پارس؛
ترسیم دوگانه واقعی «انقلابی و ضدانقلابی» در 14 خرداد/ ایده دوگانه تندرو- میانه رو از کجا آغاز شد؟
چاره کار تربیت انسانهایی است «مؤمن، متعبد و انقلابی». هریک از این سه ویژگی هوشمندانه توسط رهبر انقلاب انتخاب شده اند.
پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- دال مرکزی بیانات رهبر انقلاب در مراسم 14 خرداد، به موضوع «انقلابی و ضدانقلابی» اختصاص داشت. پس میتوان دریافت که بیانات 14 خرداد، امتداد و در حقیقت تکمیل کننده نهایی بیانات پنج شش ماه اخیر ایشان است که در آن به مفهوم انقلابی بودن، آثار انقلابی بودن و شاخصه های اصلی آن پرداختند.
بیشترین قسمتی که از بیانات رهبر انقلاب در رسانه های بین المللی بازتاب داشت، مربوط بود به آن فرازهایی که ایشان به موضوع دشمنی آمریکا، بی اعتمادی به آمریکا در موضوعات داخلی و منطقه ای، و مذاکرات هسته ای پرداخته بودند. رویترز در این باره چنین نوشت: «[آیت الله] خامنه ای گفت آمریکا و انگلیس خبیث دشمنان ایران باقی می مانند.» رویترز با تأکید بر بیانات رهبر انقلاب مبنی بر بدعهدی آمریکا نوشت: «آیت الله خامنه ای، قدرتمندترین مقام ایران، گفت که ایالات متحده به توافق هسته ای بین تهران و 6 قدرت، پایبند نمانده است.»
آسوشیتدپرس نیز به موضوع همکاری نکردن ایران با آمریکا در مسائل منطقه ای پرداخت و نوشت: «رهبر ارشد ایران روز جمعه همکاری با آمریکا علیه گروه داعش، یعنی دشمن مشترکشان در عراق و سوریه را رد و تأکید کرد که ایالات متحده با وجود توافق هسته ای با قدرتهای جهانی، همچنان دشمن تهران باقی مانده است.»
راشاتودی روسیه اما به بازخوانی تاریخ معاصر ایران و حمایت آمریکا و انگلیس از رژیم گذشته پرداخت و نوشت: «نیروی محرکه اصلی برای انقلاب 1979 ایران، خشم عمومی از محمدرضا پهلوی شاه ایران بود که از حمایت قدرتمند ایالات متحده و انگلستان برخوردار بود و از پلیس مخفی و حکومت نظامی برای کنترل مردم استفاده میکرد. در طول دوران حکومت او بود که یک کودتای طراحی شده توسط سازمان سیا در سال 1953 دولت منتخب ایران را به دلیل ملی کردن شرکتهای نفتی تحت تملک انگلیس، سرنگون کرد.»
خبرگزاری فرانسه هم به موضوع کارشکنی آمریکا بعد از توافق هسته ای پرداخت و نوشت: «بعد از توافق هسته ای که از میانه ژانویه اجرایی شد، برخی تحریم های بین المللی ایران توسط سازمان ملل، ایالات متحده و اتحادیه اروپا رفع شد، اما ایالات متحده و اتحادیه اروپا تحریمهای مربوط به برنامه موشکی، وضعیت حقوق بشر و حمایت از گروههایی چون حزب الله را حفظ کرده اند.»
شبکه بی بی سی، فاکس نیوز، دیلی میل، العربیه، خبرگزاری شین هوای چین، روزنامه القبس کویت، روزنامه الجمهوریه لبنان و... نیز تقریباً همین خط خبری را پیگیری کردند.
دال مرکزی سخنان 14 خرداد
اگرچه برای رسانه ها و مخاطبان غربی و بین المللی، این بخش از بیانات رهبر انقلاب از اهمیت بیشتری برخوردار بود، اما با تحلیل محتوای کمی سخنان ایشان میتوان دریافت که دال مرکزی بیانات 14خرداد، به موضوع «انقلابی و ضدانقلابی» اختصاص داشت. در حالیکه در این روز رهبر انقلاب، 38 بار از واژه «آمریکا»، 9 بار «انگلیس» و 62 بار «دشمن» استفاده کردند، 107 بار کلمه «انقلاب» و مشتقات آن را به کار بردند. واژه «مردم» نیز 37 بار در بیانات ایشان تکرار شد. بنابراین به یک معنا بیانات 14 خرداد را میتوان «مانیفست دهه چهارم انقلاب» دانست. برای این کار، کلیدیترین موضوع، رهایی از دوگانه برساخته «تندرو- میانه رو» و ترسیم دوگانه واقعی «انقلابی و ضدانقلابی» است.
