به گزارش پارس به نقل از خبرآنلاین، آینده سیاسی سوریه، دیروز در نشستی به نام وین رقم خورد که در آن، ۵ کشور حامی نظام سیاسی سوریه در مقابل ۱۱ کشور حامی مخالفان آنها قرار گرفتند و برخی نیز گفتند در این بین، بحث اصلی سوریه نیز حضور یا ماندن بشار اسد بود. ایران نیز برای اولین بار در این نشست حاضر بود که همین موضوع نیز دستمایه شایعاتی شد که برخی رسانه های عربی ساختند: ایران پذیرفته اسد تا ۶ ماه آینده برود.

معاون عربی آفریقایی وزیر خارجه در گفتگوی ویژه خبری در باره تمامی این شایعات توضیح داد و ضمن رد این شایعات اعلام کرد که قرار شده است گفتگوهای سوری-سوری با توجه به تشخیص نماینده دبیرکل سازمان ملل که طرف گفتگوهای بشد اسد چه گروه هایی باشد، بدون تعیین سقف زمانی، صورت بگیرد. به بیان دیگر، هیچ توافق و معامله ای بر سر آینده سوریه صورت نگرفته است.

آنچه می خوانید ماحصل گفتگوی مجری تازه کار شبکه دو، علی کربلایی حسینی با حسین امیر عبدالهیان معاون عربی آفریقایی وزیر خارجه در برنامه گفتگوی ویژه خبری بود:

آیا درست است که برخی رسانه های عربی گفتند حضور ایران به معنی پذیرش این است که دولت دمشق تغییر کند؟

در ۵ سال گذشته نشستهای زیادی درباره سوریه برگزار شد ولی به دلیل عدم حضور جمهوری اسلامی ایران هیچ یک نتیجه عملی نداشت. برخی کشورها فکر می کردند با عدم حضور ایران آنچه خود می خواهند را جمع بندی و به نتیجه برسانند. در این نشست جمهوری اسلامی ایران که با اصرار طرفهای مختلفی از نماینده خانم موگرینی نماینده عالی سیاست خارجی اتحادیه اروپا تا آقای لاورف، وزیر خارجه روسیه تلاش کردند در این نشست شرکت کنیم. حضور ایران به این معناست که از ابتدا به راهکار سیاسی تاکید داریم و اکنون نیز آماده ایم در این مسیر گام برداریم. برخی گفتند حضور ایران به معنی پذیرش کناره گیری قدرت است که با سواستفاده است. در ساعات اول نیز که در میزگفتگو بودیم این خبر نادرست منتشر شد که ایران پذیرفته اسد ظرف ۶ ماه از قدرت کناره گیری کند. ما معتقدیم هیچ کشوری نباید به جز ملت سوریه درباره سرنوشت سوریه تصمیم گیری کند. علی رغم نارضایتی برخی کشورها این در قطعنامه پایانی به عنوان یک بند قرار گرفت.

چرا طرفهای مقابل به خصوص کشورهایی که حامی مخالفان نظام سیاسی سوریه هستند قبول کردند ایران در این گفتگوها حضور داشته باشد؟

طرفهای مقابل به دنبال این هستند که در میدان نظامی چیزی را که به دست نیاوردند در میز مذاکره به دست بیاورند. این جلسات چالشی، دشوار و پیچیده بود. دوستانی از جمله عراق، عمان، روسیه و لبنان در این جلسه حضور داشتند ولی چالش اصلی متوجه جمهوری اسلامی ایران بود. از این جهت که طرفهای مقابل به دنبال این بودند که از فرصتهای این جلسه برای رسیدن به اهداف حمایت از تروریستهای خود، دست پیدا کنند. از جمله اینکه خودشان درباره آینده سوریه تصمیم بگیرند. این فرصت از آنها گرفته شد و در چهارچوب اصول ما، سوریه و روسیه و در چهارچوب حقوق بین الملل همه افراد و مقاماتی که فهم و درک درستی درباره تحولات دیپلماتیک دارند و راهکاری مبتنی بر حقوق و اراده مردم سوریه ارائه شود، بیانیه روسیه جمع بندی شد.

