پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- عادت سلطه‌جویی ایالات متحده آمریکا موضوعی نیست که تازگی داشته باشد و انکارناپذیر هم نیست، جنگ‌های متعدد علیه کشورهای گوناگون، توطئه‌های ریز و درشت بسیاری که برای براندازی حکومت‌های مخالف با سیاست‌هایش اجرایی کرده، گسترش جنگ و ناامنی در مناطق گوناگون، همه موید این مطلب است که مقامات کاخ سفید در تاریخ چهارصدساله این کشور تمایل به نفوذ و استعمار دیگر ممالک داشته و دارند و با گذر زمان تنها ابزارهای آن نیز تغییر پیدا کرد.

تا سال 1392 که دولت روحانی روی کار آمد هیچ‌گونه تماس مستقیمی میان مقامات طرفین نبوده و روابط آنها بیشتر به شکل اعلام مواضع نسبت به هم بوده که توسط مقامات گوناگون دو طرف بیان می‌شده است.  

در سال‌های پس از انقلاب اسلامی در ایران، آمریکا با همه توان خودش و با استفاده از ایادی و متحدان منطقه‌ای و بین‌المللی‌اش علیه نظام نوپای اسلامی ایران هرآنچه داشت به میدان آورد تا مانع از شکل‌گیری چنین حکومتی در یکی از استراتژیک‌ترین مناطق جهان شود.

پس از افت و خیزهای فراوان و در گذر زمان و طرح اتهامات گوناگون از سوی آمریکا نسبت به ایران از جمله نقض حقوق بشر، تروریسم و حمایت از گروه‌های شبه‌نظامی و امثال این موارد، موضوع هسته‌ای شدن ایران به عنوان مهم‌ترین پرونده بین‌المللی مطرح شد و این آغازی بود بر مسیری طولانی و دشوار برای طرفین که 12 سال در ماراتن مذاکرات هسته‌ای شرکت کردند و اراده یکدیگر را در تحقق خواسته‌ها آزمودند.

در این مدت و از زمان عهده‌دار شدن ظریف به عنوان مسوول تیم مذاکره‌کننده، شرایط به نحوی پیش رفت (با اجازه رهبر معظم انقلاب) که رابطه میان ایران و آمریکا در سطح وزرای خارجه شکل گرفت و دیدار پشت دیدار تا به امروز در شهرها و کشورهای گوناگون به مناسبت‌های گوناگون برگزار شده است.

تا پیش از این دوره همان‌طور که گفته شد روابط مستقیمی نبود و پس از آن هم در ابتدا رسانه‌ها بسیار روی این موضوع توجه داشتند و دیدارهای ظریف و کری را به عنوان خبر نخست خود مطرح می‌کردند و تحلیل و تفسیرهای گوناگونی از آن صورت می‌دادند و این وضعیت در ایران هم به همین نحو بود و حتی فراتر از آن دیدارهای اولیه ظریف و کری بر قیمت ارز در داخل کشور هم تأثیر مثبت گذاشت که البته جنبه روانی بازار بود.

در ادامه این گزارش به تشریح دیدارهای دوجانبه کری و ظریف می‌پردازیم که می‌تواند بیش از گذشته مورد توجه و تحلیل کارشناسان و تحلیلگران قرار بگیرد و مزایا و معایب آن در کفه ترازویی دقیق سنجیده شود.

۵ مهر ۱۳۹۲

 نخستین دیدار ظریف و کری پس از 35 سال برای نخستین بار در حاشیه نشست وزرای خارجه 1+5 انجام شد و جان کری از جواد ظریف خواست به سالن مجاور رفته و درخصوص آغاز دور جدید مذاکرات هسته‌ای صحبت کنند. ظریف درخصوص این ملاقات گفت: گفت‌وگوی کوتاهی داشتیم که در دیدارهای بین‌المللی موضوع معمول است و در آن بر ضرورت و اهتمام ویژه برای رسیدن به راه‌حل تاکید کردیم. وزیر امور خارجه آمریکا نیز ضمن اشاره به جزئیات این دیدار گفت: «با ظریف ملاقات داشتم، لحن او حقیقتاً متفاوت بود.»

30  آبان ماه 93

 دومین دیدار ظریف، جان کری و کاترین اشتون نماینده اتحادیه اروپا درخصوص مذاکرات هسته‌ای در وین صورت گرفت بنا بر اخبار در این دیدار مذاکرات جدی و صریح بود و وارد جزئیات شده و همه موضوعات مورد بررسی قرار گرفت.

دوم آذر 93

  این نخستین دیدار دوجانبه ظریف و کری بدون حضور اشتون بود که در نیویورک انجام شد. ظریف درباره این دیدار گفت: در دیدار با جان کری درباره نحوه ادامه کار صحبت کردیم و من نگرانی‌هایمان را از بحث‌هایی که در آمریکا شد، مطرح کردم.

