پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- حجت‌الاسلام حسن روحانی لیست پیشنهادی کابینه دولت دوازدهم را در اختیار بهارستان‌نشینان قرارداد. کابینه پیشنهادی باوجود مخالفت‌های تصنعی نیروهای سیاسی نزدیک به جریان اصلاحات، حاصل توافق این جریان با کلیددار پاستور است.

حسن روحانی در آستانه تشکیل دولت دوازدهم قرار گرفته است؛ پس از اعلام لیست مردان دولت دوازدهم، مخالفت‌هایی مبنی ‌بر عدم حضور ژنرال‌های اقتصادی قدرتمند و جوانان در کابینه از سوی افکارعمومی صورت گرفت اما جهت‌گیری و درخواست افکار عمومی توان برتری در برابر توافق‌های پیشین را نداشت و در شرایط عدم شفافیت در مناسبات سیاسی کشور، مردان پیشنهادی روحانی به راحتی از سد رأی اعتماد گذر خواهند کرد. در میان تحلیلگران سیاسی این عبور راحت وزیران پیشنهادی نامناسب را نمایانگر یک توافق پنهانی تلقی می‌کنند.

حسن روحانی برای ترسیم مناسبات حاکم با جریان اصلاحات با دو مسیر متفاوت روبه‌روست؛ مسیر پرتنش از راهروهای بهارستان و مسیر باواسطه قدرت چانه‌زنی جهانگیری با رییس دولت اصلاحات.

محمدرضا عارف سیاستمداری کتوم و ساکت است؛ او قربانی تصمیم پشت پرده مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی و رییس دولت اصلاحات در خرداد 1392 شد. محمدرضا عارف برخلاف چهار سال پیش، سکوت نکرد و سرانجام به انتقاد از اقدامات یک‌جانبه‌گرایانه حسن روحانی در چینش کابینه پرداخت. او در «نشست هم‌اندیشی شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان» عامل اصلی پیروزی روحانی در کارزار انتخابات را تلاش نیروی سیاسی اصلاحات دانست و هشدار جدی نسبت به فراموش‌کاری سیاسی رییس دولت دوازدهم داد و اظهار داشت: «در انتخابات اردیبهشت هیچ شکی نیست که پیروزی روحانی مدیون اصلاح‌طلبان است. خواهش ما در آستانه تشکیل دولت دوازدهم همراهی و هماهنگی با فراکسیون امید است. اگر ما را دنبال نخود‌سیاه نفرستند قصد ما کمک کردن و ادامه راه است. انتظارمان از روحانی این است با شورای عالی اصلاح‌طلبان مشورت کند.» در پاسخ این اظهارات، حسام‌الدین آشنا در پستی توییتری نوشت: «درست است که گفتمان از جنس سهم‌خواهی نیست اما امان از سهم‌خواهی افراد به اسم جریان‌» و این‌چنین واکنش از سمت نیروهای سیاسی نزدیک به حسن روحانی نمایانگر عدم تحمل کنشگری محمدرضا عارف در سطح عالی است به‌نحوی‌که حذف عارف نشان‌دهنده حذف رقیب همیشگی با کینه‌های پیشینی است.

کانال دیگر تنظیم مناسبات پاستور و اصلاحات برای توافق‌های آشکار و پنهانی از طریق اسحاق جهانگیری صورت می‌گیرد؛ او با اصرار رییس دولت اصلاحات برای نجات حسن روحانی به‌عنوان نامزد پوششی وارد کارزار رقابت انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم شد و حالا بهترین فرد گفت‌وگوهای دوجانبه است. محمود صادقی، عضو ارشد فراکسیون امید و نماینده تهران پس از دیدار اصلاح‌طلبان مجلس با رییس‌جمهور، پیرامون نقش‌آفرینی اسحاق جهانگیری، بدون ضمیر مرجع اصلی تصمیم‌گیری یاد کرد و اظهار داشت: «ایشان در دیدار نخست سیستم خودشان در چینش کابینه را توضیح داد که از چه منابعی مشورت می‌گیرد. ایشان گفت از سه‌دسته به من لیست دادند. یک دسته ستاد انتخاباتی ایشان با محوریت بانک و شریعتمداری. دسته دوم اصلاح‌طلبان با محوریت جهانگیری که لیستی را به ایشان داده‌اند. روحانی گفت من به جهانگیری گفتم فکر کن خودت رییس‌جمهور هستی و می‌خواهی کابینه را بچینی و همان افراد را به من معرفی کن. دسته سوم هم اصولگرایان معتدل بودند که به ایشان لیست داده‌اند. روحانی گفت درنهایت همه این‌ها را در دفترم جمع‌بندی کرده‌ام.»

