احتمال تعیین نماینده وی‍ژه اوباما برای نظارت بر اجرای توافق هسته ای

به گزارش پارس، نشریه آمریکایی 'پولیتیکو' وابسته به جمهوری خواهان، در جدیدترین نوشتار خود درباره مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5 (اعضای دائم شورای امنیت و آلمان) و توافق احتمالی نوشت: برخی از منابع نزدیک به مذاکرات هسته ای خبر داده اند که تیم اوباما در صدد است شخص معینی را برای نظارت بر اجرای توافق هسته ای ایران منصوب کند.

به نوشته این نشریه، این یکی از اقداماتی است که آمریکا در نظر دارد برای حصول اطمینان از پایبندی کامل ایران به مفاد توافق و عدم انحراف ایران انجام دهد؛ اقدامی که برخی از کارشناسان آن را هوشمندانه توصیف می کنند.

پولیتیکو از این مقام با عنوان 'سزار' یاد می کند و به گفته 'رابرت اینهورن' معاون عدم اشاعه تسلیحات هسته ای وزیر امور خارجه آمریکا در دوران ریاست جمهوری 'بیل کلینتون'، این مقام می تواند عناوینی چون 'هماهنگ کننده اجرا' یا 'نماینده مخصوص' یا هر عنوان دیگری از این قبیل را داشته باشد.

این نوشتار یادآور شد که بعد از بیانیه هسته ای لوزان سوئیس در فروردین ماه سال جاری، طرف ایرانی و غربی در سطوح گوناگونی همچنان مشغول ادامه مذاکره هستند و هنوز اختلاف نظرهای جدی بر سر مسائل کلیدی وجود دارد.

نویسنده با بیان اینکه با وجود عدم قطعیت بسیار درباره شکل گیری توافق، تیم اوباما تدابیر لازم برای اجرای توافق را آغاز کرده است، افزود: یکی از مقامات سابق نزدیک به مذاکرات و بحث های مربوط به توافق هسته ای، خبر داده است که افزایش پرسنل سرویس های اطلاعاتی و اختصاص بودجه بیشتری از سوی وزارت خزانه داری آمریکا برای آژانس های اطلاعاتی، می تواند اقدامات دیگری باشد که علاوه بر انتصاب چنین مقامی که راهبری فرآیند نظارت را بر عهده دارد، انجام شود.

این نشریه همچنین یادآور شد که مقامات وزارت خارجه آمریکا فقط تاکید می کنند که تمرکز اصلی آنها بر دستیابی به توافق است و درباره روندهایی که بعد از توافق کلید خواهد خورد و از سخن گفتن درباره جزییات اجرا سخن نمی گویند.

نشریه پولیتیکو از قول 'ماری هارف' مشاور ارشد ارتباطات استراتژیک در وزارت خارجه آمریکا نوشت: با توجه به بسیاری از جزییات، عناصر و ارکان اساسی طرح اجرای توافق، مدتی است که در حال برنامه ریزی در این خصوص بوده ایم و همه ابعاد روند اجرا را مد نظر قرار داده ایم. از جمله اینکه سامان دهی دولت آمریکا در این باره چگونه باید باشد. در صورت دستیابی به توافق، مدل های متفاوتی برای ادامه کار وجود دارد و ما به دنبال الگویی خواهیم بود که بهترین نتیجه را به همراه داشته باشد.

این نشریه در ادامه با یادآوری اهمیت نقش سایر کشورهای عضو گروه 1+5 در مذاکرات و مفاد توافق احتمالی، نوشت:

''برخی گزارش ها از شکل گیری یک گروه چندملیتی موسوم به 'کارگروه حل و فصل مناقشه' خبر داده اند که به ادعاهای مربوط به انحراف از مفاد توافقنامه پاسخگو باشد. اما اگر بحث انتصاب یک فرد در میان باشد، نکته مهم این است که وی باید به لحاظ سیاسی مرتبه ای عالی داشته و مهم تر از آن مورد اعتماد کامل شخص رییس جمهوری باشد.''

'تریتا پارسی' رییس اندیشکده آمریکایی 'آمریکایی های ایرانی تبار' موسوم به 'نیاک' در این خصوص معتقد است:'' سطح مقام و میزان نفوذ این شخص به ایرانی ها و همچنین دیوان سالاران آمریکا نشان می دهد که واشنگتن تا چه اندازه در اجرای توافق جدی و مصمم است؛ خصوصا درباره تخفیف تحریم ها. این امر با توجه به دشمنی نهادینه شده بین ایالات متحده آمریکا و ایران بسیار مهم است.''

