اعتیاد؛ معضل امنیت ملی روسیه

به گزارش پارس به نقل از ایرنا، مواد مخدر در روسیه دو منشاء متفاوت دارد و در حالی که بخش عمده آن از افغانستان و از طریق کشورهای آسیای مرکزی به روسیه قاچاق می شود، بخش دیگری نیز به ویژه مواد افیونی شیمیایی از چین به این کشور قاچاق می شود.

بر اساس اطلاعات موجود، بسیاری از معتادان روس، مواد مخدر تولید شده در افغانستان شامل تریاک و هروئین استعمال می کنند که از طریق کشورهای آسیای مرکزی شامل افغانستان، ازبکستان و قزاقستان به مناطق مرزی روسیه قاچاق و از آنجا به نقاط مختلف این کشور توزیع می شود.

به گفته ویکتور ایوانف رییس سازمان فدرال مبارزه با قاچاق مواد مخدر روسیه، 90 درصد مواد مخدر مصرفی در روسیه از خارج به این کشور قاچاق می شود. 

ایوانف منبع اصلی مواد مخدر قاچاق شده به روسیه را افغانستان دانست و با متهم کردن آمریکا و ناتو به نادیده گرفتن مساله مواد مخدر در افغانستان اظهار داشت: آنها به این مساله توجه نمی کنند که بخشی از مواد مخدر تولید شده در افغانستان به بازارهای اروپایی و کشورهای عضو ناتو راه می یابد. سیاست غرب در مساله مواد مخدر افغانستان غیرمنصفانه است.

این مقام امنیتی روس با بیان این که تولید هروئین و حشیش در افغانستان افزایش یافته است و این کشور در مکان نخست جهانی تولید این گونه مواد افیونی قرار دارد، خاطرنشان کرد: نیروهای خارجی و کشورهای عضو ناتو به رهبری آمریکا در افغانستان تولید و قاچاق مواد مخدر از این کشور را نادیده می گیرند و می گویند که این مساله را به دولت افغانستان واگذار کرده اند. 

بر اساس اطلاعات موجود، سال گذشته در روسیه حدود 20 تن مواد مخدر از قاچاقچیان کشف و ضبط شد که این بخش کوچکی از مواد مخدر قاچاق شده به روسیه است.

مواد مخدر در روسیه در دو و نیم دهه اخیر پس از فروپاشی شوروی به شدت افزایش یافته است بطوری که به گفته ویکتور ایوانف، اکنون حدود هفت میلیون و 300 هزار نفر مواد مخدر مصرف می کنند که البته بیش از پنج میلیون نفر آنها معتاد محسوب می شوند و بقیه هر از چندگاهی مواد افیونی استعمال می کنند.

این مقام روس خاطرنشان کرد در سال نخست پس از فروپاشی شوروی ، شمار معتادان در روسیه حدود 50 هزار نفر بود که در مقایسه با سطح کنونی معتادان این کشور دهها برابر رشد داشته است.

روزنامه 'کامرسانت' چاپ مسکو اخیرا به استناد گزارش سازمان فدرال مبارزه با قاچاق مواد مخدر روسیه اعلام کرد: 6 درصد جمعیت 146 میلیون نفری روسیه معتاد به مواد مخدر هستند. 

به نوشته این روزنامه روسی ، اعتیاد به مواد افیونی در میان مردم روسیه به ویژه اقشار جوان آن که قربانیان اصلی این بلای خانمانسوز هستند، به سرعت گسترش می یابد. 

بسیاری از مقامها و کارشناسان روس، این وضعیت را به شدت نگران کننده می دانند که زنگ خطر را برای این کشور به صدا درآورده است. 

در این وضعیت، سازمان فدرال مبارزه با قاچاق مواد مخدر روسیه به عنوان نهاد اصلی دست اندرکار مبارزه با مواد افیونی در این کشور تلاش های خود را در سال های اخیر برای مسدود کردن مسیرهای قاچاق مواد مخدر به روسیه افزایش داده و نیروهای جدید به خدمت گرفته و در مناطق مختلف این کشور پهناور، گشت های دائمی و مراکز ویژه نظارت بر وضعیت مواد مخدر ایجاد کرده است. 

این سازمان در مبارزه با مواد مخدر با تشکیلات امنیتی روسیه در وهله اول وزارت کشور و سازمان امنیت فدرال موسوم به 'اف.اس.ب' همکاری نزدیک دارد. 

سازمان فدرال مبارزه با قاچاق مواد مخدر روسیه در مبارزه با این نوع مواد مخرب به همکاری مردمی امید بسته و مسوولان این سازمان از طریق رسانه های خبری چاپی و تصویری و شنیداری و نیز شبکه اینترنتی از مردم روسیه دعوت به همکاری و ارائه اطلاعات در دست در مورد قاچاقچیان مواد مخدر می کنند. 

