دلایل بی اعتمادی تهران به غرب
به گزارش پارس، پایگاه خبری لوب لاگ در گزارشی به قلم «اما اسکات» نوشت از حملات سایبری به تاسیسات هستهای ایران گرفته تا ترور دانسمندات اتمی این کشور توسط عوال آمریکا و اسرائیل، همگی موجب شده تا موجی از بیاعتمادی در میان ایرانیها ایجاد شود که باعث عدم مشارکت آنها در روند «شفافیت» هستهای شده است.
در این گزارش با اشاره به اصرار غرب برای دسترسی به اماکن نظامی در ایران، عنوان شده است که ایران با اعطای چنین دسترسیهایی مخالف است.
بالاترین سطح شفافیت
نویسنده همچنین خاطرنشان کرد: «این مباحثات داخلی در میان طرف غربی مذاکرات نیز که نگران اهداف برنامه هستهای ایران میباشد، برقرار بوده است. طبق گفته یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی پروتکل الحاقی این اجازه را به بازرسان میدهد که در صورت تردید درباره مسئلهای یا نیاز به احراز شفافیت در موضوعی، از اماکن اعلام نشده نظیر سایتهای نظامی بازرسی کنند. چنین اظهاراتی از سوی آمانو پیشتر نیز تکرار شده بود، سخنانی که بی شک در برخی مراحل مذاکرات ایجاد اصطکاک نموده است.
پس از انجام یکی از دورهای مذاکرات در 2 آوریل، آمانو نیز همنوا با غرب و بخصوص سیاستمداران آمریکایی "بالاترین سطح شفافیت" در مورد ایران را لازمه تحقق یک معامله خواند. وی پروتکل الحاقی را ابزار دسترسی به این سطح شفافیت نامید. جالب اینجاست که آمانو در حالی از فقدان اعتماد کافی میان ایران و جامعه جهانی سخن میگوید که به گفته وی، ظرفیت تائیدشده فزاینده اجرای پروتکل الحاقی این امکان را برای "آژانس بین المللی انرژی اتمی" فراهم میکند که به جزئیات بیشتر و درک بهتری از فعالیتهای هستهای ایران دست پیدا کند. وی این شرایط را زمینهساز افزایش اعتماد جامعه جهانی به ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران میداند.»
در بخش دیگری از گزارش «لوب لاگ» تاکید شد: پس از انتشار بیانیه ای که محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران و فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مشترکا در 2 آوریل (در لوزان) منتشر کردند، باراک اوباما در اظهاراتی اعلام کرد که ایران با بالاترین و با نفوذترین سطح بازرسی و نظام شفافیتی طول تاریخ در مورد یک برنامه هسته ای موافقت کرده است. وی معامله با ایران را نه بر اساس اعتماد که بر اساس تائید بیسابقه دانست. جان کری نیز در سخنانی همین پیام اوباما را تکرار کرد.
درخواستها برای سطح بالایی از شفافیت به همین موارد ختم نمیشود: کالین کال، مشاور امنیت ملی جو بایدن معاون رئیسجمهور آمریکا در همایش اخیر انجمن کنترل تسلیحات اظهار داشت که «در صورت انجام یک معامله، دولت اوباما سختترین سطح از شفافیت و تائیدات مورد نیاز در یک توافق هستهای را اجرا خواهد کرد به گونهای که مسیرهای مخفی برای دستیابی به بمب بسته شود.»
اسکات در ادامه ضمن ابراز تعجب از این مساله که علیرغم مخالفتهای ایران، اصرارهای بیپایان بر این سطح از شفافیت از سوی غرب دائما تکرار می شود، تصریح کرد: «طبق تصویر سیاه و سفیدی که (توسط غرب) از نیات هستهای ایران نشان داده شده، یا ایران کاملا شفاف اهداف صلح آمیز خود را اثبات میکند و یا در صورت عدم شفافیت، در حال پیمودن جاده تولید سلاح اتمی میباشد.
