مهدی پورصفا: ایران پیش از انقلاب اسلامی صنعتی نظامی متکی بر واردات تجهیزات آماده از قدرت‌های بزرگ دنیا داشت اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی  با همت دلاورمردان عرصه صنعت دفاعی به جایگاهی رسیده‌ که قدرت‌های بزرگ نیز انتظار آن را نداشتند.

در سال ۱۳۴۱ سازمان صنایع نظامی (تحت نظارت وزارت جنگ وقت) مدیریت همه کارخانه‌های نظامی کشور را به عهده گرفت و با دیگر سازمان‌ها در عرض 15 سال تا انقلاب ۱۳۵۷، با تولیداتی چند، برخی از نیازمندهای مصرفی ارتش را تأمین کرد، از جمله سلاح‌های سبک و فشنگ‌های مربوطه، انواع باتری، لاستیک خودروهای مختلف، مواد منفجره، گونه‌های گلوله و فیوز برای خمپاره، مسلسل (تحت امتیاز آلمان). علاوه بر این، صنایع نظامی ایران مونتاژ هلی‌کوپتر، خودروی جیپ، کامیون و تریلر نظامی را نیز آغاز کرد و در آستانه تولید «آر پی جی - ۷ »، راکت انداز «بی ام – ۲۱» موسوم به گراد، موشک دوش‌پرتاب و انواع لوله‌های توپ بود.

با وجود این فصل مشترک تمام برنامه فوق وابسته بودن آنها به کشورهای خارجی بود، به‌گونه‌ای که اغلب تسلیحات ساخته شده تنها در کشور مونتاژ می‌شد و در خصوص ساخت تسلیحات پیشرفته‌تر نیز هیچ امتیازی به ایران داده نشد. یکی از امکاناتی که رژیم شاه به دنبال آن بود و هیچ‌گاه نتوانست از طریق خرید از کشورهای غربی به آن دست پیدا کند، موشک‌های بالستیک بود.

با این حال ایران با همت شهید‌تهرانی مقدم توسعه موشک‌های بالستیک را به صورت بومی با استفاده از توانمندی‌های داخلی و همچنین مهندسی معکوس موشک‌های وارداتی آغاز کرد

شاه بارها و بارها از امریکایی‌ها درخواست موشک رادستون را که موشکی بالستیک با برد کمتر از 60 کیلومتر بود داشت، اما هیچ‌گاه نتوانست چنین سلاحی را از غرب دریافت کند.

صنایع نظامی ایران چگونه پس از انقلاب دچار جهش شد

پس از پیروزی انقلاب اسلامی با توجه به تحریم‌های همه‌جانبه کشورهای غربی یکی از مسائلی که مد‌نظر نظام نوپای جمهوری اسلامی قرار گرفت تأمین توانمندی‌های نظامی در داخل کشور بود.

این روند به‌گونه‌ای بود که در سال ۱۳۶۹، دو سال بعد از پایان جنگ، ۲۴۰ کارخانه و نزدیک به 12هزار کارگاه خصوصی که 45 هزار نفر در آنها مشغول کار بودند، بخش مهمی از نیازمندی‌های تسلیحاتی کشور را تأمین می‌کردند. در این زمان صنایع نظامی حدود ۱۵ درصد کل صنایع کشور بود. یکی از مهم‌ترین اقدامات ایران در دوران جنگ تحمیلی توسعه موشک‌های بالستیک بود.

 در طول جنگ شهرهای ایران به صورت مداوم توسط موشک بالستیک اسکاد عراقی مورد هدف قرار می‌گرفت، از همین‌رو  ایران برای پاسخ به این تجاوز توسعه برنامه موشکی را به صورت جدی مد‌نظر قرار داد. اولین موشک‌های ایران از کشور لیبی خریداری شد و پس از آن نیز کره‌شمالی فروشنده بعدی موشک‌های بالستیک بود.

با این حال ایران با همت شهید‌تهرانی مقدم توسعه موشک‌های بالستیک را به صورت بومی با استفاده از توانمندی‌های داخلی و همچنین مهندسی معکوس موشک‌های وارداتی آغاز کرد.

ایران در در سال ۱۹۹۱ اولین موشک بالستیک خود را به نام «شهاب ۱‌» با برد ۳۰۰ کیلومتر از روی موشک «اسکاد بی‌» ساخت. دو سال بعد موشک «شهاب ۲» را با برد ۵۰۰ کیلومتر تولید کرد و پس از آن نیز توسعه موشک‌های برد بلند را در برنامه خود قرار داد که شاید نقطه عطف آن ساخت موشک «شهاب 3» با قابلیت هدف قرار دادن رژیم صهیونیستی بود. همچنین ایران به توانایی موشک‌های سوخت جامد دست یافت و هم‌اکنون طیف‌های مختلف موشکی با بردهای گوناگون و همچنین توانایی هدف‌گیری نقطه‌ای را در دست تولید دارد که حتی در اختیار کشورهای محور مقاومت قرار گرفته است.

تحریم ها و ضرورت ادامه استقلال دفاعی

هم اکنون بخش نظامی ایران تحت تحریم های مختلفی از سوی کشورهای غربی قرار دارد، بخشی از این تحریم‌ها مربوط به قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل متحد و بخشی از آن مربوط به تحریم‌های یکجانبه کشورهای غربی است.

تحریم های یکجانبه شورای امنیت سازمان ملل متحد سه سال دیگر به شرط برپا بودن برجام پایان می پذیرد، اما در این میان هیچچ کس انتظار ندارد که تحریم های یکجانبه پایان بپذیرد.

به این ترتیب روشن می شود که استقلال صنایع دفاعی و موشکی امری غیر قابل چشم پوشی است چرا که غرب هیچ گاه حاضر نخواهد بود، از امتیازات خود صرفه نظر کند.