در ۸ سال اخیر چه شد و چرا همه چیز به هم ریخت، باید یک کلاس سه واحدی برای « مدیریت شناسی احمدی نژادی» بگذاریم و ببینیم چه شد! »
این نشست با این وعده غلامعلی حدادعادل به پایان رسید: « اگر رییس جمهور شوم، قول می دهم از تجربه، سرمایه و مدیریت بخش خصوصی بهره ببرم؛ ادعای عصمت و معجزه نمی کنم و قول های ۶ ماهه و دو ساله هم نمی دهم؛ فقط می خواهم کار درست انجام دهم. » در پایان جلسه، نتیجه برگزاری چنین جلساتی را از برخی فعالان اقتصادی مثل محمود اسلامیان جویا شدم که این طور گفت: همین که این کاندیداها اینجا می آیند و از مباحثی چون عدم اجرای قوانین می گویند، جای شکر دارد و ما فکر می کنیم که از این ۸ کاندیدا، هر کدام « جز یکی شان» ، بیاید، تحولی رخ می دهد، اما اگر آن یکی بیاید، همین ۸ سال، در شکلی « شیک تر» تکرار می شود.

خواستیم مردم مقایسه کنند
محمد نهاوندیان در حاشیه این نشست به خبرنگار « دنیای اقتصاد» گفت: از آنجا که همه دوست داریم انتخاب رییس جمهور، انتخابی آگاهانه و با حداکثر اشراف بر توانمندی های نامزدها باشد، نخستین نشست از سلسله نشست های جامعه اقتصادی کشور با نامزدهای ریاست جمهوری بر اساس ترتیب حروف الفبا برگزار شد تا وظیفه اتاق ایران به عنوان مشاور اقتصادی نظام به درستی انجام شود. رییس اتاق ایران می گوید: فعالان اقتصادی خود را یاور دولت آینده می دانند؛ بنابراین، اتاق در این دوره فعال تر از دوره های گذشته عمل کرد و با نظرخواهی از ۳۴ اتاق، ۱۸ کمیسیون تخصصی و بیش از ۱۵۰ تشکل ملی، انتظارات بخش خصوصی در بیانیه ای با ۲۲ بند به تصویب هیات نمایندگان اتاق ایران رسید و نقشه راه اقتصاد ایران نیز در دو بخش « ارزیابی برنامه» و « تحلیل روند» تقدیم نامزدهای ریاست جمهوری شد. نهاوندیان ادامه داد: نامزدها نیز باید بدانند بر اساس سیاست های کلی برنامه پنجم و سیاست های کلی حمایت از تولید ملی، راه شکوفایی اقتصاد کشور از مسیر تعامل دولت با فعالان اقتصادی می گوید. نهاوندیان مهم ترین نتیجه برگزاری چنین نشست هایی را این نکته گفت که « نحوه برخورد نامزدهای مختلف با دغدغه های اقتصادی کشور مورد مقایسه قرار می گیرد و مردم می توانند در انتخاب، بهتر تصمیم بگیرند. »