پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- با توجه به مباحث چند روز گذشته و جنجال های ایجاد شده پیرامون جنبش دانشجویی، دکتر «محمدصادق کوشکی» عضو هیات علمی دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای «پارس» در ارزیابی آخرین وضعیت جنبش دانشجویی در کشور و آسیب شناسی آن نوشت:

اگر بخواهیم بدون تعارف در مورد آخرین وضعیت جنبش دانشجویی در ایران صحبت کنیم، متاسفانه باید بپذریم که پدیده ای به نام جنبش دانشجویی در ایران نداریم. علت این موضوع نیز از این قرار است که برخی از جناح های سیاسی و مجموعه هایی که به دنبال قدرت طلبی بودند، به دلیل فقدان پایگاه اجتماعی به این سمت روی آوردند که فضای دانشگاه و حرکت های دانشجویی را مصادره و به پایگاه انتخاباتی خودشان تبدیل کنند.

این نگاه «سوء استفاده گرایانه» و «قدرت طلبانه» در عمل منجر به آن شده است که آن حرکتی می توانست به عنوان ریشه جنبش دانشجویی در ایران شگل بگیرد، قربانی هوس های سیاسی شد. ما شاهد بودیم آن گروهی که تشکیل دهنده پیروان خط امام بودند و می توانستند خاستگاهی برای شکل گیری جنبش دانشجویی مسلمان پس از انقلاب باشند، در مسیری قرار گرفتند(به دلیل همین نگاه ابزارطلبانه) که به تعبیر حضرت امام خمینی(ره) سر از دامان نهضت آزادی درآوردند و از مسیر انقلاب خارج شدند. به همین دلیل ما هم اکنون شکل نابی از جنش دانشجویی را در اختیار نداریم.

در عین حال رگه هایی از ادامه حیات جنبش دانشجویی دیده می شود که در صورت تقویت این رگه ها، ریشه های تشکیل جنبش دانشجویی در کشور پر و بال می گیرد. مانند دانشجویانی که به صورت خودجوش و بدون هیچگونه پشتوانه دولتی به دنبال کارهای جهادی بودند.

این افراد طی پانزده سال گذشته با ماهیت خالص دانشجویی به دنبال اقدامات جهادی بودند و زمانی این کار را آغاز کردند که شاید هیچ نهاد دولتی و هیچ ارگانی به دنبال این قبیل اقدامات نبود. حرکت های جهادی نمادی از یک جنبش دانشجویی ناب می باشد که البته هنوز آنچنان پررنگ نشده است.

مختصات فکری و عملی جنبش دانشجویی ناب

یک جنبش دانشجویی ناب دارای مختصات تفکری خویش می باشد؛ تفکری که به طور خالص دانشجویی است، به هیچ کدام از ساختارهای خارج از دانشگاه وابسته نمی باشد، به لحاظ فکری نیز دارای نگاه ناب دینی است و به نظام جمهوری اسلامی ایران، اندیشه های امام خمینی(ره) و ولایت فقیه نیز اعتقاد کامل دارد و دغدغه آن نیز حل مشکلات مردم، نظام و انقلاب می باشد.

جنبش دانشجویی در عمل نیز می بایست دارای کارآمدی لازم باشد و در این صورت است که می تواند به عنوان یک جنبش دانشجویی تراز انقلاب اسلامی معرفی گردد.

چنین جنبشی متاسفانه در حال حاضر وجود خارجی ندارد اما در صورت تقویت رگه های از پیش ذکر شده، می توان به این جنبش دست یافت.

تفاوت میان جنبش دانشجویی و تشکل دانشجویی

نکته دیگری که در شناخت و معرفی صحیح جنبش دانشجویی می بایست مد نظر داشت، تفاوت میان تشکل دانشجویی و جنبش دانشجویی است؛ ما در سال های اخیر تشکل هایی(مانند بسیج دانشجویی، جنبش عدالت خواه و ...) داشته ایم اما جنبش(به معنای جامعه شناسانه آن) نداشته ایم. در این تشکل ها نیز افراد و جوانان بسیار خوب و مومنی فعالیت داشتند اما هیچ کدام از آنها جنبش تلقی نمی شود.

تشکل به لحاظ ساختاری به خارج از دانشگاه مرتبط می باشد(که در صورت قانونی بودن آن، اشکالی ندارد) اما جنبش کاملا در درون دانشگاه ریشه دارد و این عدم وابستگی نیز منجر به استقلال فکری اعضای جنبش شده و در نهایت تصمیم سازی و تفکر را به اعضا می آموزد. نه اینکه از جایی دستور یا خط بگیرد و به یک ابزار تبدیل شود.

راهکارهایی جهت تقویت جنبش دانشجویی در کشور

قدم اول در جهت رسیدن به جنبش دانشجویی ناب در کشور آن است که دانشجویان ما به سطحی از آگاهی و شناخت برسند که بتوانند خودشان منشا شکل گیری یک جنبش شوند.

این شناخت نیز عبارت است از شناخت خود، هویت خود، هویت دینی، هویت انقلابی، هویت ملی و دشمن شناسی و به موازات این شناخت نیز می بایست ایمان دینی افراد تقویت شود. 

برقراری ارتباط با جامعه از دیگر لوازم تقویت جنبش دانشجویی است تا از طریق آن دانشجویان مشکلات جامعه را هر چه بهتر شناخته و در پی رفع آن باشند.

این اقدامات می تواند ما را به سمتی می برد که در آینده شاهد یک جنبش دانشجویی قدرتمند و در عین حال مومن و متعهد باشیم.

امام خمینی ایران جامعه عضو هیات علمی دانشگاه مشکلات