آمریکا با اعلام «ضرب‌الاجل» از توافق خارج می‌شود

به‌گفته یک رسانه آمریکایی، یکی از سناریوهای محتمل پیش‌رو این است که رئیس جمهوری آمریکا خروج از توافق و اعمال دوباره تحریم‌ها را اعلام کند اما پیش از آنکه این تحریم‌ها اجرا شوند، فرجه‌ای را در نظر بگیرد.

بلومبرگ در گزارشی با اشاره به نزدیک شدن به موعد ضرب‌الاجل 12 مِی (22 اردیبهشت) ترامپ برای خروج از برجام، نوشت که یکی از سناریوهای محتمل پیش‌روی این است که رئیس جمهوری آمریکا خروج از توافق و اعمال دوباره تحریم‌ها را اعلام کند اما پیش از آنکه این تحریم‌ها اجرا شوند، فرجه‌ای را در نظر بگیرد؛ و طی این مدت فشارهای جدیدی را روی متحدان اروپایی خود وارد می‌کند تا بر سر اصلاح آنچه از نظر آمریکا بزرگترین نواقص این توافق هستند، بار دیگر مصالحه کنند.

در همین زمینه، امیر هنجانی، پژوهشگر ارشد مرکز مطالعات آسیا در اندیشکده «شورای آتلانتیک» می‌گوید که ترامپ «زمان بیشتری خواهد داد تا ببیند که آیا ایالات متحده و اروپایی‌ها می‌توانند به فرمولی برای عرضه به ایران دست یابند».

به نوشته بلومبرگ، پیشتر مایک پامپئو، وزیر خارجه آمریکا خطاب به سناتورهای آمریکایی نیز گفته بود که «حتی پس از 12 مِی همچنان کارهای دیپلماتیک زیادی برای انجام دادن وجود خواهد داشت».

مایکل سینگ، مدیر اندیشکده خاور نزدیک واشنگتن و مدیر پیشین امور خاورمیانه در دولت جورج‌بوش پسر نیز می‌گوید که هدف نهایی ترامپ دستیابی به یک توافق بهتر و نه یک نزاع است. به گفته سینگ، «حتی اگر برای اعمال دوباره تحریم‌ها و افزایش فشارها تلاش کنیم، نهایتا هدف از این کار وادار کردن آن‌ها [ایرانی‌ها] به آمدن به پای میز مذاکره برای توافق بر سر گام‌هایی دور دست‌تر است».

طبق گزارش بلومبرگ، مذاکره‌کنندگان آمریکایی برای هفته‌ها است که در حال دیدار با متحدان فرانسوی، انگلیسی و آلمانی خود هستند تا بر سر توافقات جانبی [برجام] که به نگرانی‌های آمریکا مرتبط هستند، به اجماع برسند. آن‌ها می‌گویند که بر سر برخی عناصر به پیشرفت‌هایی رسیده‌اند اما هنوز بر سر «بندهای انقضاءپذیر» توافق هسته‌ای کنونی به توافقی نرسیده‌اند - بندهایی که طی سال‌های آتی منقضی شده و [بر اساس آن] ایران اجازه می‌یابد تا برنامه غنی‌سازی خود را دوباره در سطحی بالا از سر بگیرد.

به نوشته بلومبرگ، علیرغم تأکید ایران که یک توافق جدید را مورد مذاکره قرار نمی‌دهد، اما دولت آمریکا روی این حساب می‌کند که فشارهای اقتصادی بر ایران و چشم‌انداز انزوای بیشتر در صورت متلاشی‌شدن توافق، نهایتا این کشور را به پای میز مذاکره می‌کشاند. هرچند برخی ناظران بیرونی نسبت به این رویکرد به دیده شک می‌نگرند و می‌گویند که ایران بدون برخی امتیازهایی که در برجام به دست آورده است، دلیلی ندارد که با یک توافق سفت‌و‌سخت‌تر موافقت کند.

به گفته هانجانی، در این صورت «ایرانی‌ها به صورت افرادی ضعیف دیده می‌شوند که به پای میز مذاکره باز می‌گردند ... اگر ایالات متحده به تعهدات کنونی خود در برجام پایبند نباشد، چه تضمینی است که به تعهدات‌ش در توافق آتی پایبند بماند».