باوجود اعتراضات تصنعی در میان نیروهای درجه‌دو جریان اصلاحات، نیروهای نزدیک به رأس تصمیم‌گیر این جریان به حمایت از توافق پنهانی آنان در چینش کابینه می‌پردازند. علی شکوری‌راد از اعضای تندروی جریان اصلاحات و دبیر کل حزب اتحاد ملت ایران اسلامی اظهار داشت: «به‌ هرحال شاکله ستاد روحانی را در این دوره اصلاح‌طلبان تشکیل می‌دادند، درحالی‌که در دوره قبل اصلاح‌طلبان سهم ناچیزی داشتند. این‌ها ارتباطات و موقعیت‌های جدیدی را شکل داده که ممکن است در آینده اثرگذار باشد. بر قامت و تشخص شریعتمداری در موقعیت ستاد انتخابات افزوده شد. باید ببینیم او و بانک که ستاد را اداره می‌کردند، چقدر می‌توانند در دولت آینده نقش‌آفرین باشند. آن چیزی که می‌تواند ما را امیدوار کند این است که آنها نقش‌آفرین‌تر ظاهر شوند. اگر شریعتمداری در وزارت کشور مستقر می‌شد خیلی امید ایجاد می‌کرد. به هر دلیل این اتفاق نیفتاد. به‌هرحال ایشان یک عضو برجسته دولت خواهد بود که می‌تواند نقش‌آفرینی‌های بیشتری داشته باشد.»

از سوی دیگر حمیدرضا جلایی‌پور شرایط را متناسب با جدال با نیروی سیاسی رقیب ترسیم می‌کند؛ او تشکیل جبهه مشترک را مهم‌تر از کابینه تلقی کرد و در همین راستا اظهار داشت: «به لحاظ عملی ائتلاف و انسجام اصلاح‌طلبان، اعتدال‌گرایان و اصولگرایان میانه‌رو مثل سال ۹۲ و ۹۴ و ۹۶ تا انتخابات دو سال آینده مجلس و انتخابات ۱۴۰۰ ریاست‌جمهوری باید ادامه پیدا کند. خصوصاً انتخابات شوراها نشان داد سازمان‌دهی جریان «جبهه اصلاحات» را باید بازسازی و دموکراتیک‌تر کرد.»

باوجود نشانه‌های جدی از توافق دو جریان اصلاحات و اعتدال برای تشکیل دولت ائتلافی، خبرهایی از موافقت تمام‌عیار رییس دولت اصلاحات با حضور اعضای کابینه پیشنهادی در دیدار اخیر با رییس دولت دوازدهم شنیده می‌شود؛ به‌نحوی‌که تلاش‌هایی برای اعلام رسمی آن برای عبور بی‌خطر ربیعی از رأی اعتماد بهارستان صورت گرفت ولی با تکذیب سراسیمه «منابع آگاه» نزدیک به رییس دولت اصلاحات همراه شد. از سوی دیگر شاهد «مخالفت‌های تصنعی» برخی از نمایندگان از وزیران پیشنهادی، برنامه‌ هدفمند برای کاهش قدرت نمایندگان مخالف اصلی در صحن بهارستان صورت گرفت که ناراحتی تعدادی از نمایندگان را برانگیخت. بنابراین باوجود رفتارهای غیر شفاف، دولت دوازدهم تفاهم میان حلقه نزدیکان حسن روحانی و جریان اصلاحات و مسوولیت ناکارآمدی آن در آینده نیز بر دوش هر دو جریان حامی این کابینه است.

اسحاق جهانگیری اصلاحات محمدرضا عارف کابینه دولت دوازدهم راي اعتماد وزرا