نامه پنجم اوباما به ایران واصل شد/ چه کسی پیام ها را می آورد؟/ علت جواب و بی جوابی به نامه های رئیس جمهور آمریکا

پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- اواخر اردیبهشت جانشین فرمانده سپاه در یک سخنرانی از نامه نگاریهای رییس جمهور آمریکا و درخواست وی از ایران برای کمک به حل مشکلات جهان صحبت کرد؛ خبری که در فضای آن روزها گم شد و کمتر بدان توجه شد. اشاره سردار حسین سلامی به نامه ای بود که رییس جمهور آمریکا اواخر سال گذشته یا احتمالاً فروردین ماه امسال برای پنجمین بار به رهبر معظم انقلاب نوشته و آنچنان که مشخص است بار دیگر از ایران خواسته است برای حل مشکلات جهان همکاری کند.

جانشین فرمانده سپاه گفته بود: تمام عظمت انقلاب شکوهمند اسلامی که سیمای ایران را در جهان تغییر داد، این است که از ایرانی که در جغرافیای آمریکا توصیف میشد، ایرانی مقتدر ساخته شده است. به گونه ای که رهبر آمریکا به نمایندگی از مقامات سیاسی کشور خود، به عالیترین مقام کشورمان نامه میدهد و از ایشان میخواهد تا با یکدیگر برای حل مشکلات جهان همکاری کنند.

رهبر معظم انقلاب در  بیانات فروردین ماه امسال در اجتماع عظیم زائران و مجاوران حرم رضوی به محتوای درخواستهای آمریکاییها بعد از برجام اشاره کردند. ایشان فرمودند: «حرف طرف مقابل یعنی همان دستگاه تبلیغاتی و فکرساز و جریان ساز، این است که میگوید ایران دارای ظرفیتهای فراوان اقتصادی است و هدف از توافق هسته ای این بود که کشور ایران بتواند از این ظرفیتها استفاده کند؛ خب، این توافق انجام گرفت لکن این توافق کافی نیست و مسائل دیگری هم هست که در آنها هم بایستی ملّت ایران، دولت ایران، مسوولان ایران تصمیم بگیرند و اقدام بکنند؛ مثلاً فرض بفرمایید امروز در منطقه غرب آسیا -یعنی همین منطقه ای که غربیها به آن میگویند خاورمیانه- جنجالها و آشفتگی های بسیاری هست؛ خب، این مشکل برای کلّ منطقه است و اگر میخواهید کشور شما از این مشکل نجات پیدا کند، باید سعی کنید این جنجالها فروبنشیند. چه کار کنیم؟ با آمریکا همکاری کنیم، همفکری کنیم، جلسه کنیم، بنشینیم، گفت وگو کنیم و یک مدلی را طبق میل آمریکاییها یا طبق توافق آمریکاییها انتخاب کنیم.»

رییس جمهور آمریکا با پذیرش واقعیت جمهوری اسلامی در این نامه ها و با پذیرش ایران مقتدر، درخواستهای خود برای حل مشکلات طرفین را به درخواست کمک برای حل مشکلات جهان ارتقا داده است.

چه کسی پیام میدهد؟

معمولاً نامه هایی که اوباما به رهبر معظم انقلاب مینویسند یا از طریق سفیر آمریکا در سازمان ملل به سفیر ایران تحویل داده میشود یا از طریق سفیر سوییس در تهران به مقامات کشورمان تحویل داده میشود. نامه اخیر از طریق جولیو هاس سفیر سوییس در تهران به مقامات ایران تحویل داده شده است. درباره روال تحویل نامه های اوباما به مقامات ایران، آقای منوچهر متکی درباره اولین نامه ای که اوباما به رهبر معظم انقلاب نوشت میگوید: این نامه توسط سفیر آمریکا در سازمان ملل به سفیر ما تحویل داده شد و ایشان به ایران آوردند که ما در وزارت خارجه آن را ترجمه کرده و برای مقام معظم رهبری فرستادیم. روزنامه واشنگتن پست درباره دومین نامه اوباما به رهبر معظم انقلاب مینویسد که این نامه از طریق سفارت سوییس در تهران به مقامات ایرانی منتقل شده است.

