پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- یک: چند وقت قبل عارف سخنان قابل تا ملی را در حسینیه جماران گفت. وی با اشاره به کوتاه نیامدن از لیست انتخاباتی اصلاح طلبی و غیر اصلاح طلبی دانستند اتحاد با اعتدالیون می‌گوید:‌ «اگر به این نتیجه رسیدیم که اعتدالیون نیز در لیست ما باشند، یعنی همه لیست اصلاح‌طلب نیستند بلکه اعتدالیون نیز در لیست هستند اما ما به مردم قول می‌دهیم به هیچ‌وجه هویت و گفتمان اصلاح‌طلبی را فدای مسائل کوتاه‌مدت نمی‌کنیم. » (۱) عارف تاکیدا مسئله اعتدالیون و دولت را مطرح می‌کند تا فاصله خود با دولت را نشان دهد. همان گروهی که تا چند روز قبل به صراحت غلامعلی دهقان در مورد خروجشان از شورای عالی اصلاح طلبان به اعتماد گفت:‌»آنها در آخرین جلسه شورای مرکزی خود که اواخر هفته گذشته برگزار شده است مصوبه‌ای داشته‌اند تا بر مبنای آن از شورای سیاستگذاری اصلاح‌طلبان خارج شوند. » خطی که چند روز بعد با فشار اصلاح طلبان به دولت برای پیگیری تأیید صلاحیت کاندیداهای رد صلاحیت شدشان افتراقش بیشتر آشکار شد و صراحتاً روحانی در سخنرانی خود سعی نمود پایگاه خود را از اصلاح طلبان جدا نموده و رأی بیش از ۱۸ میلیونی خود را از اصلاح طلبان تفکیک نموده و بخش کوچکی از ۷ تا ۱۰ میلیون را سهم همراهی اصلاح طلبان با وی نمایند. در واقع سخنان روحانی قبل از سفر به اروپا و ذکر موضوع آرای اصلاح طلبان همگی نشان می‌داد اصلاح طلبان افتراق شدیدی با دولت پیدا نمودند و این افتراق بیشتر آنکه بر سر مواضع شخصی باشد حزبی است. در واقع اصلاح طلبان دولت را وصله اجباری بر پیکر اصلاح طلبان قلمداد می‌کنند و دولتی‌ها هم اصلاح طلبان را کوچک‌تر از  آنکه ادعا می‌کنند، باور دارند. آنچه مهم است همان جمله بالاتر از سخنان عارف در مورد عدم اصلاح طلبی بودن لیست ائتلاف اصلاح طلبان در شرایطی که با اعتدالیون همراه شود.

دو: انتشار لیستی توسط شورای اصلاح طلبان که در آن اعتدالیون و رهروان و حتی دولتی‌ها و مطهری حاضر است نشان داد اصلاح طلبان دچار شکاف عجیبی در گفتمان حال حاضر خودشان شدند. اصلاح طلبانی که معقتد بودند نبایستی اصولگرایی و بالاتر از آن تفکر غیر اصلاح طلبی مخصوصاً اعتدالیون وارد لیست اصلاح طلبان شود دیگر نمی‌توان گفت این لیست، لیست اصلاح طلبان است. باید پذیرفت چند ماه تلاش اصلاح طلبان برای انتخابات آخر سر به دلیل درگیری‌های داخلی عارف و کمیته ۱۵ موجب انتشار لیستی غیر اصلاح طلبی شد تا نشان داد عارف می‌خواهد حرف اول و آخر اصلاح طلبان را بزند. شخصی که اصلاح طلبان و دولتی‌ها مدیون وی بوده و می‌دانند فضای موجود  پساانتخابات ۹۲ از  استعفای عارف شکل گرفته است. حالا انتشار لیست اصلاح طلبان در کنار سخنان اخیر عارف شبهات جدیدی را ایجاد کرده است. محجوب دبیر کل خانه کارگر از واژه  لیست اصلاح طلبان استفاده می‌کند و می‌گوید: » محجوب: مردم به لیست انتخاباتی اصلاح طلبان اعتماد کنند » (۲) از سوی دیگر تمام تبلیغات کانال‌های تله گرامی و شبکه‌های اجتماعی اصلاح طلبان با عنوان لیست اصلاح طلبان و شورای ائتلاف اصلاح طلبی است. امری که با کلام قبلی رئیس شورا اصلاً سازوکار ندارد و خلاف گفته‌ی قبلی وی است. باید منتظر ماند و دید تا کجا اصلاح طلبان می‌خواهند از جملات قبلی خود عبور کنند و آیا این خط قرمز قبلی عارف تنها خط قرمزی است که قرار عبور از آن گذاشته شده یا نه خط قرمزهای مختلفی نیز وجود دارد و باید ادامه دار بودن آن را شاهد بود.

آنچه قابل تأمل است، نگاه قلبی و منطقی اصلاح طلبان به موضع دولت و دیگر گروه‌های تحمیل شده به اصلاح طلبان و کنار نیامدن با یک دیگر است. این‌گونه استمرار و عمیق شدن شکاف می‌تواند سبب جدا شدن گروه‌های اصلاح طلب از یک دیگر و فروپاشی شورای اصلاح طلبان و یا حداقل باقی ماندن صرفاً اسم از یک ائتلاف. موضوعی که با انتشار لیست جدا توسط حزب مردمی اصلاحات بیشتر قوت گرفته و در چند روز آینده حتماً مخالفت‌ها موجب فروپاشی اصلاح طلبان خواهد بود. سهم خواهی شدید دامن اصلاح طلبان را خواهد گرفت. البته اصلاح طلبان تندرو که حتی افرادی همچون عبدی و ابطحی را هم در جمع اصلاح طلبان به خاطر موضع گیریشان نمی پذیرند چه برسد به جلالی و مطهری، در روزهای آینده واکنش نشان خواهند داد و باید دید این واکنش چه ابعادی را رد بر گیرد.   

1)مردم بن‌بست‌شکن هستند، عملیات روانی علیه اصلاح‌طلبان اثری ندارد 

2) محجوب: مردم به لیست انتخاباتی اصلاح طلبان اعتماد کنند