موافقان و منتقدین برجام چه می‌گویند؟

در سالهای اخیر توان مذاکره و دیپلماسی کشورمان در مذاکرات هسته‌ای با قدرتهای جهانی به نمایش گذاشته شد و در نهایت، سند برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به "برجام" در 24 تیرماه سال 94 در وین بین جمهوری اسلامی ایران و گروه ۱+۵ منعقد و در تاریخ 26 دی‌ماه سال 94 به مرحله اجرا رسید. اما انعقاد این قرارداد و نحوه‌ی اجرایی شدن آن در طول ماههای گذشته همواره با واکنشهای مختلفی از سوی موافقان و مخالفان این توافق مواجه شد که در این گزارش ضمن ارائه این دیدگا‌ه‌ها به بررسی مهمترین آثار برجام در فضای پساتحریم خواهیم پرداخت.

محمد باقر نوبخت رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی درباره مهمترین آثار برجام در طول چهار ماهه گذشته معتقد است که تاکنون بیش از 3 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی مستقیم در کشور از مقطع امضای برجام را عملی ساخته‌ایم و میزان صادرات نفت ایران نیز پس از فضای پسابرجام به بیش از دو برابر افزایش یافته است.

وی همچنین می‌گوید در مدت فضای پسابرجام  8 رئیس جمهور، 5 نخست وزیر، 3 رئیس مجلس و 28 وزیر خارجه برای گسترش روابط و سرمایه‌گذاری در ایران حضور یافته‌اند که خود گویای آثار ملموس از انگیزه‌های کشورهای خارجی برای روآوری به اقتصاد رو به رشد ایران است.

حجت‌الاسلام انصاری معاون پارلمانی رئیس جمهوری نیز در این‌باره می‌گوید آثار برجام گام به گام برای ملت و کشور مشخص می‌شود و برخی از آثار مهم این توافق هم برای کشور نمایان شده است.

انصاری برداشته شدن منع فروش هواپیما و دارو به کشور ، باز شدن سوئیفت بانکی، رقابت کشورهای اروپایی برای سفر به کشورمان برای انعقاد قراردادهای اقتصادی و سرمایه گذاری و دعوت کشورهای بزرگ خارجی از رئیس جمهوری برای انجام سفر به کشورشان را از آثار مهم برجام در چهار ماهه اخیر پس از توافق اعلام می‌کند.

.

معاون پارلمانی رئیس‌جمهور همچنین اضافه می‌کند برجام درحال بازکردن گره کور 12 ساله ناشی از تحریم درکشور است ونمی‌توان انتظار داشت که این گره در مدت زمان سه ماهه از سر کشورمان باز شود.

حمید ملانوری فرماندار رفسنجان هم در رابطه با آثار برجام در طول ماههای گذشته معتقد است که اجرای برجام یکی از بزرگترین موفقیت‌های نظام است. به گفته وی، اجرای برجام به مانند احداث و ایجاد یک باغ بزرگ میوه ای است که بیشترین مایحتاج کشور در آن کاشته تا اینکه در دوره‌ای این میوه‌ها به ثمر می‌رسند.

وی تاکید می‌کند این توقع که امروز برجام اجرا شد فردا باید کشور متحول شود، در بازارهای جهانی به روی ما گشوده شود و همه چیز ارزان و تورم صفر شود، توقع دور از عقل و منطق است. 

اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور نیز بر این باور است که برجام کار بزرگی بود و به واسطه اجرایی‌شدن آن، تعهد دولت تدبیر و امید به ملت عملی شد و این اقدام با وجود همه بدبینی‌هایی که در داخل و خارج از کشور ایجاد کرده بود و با کارشکنی‌های رژیم صهیونیستی و برخی کشورهای منطقه و تندروهای آمریکا به سرانجام رسید.

به گفته وی، ایران اکنون علاوه بر هسته‌ای بودن، همه تحریم‌ها را نیز پشت سر گذاشته و در سطح بین‌المللی جایگاه خود را دارد.

جهانگیری ابراز امیدواری می‌کند مردم آثار لغو تحریم‌های ظالمانه را در اقتصاد کشور بزودی خواهند دید و با برطرف شدن تحریم‌ها ، افزایش تولید و اشتغال نیز ایجاد می‌شود و صنعت نفت در این حوزه، نقش بسزایی ایفا می‌کند.

علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی نیز یکی از مهم‌ترین کارهایی که در برجام انجام شد، را بستن پرونده PMD می‌داند و آن را یک توفیق دیپلماتیک برای کشور برمی‌شمارد.  لاریجانی خاطرنشان می‌کند ایران در خلال مذاکرات توانست دانش هسته‌ای خود را تثبیت کند و پذیرش غنی‌سازی ایران، ادامه فعالیت‌ سانتریفیوژها و مدرن‌سازی آب سنگین اراک هم دستاوردهای بزرگی است.

ابراهیم نکو عضو سابق کمیسیون اقتصادی مجلس نهم درباره مهم‌ترین آثار برجام در کشور اظهار داشت: برجام و اجرایی شدن آن ذی نفسه اثرات مثبتی دارد که در واقع یکی از مهمترین آثارش همان تصویبش است.

وی ایجاد امیدواری در بخش صنعت و تولید را از دیگر آثار اجرایی شدن این توافق برمی‌شمارد و می‌گوید در آینده اتفاقات مثبتی را در این بخش شاهد خواهیم بود. 

نکو با اشاره به حضور گسترده سرمایه‌گذاران خارجی و فعالان عرصه تولید در کشور نیز یادآور می‌شود که با تزریق بیشتر نقدینگی در بخش تولید، شاهد رشد و رونق اقتصادی در آینده نزدیک خواهیم بود.

وی همچنین تاکید دارد نباید به موضوع برجام نگاه سطحی داشت و انتظار داشت که یک شبه همه مشکلات را حل شود بلکه با مرور زمان آثار آن را در جامعه لمس خواهیم کرد. 

از سوی دیگر ولی‌الله سیف رییس کل بانک مرکزی نیز تاکید دارد که قدرت‌های جهانی طرف مذاکره با ایران، باید به تمام آنچه تعهد داده‌اند عمل کنند، حتی اگر به این معنا باشد که قوانین و تنظیمات خود را تغییر دهند تا ایران به نظام‌های مالی آمریکا متصل شود و یا اینکه صراحتاً به تمام بانک‌های جهان اعلام کنند که به خاطر همکاری با ایران مجازاتی متوجه آنان نخواهد بود، باید هرچه لازم است انجام دهند در غیر این صورت برجام مفهوم خود را از دست خواهد داد.

به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، برجام منتقدانی هم به همراه دارد. چنانچه بهرام بیرانوند نماینده اسبق مجلس نهم تاکید دارد برجام با نتایج تقریبا هیچ، موجود ناقص‌الخلقه‌ای است که هزینه تولدش فراوان و هزینه نگهداری آن بیشتر است. وی تصریح می‌کند مذاکرات مفصل و محرمانه برجام باعث شد تقریبا صنعت هسته‌ای ایران متوقف و بعضا برچیده یا بتون‌ریزی شود و وعده‌های آمریکا فقط بر روی کاغذ بماند.

حمید رسایی عضو کمیسیون اصل نود مجلس نهم درباره آثار برجام در چهار ماه گذشته خاطرنشان می‌کند که مهمترین اثر برجام برای دولت امید کاذبی است که برای مردم ایجاد کرده و دولت با این امید کاذب روزگار خود را می‌گذراند.

وی با اشاره به اینکه سه سال قبل، هنگامی که توافقنامه ژنو در حال امضا بود، همواره ما اعتراض خود را به گوش دولت رساندیم و به آن‌ها تذکر دادیم این توافقنامه آن چیزی که ملت ایران توقع دارد، خاطرنشان کرد: امروز بیش از 4 ماه از توافق جامع  می‌گذرد و هنوز اتفاق خاصی نیفتاده، وضع بهتر نشده که هیچ، بدتر هم شده است.

به هرحال زمان در حال گذر است و مردم کشورمان مدتهاست که به انتظار لمس آثار برچیده‌شدن تحریم‌ها و رونق کسب و کار و درآمد خود نشسته‌اند. اکنون که دولتمردان معتقدند اساس تحریم‌ها برچیده شده‌ و شرایط اقتصادی کشور در حال رشد است، امید می‌رود که با برنامه‌ریزی‌های کارشناسان و پیگیری‌های دقیق‌تر مسئولان امر، مردم آثار برجام را رفته رفته لمس کنند و فضای کشور به سمت خروج از رکود و تورم و توسعه پیش برود.