جدال موافقان و مخالفان طرح دو فوریتی مجلس چه بود؟

به گزارش پارس به نقل از مهر، در جلسه علنی امروز مجلس شورای اسلامی و پس از قرائت کامل گزارش ۲۰ صفحه‌ای کمیسیون ویژه بررسی برجام، آثار و پیامدهای آن، طرح دو فوریتی «اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی در اجرای برجام» که با امضای ۷۵ نماینده به هیات رئیسه مجلس تحویل داده شده بود، در دستور بررسی قرار گرفت و ابتدا نمایندگان در موافقت یا مخالفت با دو فوریت آن صحبت کردند.

بروجردی: برجام نقطه ضعف دارد، اما محصول تصمیم ملی است

در ابتدا، علاءالدین بروجردی نماینده مردم بروجرد و رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در دفاع از دو فوریت طرح اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام، اظهار داشت: یکی از چالشی‌ترین مسائل جمهوری اسلامی ایران در طول دو دهه گذشته، موضوع هسته‌ای بوده است.

وی افزود: در این مدت از یک طرف آمریکا به عنوان دشمن قسم‌خورده جمهوری اسلامی و در کنار او اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل و آلمان و اتحادیه اروپا قرار داشته‌اند و جمهوری اسلامی نیز در نقطه مقابل آنها قرار داشته است.

بروجردی گفت: آنها همه گونه تلاش کردند و همه فشارها را بکار گرفتند؛ از جمله شش قطعنامه صادر کردند و ما را تحریم سیاسی کردند تا غنی‌سازی نداشته باشیم.

نماینده مردم بروجرد در مجلس اظهار داشت: در این مصاف برنده جمهوری اسلامی بود؛ به دلیل اینکه خروجی تمام این تلاش‌ها بعد از توافق ژنو و لوزان و وین و توافق بر روی برجام این بوده است که حق غنی‌سازی برای ما تثبیت شده است.

وی با اشاره به سخنان منتقدان برجام که معتقدند غنی‌سازی ایران در برجام نیز با صراحت به رسمیت شناخته نشده است، عنوان کرد: همین که غنی‌سازی ۳.۶۷ درصدی را برای ما تصریح کرده‌اند که بیش از آن نباید داشته باشیم، تفسیر ساده‌اش این است که این حق به رسمیت شناخته شده بنابراین در این مصاف نابرابر، جمهوری اسلامی برنده شده است.

رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری مبنی بر نرمش قهرمانانه برای عبور نظام از این گردنه عنوان کرد: طرحی که با دو فوریت ارائه شده است، در طول روزهای گذشته توسط نمایندگان منتخب هر دو فراکسیون مجلس در جلسات طولانی که حتی در روز جمعه نیز ادامه یافت، مورد بررسی و تبادل نظر قرار گرفت و در نهایت در حضور رئیس محترم مجلس نیز بررسی شد و بالاخره قرار شد در قالب دو فوریت به مجلس ارائه شود.

بروجردی با بیان اینکه ملت ما و افکار عمومی جهان منتظر هستند، اظهار داشت: شش کشور طرف مذاکره بر اساس این توافق مراحل قانونی خود را طی کرده‌اند و حالا نوبت جمهوری اسلامی است و امروز هم روز تصمیم‌گیری مهمی است.

وی با تصریح بر اینکه نقاط ضعف در برجام وجود دارد، خاطرنشان کرد: اما این محصول یک تصمیم ملی است و شورای عالی امنیت ملی به عنوان بالاترین مرکز تصمیم‌گیری امنیتی در جمهوری اسلامی آن را تائید کرده و سران سه قوه نیز در آن حضور دارند.

حاجی دلیگانی: طرح تهیه شده، هیچ ضمانت اجرایی مشخصی ندارد

در ادامه، حسینعلی حاجی‌ دلیگانی نماینده مردم شاهین‌ شهر، بُرخار و میمه و عضو شورای مرکزی فراکسیون اصولگرایان مجلس در مخالفت با دو فوریت طرح ارائه شده با بیان اینکه این طرح هیچ برداشتی از گزارش کمیسیون برجام ندارد، از اقدام رئیس و هیات رئیسه مجلس در جریان در دستور قرار دادن این طرح انتقاد کرد و خطاب به رئیس مجلس، گفت: نوبت قبل نیز شما برخلاف آیین‌نامه مجلس ورود کردید و در گزارش کمیسیون امنیت ملی (طرح الزام دولت به حفظ حقوق و دستاوردهای هسته‌ای ملت ایران) دست بردید که من از شما به کمیسیون اصل ۹۰ شکایت کردم و کمیسیون نیز حق را به من داد و گفت که هیات رئیسه و رئیس مجلس اشتباه کرده‌اند.

