از مسکن مهر تا مسکن اجتماعی؛ دیکته نانوشته غلط ندارد

در روزهای پس از زلزله کرمانشاه، عمده تلاش دولت دوازدهم و حامیان آن، تمرکز بر تخریب ساختمان‌های مسکن مهر در مناطق زلزله‌زده قرار گرفته است.

جرقه این ماجرا را اسحاق جهانگیری زد که فردای زلزله در جلسه‌ای مدعی شد که بیشتر خانه‌های تخریب‌شده در زلزله متعلق به ساختمان‌های مسکن مهر بوده است و از وزیر راه و شهرسازی خواست تا با دقت این موضوع که چرا خانه‌های نوساز تا این حد آسیب‌پذیر بوده‌اند را بررسی کند.

حسن روحانی نیز در سخنان خود به این موضوع پرداخت و از تخریب گسترده مسکن مهر انتقاد کرد.

سه‌شنبه هفته گذشته هم عباس آخوندی وزیر راه در پی وقوع زلزله در کرمانشاه، دستور تحقیق درباره آسیب‌دیدگی ساختمان‌های جدیدالاحداث و به‌ویژه ساختمان‌های مسکن مهر را صادر کرد. شایان ذکر است آخوندی به غیر از این دستور، تاکنون هیچ اقدام دیگری درباره مناطق زلزله‌زده انجام نداده و خبری از وی در کرمانشاه نشده است.

متعاقبا رسانه‌های زنجیره‌ای حامی دولت نیز در روزهای پس از زلزله، محور کار خود را بر تخریب مسکن مهر قرار داده‌اند و در این باره آمار و ارقام نادرستی نیز به خورد افکار عمومی داده‌اند.

این در حالی است که مسئولان استان کرمانشاه به صراحت اعلام کرده‌اند که در ساختمان‌های مسکن مهر فقط دو نفر کشته شده و این ساختمان‌ها با وجود تخریب دیواره‌ها، پابرجا مانده و در هیچ یک، سقف و ستون‌ها فرونریخته که موجب تلفات ساکنان شود.

با این حال، اگر از واقعیات درباره میزان تخریب مسکن مهر در زلزله کرمانشاه بگذریم، چند نکته مهم درباره حمله دولت‌ها به مسکن مهر پس از زلزله، وجود دارد که باید به آن توجه کرد.

1. در ابتدای دولت یازدهم، پس از مزخرف خوانده شدن مسکن مهر، عباس آخوندی وزیر راه طرح مسکن اجتماعی را مطرح کرد و مدعی شد مسکن اجتماعی فاقد ایرادات و نواقص مسکن مهر خواهد بود.

با گذشت بیش از 4 سال از آن وعده‌ها، تاکنون حتی یک واحد مسکن اجتماعی هم ساخته نشده است تا چشم مردم به طرح ابداعی عباس آخوندی و رفقا روشن شود. اکنون که تمرکز دولت فعلی بر تخریب مسکن مهر قرار گرفته، باید از آنان پرسید چرا در 4 سال اخیر، به جای مسکن مهر که به گفته آنان ناایمن است، مسکن اجتماعی و با سطح بالای کیفیت و ایمنی در برابر زلزله نساختید و تحویل مردم ندادید؟

2. نکته مهم دیگر آنکه تمامی ساکنان مسکن مهر، از اقشار متوسط و کم‌درآمد جامعه بوده‌اند که پیش از مسکن مهر، مجبور به اجاره‌نشینی (آن هم نه در منازل اعیانی، بلکه منازل ارزان‌قیمت) بودند. طبیعتا ساختمان‌هایی که این افراد در آن مستاجر بودند، فاقد سطح ایمنی بالا همچون مقاومت در برابر زلزله بودند. بنابراین، مسکن مهر با همه ایرادات، نسبت به ساختمان‌های قدیمی کشور، از استحکام بالاتری برخوردار است.

3. نکته دیگر درباره سخنان روحانی است که چند بار گفته مسکن‌های شخصی‌ساز استحکام بیشتری نسبت به مسکن دولتی‌ساز (مهر) داشته است. کاملا بدیهی است که مسکن‌های شخصی‌ساز به دلیل به کار بردن مصالح گران‌تر و باکیفیت‌تر، استحکام بیشتری دارند و البته نباید از خاطر برد که قیمت بالاتری دارند.

اکنون در هر نقطه از کشور که مسکن مهر ساخته‌شده، در همان محله قیمت ساختمان‌های شخصی‌ساز گاه تا دو برابر مسکن مهر بوده است. مسئولانی که ساختمان‌های شخصی‌ساز را با مسکن مهر مقایسه می‌کنند، از خود نمی‌پرسند آیا مردمی که برای تامین 20 میلیون تومان آورده اولیه برای مسکن مهر دچار مشکل بودند و حتی در پرداخت اقساط اندک وام قرض‌الحسنه مسکن مهر، به زحمت می‌افتند، می‌توانستند مسکن‌های شخصی‌ساز خریداری کنند و خریداری نکردند؟

4. دولتمردان کابینه حسن روحانی در حالی به مسکن مهر حمله می‌کنند و به وعده خود در ساخت مسکن اجتماعی توجه ندارند، باید بدانند که دیکته نانوشته غلط ندارد. اگر مسکن مهر ناایمن ساخته‌شده (که البته اینطور نیست) حداقل دو میلیون خانوار سطح پایین کشور را خانه‌دار کرده است.

دولت روحانی اگر به کیفیت و ایمنی مسکن مهر انتقاد دارد، کافی است به جای آن، مسکن اجتماعی با سطح مطلوب ایمنی و مقاومت در برابر زلزله بسازد و تحویل مردم بدهد. اگر دولت روحانی در این 4 سال، فقط چند واحد مسکن اجتماعی در کرمانشاه ساخته بود که در برابر زلزله، مقاومت کرده بود، می‌توانست از مسکن مهر انتقاد کند.