24 دی‌ماه 93

 موضوع دیدارهای دوجانبه ایران و آمریکا در راستای حل موضوع هسته‌ای به موضوعی معمول تبدیل شده بود تا اینکه در دی ماه 93 در سوییس دیدارها به پیاده‌روی کری و ظریف در خیابان‌های ژنو انجامید که از لحاظی بدیع بود چرا که این موضوع در نشست‌های نفس‌گیر دیپلماتیک مرسوم نیست و علاوه بر این با مناسبات ملی ما نیز سنخیت نداشت و همین موضوع حواشی زیادی را برای تیم مذاکره‌کننده و در رأس آنها ظریف پدید آورد.

رهبر انقلاب نیز به این نوع از دیپلماسی واکنش نشان دادند و تاکید کردند: «من با مذاکره کردن مخالف نیستم؛ مذاکره کنند؛ تا هر وقت می‌خواهند مذاکره کنند! من معتقدم باید دل را به نقطه‌های امیدبخش حقیقی سپرد، نه به نقطه‌های خیالی، آنچه لازم است این است.»

اول بهمن 1394

 در این دیدار جان کری وزیر خارجه آمریکا در حالی که برای شرکت در مجمع جهانی اقتصاد (داووس) به سوییس سفر کرده بود؛ به خبرنگاران گفت که با محمدجواد ظریف همتای ایرانی‌اش درباره سرنوشت سه شهروند آمریکایی که در بغداد مفقود شده‌اند، گفت‌وگو کرده است.

15 بهمن 1394

  در حاشیه کنفرانس حمایت از سوریه در لندن محمدجواد ظریف با جان کری وزیر خارجه آمریکا دیدار و درخصوص روند اجرای برجام با وی گفت‌وگو کرد.

 24 بهمن 1394

 محمدجواد ظریف و جان کری که به منظور شرکت در نشست «تماس سوریه» به مونیخ آلمان سفر کرده بودند در رابطه با چگونگی اجرای برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) دیدار و گفت‌وگو کردند.

 31 فروردین 95

  محمدجواد ظریف که در رأس هیاتی برای شرکت در مراسم امضای موافقت‌نامه تغییرات آب و هوایی راهی نیویورک شده بود در محل سازمان ملل متحد با جان کری همتای آمریکایی خود در چارچوب برجام دیدار کرد.

در این دیدار وزرای خارجه ایران و آمریکا سه ساعت پشت درهای بسته با هم مذاکره کرده و برخلاف رویه 2 سال گذشته مقابل پرچم‌های یکدیگر ایستاده و عکس یادگاری گرفتند که این حرکت نیز انتقادات زیادی را متوجه دولت کرد و اقدامی برای تسریع در عادی‌سازی روابط ایران و آمریکا تلقی شد.

 28 اردیبهشت 95

 ظریف و کری وزرای خارجه ایران و آمریکا در حاشیه نشست گروه موسوم به حامیان سوریه (گروه تماس) در وین با یکدیگر دیدار و درخصوص آخرین تحولات اجرای برجام به رایزنی پرداختند. طرفین در این دیدار درخصوص پیگیری روش‌های اجرای مؤثر توافق برجام به‌ویژه در حوزه بانکی رایزنی کردند.

26 خرداد 95

  آخرین دیدار وزرای خارجه ایران و آمریکا در نروژ انجام شد و طی آن ظریف با همتای آمریکایی‌اش درخصوص برجام و عمل به تعهدات طرف‌های مقابل گفت‌وگو کردند. با توجه به همه آنچه گفته شد، روابط میان ایران و آمریکا پس از انقلاب اسلامی همواره ملاحظات و اهمیت خاص خودش را داشته و دارد و با عادی شدن روابط و دیدارهای مقامات دو طرف این حساسیت‌ها کم که نمی‌شود هیچ، بلکه نگرانی‌ها افزون‌تر هم می‌شود.

این نگرانی‌ها هم به دلیل سابقه دیرینه خدعه‌ها و خباثت‌های آمریکا علیه انقلاب اسلامی ایران است وگرنه همه مردم و مقامات نظام در سطوح گوناگون به تدین، امانت‌داری و تبحر دیپلمات‌های مذاکره‌کننده ایرانی اعتماد کامل داشته و دارند و همواره رهبر معظم انقلاب هم طی مذاکرات نفس‌گیر هسته‌ای این حمایت را اعلام داشتند.

در نهایت اینکه، نمی‌توان میان رابطه ایران و آمریکا با دیگر کشورها فرقی را قائل نشد، چرا که سابقه تاریخی دولت آمریکا به طور خاص در سال‌های پس از انقلاب مملو از خصومت و دشمنی با ملت و دولت ایران بوده و هست و اکنون هم که باب مذاکره و گفت‌وگو میان مقامات طرفین باز شده و ماحصل آن برجام شده است می‌بینیم که کاخ سفید همچنان بر طبل مخالفت و دشمنی خود با ایران می‌کوبد و در حرف و عمل تناقض بسیاری دارد.

جان کری مذاکرات هسته ای آمریکا محمدجواد ظریف