وی ادامه داد: چطور ۴۰ روز وقت مجلس به کمیسیون ویژه اختصاص داده شده و گزارشی تهیه شده، اما طرح دو فوریتی ارائه شده هیچ برداشتی از این گزارش ندارد؟

این نماینده مجلس با بیان اینکه طرح دو فوریتی تهیه شده هیچ گونه ضمانت اجرای مشخصی ندارد، اظهار داشت: این در حالی است که گزارش کمیسیون ویژه برجام، اشکالات اساسی برجام را قید کرده اما طرح دو فوریتی هیچ برداشتی از آن نکرده و همه مسائل را پذیرفته است.

حاجی دلیگانی اضافه کرد: امروز با قرائت گزارش کمیسیون برجام، مردم متوجه ماجرا شدند و در آینده نیز بیشتر درخواهند یافت که این به نفعشان نخواهد بود.

توکلی: امروز بین «بد» و «بدتر» انتخاب می‌کنیم، نه بین «خوب» و «بد»

در ادامه احمد توکلی نماینده مردم تهران و عضو فراکسیون اصولگرایان مجلس در موافقت با دو فوریت طرح اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی در اجرای برجام، اظهار داشت: من از اولین نفراتی بودم که نسبت به اجرای برجام و اشکالات آن اظهارنظر کردم و نامه خصوصی به آقای روحانی و آقای ظریف نوشتم و این اشکالات را گفتم و آقای ظریف نیز پاسخ مبسوطی به من ارائه داد و برخی موارد را پذیرفت.

وی ادامه داد: من از کمیسیون ویژه بررسی برجام و همت بلند این کمیسیون و به ویژه رئیس آن دکتر علیرضا زاکانی تشکر می‌کنم و حق بود که دولت لایحه برجام را ارائه می‌داد، اما این کار را نکرد و به تکلیف قانونی خود عمل نکرد.

توکلی با بیان اینکه توصیه مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه برجام نباید باعث دودستگی شود، باید آویزه گوشمان باشد، ادامه داد: طرحی که تهیه شده، حاصل مشارکت افراد موثری از دو فراکسیون بوده و فکر می‌کنم که دوستان اصلاح‌طلب نیز مخالفتی نداشته باشند.

نماینده مردم تهران در مجلس تصریح کرد: امروز ما بین «خوب» و «بد» انتخاب نمی‌کنیم، بلکه بین «بد» و «بدتر» انتخاب می‌کنیم و عاقل آن کسی است که این دو را تشخیص دهد و بین بد و بدتر دست به انتخاب بزند.

وی تاکید کرد: من خودم ایرادات زیادی به برجام دارم اما اینکه همه اینها را در این تریبون بگوییم که دشمن نیز به آن استشهاد کند، جای تامل دارد.

توکلی در همین رابطه اظهار داشت: اگر این تلاش را به سرانجام نرسانیم؛ ضررش بیش از آن چیزی است که این طرح با وجود ایراداتی که دارد، اجرا شود.

نماینده مردم تهران در مجلس خاطرنشان کرد: با این طرح توانستیم برخی ایرادات برجام را رفع کنیم و دست دولت را باز بگذاریم و دنیا نیز باید بداند که موضع مجلس روشن است و همان چیزی است که در گزارش کمیسیون برجام آمد، اما با این طرح دو فوریتی با دولت همراهی می‌کنیم.

رسایی: با این طرح بر اشکالات برجام مهر تائید می‌زنیم/پاسخ لاریجانی

در ادامه حمید رسایی نماینده مردم تهران در مجلس به عنوان مخالف دو فوریت این طرح صحبت کرد و در ابتدا با ارائه اخطار قانون اساسی و تذکر آیین‌نامه‌ای خطاب به رئیس مجلس، اظهار داشت: شما امروز صبح یک ساعت از این طرح دفاع کردید که این خلاف عدالت است.

