گمانه زنی ها در مورد کابینه دوازدهم و چالشی به نام حلقه بسته مدیران دولت

گمانه زنی ها در مورد کابینه دوازدهم و چالشی به نام حلقه بسته مدیران دولت

حسن روحانی درست در نخستین سخنان خود بعد از انتخاب شدن به عنوان رییس دولت دوازدهم خبر از جوانگرایی در کابینه دولت داد و گفت: ما نیاز به نیروی جوان‌ تری برای اداره کشور داریم. وی در آخرین اظهار نظرش هم در حاشیه اجلاس "قوه قضاییه" اظهار داشت: "قطعاً اعضای کابینه در مسیر جوان‌گرایی انتخاب خواهند شد."

در این 4 سال همواره یکی از نقدهایی که به کابینه دولت روحانی وارد بوده، میانگین سنی بالای وزیران این دولت بوده است. میانگین سنی که در بالاترین رتبه مدیران ارشد به 60 و70 سال هم می رسد. سن یک کابینه هر چقدر بالا باشد نشانگر کارکشتگی آن کابینه است اما از طرفی نشان می دهد که این کابینه شاید نتواند کارهایی را که یک کابینه جوان و با نشاط و جسور می تواند انجام دهد، از پس انجام آن برآید. کابینه دولت   روحانی به ادعای اعداد و ارقام و سن وزرای حال حاضر آن پیرترین کابینه بعد از انقلاب اسلامی محسوب می شود. کابینه ای که میانگین سنی در آن به 58 سال می رسد.

برای فهم بیشتر موضوع شاید بهتر باشد نگاهی به میانگین سنی کابینه دولت های قبلی بشود.

جوان ترین کابینه

در دولت هاشمی رفسنجانی که به عنوان اولین دولت پس از 8 سال دفاع مقدس شناخته می شود میانگین سنی وزار به 41 سال می رسید. همین میانگین سنی باعث شد تا به این کابینه لقب جوان ترین کابینه دولت را بدهند. در این دولت سید محمد فاضل( وزیر بهداشت) با 58 سال سن پیرترین فرد این کابینه بود. اما جوانترین افراد این کابینه زنگنه(وزیر نیرو)، کلانتری( وزیر کشاورزی) و فروزش( وزیر دفاع) با 38 سال سن بودند.

ولی در دولت دوم هاشمی میانگین سنی کابینه به 44 سال افزایش یافت که مرندی (وزیر بهداشت) با 54 سال سن مسن ترین و آخوندی(وزیر مسکن) با 36 سال سن جوان ترین وزیر این دولت بودند.

افزایش میانگین سنی وزرا

اما با آمدن دولت اصلاحات این میانگین در این کابینه به 45 سال رسید. کابینه ای که پیرترین وزیران آن یعنی نمازی (وزیر اقتصاد ) و  کمال خرازی ( وزیر امورخارجه) 53 سال سن داشتند.

در دولت دوم اصلاحات هم خرازی با 57 سال سن رکورد دار پیرترین وزیر کابینه و محمد شریعتمداری با 41 سال سن جوان ترین وزیران این کابینه بودند.

طیف متفاوتی از وزرا

با روی کار آمدن دولت محمود احمدی نژاد در سال 84 شاهد وزرایی از 40 تا70ساله بودیم. در این کابینه پیرترین وزیران با 60 و 59 سال سن، به ترتیب وزیری هامانه( وزیر نفت) و سعیدی کیا( وزیر مسکن) بودند. در این کابینه محمد باقر لنکرانی( وزیر بهداشت) با 40 سال سن جوان ترین وزیر این دولت بود.

در دولت دوم احمدی نژاد هم میانگین سنی شباهت به کابینه قبل داشت که پیرترین وزیری که توانست از مجلس رأی اعتماد بگیرد بهبهانی بود که سهم بسزایی در بالا بردن سن کابینه داشت و جوانترین وزیر این دوره هم علی اکبر محرابیان ( وزیر صنایع و معدن)  بود که  در ابتدای تصدی گری خود 35 سال سن داشت.

اما با نگاهی که به سن وزرای دولت حسن روحانی می اندازیم متوجه این نکته می شویم که پیرترین وزیر این دولت محمدرضا نعمت زاده وزیر صنعت و معدن و تجارت است که 72 سال سن دارد و جوان ترین عضو این کابینه سورنا ستاری معاونت علمی ریاست جمهوری است که 44 ساله است.

تغییر حاصل می شود؟

همانطور که گفته شد میانگین سنی دولت یازدهم به 58 سال می رسد و لقب پیرترین دولت بعد انقلاب را به خود اختصاص داده است. اما حالا گویا بالاخره نقدهایی که به بالا بودن سن وزرا شده است، جواب داده و  روحانی برای کابینه دولت بعد از لحاظ جوانگرایی، فکرهایی کرده است. با توجه به اظهارنظر محمدعلی نجفی که گفته بود: «به نظر من کابینه بعدی 50 درصد تغییر خواهد داشت»، این احتمال قوی تر خواهد شد که تعدادی از وزرای کنونی در کابینه بعدی حضور نداشته باشند.

از این رو با یک پایش رسانه ای اسامی افرادی که برای حضور در کابینه بعدی حسن روحانی مطرح شده اند استخراج و در جدول زیر آورده شده است.

این افراد گزینه های احتمالی کابینه جدید بودند که البته با توجه به دایره محدود مدیران نزدیک به حسن روحانی بعید است که در هر صورتی تغییرات قابل ملاحظه ای نسبت به قبل و یا گزینه های مطرح در کابینه آتی واقع شود.

در بررسی جدول فوق که از گمانه زنی های رسانه ای و نزدیکان دولت یازدهم حاصل شده است، میانگین سنی 59 سال برای کابینه جدید حسن روحانی حاصل می شود؛ عددی که از رقم مربوط به دولت گذشته او نیز یک سال بیشتر است، که این خود نشانه عدم توفیق دولت در جوانگرایی و ترمیم کابینه خواهد بود و لذا با این گمانه زنی ها این نقد همچنان باقی خواهد ماند که چرا روحانی در دولت خود دست به جوانگرایی نمی زند و چرا دوست دارد صرفا از افراد پیر در کابینه خود استفاده کند؟ آیا وقت آن نرسیده که به جوانان میدان داده شود تا با نیروی جوانی خود کارهای اجرایی را با تمام قدرت به پیش ببرند؟