گرچه حصول شفافیت از طریق نظارت و تائید تاثیر ویژهای در کاهش سوءظن به اهداف هستهای ایران دارد، اما ایران باید بر بیاعتمادی درباره نیات کشورهای غربی غلبه کند تا بتواند مشارکتی کامل در فرآیند شفافیت داشته و سپس مطمئن شود که چنین مشارکتی امنیت ملی کشور را به مخاطره نخواهد انداخت.»
تناقض شفافیت با امنیت
در ادامه این گزارش آمده است: «واقعیت این است که ایران در معرض تهدیدات فزایندهای در سطح منطقهای و بین المللی قرار دارد. جو بایدن اخیرا گفته است که در صورتی که تلاش خود برای دستیابی به سلاح هستهای را از سر بگیرد، تمامی گزینهها روی میز خواهد بود. این سخنان ناقل این پیام است که آمریکا قصد سوء استفاده از اطلاعات بدست آمده از روند شفافیت در ایران را دارد؛ پیامی که بیش از پیش ایران به مشارکت در شفافسازی بیاعتماد میکند.
جان کری به عنوان خط مقدم آمریکا در مذاکرات اخیرا در گفتگو با رسانههای اسرائیلی و به منظور اطمیناندهی به تل آویو در خصوص تلاش واشنگتن برای جلوگیری از اهداف تسلیحاتی برنامه هستهای ایران تاکید کرد که ایالات متحده در حال طراحی و استقرار تسلیحاتی است که میتواند تاسیسات اتمی ایران را نابود کند.
به منظور دستیابی به بطن اطلاعات هستهای ایران و کاهش یا توقف سرعت فعالیت هستهای تا ساخت سلاح، سازمانهای جاسوسی آمریکا و اسرائیل از روشهایی مانند جاسوسی، خرابکاری و ترور استفاده کردهاند . حمله سایبری به تاسیسات هستهای ایران از طریق ویروس استاکس نت در سال 2010 و ترور 5 دانشمند هستهای ایران طی سال های 2010 تا 2013 توسط موساد و مجاهدین خلق (گروهک منافقین) بیاعتمادیهایی را تشدید کرده که نیاز به برطرف شدن دارد. به نظر نمیرسد که بیاعتمادی ایرانیها به اهداف آمریکا از شفافیت طی چند هفته اخیر کاهش پیدا کرده باشد.
حضور داعش در استان های شرقی عراق و نزدیک به مرز ایران بخصوص الرمادی این ظن را ایجاد کرده که چنین وضعیتی طرح آمریکا و اسرائیل علیه ایران است. در جلسه غیرعلنی پارلمان ایران در تاریخ 24 مه که با حضور ظریف برگزار شد نیز به مساله ارتباط میان پرونده هستهای ایران با افزایش تهدید داعش علیه این کشور اشاره شده بود.»
توافق نباید وابسته به ابعاد احتمالی باشد
نویسنده در انتهای گزارش خود با اشاره به بازدیدهای آژانس از چند سایت نظامی ایران طی سال های گذشته، نوشت: به طور کلی صنایع نظامی ایران به روی نظارتهای عمومی بسته است. اطلاعات عنوان شده از سوی مقامات ایرانی در رسانهها و همچنین ابزارهای پنهان (جاسوسی) تنها روشهای بدست آوردن اطلاعات نظامی ایران توسط خارجیها است.
رهبری ایران تلاش میکند با اعلام نیات صلح آمیز کشور در زمینه فناوری هستهای، شفافسازی کند. بعلاوه اینکه جامعه جهانی اطمینانی درباره اینکه ایران بدنبال دستیابی به سلاح اتمی است، ندارند. بااین حال بدون حل مساله «ابعاد نظامی احتمالی»، ظرفیتهای هستهای ایران شفاف نیست.
این رویکرد از یک سو میتواند برنامه هستهای کشور را مصون نگه دارد و از سوی دیگر نمایش ضعف و فقدان تجربه در مکانیسمهای شفافیت محسوب شود. بنابراین، یک توافق احتمالی نباید بر رفع نگرانیها در زمینه «ابعاد نظامی احتمالی» به خصوص از دیدگاه آمریکا که خواستار دستیابی به هر نقطه در هر زمانی و همچنین مصاحبه با افرادی خاص است، متکی باشد.
ارسال نظر