اظهارات وزیر خارجه عربستان را دقت کنید که درباره خروج اسد و نیروهای ایرانی با ایران اختلاف داریم. پاسخ شما چیست؟

علی رغم اینکه هیات ایرانی تلاش کرد وارد چالش با عربستان نشود، ولی آقای عادل الجبیر وزیر خارجه عربستان اظهارات بی اساس و توهین آمیزی بروز دادند که با واکنش تند و صریح دکتر ظریف مواجه شدند و تنش گفتمانی در این جلسه شکل گرفت. آقای جبیر با این نیت حضور داشت که از این نشست جدول کوتاه زمانی بندی برای کناره گیری رئیس جمهور سوریه بود و اصلا دنبال مفاهیمی مانند حق مردم سوریه در تعیین سرنوشت خود نبودند و اظهارات نادرستی بیان کردند و دکتر ظریف در زمان رسمی جلسه و در جمع سایر وزرا در مقطعی با بی اعتنایی به این اظهارات جواب دادند و در مقطعی با صراحت یکایک اظهارات ایشان را رد کردند و اقدامات عربستان سعودی درباره برخی از مسایل منطقه را به صراحت مطرح کردند. حضور ایران باعث شد آنچه در چارچوب راهبرد ایران در سوریه دنبال شده، همان اهداف و همان موضوعات مورد توجه قرار گیرد و البته با سختی، دشواری و چانه زنی ۷ ساعته بتوانیم به جمع بندی برسیم که مسایل مهمی مانند ضرورت همزمان توجه به مبارزه با تروریسم و روند انتخابات در سوریه بر مبنای استانداردهای بین الملل و نه مداخلات خارجی و توجه به مسایل آوارگان و انسان دوستان در کنار حفظ استقلال، حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه مورد گفتگو قرار گیرد.

عربستان نتوانست به خواسته های خود برسد. طرفهای غربی چقدر از بیانیه پایانی راضی بودند؟ آیا ما امتیازاتی دادیم؟

هیچ امتیازی داده نشد. درباره آینده سیاسی سوریه هیچ معامله ای نکردیم. تنها مواضع سیاسی صریح جمهوری اسلامی ایران با صدای بلند مطرح شد و با استدلال و منطق طرح پیشنهادی آمریکا تبدیل به ایده های سیاسی جمهوری اسلامی ایران شد. تبدیل به ادبیاتی شد که در قالب یک بیانیه ۹ بندی صادر شد.

چه چیزی آنها را در این بیانیه راضی کرد؟

همه کشورهای غربی در مقابل ما نبودند. نماینده عالی سیاست خارجی اروپا، وزرای خارجه ایتالیا و آلمان مواضع متوازنی داشتند. شاید تندترین مواضع در اروپا به انگلیس و فرانسه برمیگشت. آمریکایی ها هم دنبال منافع خود بودند. ولی چون بحث حل سیاسی بحران مطرح بود، منطق جمهوری اسلامی ایران نیز مورد توجه قرار گرفت و پس از ۷ ساعت چانه زنی سخت، طرفهای مقابل خلع سلاح شدند که هیچ استدلالی نداشتند. درباره موضوع تعیین حق سرنوشت مردم سوریه مورد رضایت برخی طرفها نبود و برخی وزرای خارجه از جمله وزیر عربستان می گفتند مردم سوریه قادر به تعیین آینده سیاسی خود نیستند. پس چرا باید این کار را کنیم؟ انتخابات خیلی عجیب است. کشورهایی می گویند انتخابات برای سوریه مکانیزم مناسبی نیست و آینده سیاسی سوریه باید در این جلسه تعیین شود و در یک افق ۶ ماهه، کار روشن شود و در یک زمان بندی ۱۸ ماهه پایان روند سیاسی در سوریه باشد. با سماجت اصرار داشتند جدول زمان بندی داشتند که در پایان ۱۸ ماه، آقای اسد از قدرت کناره گیری کند. دکتر ظریف تلاش کردند و مایه گذاشتند و همه تجربه کار بین المللی خود را به کار گرفتند تا بتوانیم در این جلسه با تمام خطوط قرمزی که درباره سوریه، نظام سیاسی سوریه و محور مقاومت وجود دارد از این فرصت برای برداشتن گام به جلو استفاده کنیم.

اهداف روسیه در سوریه چیست؟ چرا با قدرت سخت به میدان آمده و چقدر قابل اعتماد است؟

روسها متحدینی برای خود در منطقه عربی، عراق سابق، لیبی و سوریه فعلی داشتند. وقتی با خودشان حرف می زنیم می گویند آمریکاییها در لیبی سرمان را کلاه گذاشتند و آخرین پایگاه ما سوریه است. به لحاظ راهبردی انگیزه حفظ سوریه را دارند. ثانیا مبارزه با تروریسم و توسعه تحرکات داعش و بازگشت این تیم ها از سوریه به آسیای مرکزی، نگرانی جدی روسهاست. ثالثا جمهوری اسلامی ایران تلاش کرد از ظرفیتهای سوریه برای منافع مشترک ملتها بهره گیری کند. در ۵ سال گذشته بین ما و روسها با نگاه مشترک به منافع طرفینی دنبال شده و روز به روز تقویت شده. امیدواریم این روند تا سرانجام مناسب و یافتن راه حل مناسب و رسیدن به سوریه و منطقه ای عاری از تروریست ادامه یابد.

