تنش‌ها میان آمریکا و روسیه به اوج خود رسیده است؛ شاید از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991، روابط مسکو و واشنگتن تا این حد حالتی تقابل گرایانه و تنازع آمیز پیدا نکرده بود.

سوریه و بحران 5 ساله این کشور، علت اصلی شدت گرفتن تنش‌ها میان کرملین و کاخ سفید است؛ تنش‌هایی که همچون شعله‌های آتش از فوریه 2014 شروع به زبانه کشیدن کرد؛ در آن مقطع زمانی، بحران اوکراین و الحاق شبه جزیره کریمه به روسیه، علت ابری شدن آسمان روابط مسکو و واشنگتن بود.

حالا این روزها وضعیت تخاصم‌آمیز میان آمریکا و روسیه از جبهه اوکراین به جبهه سوریه شیفت کرده است؛ کشوری که 5 سال است درگیر جنگ داخلی است؛ جنگی که آتش بیار آن آمریکایی‌ها و سعودی‌ها هستند و بازیگران آن تروریست‌های تکفیری.

22 شهریور مصادف با عید سعید قربان بود که توافق آتش‌بس میان روسیه و آمریکا در سوریه، عملیاتی شد؛ آتش بسی که در همان 48 ساعت نخست بالغ بر 200 بار از سوی تروریست‌ها نقض شد. 

در روز شنبه 27 شهریورماه، آمریکایی‌ها در اقدامی تعجب برانگیز پایگاه ارتش سوریه در نزدیکی فرودگاه دیرالزور را بمباران کردند تا نقض آتش بس را با صدای رسا اعلام کنند و زمینه را برای قوت گیری مجدد تروریست‌ها فراهم آورند. تروریست هایی که آمریکا آن‌ها را به دو شاخه "میانه رو" و "تندرو" تقسیم کرده است اما در عمل تمایلی برای جداسازی و تفکیک آن‌ها ندارد.

تعاملِ تقابل گونه آمریکا و روسیه پس از شکسته شدن آتش بس، به صورت کج دار و مریز پیش می‌رفت، تا اینکه روز دوشنبه هفته جاری خبر رسید که همکاری‌های اطلاعاتی و نظامی واشنگتن و روسیه پیرامون بحران سوریه قطع شده است.

دو طرف یکدیگر را به عدم پایبندی به توافق آتش‌بس متهم می‌کنند؛ روس‌ها اگرچه پس از قطع ارتباطات اطلاعاتی و نظامی با آمریکا در جنگ سوریه، کماکان به حصول توافق دیپلماتیک با آمریکایی‌ها امیدوار بودند اما از واشنگتن خبر رسید که کاخ سفید مذاکرات با روسیه بر سر بحران سوریه را به حالت تعلیق درآورده است.

موضوعی که کرملین را به واکنش واداشت و باعث شد روس‌ها طی بیانیه شدیداللحنی ضمن تأکید بر اینکه آمریکا هرگز فشار واقعی برای مقابله با تروریست‌های جبهه النصره در سوریه اعمال نکرده است، تصریح کنند:"واشنگتن برای تغییر حکومت در دمشق، آماده توافق با شیطان است".

روس‌ها پیش تر در چندین نوبت به آمریکایی‌ها هشدار داده‌ بودند که چندان به فکر کنارگذاشتن اسد از قدرت نباشند و مدام بر طبلِ گذار سیاسی در سوریه بدون اسد نکوبند چرا که با رفتن اسد، خلاء قدرت در سوریه را تروریست‌های تکفیری پر می‌کنند.  

اما اوج گیری تنش‌ها میان روسیه و آمریکا تنها به قضیه معرکه سوریه منحصر نمی‌شود؛ طرفین در زمینه توافقات مبتنی بر تسلیحات استراتژیک‌شان نیز به بن‌بست رسیده‌اند.

روز دوشنبه خبر رسید که ولادیمیرپوتین رئیس‌جمهور روسیه دستور ملغی شدن توافق کاهش ذخایر پلوتونیوم با آمریکا را به سبب اقدامات غیردوستانه واشنگتن صادر کرده است؛ توافقی که در سال 2010 به امضاء رسید و قرار بود بر مبنای آن ۳۴ تن از ذخایر پلوتونیوم دو کشور امحاء شود.

در همین رابطه با فواد ایزدی کارشناس مسائل آمریکا به گفت وگو پرداختیم؛ وی معتقد است: روند تقابل‌گرایانه "جنگ سرد" که میان مسکو و واشنگتن در طول 5 دهه از قرن گذشته، جریان داشت، هیچگاه متوقف نشده و علت استمرار آن هم رویکردهای تهاجمی و زیاده خواهانه آمریکایی‌ها است.  

