پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- مهدی پورصفا- ایام انتخابات مجلس خبرگان رهبری در اسفندماه سال جاری نزدیک است و همزمان اخبار گوناگون درباره برنامه‌های حزبی گوناگون برای این انتخابات به گوش می‌رسد. نکته جالب اینجاست که همگان بر این نکته تأکید می‌کنند که این انتخابات یک رقابت غیرحزبی و البته تخصصی است. 

این مسئله به جنبه‌های گوناگون وظایف این مجلس بازمی‌گردد که عملاً جایی برای سیاسی‌کاری و اقدامات گوناگون در این مجلس نمی‌گذارد. این مسئله به آن اندازه بدیهی است که حتی هاشمی‌رفسنجانی که خود سال‌ها ریاست مجلس خبرگان را برعهده داشت، بر این نکته تأکید کرده که مجلس خبرگان یک نهاد غیرسیاسی است. 

هاشمی‌رفسنجانی در گفت‌و‌گوی خود با خبرگزاری ایسنا تأکید می‌کند: خبرگان خیلی حساس است، نباید سلیقه‌های باندی و تفکرات جناحی در آن دخالت داشته باشد، انتخابات آن هم مهم است. اگر انتخابات خبرگان باندی و جناحی باشد، خود مجلس در جامعه کم اعتبار می‌شود که ضررهایش به پایه‌های نظام می‌رسد.

اصلاً مصلحت نیست که هر کسی با هر هدفی برای اعتبار رهبری نظام که کار مجلس خبرگان است، در جامعه شبهه درست کند. 

اگر جایگاه رهبری را در افکار عمومی ضعیف کنیم، پایه انقلاب سست می‌شود. به نظرم هرکس نگاه باندی به انتخابات خبرگان داشته باشد، به انقلاب خیانت می‌کند. 

با وجود این موضع‌گیری صریح و روشن به نظر می‌رسد که اصلاح‌طلبان با نگرش خاص خود درصدد وارد کردن مهره‌های خود به مجلس خبرگان هستند که البته در این باره نیز با موانع متعدی روبه‌رو هستند.

مهم‌ترین مانعی که در مقابل اصلاح‌طلبان برای حضور مؤثر در این انتخابات وجود دارد، بحث رد صلاحیت نامزدهای اصلاح‌طلبان توسط شورای نگهبان قانون اساسی است  که مسئولیت نظارت بر این انتخابات را برعهده دارد. 

  راهبرد جدید اصلاح‌طلبان چیست

براساس قانون، شورای نگهبان ‌در عین اینکه سنجش دینی نامزد‌های خبرگان رهبری را برعهده دارد، وظیفه دارد تا صلاحیت کلی آنان را نیز تأیید کند و اینجا همان نقطه‌ای است که نامزدهای اصلاح‌طلبان به مشکل بر می‌خورند. 

عملکرد اصلاح‌طلبان و مهره‌های وابسته به آنان سبب شده است تا کوچک‌ترین شک و تردیدی نسبت به ردصلاحیت نامزدهای احتمالی آنان چه در انتخابات مجلس و چه در انتخابات مجلس خبرگان رهبری وجود نداشته باشد به خصوص آنکه در مورد مجلس خبرگان رهبری حساسیت‌های فراوانی نسبت به نامزدها وجود دارد.

با وجود این اصلاح‌طلبان امیدوارند بتوانند از راه‌های گوناگون نامزدها را وارد گود انتخابات کنند. تغییر اساسی که در راهبرد اصلاح‌طلبان برای ورود به مجلس خبرگان اندیشیده شده است، حضور مؤثر تمام چهره‌هایی است که به نحوی دارای اعتباری در مجموعه داخلی نظام هستند. در حقیقت اصلاح‌طلبان امیدوارند با تمام قدرت در جریان ثبت‌نام انتخابات‌ها حضور پیدا کنند و به این ترتیب هزینه ردصلاحیت‌ها را برای مجموعه نظام بالا ببرند. 

در صورت تحقق این نقشه این امکان وجود دارد که به این ترتیب برخی از کاندیداهای آنان از فیلتر شورای نگهبان بگذرند. به این ترتیب حداقل امکان یک حضور حداقلی در مجلس خبرگان برای آنان فراهم می‌شود. 

بدیل چنین راهبردی را می‌توان در بحث انتخابات مجلس شورای اسلامی دید که از طریق به میان آوردن شخصیتی به نام ناطق‌نوری اجرا می‌شود؛ شخصیتی که قرار است تمام مشکلات اصلاح‌طلبان را در ردصلاحیت‌ها حل کرده و بحث فتنه 88 را به یک نقطه مناسب برساند، بدون آنکه اصلاح‌طلبان مجبور شوند هزینه اقدامات خود را پرداخت کرده یا مجبور به عذرخواهی شوند. 

در این میان مرحله تازه این نقشه را می‌توان طرح شدن جدی حضور سیدحسن خمینی در انتخابات مجلس خبرگان دانست. 