فلسفه حمایت ما از سوریه چیست که حاضر شدیم بابت آن شهید بدهیم؟

امروز یک جریان تروریستی بین سوریه و عراق تردد دارد. اگر فشار روی نیروهای داعش در سوریه افزایش می یافت سرریز اینها وارد عراق می شد. تا یکی دو سال گذشته نیروهای داعش پشت مرزهای ما در عراق آمدند. یکی از اهداف جمهوری اسلامی ایران، تامین امنیت و منافع ملی است. توجه به مسئله جهان اسلام مورد توجه است ضمن اینکه نگاه ما به محور مقاومت با نگاه راهبردی امنیتی و نگاه به جهان اسلام همواره مورد توجه بوده است.

به صراحت بگوییم این حرف را ماهها پیش ما به روسها زدیم ولی آنها دیر به این نتیجه رسیدند. به دوستانمان در مسکو گفتیم اگر با تروریستها در سوریه، عراق و یمن مبارزه نکنید باید با این تروریستها در متروی مسکو مقابله کنید. اگر دستگاه های امنیتی ما نمی توانستند با این گروه های تروریستی در سوریه مقابله کنند باید در کوچه پسکوچه های تهران با آنها مقابله می کردیم.

به نظر شما آیا داعش هواپیمای روسی را امروز در صحرای سینا زده؟

ما اطلاع دقیقی نداریم. بر اساس اطلاعات ما آنها این امکانات را ندارند که در ارتفاع چند هزار پایی، هواپیمای مسافربری را سرنگون کنند. اگر این سقوط هواپیما دلایل فنی نداشته باشد، علت سقوط را باید در کشورهایی که مخالف اقدام نظامی علیه تروریستها بودند، دنبال کرد.

درباره سوریه همه طرفها اختلاف داشتند. نقاط اشتراک این کشورها کجا بود؟ آیا این بزرگترین اختلاف ماندن یا رفتن اسد است؟

اولا نقطه اتفاق همه این کشورها این بود که بدون حضور جمهوری اسلامی ایران هیچ طرح سیاسی در سوریه پیش نمی رود. سه دستگاه دیدگاه در این مسئله بود. بحث کلیدی موضوع آینده آقای اسد بود. برخی کشورها می گفتند امروز باید بشار اسد برود فردا دیر است. برخی کشورها موضع خنثی داشتند. موضع صریح جهوری اسلامی ایران این بود که در مورد اشخاص این صلاحیت ما نیست صحبت کنیم. درباره آینده سیاسی سوریه نیز ما صلاحیت صحبت نداریم. ما به عنوان کشورهای این میز باید کمک نکنیم به تروریستها. کشورهای ائتلاف ضدداعش گزینشی عمل نکنند و در هماهنگی با ارتش و دولت سوریه برای سرکوب داعش اقدام کنند. ما باید برای شکل گیری گفتگو بین همه طرفهای سوری کمک کنیم. از جمله نمایندگان حکومت و سایر گروه ها به استثنای تروریستها باید در این گفتگوها باشند. کشورها باید روند سیاسی در سوریه را کمک کنند ولی اینکه چه کسی رئیس جمهور می شود، اسد کاندیدا می شود یا رای نمی آورد، به اقشار متنوع مردم سوریه مربوط است. در این جلسه بحث طولانی شد مداخلات خارجی باید در سوریه متوقف شود. اگر بخواهیم بگوییم چه اشتراکاتی بود روی موضوع حضور ایران به عنوان بخش مهمی از راه حل در سوریه و مبارزه با تروریسم اشتراک نظر بود. درباره موضوع مبارزه با تروریست، همه اتفاق نظر دارند ولی غربیها امروز بیش از دیروز نگران بازگشت تروریستها به کشورهای خود هستند.

