مشکلات جذب سرمایه ایران به دلیل سیاست‌های غیرهسته‌ای

 جک لو، وزیر خزانه‌داری آمریکا گفته مشکلات ایران برای جذب سرمایه خارجی و انجام مبادلات تجاری، ناشی از سیاست‌های دیگر ایران، غیر از سیاست هسته‌ای این کشور است.

اظهارات آقای «لو»، در نشست روز گذشته (دوشنبه، 11 آوریل، 23 فروردین) شورای روابط خارجی آمریکا در جواب خبرنگار المانیتور مطرح شد.

وزیر خزانه‌داری آمریکا گفته واشنگتن به تعهداتش تجت برجام برای رفع تحریم‌ها علیه ایران پایبند خواهند ماند، اما اجازه دسترسی محدود ایران به نظام مالی آمریکا را صادر نخواهد کرد.

اظهارات این مقام آمریکا ناظر به جدل‌هایی است که در ماه‌های گذشته بر سر مانع‌تراشی تحریم‌های غیرهسته‌ای آمریکا در مراودات تجاری مجاز ایران پس از برجام وجود داشته است. 

گزارش‌های متعدد دریافت‌شده از شرکت‌های اروپایی، رسانه‌های غربی و مقامات غربی در ماه‌های گذشته حاکی از این بوده‌ که بانک‌های بین‌المللی از بیم نقض تحریم‌های رفع‌نشده آمریکا علیه ایران از انجام تراکنش‌های بانکی مربوط به قراردادهای تجاری ایران بیم دارند. 

منشأ این هراس، جریمه‌های سنگینی است که تنظیم‌کنندگان مالی آمریکا پیشتر علیه برخی شرکت‌های متهم به مبادله با ایران با ارز آمریکا وضع کرده‌اند. 

موضوع دارای حائز اهمیت ویژه اینکه، با توجه به سلطه دلار در مبادلات خارجی، ایران بدون دسترسی محدود به آنچه در اصطلاحات بانکداری «چرخه دلار» (U-Turn) خوانده می‌شود، امکان برخورداری از آثار رفع تحریم‌های هسته‌ای را نخواهد داشت. 

منظور از مبادلات چرخه دلاری، استفاده بانک‌های ایرانی از خدمات دلاری بدون ارتباط مستقیم با نظام بانکی آمریکا است. واشنگتن از نوامبر سال 2008، استفاده بانک‌های ایرانی از این خدمات را منع کرده است. 

وزیر خزانه‌داری آمریکا در پاسخ به سوالی در این باره گفت: «ما پیشنهاد تغییر (قوانین) چرخه دلاری را نداده‌ایم.»

لو ادامه داد: «ایران برای انجام تجارت با چالش‌های متعددی رو به روست. بعضی از این مشکلات مربوط به روش‌های تجارت خود ایران هستند. برخی از آنها به فعالیت‌های ایران در خارج از موضوع هسته‌ای، مانند ادامه حمایت از تروریسم، فعالیت‌های ثبات‌زدای منطقه‌ای و آزمایش‌های موشکی مربوط می‌شوند.»

باراک اوباما هم بامداد شنبه در حاشیه نشست امنیت هسته‌ای واشنگتن، اظهارات مشابهی مطرح کرده و با متهم کردن ایران به نقض «روح توافق» مدعی شده بود سیاست‌های تهران، مانع از آشکار شدن آثار رفع تحریم برای ایران می‌شود. 

اوباما گفت: « ایران تا کنون متن توافق را رعایت کرده است، اما روح توافق، مستلزم این است که ایران به جامعه جهانی و شرکت‌ها سیگنال‌هایی بفرستد مبنی بر اینکه اقدام به انجام طیفی از اقدامات تحریک‌آمیزی که شرکت‌ها را هراسان می‌کند، نخواهد کرد.»

وزیر خزانه‌داری آمریکا در نشست روز دوشنبه، بار دیگر اطمینان خاطر داد نظام مالی کشورش به روی ایران گشوده نخواهد شد. 

وی تأکید کرد: «ما تعهدات خودمان را عملی می‌کنیم، اما نظام مالی آمریکا به روی ایران باز نیست و این موضوع تغییر نخواهد کرد. بنابراین، چالشی که پیش روست، نحوه فعالیت در نظام مالی بین‌المللی است که موضوعی پیچیده است و در آن توجه زیادی به ملزومات قوانین آمریکا می‌شود.»

وزیر خزانه‌داری آمریکا از پاسخ به سوالی درباره اینکه آیا 100 میلیارد دلار درآمد ناشی از فروش نفت و سایر دارایی‌های ایران که بعد از سال 2012 تا ژانویه سال جاری در بانک‌های بین‌المللی مصادره شده بود، به صورت ارز دلار بوده یا خیر،خودداری کرد. 

المانیتور درباره اهمیت این موضوع با یک کارشناس دیگر گفت‌وگو کرده است. «الیزانت روزنبرگ»، از مقامات اسبق وزارت خزانه‌داری آمریکا در همین باره می‌گوید در صورتی که این دارایی‌ها به صورت دلار بوده باشند «دسترسی به ارزهای دلار برون‌مرزی، بدون فراهم کردن محدود مبادلات چرخه دلاری برای ایران دشوار خواهد بود.»