یک دبه دیگر از طرف غربی ها درمورد زمان بندی تصویب توافق/ پیشنهاد جدید به ایران در مورد بازرسی ها با عنوان «خود کنترلی»+ تصاویر حاشیه ای

پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- چانه ‌زنی هسته‌ای در وین کماکان ادامه دارد و وزرای خارجه ایران و آمریکا به طور فشرده با هم گفتگو می ‌کنند. در این میان شهر موسیقی اروپا شاهد رفت و آمد سایر وزرا و رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است.  فت و آمدها حکایت‌ از آن دارد که هنوز بحث بر سر موضوعات ادامه دارد و قضاوت قطعی درباره نتیجه این دور از مذاکرات هنوز زود است.

به گزارش خبرنگار «پارس» از وین، همچنان عدم رفع تحریم های اقتصادی و مالی ایران به صورت شفاف و شیوه بازرسی ها از موضوعات مورد مناقشه ایران و کشورهای 1+5 است. یکی از پیشنهاداتی که در جلسات اخیر مطرح شده آن است که «برای حل موضوع بازرسی ها بحثی مطرح شده با عنوان "خود کنترلی" و "خود نظارتی"، در این مدل آنها اینطور است که دستگاه ها و تجهیزات لازم را در اختیار ایران قرار می دهند و ایران خودش دستگاه ها را در محل های مذکور قرار می دهد و از این طریق غربی ها گزارش می گیرند. 

پیگیری های خبرنگار «پارس» درخصوص اینکه «آیا این دستگاه ها به صورت آنلاین یا آفلاین گزارش می دهند هنوز روشن نیست»

***

هفته گذشته که ظریف به تهران آمده بود. با طیف های مختلف هسته ای رایزنی هایی داشته و نظراتشان را دریافت کرده است. همچنین در جلسه ای با حضور حسن روحانی، آخرین خط قرمزهای مورد نظرکشورمان مورد جمع بندی قرار گرفته است. بر اساس این جلسه «اگر قرار است متنى ولو به عنوان پیش نویس منتشر شود، از حداکثر صراحت و شفافیت خصوصا" در موضوعات محورى و مورد مناقشه برخوردار باشد و قبل از انتشار از انطباق آن با خطوط قرمز که کاملا" شفاف است اطمینان حاصل شده باشد.» اضافه شده است که « مواضع تیم مذاکره کننده هسته ای ایران در قبال بازگشت فوری و خودکار تحریمها همچنان سلبی و به قوت خود باقی مانده و عقب نشینی در این خصوص معنایی ندارد. ما بارها عنوان کرده ایم که باید میان بازگشت ایران و اعضای 1+5 به وضعیت قبل از توافق نهایی و سرعت این بازگشت تناظر وجود داشته باشد.»

همچنین بر اساس نظر رییس جمهور، پروتکل الحاقی پذیرفته می شود و تاکید کرده که حداکثر محدودیت هایی که برای ایران در همه موارد در نظر گرفته می شود از «8 سال» نباید تجاوز کند.

***

همچنان کشورهای غربی با پیشنهادات پرابهام و پیچیده، حاضر نیستند در مورد تحریم های ایران به صورت شفاف، صحبت کنند.

***

غربی ها اول قبول کرده بودند که ابتدا شورای امنیت توافق را تایید کند و بعد به کنگره برود اما بعدا دبه کردن و گفتند که ابتدا باید توافق در کنگره به تصویب برسد و بعد به شورای امنیت برود. ایران هم قبول نکرده است. بر این اساس اگر آنها بخواند زیاده خواهی کنند ما توافقی نخواهیم کرد.

***

پنجشنبه ضرب الاجل نهائی گفتگو ها است. ضمیمه فنی 70 درصد و سایر ضمیمه ها 90 درصد پیشرفت کرده اند.

البته هیچ چیز مورد توافق نیست تا زمانی که همه چیز مورد توافق قرار گیرد. سوالاتی که مطرح می‌شود مبنی بر اینکه آیا در فلان بخش توافق شده، با توجه به اصل "هیچ چیز مورد توافق نیست تا همه چیز مورد توافق قرار گیرد"، نادرست است.

طرف مقابل قصد دارد کار را تمام شده جلوه دهد این در حالیست که واقعا اختلافاتی میان طرفین باقیست و تا زمان عدم حل و فصل نهایی و واقعی این اختلافات نمی توان سخنی از توافق نهایی به میان آورد. البته در برخی موارد اختلافی، تفاهم هایی صورت گرفته است اما این به معنای رسیدن به نقطه توافق نهایی، آن هم به صورت مطلق نیست. طی روزهای آتی لازم است همچنان بر روی توافق کار شود.

با این همه یک دیپلمات غربی به خبرنگار «پارس» گفته است: « در مورد تعدادسانتریفیوژها و ذخیره مواد اورانیوم غنی شده ٢- در مورد چگونگی برداشته شدن تحریمها و قطعنامه سازمان ملل٣- در مورد کمیسیون رفع اختلاف ها، اگر طی مدت توافق، دو طرف نقض کنند ٤- همکاری بین المللی ایران در زمینه هسته ای، بخصوص در مورد راکتوراب سنگین اراک‎ توافق حاصل شده است»

***

کری در انتظار نظر نهایی کاخ سفید است، او در بسیاری از موارد از خود اختیاری ندارد. واقعیت امر این است که وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا همچنان در صدد خرید زمان برای دریافت نظر قطعی و نهایی اوباما حول موضوعات اختلافی است. 

***

نهاوندیان با الزام روحانی در مذاکرات حضور یافت و بعد از دریافت نقطه نظرات طرف غربی، آخرین نظرات غربی ها و تیم هسته ای را به روحانی منتقل ساخت. 