این کارشناس مسائل آمریکا می‌گوید: دولت روسیه با ارزیابی و برآوردی که از نتایج تعامل با آمریکا طی سال‌های اخیر داشته است، به درستی دریافته که مذاکره و تلاش برای حصول تفاهم با واشنگتن نه تنها سودی دربرندارد بلکه متضمن خسارت‌هایی نیز هست لذا برای تامین بیشتر منافع ملی خود به سمت استقلال بیشتر و جدا کردن مسیرش از آمریکا گام برداشته است.

      

در ادامه توجه شما مخاطبان را به این مصاحبه جلب می‌کنیم:

فواد ایزدی کارشناس مسائل آمریکا در گفت‌وگو با خبرنگار گروه سیاسی خبرگزاری میزان با اشاره به شدت گرفتن تنش‌ها میان واشنگتن و مسکو در ماه‌های اخیر، اظهار کرد: تنش‌های ایجاد شده میان آمریکا و روسیه که اخیرا پیرامون بحران سوریه و توافق کاهش ذخایر پلوتونیوم، شدت گرفته، ادامه روندی است که از بحران اوکراین در سال  2014 و الحاق شبه جزیره کریمه به روسیه آغاز شد.

وی با اشاره نوع نگرش مقامات روسی به آمریکا پس از فروپاشی شوروی در سال 1991، گفت: پس از فروپاشی شوروی، افرادی که در روسیه جایگزین سران کمونیست شدند به دنبال بهبود و ارتقاء روابط با غرب بودند و تصور می‌کردند که روسیه به لحاظ نوع مواجهه با آمریکا به کشوری همانند کشورهای اروپای غربی تبدیل خواهد شد. 

ایزدی تصریح کرد: در چند سال اخیر مقامات و تصمیم‌گیران کرملین دریافته‌اند که آمریکایی‌ها با تغییر سیاست و حتی تغییر حکومت، در نوع نگاه و استراتژی خود نسبت به روسیه تغییر ایجاد نکرده‌اند و کماکان در نظام ژئوپلیتیکی مدنظر خود، مسکو را به عنوان یک طرف منازعه درنظر می‌گیرند.

این کارشناس مسائل سیاست خارجی با اشاره به ظرفیت‌ها و توانمندی‌های روسیه در ابعاد مختلف سیاسی، نظامی و اقتصادی، گفت: آمریکایی‌ها در بسیاری از ابعاد و حوزه‌ها، روسیه را رقیب خود تلقی می‌کنند و پیشرفت‌های نظامی این کشور و همچنین کنشگری مسکو در پیشبرد راه حل‌های سیاسی برای بحران‌های منطقه ای و جهانی را برنمی‌تابند.    

   

ایزدی با بیان اینکه "جنگ سرد" هیچگاه متوقف نشده بود،افزود: روند تقابل‌گرایانه "جنگ سرد" که میان مسکو و واشنگتن در طول 5 دهه از قرن گذشته، جریان داشت، هیچگاه متوقف نشده و علت استمرار آن هم رویکردهای تهاجمی و زیاده خواهانه آمریکایی‌ها است.  

این کارشناس مسائل آمریکا با اشاره به دستور رئیس جمهور روسیه مبنی بر لغو توافق کاهش ذخایر پلوتونیوم با آمریکا و همچنین پایان همکاری‌های اطلاعاتی و نظامی دو کشور در سوریه، بیان داشت: در سال‌های اخیر مقامات و تصمیم‌گیران کرملین بویژه ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه به این نتیجه رسیده‌اند که تلاش برای حصول تفاهم با آمریکا و اقناع این کشور در ابعاد و زمینه‌های مختلف، نه تنها عایدی برای مسکو ندارد بلکه به ضرر منافع آن‌ها نیز تمام می‌شود.  

ایزدی با اشاره به حرکت روسیه به سمت استقلال تمام و کمال در بُعد سیاست خارجی،خاطرنشان کرد: دولت روسیه با ارزیابی و برآوردی که از نتایج تعامل با آمریکا طی سال‌های اخیر داشته است، به درستی دریافته که مذاکره و تلاش برای حصول تفاهم با واشنگتن نه تنها سودی دربرندارد بلکه متضمن خسارت‌هایی نیز هست لذا برای تامین بیشتر منافع ملی خود به سمت استقلال بیشتر و جدا کردن مسیرش از آمریکا گام برداشته است.