نمایندگان دولت سوریه با معارضان هفته آینده جلسه ای خواهند داشت. فرق بین تروریست و معارض چیست؟

این متن در بیانیه نیست. در یکی از بندهای بیانیه آمده که نمایندگان حکومت سوریه و معارضه سوریه باید با همدیگر گفتگو کنند از طریق هماهنگی نماینده دبیرکل سازمان ملل. این که چه کسی در مذاکرات سوری-سوریه باشد و چه زمانی باشد به نماینده دبیرکل سازمان ملل واگذار شد. سقف زمانی در بیانیه تعیین نشده. این موضوع پیچیده ای است. وقتی می گویید معارضه، ما معتقدیم یعنی معارضه معتقد به راهکار سیاسی. غربیها می گویند معارضه یعنی مخالف معتدل مسلح. این یعنی به نظر ما همان تروریست. آقای پوتین اخیرا در یکی از سخنرانی هایش به صراحت گفته فرق معارض معتدل مسلح که آمریکاییها از آنها حمایت می کنند و داعش این است که گروه های معارض معتدل مسلح آرامتر سر را می برند که دردش بیشتر است ولی داعش تند می برد. جفتشان دارند قتل عام می کنند. مرز بین معارض معتقد به راهکار سیاسی که به گروه های تروریستی چسبیده این است که نماینده بخش مهمی از جامعه سوریه هستند.

کیسینجر وزیر خارجه اسبق آمریکا گفته داعش به زودی از بین نمی رود. در بند آخر بیانیه درباره آتش بس سراسری بحث شده. تحقق این بند چه زمانی است؟

آتش بس در جلسه دیروز هم مطرح شد که در سوریه آتش بس دست یافتنی است. اگر همین امروز کشورهایی که از تروریستها حمایت می کنند حمایت خود را قطع کنند در کمتر از چند ماه امکان برقراری آتش بس سراسری وجود دارد. ولی متاسفانه بازیگران خارجی که با تروریستها در راستای منافع خودشان بازی کردند امروز نگران بازگشت تروریستها به کشورهای خود هستند. ولی هنوز هم هستند کشورهایی که باور نکردند ضروری است حمایتهای خود را از تروریستها خاتمه بدهند. آتش بس دست یافتنی است و نیازمند ارائه جدی بین المللی برای قطع کمک به تروریستها است. ما سالها تحت سختترین تحریمها بودیم و برای انتقال یک دلار در سیستم بانکی مشکل داشتیم. الان چگونه می شود داعش اکنون نفت عراق و بخشی از سوریه را می فروشد و درآمدهای حاصل از این در سیستم مالی بین المللی گردش دارد در حالی که چندین قطعنامه علیه آنها تصویب شده.

عربستان گفته حملات به یمن در روزهای پایان خود است. ارزیابی شما از آینده این جنگ چیست؟

سعودی ها برای حمله به یمن اشتباه راهبردی داشتند. بنده اخیرا در ریاض با آقای عادل جبیر ملاقاتی داشتم و صراحتا به ایشان گفتم اشتباه کردید به صورت نظامی وارد یمن شدید. خواهید دید که چاره ای جز راهکار سیاسی در یمن نخواهید داشت. غربیها نیز به این جمع بندی رسیدند. سعودی ها گفته بودند در کمتر از ۳ هفته موضوع یمن را حل می کنیم. این ۳ هفته حمایت ۶ ماهه غربیها را به همراه داشت و سکوت کشنده و گسترده ای را در سطح جهان و منطقه دیدیم. ولی مردم، گروه های یمنی و عشایر این کشور نشان دادند که برایشان وحدت و امنیت کشورشان مهم است و به عربستان سعودی نیز اجازه نمی دهند از طریق نظامی داستان را در یمن خاتمه دهد. امروز عربستان از سر استیصال حاضر به حضور در مذاکره است. از ابتدا مشخص بود این ماجراجویی ها کمکی به امنیت عربستان نمی کند. امیدواریم سعودی ها عاقلانه برخورد کنند و بعد از گذشت ۷ ماه به یمنی هاا اجازه بدهند خودشان نسبت به آینده خودشان تصمیم بگیرند. تردیدی نداریم اگر همه یمنی ها نسبت به سرنوشت خودشان مشارکت کنند، نسبت به تامین امنیت منطقه از جمله عربستان نیز حساس خواهند بود.

دلیل تشدید حملات صهیونیست ها به فلسطینیان چیست؟

رفتار اشتباه صهیونیستها و تداوم شهرک سازی و یهودی سازی قدس توسط رژیم نامشروع اسراییل دنبال می شود، ما شاهد انتفاضه سوم در فلسطین هستیم. باور این برای رژیم نامشروع سخت بود ولی به راحتی وارد فاز ۳ انتفاضه شدند که پیامی برای مقاومت در منطقه دارد.

ایران بشار اسد سوریه عربستان وزیر خارجه