لزوم بازگشت دیپلمات‌های امریکایی به کشورشان

به گزارش پارس به نقل از فارس، اندیشکده «سیاست دوحزبی» (Bipartisan Policy Center) در شرایطی که مذاکرات هسته‌ای به مدت یک هفته دیگر تمدید شد و مذاکرات در وین همچنان ادامه دارد، گزارشی را منتشر کرد که به بررسی علل ادامه و یا توقف مذاکرات پس از این مدت زمان پرداخت.

با توجه به اتمام ضرب‌الاجل 10 تیر (30 ژوئن)، اندیشکده سیاست دو حزبی، این سؤال را مطرح کرده که آیا باید مذاکرات با ایران را ادامه داد و یا اینکه از میز مذاکره کنار کشید. علاوه بر این، اندیشکده مزبور به طرح این مطلب می‌پردازد که اگر قرار است آمریکا و متحدانش پای میز مذاکره باشند، تا چه زمانی باید به گفت‌وگوها با ایران ادامه دهند. به گفته تحلیلگر این اندیشکده، اگر که توافقی خوب در دسترس است، کنار گذاشتن و نادیده گرفتن دستاوردها در حوزه مسائل فنی، کم اهمیت خواهد بود. اما اگر که هنوز پس از 18 ماه مذاکره فشرده، اختلافات اصلی پا بر جاست، بر اساس توافقنامه موقت ژنو در اکتبر 2013 (آذر 92)، میلیاردها دلار از دارایی‌های ایران که بلوکه شده بود، به این کشور بازگردانده شده، در حالیکه احتمالاً شکاف‌ها باقی است و پر شدنی نیستند. در چنین شرایطی، مذاکره برای مذاکره، عاملی است در جهت تضعیف جایگاه آمریکا.

بنابراین گزارش، اگر چه که مدت زمان مذاکره برای رسیدن اجرای برجام، برنامه جامع اقدام مشترک، که در فروردین امسال، به عنوان چارچوب توافق، تدوین شده بود، به اتمام رسیده، اما دیپلمات‌ها در وین، به طورضمنی اذعان کرده‌اند که ضرب‌الاجل واقعی مذاکرات، یک هفته بعدتر یعنی، 18 تیر ماه بوده است. و این زمانی است که شرطی مهم از لایحه‌ بازنگری توافق هسته‌ای در کنگره، قابل اجرا می‌باشد. این لایحه شرایطی را برای کنگره فراهم می‌سازد تا هر گونه توافقی با ایران را مورد بازبینی قرار دهد و درباره آن رأی گیری کند. بازه زمانی برای چنین کاری، تا 30 روز پس از تقدیم و ارائه توافق آن هم پیش از نهم جولای، از سوی رییس جمهوری به کنگره است. اگر که توافق تا 10 جولای به کنگره ارائه نشود و یا پس از آن تاریخ، به مجلس نمایندگان آمرکیا برده شود، دوره بازبینی و بررسی توافق تا 60 روز قابل تمدید است.

این گزارش همچنین می‌افزاید: دولت اوباما مایل است تا از طولانی‌تر شدن بازه و زمان بازبینی (توافق) جلوگیری کند و از همین رو علاقمند است تا قبل از 9 جولای، به چنین توافقی با ایران برسد و آن را به کنگره ارائه کند. یک دلیل عمده برای این کار، آن است که بر اساس مصوبه کنگره، برداشته شدن هر گونه تحریمی از سوی رییس جمهور آمریکا، پیش از پایان بررسی کنگره ناممکن شده است. با در نظر داشتن این که یکی از مهم‌ترین نکات مورد بحث از سوی ایران، آهنگ و سرعت برداشته شدن تحریم‌ها بوده است، احتمالاً دولت آمریکا  از به درازا کشیده شدن بازبینی‌های کنگره، جلوگیری خواهد کرد. 

 اندیشکده سیاست دوحزبی، همچنین بر این باور است که دلایلی نیز وجود دارد که نشان می‌دهد دسترسی به توافق دشوارتر از آن است که دیپلمات‌های آمریکا اظهار کرده‌اند و ادامه این مذاکرات ممکن است جنبه‌های ناخوشایند بسیاری را در پی داشته باشد.