***

بخشی از منافعی که فرانسه در مذاکرات دنبال می کند مربوط به مناسبات حاکم بین اعراب و رژیم صهیونیستی با سوسیالیستهای کاخ الیزه است. در فاصله مذاکرات هسته ای میان ایران و اعضای 1+5، قرارداد هسته ای و نظامی هنگفتی میان فرانسه و عربستان سعودی به امضا رسید. قراردادی که برای فابیوس (از سوی اعراب ) تعهداتی را در مذاکرات هسته ای ایجاد کرده است. از سوی دیگر، روابط سنتی  حزب سوسیالیست فرانسه و رژیم صهیونیستی نیز به گونه ایست که بسیاری از تحلیلگران از فابیوس به عنوان وزیر امور خارجه و نماینده نتانیاهو در مذاکرات هسته ای یاد می کنند. 

***

با دبیرکل آژانس در تهران در مورد زمان‌بندی بازرسی‌ها به تفاهم رسیدیم و بر مبنای این تفاهم قرار است که تا پایان سال میلادی، این بازرسی ها ادامه داشته باشد. با توجه به گذشت بیش از نیمی از سال میلادی، آژانس آماده است در کمتر از 6 ماه آینده اقدامات خود را تکمیل کند که این نکته بسیار مهمی است.

 بیشتر فعالیت های دیپلماتیک در هفته گذشته مربوط به بازسازی اعتماد فی مابین ایران و آژانس بوده است. تمرکز برنهایی کردن دو لیست از سایت هایی بوده است که بازرسان اطلاعات بیشتری از آن ها نیاز دارند. یکی بر گام هایی تاکید می کند که باید در مورد فعالیت های گذشته ایران شفاف سازی کند و دیگری شامل سایت های هسته ای و مرتبط با فعالیت های هسته ای ایران است که باید هر سه ماه یک بار اطلاعات آن به روز رسانی شود.  

ترو واریورانتا، معاون یوکیو آمانو (سمت راست)، در فروردین ماه سال جاری در راس هیئتی از بازرسان و کارشناسان آژانس به تهران آمد

***

توافق نهایی که «برنامه جامع اقداک مشترک» (برجام) نامیده شده، برای مدتی حدود یک دهه بخش های کلیدی برنامه هسته ای و بویژه غنی سازی ایران را محدود خواهد کرد و بخش های مهمی از آن را به عقب باز خواهد گرداند. این متن که خود حدودا 20 صفحه است، 5 ضمیمه خواهد داشت.

***

مذاکرات هسته ای ایران و آمریکا طولانی ترین و مداوم ترین گفتگوها در سطوح عالی پس از مذاکرات کمپ دیوید در سال 1978 بوده است.

مذاکرات همین است دیگر. واقعی است. تند و تیز و جدی است. با فانتزی آدم ها خیلی تفاوت دارد. بنابراین دقیقا همان وقتی که عده ای دوست داشتند خبرهای خوش مذاکراتی بشنوند، با اظهار نظرهای جان کری روبرو شدند: "هنوز به نقطه ای که باید برسیم، نرسیده ایم... و اگر به این نقطه نرسیم بر می گردیم." مذاکره کنندگان ایرانی در روزهای گذشته بارها خصوصی و علنی گفته بودند که تا لحظه آخر هیچ تضمینی برای توافق وجود ندارد. اما انگار عده ای صحبت های دکتر عراقچی را نشنیده گرفته بودند که: "اگر به نتیجه نرسیم، بر می گردیم." عده ای انگار دوست داشتند این درس تلخ را با شنیدن سخنان وزیر خارجه آمریکا بیاموزند. مذاکره یک داستان از قبل نوشته شده نیست. یک فرآیند کاملا در تعلیق است. اگر آمریکایی ها و شرکای شان تضمین های لازم درباره زمان، چگونگی و ساز و کار رفع تحریم ها ندهند، اگر قطعنامه های سازمان ملل در نخستین گام ها صریح و روشن و علنی لغو نشوند، اگر آژانس بخواهد همچنان درباره PMD داستان سرایی کند، "توافق خوب" برای ایرانی ها به دست نیامده است. اگر توافق خوب به دست نیاید، ناراحت می شویم، اما دنیا هم به آخر نمی رسد. البته این اظهارات فقط پاسخ به آن هایی که خیلی به آمریکایی ها خوش بین هستند و یا آن هایی که خیلی به تیم مذاکره کننده کشورمان بدبین هستند، نبود. بلکه واکنشی هم به پیام ویدئویی دکتر ظریف بود. دیروز آقای جان کری مذاکره کننده های ایرانی را تلویحا تهدید کرد. تهدید به اینکه اگر زودتر به نتیجه نرسند، تیم آمریکایی تحت فشار کنگره رفتار غیرعاقلانه خواهد کرد. درست وقتی که اروپا برای رفع تحریم ها لحظه شماری می کند، درست زمانی که مسکو پس از بحران اوکراین حوصله مدارا کردن با واشنگتن را ندارد، در شرایطی که آمریکا فرصت زیادی برای لغو آبرومندانه شبکه متزلزل تحریم ها ندارد، تهدید جان کری صرفا داد و بیدادهای آخر مذاکره کننده ای است که راهی جز اتخاذ تصمیم های دشوار ندارد. دیروز حدود ٣٠ دقیقه پس از این که سخنان جان کری تمام شد، خانم موگرینی از راه رسید. پاسخ مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به این سؤال که آیا برای حالت عدم توافق فکری کرده اید، فقط یک کلمه بود: نه!