ظریف: برجام قرارداد دوجانبه نیست

محمدجواد ظریف، وزیرامور خارجه کشورمان در گفت‌وگو با خبرگزاری اسپوتنیک در پاسخ به این سوال که شما چندی پیش در کنفرانس امنیتی مونیخ شرکت و اعلام کردید در صورت نقض برجام، ایران پاسخ مناسبی خواهد داد. اکنون اوضاع پیرامون برجام چگونه است؟ شرکت کنندگان اروپایی «گروه شش» چه نظری در این خصوص داشتند؟ آیا آنها از تمایل آمریکا جهت پاره کردن برجام حمایت خواهند کرد؟ گفت: آنچه که به نظر می رسد، کل جامعه بین المللی، همچنین بخشی از آمریکایی‌ها به استثنای دولت آقای ترامپ و اسرائیل و دو یا سه کشور منطقه، اتفاق نظر دارند که برجام یک توافق بین المللی است و قرارداد دوجانبه بین ایران و آمریکا نیست. توافق های بین المللی نمی‌توانند توسط یکی از طرف‌ها مورد تغییر قرار بگیرند. اگر این روش در جامعه بین المللی به عنوان کار قبول شده اتفاق بیفتد در این صورت هیچ توافقی منعقد نخواهد شد. کشورها اگر به یک توافق مخصوصا با آمریکا وارد شدند، به محض این که دولت آمریکا عوض شود، آنها تصور می کنند که باید آن توافق را مجددا مذاکره کرده و تغییر بدهند. لذا آن چه که در جامعه بین المللی اتفاق می افتد خیلی فراتر از برجام است و در واقع مربوط به نظم بین المللی می شود.

ظریف توضیح داد: در نظم بین المللی اگر یک کشور هرچند قدرتمند باشد و بتواند توافق های قبلی را زیر پا بگذارد، آن وقت هیچ توافقی شکل نمی گیرد. الان با توجه به نیازی که جامعه بین المللی برای حل و فصل مشکلات دارد، یک منفعت عمومی در جامعه بین المللی شکل گرفته است که بر اساس آن، (جامعه بین الملل) با این روش آمریکا همراهی نکند و حتی مخالفت بکند. لذا آنچه که مسلم است اگر آمریکا تصمیم بگیرد از برجام خارج بشود در دنیا منزوی خواهد شد. ما این را به عنوان اصل مسلم می دانیم اما باید ببینیم که چه میزانی مقاومت عملی از سوی اروپایی‌ها شکل بگیرد. اروپایی‌ها در گفت‌وگوها با ما تاکید می‌کنند که آنها اقدامات لازم را انجام خواهند داد. اروپایی‌ها حتی در صحبت های علنی می‌گویند که آنها اولا با مذاکره مجدد در مورد برجام موافق نیستند و ثانیا از منافع خودشان و برجام حمایت خواهند کرد. اما باید ببینیم که چه کاری می‌توانند انجام دهند و چه قدر اراده سیاسی وجود دارد.

وی در پاسخ به این سوال که ایران به نوبه خود اعلام کرد در صورت نقض یکجانبه برجام از سوی آمریکا سناریوی خود را پیاده خواهد کرد، ایالات متحده آمریکا باید نگران چه چیزی باشد؟ ایران برای کدام «ضدحمله» آماده است و چه اقدامی در این صورت انجام خواهد کرد؟ گفت: ما خیلی دوست نداریم کسی را بترسانیم. ما دوست داریم که همه عاقلانه فکر بکنند و با دقت تصمیم بگیرند. آمریکا هیچ وقت به برجام پایبند نبوده است. اما در این زمینه می‌توانیم با صراحت بگوییم که اگر آمریکا بخواهد برجام را لغو کند و اگر بخواهد رسما خارج شود و موضوعاتی اصلی برجام را نقض کند، یعنی قوانینی که قبلا رئیس جمهور آمریکا برای مدت سه ماهه یا چهار ماهه لغو می‌کرد، در این صورت ایران انتخاب‌های بسیار متعددی را دارد. فکر نمی‌کنم هیچ کدام از این انتخاب‌ها برای آمریکایی‌ها خوشایند باشد. اما این که چه قدر از این انتخاب‌ها بترسند، دیگر بستگی به عقل و درایت آنها دارد، انسان برای ترسیدن عقل دارد.

ظریف در پاسخ به این سوال که مدتی قبل فرماندهی اطلاعات و امنیت ارتش ایالات متحده مناقصه طراحی نرم افزاری را در سایت خود منتشر کرد که قادر باشد به عمق احساسات پیام‌های منتشره در شبکه‌های اجتماعی روسیه، ایران و کره شمالی پی ببرد و پاسخ‌های آن لحن پیام‌های اصلی را حفظ کند. فرض می‌شود که ارتش آمریکا قصد دارد از «بوت»ها برای نظارت بر پیام‌ها در شبکه های اجتماعی جهان و تأثیرگذاری بر کاربران استفاده کند. نظر شما به عنوان کاربر فعال « توییتر» و «اینستاگرام» در این خصوص چیست؟ آیا آمریکا قادر خواهد بود بر کاربران ایرانی تأثیر بگذارد؟ گفت: آمریکا همواره تلاش کرد که از پیشرفت تکنولوژی برای سیاست مخرب خود استفاده کند و این اتفاق جدیدی نیست. آنچه لازم است این است که همه باید بر ضرورت استفاده بهینه از فضای مجازی توجه داشته باشند. فضای مجازی یک فرصت برای همه افراد در جهان ایجاد کرد تا هیچ انحصار خبری نتواند شکل بگیرد. این یک واقعیت مهم شکستن امپراتوری رسانه ای است که همه آنها وابسته با غرب و صهیونیسم بودند. طبیعتاً آنها می خواهند امکاناتی که در گذشته داشتند و انحصاری را که اداره می کردند ولی از دست دادند، از طریق روشهای دیگر و از طریق نفوذ در فضای مجازی دوباره زنده کنند. لذا هم برای کاربران و هم برای دولت‌ها ضروری است که با چشم باز از این امکان استفاده کنند. البته این به آن معنا نیست که این امکان، فرصت بدی است؛ چرا که در واقع این امکان بسیار خوب، انحصار رسانه‌ای غرب و صهیونیستها را شکسته است. اما باید با آینده نگاری با بهترین شکل استفاده کرد.

وزیر خارجه کشورمان در پایان در پاسخ به این سوال که آیا شما با رسانه های روسیه و خصوصا اسپوتنیک آشنا هستید؟ گفت: من در حدی که می توانم اخبار خبرگزاری‌های روسیه را دنبال می‌کنم چون متاسفانه زبان روسی را بلد نیستم. ولی گزارش‌های مفصلی از رسانه‌های روسیه را از سوی همکارانم دریافت و پیگیری می‌کنم و چون خبرگزاری شما به زبان فارسی اخبار و گزارش‌ها را منتشر می‌کند، ما آن را معمولا دنبال می‌کنیم.