"گسترش اعتماد جهانی" در فضای پسابرجام

دور جدید سفرهای وزیر خارجه ایران چند روزی است آغاز شده است. این دوره با سفر به فرانسه و هلند آغاز شد.

حضور دیپلمات عالی‎رتبه کشورمان به سرزمین لاله‌های نارنجی، به واسطه استقرا بسیاری از نهادهای بین‌المللی و حقوقی (دیوان بین‌المللی دادگستری- لاهه) می‌تواند موجبات تقویت رایزنی‌های جمهوری اسلامی، پیرامون مسائلی همچون استرداد اموال بلوکه شده ایران از آمریکا را فراهم آورد.

جدای از این؛ کشورهایی که ارکان تصمیم‌ساز و تصمیم‌گیر در آن مستقر است، مسیر را برای ارتباط بیش از بیش تهران و اتحادیه اروپا هموارتر می‌گرداند. 

روابط تهران_پاریس

اما روابط تهران - پاریس از جهاتی بسیار مهم‌تر به نظر می‌رسد. همان طور که می‌دانیم ایران و فرانسه در حوزه‌های سیاسی و اقتصادی به خصوص در زمینه اقتصادی دارای مناسبات طولانی مدت هستند.

پس از اعمال فشارهای غرب، به سرکردگی ایالات متحده غالب کشورهای غربی مراودات سیاسی خود را در پایین‌ترین سطح با تهران محدود کردند. بعد از آن هم صحبت از تحریم‌های هدفمند و هوشمند شد. لاجرم کشورهای غربی دنباله‌رو واشنگتن سایر مناسبات خود را با تهران محدود کردند. اگر چه در این مقطع، کشور با دشواری‌های اقتصادی عدیده‌ای مواجه شد اما آن طور که غرب دنبال می‌کرد محقق نگردید. امروز در فضای پسابرجام و استقبال دولتمردان غربی برای دیدار با مقامات بلندپایه کشورمان و به طور کلی اشتیاق برای برقراری ارتباط، دلیلی است بر این مدعا که رویای انزوای ایران هرگز محقق نخواهد شد.

 مستقل از اینکه روابط دو کشور با فراز و نشیب‌هایی همراه بوده لیکن در قطب‌بندی‌های نظام بین‌الملل، ایران و فرانسه از بازیگران اصلی این صحنه محسوب می‌گردند. از این رو نقش تهران - پاریس همواره در مذاکرات، مناسبات، معاهدات و به طور کلی در میدان سیاست سازنده و مهم ارزیابی می‌شود.

دولت فرانسه به طور کلی یکی از اضلاع اصلی گروه 1+5 در طول مذاکرات هسته‌ای بود، لذا شایسته است نقش سازنده خود را در مناسبات با تهران بیشتر ایفا کند. در جایی که کاخ سفید پس از حصول برجام به دفعات، مفاد برجام را چه در روح و چه در متن نقض کرده است، ضرورت دارد مقامات فرانسوی در راستای اصل مودت و خوش عهدی با دولت آمریکا رایزنی‌های لازم را صورت دهد.

در این بین، سابقه 300 ساله روابط ایران- فرانسه در حوزه‌های مختلف فرهنگی، اقتصادی و سیاسی در دوران پسابرجام می‌تواند به گونه‌ای بهتر و شایسته‌تری استمرار پیدا کند. اکنون در فضای پسا برجام شرکت های فرانسوی تلاش می کنند بازاری را که یک دهه پیش ترک کردند، دوباره به دست آورند ، زیرا این کشور پیش از مشارکت در تحریم ها چهارمین شریک تجاری جمهوری اسلامی بود اما در 10 سال گذشته میزان این تبادلات به پایین ترین حد خود رسید. 

مجلس سنای فرانسه در گزارشی که در آوریل 2014 میلادی منتشر شد، این کشور را بازنده بزرگ تحریم های ضد ایرانی خواند و اعلام کرد که سطح تبادلات تجاری میان دو کشور از چهار میلیارد یورو در سال 2004 به 500 میلیون یورو در سال 2013 میلادی سقوط کرد و بدین ترتیب سهم اقتصادی پاریس از هفت درصد به یک درصد کاهش یافت. به نظر میرسد پس از برجام بسترهای لازم بمنظور تحکیم روابط دو طرف مهیا شده باشد به شرط آنکه طرف فرانسوی به نحو مطلوبی و در راستای تحقق منافع جمهوری اسلامی ایران گام بردارد که این امر خود گسترش اعتماد در روابط ایران و اروپا را در پی خواهد داشت.