بنا به نوشته این اندیشکده، «در وهله اول، برنامه جامع اقدام مشترک که چهارچوب کلی آن در ماه آوریل مشخص شد نتوانسته اختلافات طرفین را برطرف سازد و فاصله زیادی با دیدگاه مشترکی دارد که برای توافق نهایی نیاز است. بلافاصله پس از انتشار این چهارچوب، بیانیه‌های کاملا متفاوتی توسط واشنگتن، تهران و پاریس منتشر شد».

این اندیشکده در ادامه مقاله خود مدعی است که مواضع ایران و خط قرمزهای این کشور، بنیان ضعیفی برای انجام مذاکرات بیشتر ایجاد کرده است از جمله اینکه ایران محدودیت ده ساله بر برنامه هسته‌ای خود را نمی‌پذیرد، تحقیق و توسعه باید در مدت زمان اجرای توافقنامه نهایی ادامه داشته باشد، تمام تحریم‌ها باید بلافاصله در زمان توافق لغو شود و اینکه ایران مجوز بازرسی از تأسیسات نظامی خود را صادر نخواهد کرد.

این اندیشکده در شرایطی خطوط قرمز ایران را در این مرحله از مذاکرات مانع ادامه و پیشرفت گفت‌وگوها خواند که ایران از همان ابتدای مذاکرات و حتی پیش از صدور بیانیه لوزان نیز این موارد را به عنوان خطوط قرمز خود در مذاکرات پیش رو اعلام کرده بود و به هیچ عنوان درخواست‌های زیاده خواهانه غرب در قالب ان پی تی و یا حتی پروتکل الحاقی نمی‌گنجد و به نظر می‌رسد غربی‌ها سعی دارند به این طریق فرافکنی کرده و در صورت عدم دستیابی به توافق نهایی ایران را مقصر جلوه دهند.

ادامه مذاکرات شرایط را برای گرفتن امتیاز بیشتر از سوی ایران هموارتر می‌سازد

این گزارش در ادامه تأکید می‌کند: موضع ایران اینگونه است که غرب به این مذاکرات نیازمند است و در صورت حصول توافق پیروزی بزرگی عاید غربی‌ها و به ویژه آمریکایی‌ها شده است. مادامی که رویکرد ایران اینگونه باشد، به نظر می‌رسد برای گرفتن امتیاز در این مذاکرات تلاش می‌کنند. با چنین شرایطی هر یک روز که مذاکرات بیشتر ادامه پیدا کند، راه برای ایران برای گرفتن امتیازهای بیشتر باز خواهد شد.

از همین‌رو، اندیشکده آمریکایی «سیاست دوحزبی» با استناد به دلایل بالا معتقد است اگر شرایط اینگونه ادامه پیدا کند، امکان دستیابی به توافق خوب برای غرب ممکن نخواهد بود و به همین دلیل غرب باید مذاکرات را ترک کند. این اندیشکده تأکید می‌کند: ادامه این مذاکرات می‌تواند نشانه‌ای باشد که محاسبات تهران درست بوده و آمریکا از آنجا که به این مذاکرات نیاز دارد، تمایلی به ترک آن ندارد. علاوه بر این، با تشویق مذاکره‌کنندگان ایرانی برای ماندن بر سر میز مذاکرات و ادامه گفت‌وگوها می‌تواند بنیان‌های توافق خوبی را که آمریکا مد نظر دارد تضعیف کند.

این اندیشکده آمریکایی در پایان می‌نویسد: هنوز راهی برای ادامه مذاکرات و دستیابی به توافقی خوب وجود دارد. اگر «باراک اوباما» رئیس‌جمهوری آمریکا معتقد است که توافقنامه خوبی را با تهران به امضا رسانده پس نباید هراسی از ارائه آن به کنگره داشته باشد. علاوه براین، بهتر است دیپلمات‌های آمریکایی مذاکرات را همینجا متوقف کرده و برای مشورت بیشتر متن توافق را به واشنگتن بیاورند تا قبل از فرارسیدن ضرب الاجل آتی توافقی حاصل شود که از نگاه آمریکایی‌ها یک توافق خوب باشد.