مقامات سابق آمریکایی که در روند شکل گیری توافق هسته ای سال 1994 کره شمالی و آمریکا دخالت داشته اند، تاکید می کنند که تیم اوباما همان گونه که در دستیابی به توافق با ایران جدی است باید در نظارت بر اجرای آن هم بسیار جدی و حساب شده عمل کند.

'استفان بوزورث' که بعد از شکل گیری توافق هسته ای بین واشنگتن و پیونگ یانگ در دولت کلینتون مسوولیت نظارت بر اجرای بخش هایی از توافق مذکور را در بر عهده داشت، در حمایت از انتصاب چنین مقام عالی رتبه ای گفته است: یکی از بزرگ ترین اشتباهات من این بود که شخص معینی را به عنوان مقام ارشد ناظر بر روند اجرا منصوب نکردم. معمولا این خطر وجود دارد که بعد از دستیابی به توافق، بحث های حزبی بر سر خود توافق، به غفلت از اعمال جدی و بسیار دقیق تدابیر نظارتی منجر شود.

نویسنده این گزارش خاطر نشان کرد که عده زیادی از جمهوری خواهان کنگره با مذاکرات هسته ای ایران مخالفند و اکنون که ضرب الاجل تعیین شده (10 تیر ماه) نزدیک می شود، اعتراضات و نگرانی های آنها تشدید شده است.

سناتور جمهوری خواه 'باب کورکر' رییس کمیته روابط خارجی سنا و سناتور جمهوری خواه 'لیندسی گراهام' که خود را برای نامزدی انتخابات ریاست جمهوری آمریکا آماده می کند، دو تن از جدی ترین مخالفان رویکرد هسته ای اوباما در قبال ایران هستند.

آنها از اخباری دال بر اینکه شاید آمریکا از ایران نخواهد تمامی ابعاد تحقیقات هسته ای سابق خود را شفاف سازی کند، به شدت نگران شده اند.

کورکر در نامه خود به اوباما، وی را ترغیب کرده است که اگر ایران از 'خطوط قرمز' خاص عبور کند، مذاکرات را ترک گوید.

از سوی دیگر، 'جان کری' وزیر خارجه آمریکا روز پنجشنبه اعلام کرد که مذاکرات همچنان سخت و دشوار است و تاکید کرد آمریکا توافق بد را امضا نخواهد کرد.

وی در عین حال اظهار داشت ایران تا قبل از امضای توافق یا تخفیف تحریم ها مجبور نخواهد بود درباره تمامی پرسش های مربوط به تحقیقات سابق خود، شفاف سازی کند.

در عین حال، گراهام روز چهارشنبه 27 خرداد ماه در سنا اعلام کرد که کری به وی گفته است تحقیقات سابق ایران همچنان یک موضوع بسیار جدی در مذاکرات است.

'جان کربی' سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز در همین راستا تاکید کرد که آمریکا در حال واگذاری امتیاز در مذاکرات نیست.

اظهارات کری، مخالفان توافق در سنا را بیش از قبل نگران کرده و آنها عقیده دارند تیم اوباما که می خواهد توافق هسته ای با ایران را به عنوان یک دستاورد بزرگ از خود در کاخ سفید باقی بگذارد، در حال عقب نشینی در گفت و گوهاست.

پولیتیکو در همین راستا، عقیده 'مارک دوبوویتز' مدیر اجرایی اندیشکده آمریکایی 'بنیاد دفاع از دموکراسی ها' را درباره انتصاب یک مقام مشخص برای نظارت بر روند اجرای توافق هسته ای درج کرد.

وی به عنوان رییس این اندیشکده که مورد حمایت جدی لابی صهیونیسم در واشنگتن بوده، در این باره گفته است: انتصاب یک مقام مشخص باعث می شود که حملات و اعتراضات طرف های درگیر تنها متوجه وی باشد و احتمالا تیم اوباما خواهان چنین چیزی نیست. در واقع، وی تنها مقامی خواهد بود که باید پاسخگوی مشکلات احتمالی باشد. بهترین راه برای اینکه همه مسوولیت ها به تنهایی متوجه شما نشود، این است که بار مسوولیت را بر دوش یک نهاد مرکب قرار دهید. این به لحاظ سیاسی، آسان تر از این است که یک مقام به تنهایی مسوول و پاسخگو باشد.