یک فرد سیاسی در سازمان محیط زیست قرار گرفته است

مشکلات زیست محیطی این روزهای ایران بر هیچ فردی پوشیده نیست، آلودگی هوا بیداد می کند، مشکل ریزگردها صدچندان شده، زمین خواری افزایش پیدا کرده، جنگل ها هر روز تخریب می شوند و جای آن هتل و ویلا ساخته می شود، دریاچه ارومیه و بسیاری از دریاچه ها به حال خود رها شده  است. از طرفی مشکل آلودگی آب ها و خشکی و آلودگی رودخانه ها و آب های زیر زمینی هر روز بیش از گذشته سلامتی انسان ها را تهدید می کند.

این مشکلات تنها گوشه ای از کارنامه زیست محیطی دولت یازدهم است که نشان می دهد رییس این سازمان به جای چاره اندیشی برای این مسائل تنها به دنبال اقدامات سیاسی برای پیشبرد مشکلات زیست محیطی کشور است.

همه کارشناسان و صاحب نظران بر این مسئله تاکید دارند که سیاست دیپلماسی محیط زیست معصومه ابتکار با عالم سیاست و برجام گره خورده است، این مسئله را در موافقت نامه پاریس هم مشاهده کردیم. اما از همه این سیاست بازی ها که گذر کنیم آنچه حائز اهمیت است اینکه چرا این توافق بین المللی به صحنه علنی مجلس آورده نشد تا نمایندگان مردم بتوانند آن را مورد بحث و بررسی قرار داده و از منافع ملت دفاع کنند؟   

در همین ارتباط با «محمد صالح جوکار»، نماینده مردم یزد در نهمین مجلس شورای اسلامی به گفتگو پرداخته ایم. این مصاحبه را پیش رو دارید.

چرا سیاست دیپلماسی محیط زیست خانم ابتکار با عالم سیاست و برجام گره خورده است، این مسئله را به عینه در قضیه موافقت نامه پاریس هم شاهد هستیم به طوری که وی می گوید: «سال ۲۰۳۰ میلادی، ایران می‌تواند به میزان ۴ درصد و در صورت اجرایی شدن برجام و برداشتن قطعی تحریم‌ها تا میزان ۱۲درصد، تولید و گسیل گازهای گلخانه‌ای خود را کاهش دهد». در حالی که محیط زیست چرا باید به موضوع برجام و سیاست ارتباط  پیدا کند؟

مشکل ما همین جا است، متأسفانه در سازمان محیط زیست یک فرد سیاسی قرار گرفته است. مشکلات عدیده ای هم که امروز در حوزه زیست محیطی کشور با آن مواجه هستیم، برمی گردد به اینکه مدیریت محترم این سازمان و مجموعه اقداماتی که انجام می دهند در راستای مباحث سیاسی و مباحث گروهی قرار می گیرد.

حال که مشخص و مسلم است محیط زیست ما ارتباطی با برجام دارد و برجام باید نظر کارشناسانه راجع به آن بدهند و خانم ابتکار بایستی به موضوع تخصصی ریزگردها و مشکلاتی که امروز برای سازمان های مختلف ایجاد شده بپردازد و راهکار لازم را در این زمینه بدهد. نه آنکه به بحث های سیاسی بپردازد.

خانم ابتکار و سازمان محیط زیست چرا باید بر مبنای این توافقنامه مکلف به کاهش گازهای گلخانه ای شوند در حالی که گرم شدن کره زمین و تغییرات اقلیمی در حال حاضر ناشی از فعالیت‌های صنعتی کشورهایی است که از دهه‌های قبل از آلوده‌کننده‌ترین کشورهای جهان هستند؟ این همه اقدام علیه منافع ملی کشور چرا باید از سوی سازمان محیط  زیست صورت بگیرد؟ چه اهدافی از سوی این سازمان دنبال می شود؟

عمدتا گازهای گلخانه ای به کشورهای صنعتی دنیا و کشورهای غربی مربوط می شود. امروز آنها مشکلات عمده ای را برای بشریت ایجاد می کنند. از طرفی کشورهای در حال توسعه مثل کشور ما اصلا شامل حال این کشورها نمی شود. عمدتا ۹۰ درصد گاز گلخانه ای امروز مربوط به کشورهای پیشرفته ای می شود که دارای صنایع مدرن هستند لذا بیشتر این کشورها باید مواظب باشند و تولید گازهای گلخانه ای را کم کنند.

این توافقنامه ای که انجام شده به نوعی ردگم کردن برای غرب است یعنی به نوعی می خواهند عنوان کنند که کشورهای دیگر ای دارند که گازهای گلخانه ای تولید می کنند، لذا این توافقات چیزی جز مرغوب ساختن خودمان محسوب نمی شود و شاید بیشتر یک ژست سیاسی باشد برای بعضی از اشخاص و افراد و اگر اجازه هم بدهیم شاید در آینده هزینه های ما هم افزایش دهد.

 این توافقنامه پاریس جزو معاهدات بزرگ بین المللی است و باید در داخل به تصویب مجلس برسد اما چرا ما شاهد چنین روندی نیستیم و دولت همه کارهای خود را به شکل پنهانی انجام داده و این مسائل را با نمایندگان مردم در میان نمی گذارد؟

ببینید ما این مشکلات را به طور جد داریم، هنوز سندی که در رابطه با توسعه انرژی هسته ای ما است به مجلس ارایه نشده است و ما در مجلس نهم اصلا چنین سندی را ندیدیم ولی این سند برای سازمان ملل امضا و ارسال شده و آنها هم انتشار دادند. به قول خودشان سند محرمانه، من نمی دانم این سند محرمانه را نباید نمایندگان در جریان باشند و آیا نمایندگان محرم نیستند ولی مجامع بین المللی که ما بارها تجربه کردیم که نمی شود به اینها اتکا کرد این سند را دارند می بینند. 

متأسفانه به دلیل عدم اعتماد به نهادهای مرتبط و اعتماد کردن به نهادهای جدید موجب می شود که دست به چنین اقداماتی بزنند و این برمی گردد به نوع تفکر افراد و مدیرانی که متأسفانه امروز در راس امور قرار دارند.

نگرش این افراد به گونه ای است که بیشتر به مسائل قرارداد و توافق با کشورهای دیگر توجه دارند و باز متاسفانه باید گفت این افراد طرف مشورت خودشان را مجلس قرار نمی دهند.

به طور کلی چرا خانم ابتکار در محیط زیست سیاسی عمل می کند و در اجلاس پاریس تمام توان خود را به کار گرفت تا اقدامات زیست محیطی را با سیاست مرتبط کند؟

این برمی گردد به شخصیت و تفکر افراد، بعضا تفکرشان اینطوری است و بیشتر می خواهند خودشان را با کشورهای غربی گره بزنند و کمتر نظرشان است که از ظرفیت ها و توانمندی های داخلی استفاده کنند و یا توجه به بحث های زیرساختی در داخل کشور در حوزه محیط زیست نشان ندادند. این سند هیچگونه مزیتی برای ما در سطح بین الملل ایجاد نخواهد کرد.