لاریجانی هم در پاسخ به رسایی گفت: من دفاع نکردم و فقط توضیح دادم.

رسایی ادامه داد: همچنین اجازه توزیع و تکثیر طرح دیگری را که نمایندگان تهیه کرده‌اند، داده نشد که این نیز خلاف عدالت و قانون است.

لاریجانی در پاسخ به این گفته رسایی، اظهار داشت: چرا حرف خلاف واقع می‌زنید؟ صبح هم من صحبت کردم و هم شما و آقای حسینیان و دیگر آقایان؛ از این جلسات غیرعلنی هم که زیاد داریم.

رسایی مجدداً گفت: در جلسه غیرعلنی امروز مواردی به دفتر مقام معظم رهبری منتسب شد که جای رسیدگی دارد.

لاریجانی در پاسخ به این موضوع تصریح کرد: چیزی را به دفتر رهبری منتسب نکردیم حالا هم می‌گوییم مجلس باید تصمیم بگیرد و ارتباطی به رهبری ندارد.

رسایی مجدد گفت: شما گفتید که از دفتر رهبری تماس گرفته‌اند که چرا زودتر تصمیم نمی‌گیرید، حالا ما چاره‌ای نداریم که زودتر تصمیم بگیریم.

لاریجانی هم در پاسخ به این نماینده مردم تهران تاکید کرد: نه تنها از دفتر آقا که حضرت آیت‌الله مکارم هم نامه نوشتند که خودتان می‌دانید؛ همه منتظرند که تصمیم بگیرید.

رسایی به ارائه اخطار قانون اساسی پرداخت و با اشاره به اصل ۷۵ قانون اساسی، اظهار داشت: بر این اساس دولت مکلف است که موافقتنامه‌ها را در قالب لایحه ارائه بدهد؛ اما داریم در قالب طرح اعلام می‌کنیم. شما در جلسه صبح نیز گفتید که چون دولت لایحه نداد، مجبور شدیم طرح بدهیم. آیا اخطار من وارد است یا خیر؟

لاریجانی در پاسخ به وی عنوان کرد: این بحث در رابطه با محتوای طرح است و اخطار شما وارد نیست و رسایی نیز گفت: قضاوت این دیگر با مردم است.

نماینده مردم تهران در مجلس سپس به ارائه دلایل خود با دو فوریت طرح اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی در اجرای برجام پرداخت و با اشاره به تاکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر قرار گرفتن برجام در مجاری قانونی تصویب، اظهار داشت: رای امروز ما، رایی است که وقتی ما را در قبر گذاشتند، بتوانیم سرمان را بلند کنیم و جواب بدهیم.

رسایی ادامه داد: دلیل اصلی که این طرح ارائه شده، این است که دولت به وظیفه قانونی خود عمل نکرد و لایحه نداد، بنابراین بعد از این هم به مصوبه مجلس در این طرح عمل نخواهد کرد.

وی افزود: این طرح فقط یک فایده دارد که مهر تائید مجلس پای چیزی می‌آید که به ضرر ملت ایران است و واقعیت‌ها در آن گفته نشده است.

این نماینده مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: اگر قانون برای دولت مهم بود، خطوط قرمز مطرح در قانون الزام دولت به حفظ دستاوردهای هسته‌ای را رعایت می‌کرد.

رسایی خطاب به نمایندگان و مردم ایران گفت: خانم موگرینی (مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا) بیش از این دولت، ما را قبول دارد و گفته بود که تا نظر مجلس ایران اعلام نشود، تصمیم نمی‌گیریم، اما این دولت این کار را نکرد و قبل از نظر مجلس، اجازه بازدید از پارچین را داد.

نماینده مردم تهران به سخنان علاءالدین بروجردی مبنی بر تصویب برجام در شورای عالی امنیت ملی اشاره کرد و اظهار داشت: طبق اصل ۱۷۶ قانون اساسی، مصوبات شورای عالی امنیت ملی فقط با تائید مقام معظم رهبری اعتبار دارد؛ حضرت آقا این را نپذیرفته‌اند و به مجلس ارجاع داده‌اند، آن هم پس از نظر شورای عالی امنیت ملی که شروطی برای برجام گذاشت و رای‌گیری هم نشد.