  چرا سیدحسن خمینی وارد عمل شد

بارها و بارها بسیاری از تحلیلگران بر این نکته تأکید کرده‌اند که اصلاح‌طلبان به دنبال استفاده ابزاری از سیدحسن خمینی برای حضور در عرصه انتخابات هستند. 

حالا به نظر می‌رسد که زمان عملی شدن این نظریه به نقطه اجرا رسیده است؛ نقطه‌ای که می‌تواند معادلات حضور در انتخابات را به طور کامل دگرگون کند. چندی پیش هفته‌نامه صدا که به عنوان ارگان اصلی حزب کارگزاران در عرصه انتخابات عمل می‌کند، در مطلبی به این نکته اشاره کرد که چهره‌های باسابقه اصلاح‌طلب از سیدحسن خمینی خواسته‌اند خود را برای این دوره از انتخابات آماده سازد. اصلاح‌طلبان که در انتخابات پیشین از محل ردصلاحیت‌ها و آزمون کتبی فقهی ضربه خوردند حتی از سیدحسن خمینی خواسته‌اند در صورتی که شورای نگهبان خواستار حضور وی در آزمون علمی اجتهاد شد، آن را بپذیرد و شرکت کند. 

گرچه تاکنون سیدحسن خمینی برای حضور در عرصه انتخابات خبرگان جواب روشنی نداده اما در صورت جواب مثبت سیدحسن موجی از حضور شخصیت‌های اصلاح‌طلب آغاز خواهد شد که تاکنون سعی می‌کردند از عرصه سیاست به دور بمانند.  شخصیت‌هایی همانند موسوی‌خویینی‌ها که اغلب از وی به عنوان مغز متفکر اصلاح‌طلبان یاد می‌شود و تاکنون نیز سکوت رسانه‌ای پیشه کرده است. همچنین برخی اخبار از ورود شخصیتی همچون شیخ یوسف صانعی نیز سخن گفته‌اند. البته احزاب اصلاح‌طلب به جز مجمع روحانیون و مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم عموماً نیرویی برای حضور در انتخابات خبرگان ندارند. 

با این حال همچنان به نظر می‌رسد که مجمع روحانیون مبارز محور اصلی اصلاح‌طلبان برای حضور در انتخابات مجلس باقی بماند؛ محوری که قرار است همگی آنها در پیرامون سیدحسن خمینی جمع شود. 

  

لیست نهایی اصلاح‌طلبان چه می‌تواند باشد

از سوی دیگر لیست‌های دیگری وجود دارد که در کنار لیست اصلاح‌طلبان به عنوان یا ترکیبی از آن ارائه می‌شود. 

برخی منابع آگاه بر این نکته تأکید دارند، علی‌اکبر هاشمی‌رفسنجانی، حسن روحانی، سیدحسن خمینی، مجید انصاری(نماینده سابق مجلس خبرگان)، محمود علوی(وزیر اطلاعات و عضو فعلی مجلس خبرگان)، علی یونسی(وزیر پیشین اطلاعات)، سیدهادی خامنه‌ای (نماینده سابق مجلس خبرگان)، علی‌اکبر محتشمی‌پور(نماینده سابق مجلس خبرگان)، محسن موسوی‌تبریزی(نماینده سابق مجلس خبرگان) هاشم‌زاده‌ هریسی(عضو فعلی مجلس خبرگان)، محمدعلی شهیدی(معاون رئیس‌جمهور و رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران) و سیدمحسن خرازی(عضو فعلی مجلس خبرگان)، ابوالقاسم علیدوست(عضو جامعه مدرسین)، محمدجواد فاضل‌لنکرانی(عضو جامعه مدرسین)، سیدمحمد غروی(عضو جامعه مدرسین) و علوی بروجردی(از اساتید برجسته حوزه علمیه قم) از جمله افرادی هستند که در نهایت از تجمیع این دو لیست خارج شود. 

البته در این میان تکلیف نهایی این لیست منوط به این است که اصلاح‌طلبان نیز روی این لیست احتمالی به اجماع برسند، اما به نظر می‌رسد که هنوز اصلاح‌طلبان اصرار بیشتری بر ورود برخی شخصیت‌ها به این لیست دارند. 

اصلاح‌طلبان تکلیف خود را با فتنه روشن کنند

با همه این تفاصیل به نظر می‌رسد که اصلاح‌طلبان همان راهبردی را که در انتخابات مجلس شورای اسلامی در پیش گرفته‌اند، به نوعی دیگر در انتخابات مجلس خبرگان در پیش گرفته‌اند. 

البته این مسئله در صورتی قابل اجراست که تلقی آنان در حوزه اجرای قانون توسط نظام و عقب‌نشینی در مقابل به میدان آمدن چهره‌های مطرح عملی شود که البته تجربه فتنه سال 88 نشان داده است که نظام به هیچ عنوان در مقابل بی‌قانونی کوتاه نخواهد آمد. 

اصلاح‌طلبان بخواهند یا نخواهند باید تکلیف خود را با فتنه روشن کنند؛ یا از آن تبری بجویند یا در نهایت در صورت پایبندی به آن توقع ورود به نظام نداشته باشند.