چه پیامی میدهند؟

در پنج نامه ای که اوباما به رهبر ایران نوشته است مسیر درخواستهای وی از مذاکره برای حل مشکلات دو کشور تا درخواست کمک از ایران برای حل مشکلات منطقه وجهان و تغییر خط داده است. این تغییر در نامه های اوباما با مروری بر سخنان رهبر معظم انقلاب درباره نامه نگاریهای رییس جمهور آمریکا روشن میشود.  اردیبهشت ماه سال 88 پیش از انتخابات ریاستج مهوری آن سال، باراک اوباما رییسجمهور آمریکا نامه ای به رهبر انقلاب مینویسند. به نوشته سیانان در این نامه اوباما درخواست مذاکره برای حل مسائل دو کشور را مطرح میکند. روایت رهبر معظم انقلاب از این نامه و حسن نیت آمریکاییها جالب است.  رهبر معظم انقلاب در خطبه های نماز جمعه معروف 29 خرداد سال 88 به نامه ای که رییس جمهور آمریکا برای ایشان نوشته بود اشاره می کنند و ضمن مخالفت با زورآزمایی های خیابانی آن مقطع و نقل قول برخی مقامات آمریکایی در آن هنگامه، مبنی بر اینکه ما منتظر چنین روزهایی بودیم که مردم به خیابانها بریزند، فرمودند: «این سخنان در حالی بیان میشود که از آن طرف نامه مینویسند و ابراز علاقه برای روابط و اظهار احترام به جمهوری اسلامی میکنند، کدام را باید باور کرد؟»

شهریورماه سال 88  بار دیگر اخباری درباره نامه نگاری باراک اوباما در رسانه ها منتشر شد. روزنامه واشنگتن پست درباره محتوای این نامه نوشته بود که اوباما در این نامه درخواست مذاکره برای روابط بهتر بین دو کشور را مطرح کرده است اما رهبر معظم انقلاب پاسخی به این نامه نداده اند.

بعدها رهبر معظم انقلاب در خطبه های نماز جمعه در بهمن ماه سال 90 اشاره دیگری به یکی از این نامه ها کردند و فرمودند: «بدون هیچ دغدغهای عهدشکنی میکنند، زیر قولشان میزنند، زیر حرفشان میزنند، نه از خدا خجالت میکشند، نه از خلق خجالت میکشند، نه از طرف مذاکره خجالت میکشند؛ راحت دروغ میگویند! من نمونه های زنده دارم -که حالا در اینجا جای بحثش نیست؛ شاید آن وقتی که لازم باشد، عرض بکنم- همین اظهاراتی که آمریکاییها کردند، رییس جمهور آمریکا کرد؛ نامه ای که به ما نوشت، جوابی که ما دادیم؛ بعد عکس العمل و اقدامی که آنها با مضمون آن نامه ها کردند. اینها یک روزی در اختیار افکار عمومی دنیا -آن وقتی که لازم باشد- قرار خواهد گرفت؛ خواهند دید که اینها چه جوری اند، حرفشان چقدر اهمیت و ارزش دارد، وعده شان چقدر ارزش دارد.» 24 شهریور 93 رهبر معظم انقلاب در ترخیص از بیمارستان از درخواستهای پنهانی دولت آمریکا از ایران خبر دادند و فرمودند: «در همان روزهای سخت حمله داعش به عراق، سفیر آمریکا در عراق طی درخواستی از سفیر ما در عراق میخواهد که ایران و آمریکا جلسه ای برای مذاکره و هماهنگی درخصوص داعش داشته باشند. سفیر ما در عراق، این موضوع را به داخل کشور منعکس کرد که برخی مسوولان هم با این جلسه مخالفتی نداشتند اما من مخالفت کردم و گفتم، در این قضیه ما با آمریکاییها همراهی نمیکنیم زیرا آنها نیت و دست آلودهای دارند و چگونه امکان دارد که در چنین شرایطی ما با آمریکاییها همکاری کنیم.» تقریباً دو ماه بعد از این سخنان رهبر معظم انقلاب روزنامه والاستریت ژورنال از نامه چهارم اوباما به رهبر معظم انقلاب سخن گفت و اعلام کرد اوباما در این نامه با تشریح اوضاع منطقه و سوریه درخواست کمک از ایران را مطرح کرده است.

نامه های بی جواب

علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی این نامه را تأیید کرد و محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت که در این سالها آمریکاییها چهار نامه به رهبر انقلاب نوشتند. نامه اول را رهبری پاسخ داد. اوباما نامه دومش را هنگام فتنه 88 نوشت و رهبری به نامه های دوم و سوم و چهارم اوباما پاسخ ندادند و در هفته های اخیر سخن از نامه دیگری از رییس جمهور آمریکاست که در آن برای مذاکره درباره حل مشکلات جهانی از ایران استمداد شده است؛ مشکلاتی که امروز مسائل منطقه به ویژه سوریه و عراق را به مهمترین چالش بین المللی تبدیل کرده و راه برون رفت از این کلاف پیچیده و سردرگم جز از طریق همفکری و همراهی با جمهوری اسلامی میسر نیست.

بعید به نظر می رسد که نامه اخیر اوباما که آفتاب ریاستش بر آمریکا رو به غروب است و بی اعتمادی و بی اعتباری قول و قرارهای او بیش از هر زمانی بر ایرانیان مسجل شده است، پاسخی متفاوت از سه نامه اخیرش داشته باشد.