تلاش های این سازمان در سال های اخیر به ثمر نشسته و در سال 2014 بر اساس اطلاعات سازمان فدرال مبارزه با قاچاق مواد مخدر در مجموع حدود 20 تن انواع مواد افیونی از باندهای مواد مخدر و قاچاقچیان روس و خارجی کشف و ضبط شد. 

بخش عمده مواد مخدر ضبط شده توسط نیروهای امنیتی روسیه را حشیش و ماری جوانا تشکیل می دهد که بطور عمده از کشورهای دیگر قاچاق و مقداری نیز در مناطق مختلف این کشور به صورت پنهانی کاشته یا تولید می شود و ماموران امنیتی به مبارزه با این گونه اقدامات می پردازند.

در گزارش سازمان فدرال مبارزه با قاچاق مواد مخدر در این رابطه خاطرنشان شده است: نیروهای این سازمان غالبا در کشف مواد مخدر از نیروهای امنیتی ویژه روسیه کمک می گیرند. 

ویکتور ایوانف رییس سازمان فدرال مبارزه با قاچاق مواد مخدر روسیه، به تازگی اعلام کرد که سالانه حدود 290 هزار نفر در ارتباط با مواد مخدر در روسیه تحت پیگرد قانونی قرار می گیرند که بخش عمده آنها شامل بیش از 200 هزار نفر را معتادان تشکیل می دهند.

روسیه برای مقابله با سیل قاچاق مواد مخدر از این کشور که به عقیده مقامات روس بخشی از استراتژی آمریکا برای تضعیف این کشور است به توسعه همکاری های منطقه ای می پردازند.

در این راستا، مسکو از سازمان پیمان امنیت جمعی که روسیه عضو اصلی آن را تشکیل می دهد برای مبارزه با قاچاق مواد مخدر و توسعه همکاری های امنیتی در این عرصه استفاده می کند.

'نیکلای بوردیوژا' دبیرکل سازمان پیمان امنیت جمعی به تازگی اعلام کرد که این سازمان چند رشته عملیات در کشورهای آسیای مرکزی به ویژه تاجیکستان برگزار و در جریان آن چند کانال قاچاق مواد مخدر از افغانستان را مسدود و گروه های قاچاقچی را متلاشی کرده است.

به گفته بوردیوژا، سازمان پیمان امنیت جمعی در 10 سال گذشته بیش از 22 عملیات مشترک را در مرز های کشورهای عضو این سازمان اجرا و بیش از 10 تن مواد مخدر قاچاق را کشف و مصادر کرده است.

روسیه در راستای مبارزه با قاچاق مواد مخدر از افغانستان به برخی کشورهای آسیای مرکزی کمک می کند و اخیرا ایوانف از کمک 5/5 میلیون دلاری به تاجیکستان خبر داد.

به گزارش رسانه های روسی، نیروهای امنیتی روسیه در سال های اخیر با همکاری و هماهنگی با دولت و سازمان های امنیتی افغانستان در این کشور چند رشته عملیات ویژه برای نابودی گروه های قاچاقچی مواد مخدر و مراکز تولید هرویین اجرا کرده اند.

روسیه با جمهوری اسلامی ایران، کشور دارای رتبه نخست در مبارزه با قاچاق مواد مخدر در سطح جهانی هم همکاری نزدیکی در مبارزه با قاچاق این مواد دارد و مقامات روس بارها مبارزه کشورمان با این پدیده شرارت آمیز را تحسین و برای کسب تجربیات ایران در این عرصه مهم ابراز علاقه مندی کرده اند.

ایران و روسیه در پاییز سال گذشته، پروتکل همکاری در زمینه مبارزه با مواد مخدر امضا کردند که در سفر 'عبدالرضا رحمانی' فضلی وزیر کشور و دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر ایران به مسکو در 17 آذر ماه سال گذشته امضا شد. 

روسها امیدوارند که از مجموعه این تلاش های خود بتوانند برای غلبه بر معضل اعتیاد به مواد مخدر که نیروی جوان این کشور را هدف قرار داده و امنیت ملی روسیه را تهدید می کند، استفاده کنند و بخش قابل توجهی از این تلاش ها به همکاری با کشورهای منطقه در وهله اول ایران متمرکز شده است و مسکو در این رابطه به تعامل با ایران و استفاده از تجربیات غنی کشورمان می پردازد.

به نظر می رسد روسیه در این راستا بطور کامل از همکاری با غرب و آمریکا برای مبارزه با مواد مخدر ناامید شده و مقامهای روس با توجه به بی تفاوتی غربی ها در افغانستان به مساله مهم مبارزه با مواد افیونی به مقاصد آنها در استفاده از این مساله برای تضعیف روسیه پی برده اند و به همین دلیل مانند گذشته برای این تعامل بین المللی حساب باز نمی کنند.