رسایی با طرح این سئوال که ضمانت اجرای طرح دو فوریت مجلس چیست؟ ادامه داد: مگر تابحال دولت به خطوط قرمز عمل کرده است؟

وی با انتقاد از تعطیلی هفته آینده مجلس گفت: چرا مجلس هفته آینده تعطیل است؟ طرح‌های دیگری هم برای این موضوع وجود دارد که باید بر روی آنها فکر شود. هیچ طرحی در مجلس به دنبال رد مطلق برجام نیست.

رسایی مجدداً به سخنان علاءالدین بروجردی مبنی بر فراکسیون اصولگرایان مجلس با این طرح دوفوریتی اشاره کرد و گفت: چرا امضای کسانی مثل آقای بذرپاش، زاکانی و آقای زارعی و دیگر اعضای فراکسیون اصولگرایان پای این طرح نیست؟ صبح در شورای مرکزی فراکسیون اصولگرایان این طرح مطرح شد اما جمع‌بندی نشد.

پس از این سخن نماینده مردم تهران، رئیس مجلس گفت: خب اگر این آقایان مخالف هستند، بگویند؛ مشکلی نیست.

رد ۲ فوریت/ منطق حکم می کند طرح یک فوریتی توافق هسته‌ای به کمیسیون برجام ارجاع شود

در نهایت رئیس مجلس به عنوان موافق دو فوریت این طرح صحبت کرد و سپس دو فوریت طرح اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام به رای گذاشته شد که نمایندگان با ۱۵۹ رای موافق، ۶۲ رای مخالف و ۱۰ رای ممتنع از مجموع ۲۴۷ نماینده حاضر با دو فوریت این طرح مخالفت کردند؛ سپس یک فوریت طرح به رای گذاشته شد که با ۱۶۸ رای موافق، ۵۷ رای مخالف و ۹ رای ممتنع از مجموع ۲۴۷ نماینده حاضر، یک فوریت به تصویب رسید و بررسی جزئیات طرح به کمیسیون مربوطه ارجاع شد تا پس از بررسی جزئیات در کمیسیون، گزارش طرح به صحن علنی ارائه شود.

براساس آئین نامه داخلی مجلس، هیات رئیسه می‌تواند طرح‌ها و لوایحی را که در حوزه مسائل مربوط به کمیسیون ویژه تشخیص دهد، به آن کمیسیون ارجاع کند.

بنابراین هیات رئیسه مجلس می‌تواند طرح یک‌فوریتی «اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام» را به کمیسیون ویژه بررسی نتایج و پیامدهای اجرای برجام ارجاع دهد.

موضوعی که محمد کوثری عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم به آن اشاره دارد.

کوثری در جمع خبرنگاران گفت: باتوجه به نظر آقای لاریجانی رییس محترم مجلس مبنی بر اینکه طرح مجلس برگرفته از گزارش کمیسیون بوده است قطعا هیات رئیسه محترم مجلس بررسی بیشتر طرح را به کمیسیون ویژه برجام ارجاع خواهد داد.

عضو کمیسیون برجام اضافه کرد: منطق هم حکم می کند این طرح به کمیسیونی ارجاع شود که قریب دو ماه شبانه روزی و با ۱۷۰ ساعت کار کارشناسی مداوم بر روی برجام، ‌قطعنامه و اسناد پیرامون پرونده هسته ای کار کرده است و هر ۱۵ عضو آن از تسلط کافی برخوردار هستند. ضمن اینکه از کمیسیون امنیت تنها پنج شش نفر در کمیسیون برجام عضو هستند که برای بررسی چنین طرح مهمی در کمیسیون امنیت ملی کفایت نمی کند.

نماینده مردم تهران در پایان تاکید کرد: اعضای کمیسیون برجام از کمیسیونهای تخصصی مختلف مجلس انتخاب شده اند و می توانند ابعاد مختلف برجام را به طور دقیق از ابعاد مختلف مطالعه و بررسی نموده و طرح کامل و جامعی را در مدت کوتاه پیش رو به صحن بیاورند که بتواند تضمین کننده حداکثری منافع ملت ایران و حافظ دستاوردهای مهم کشور در حوزه فناوری هسته ای باشد.