ایده دوگانه تندرو- میانه رو از کجا آغاز شد؟
شاید اولین بار به صورت جدی و رسمی، در گزارشی که مرکز مطالعات سیاسی خاورمیانه بنگاه رند (RAND)، در سال 2007 و با عنوان «ایجاد شبکه های مسلمان میانه رو» منتشر کرد، به دوگانه تندرو- میانه رو پرداخته شد. ایده کلی آن گزارش از این قرار بود که آمریکا در دوران جنگ سرد با سازماندهی و شبکه سازی جریانی از روشنفکران میانه رو در کشورهای کمونیستی توانست نفوذ خود را در درون کشورهای اردوگاه شرق ایجاد کرده و از همین طریق، موجبات فروپاشی شوروی و بلوک شرق را مهیا کند. حال با استفاده از همین تجربه، میتوان شبکه ای از مسلمانان میانه رو در کشورهای اسلامی (و مخصوصاً ایران) ایجاد کرد و از این طریق به عمر «افراط گریان» در جهان اسلام پایان داد. به همین دلیل چریل بنارد معتقد است که آمریکا می بایست در پی ترویج و تبلیغ «اسلام دموکراتیک مدنی» در جوامع اسلامی باشد. اسلام دموکراتیک مدنی یعنی اسلامی که با ارزشها و هنجارها و منافع جهان غرب همسوست و دیگر خاصیت انقلابی بودن و ضد نظام سلطه بودن خود را ندارد.
همین موضوع، محل منازعه اصلی غرب با جمهوری اسلامی است. در حقیقت، دعوای غرب با جمهوری اسلامی، نه اصل اسلام که مدلی از اسلام است که به تعبیر رهبر انقلاب «دارای نظام باشد، دارای دولت باشد، دارای نیروی نظامی باشد، دارای رسانه باشد، دارای سیاست باشد، دارای اقتصاد باشد، ابزارهای فراوان در اختیار او باشد؛ اسلامی که توانسته نظام سازی کند و حکومت سازی کند، این اسلام میتواند مقاومت کند والا یک شخص ولو مسلمان برجسته ای باشد، یا جریان اسلامی مثل جریانهایی که در دنیا هستند، اگر به سمت هدف حکومت پیش نروند، هیچ خطری برای استکبار ندارند.»
از همین روی، رهبر انقلاب درصدد از بین بردن این دوگانه برساخته غربی و ترسیم دوگانه واقعی انقلابی و ضدانقلابی هستند. مخصوصاً آنکه برخلاف بسیاری از سیاسیون، نگاه ایشان به مقوله انقلابیگری نیز صفر و صدی نیست، بلکه انقلابیگری را به مثابه طیفی میدانند که «مقول به تشکیک است. ممکن است یک نفر نسبت به مفاهیم انقلاب و عمل انقلابی بهتر حرکت کند، یک نفر به آن خوبی حرکت نکند اما در همان راه دارد حرکت میکند. اینکه ما هرکسی خوب حرکت نکرد یا به طور کامل حرکت نکرد را متهم بکنیم به غیرانقلابی یا ضدانقلابی این هم خطاست... مهم این است که آن شاخصها تطبیق بکند.»
چاره کار در چیست؟
چاره کار تربیت انسانهایی است «مؤمن، متعبد و انقلابی». هریک از این سه ویژگی هوشمندانه توسط رهبر انقلاب انتخاب شده اند. اگر کسی مؤمن بود و متعبد، اما انقلابی نبود، به دین صرفاً به مثابه امری فردی و مناسکی نگاه میکند، دینی که کاری به اجتماع ندارد و بنابراین به انزوا و انفعال کشیده خواهد شد. از دل همین جریان چه بسا، «اسلام متحجر» شکل خواهد گرفت. اگر هم کسی انقلابی بود اما مؤمن و متعبد نبود، فاقد عنصر «بصیرت» خواهد بود، انسانی که ممکن است توانایی فهم درست از وقایع و رخدادها را نداشته باشد و به همین علت گاه به چپ میلغزد و گاه به راست.
انقلاب اسلامی اما برای تداوم خود نیازمند انسانهایی است که هر سه ویژگی مؤمن و متعبد و انقلابی را با هم داشته باشند. انسانهایی که در کنار تقوای فردی، تقوای اجتماعی هم دارند و برای رسیدن به اهداف و آرمانها، کار جهادی را سرلوحه عمل خود قرار میدهند.
ارسال نظر