نگاهي به زندگي دست راست صدام حسين

به گزارش پارس به نقل از فرهنگ نیوز، طارق عزيز وزير خارجه ديکتاتور مخلوع عراق را مي توان از بزرگترين بانيان جنايت هاي صورت پذيرفته توسط حزب بعث در طول سه دهه حکم راني اين حزب در عراق دانست.

 ميخائيل يوحنا معروف به طارق عزيز وزير خارجه صدام حسين ديکتاتور معدوم عراق در زندان در گذشت. انتشار خبر فوق در حالي امروز بر تيتر شمار کثيري از رسانه هاي منطقه و بين المللي قابل مشاهده است که آخرين بازماندگان حزب بعث عراق در يک چرخش صد و هشتاد درجه اي در طول يک سال اخير با رهايي مشي پان عربيسم به حمايت از افراط گرايان داعش در سطح عراق و سوريه پرداخته اند. با اين حال بودند کساني هم چون طارق عزيز که بر خلاف رويه همکاران بعثي اش با پايان حکومت صدام به انتهاي راه رسيده و مسير انزوا در پيش گرفتند.

طارق عزيز در سال 1936 در حوالي موصل و در خانواده اي مسيحي آشوري ديده به جهان گشود. نگاهي کوتاه به زندگي وي حاکي از فراز و فرودهاي متفاوتي است که عزيز در طول زندگي اش تجربه نموده است، روندي که نهايتا با ورود آمريکايي ها به عراق در سال 2003 به پايان رسيده و زمينه تسليم شدن طارق عزيز را فراهم نمود.طارق عزيز تحصيل کرده رشته زبان انگليسي در دانشکده ادبيات در دانشگاه بغداد است و قبل از اين که به حزب بعث ملحق شود روزنامه نگاري مي کرد.

انتشار خبر مرگ طارق عزيز 79 ساله در زندان در حالي از سوي مديريت زندان الناصريه به دليل سکته قلبي بيان شد که پيامدهاي اقدامات جنون آميز وي و هم قطارانش هم چنان گريبان گير مردمان عراق و منطقه مي باشد. منطقه خاورميانه در سه دهه حکومت بعثي ها در عراق شاهد مرگ ميليون ها عراقي، کويتي و ايراني بوده است که به جهت جاه طلبي هاي صدام حسين و يارانش به کام مرگ گرفتار شده بودند.

طارق عزيز با اين که از قوميتي غير عرب بود، خود را عرب ملي‌گرا و عراقي ميهن‌پرست معرفي مي‌کرد. هنگامي هم که صدام حسين نام او را به طارق عزيز تغيير داد، از اين تغيير نام استقبال کرد. از وفادارترين ياران صدام حسين بود و در حلقه پيرامون او، شخصيتي متمايز و متفاوت بود. همين تمايز و تفاوت هم از او چهره‌اي مناسب براي پيشبرد ديپلماسي صدام در جهان ساخت.

چرايي دستيابي يک مسيحي به مدارج بالا در حزب بعث؟ از سرو مشروب تا سيگار برگ
از زمان فروپاشي امپراطوري عثماني و استيلاي فرانسه و بريتانيا بر سوريه و عراق، طرفين پنهاني پذيرفتند که جهت تداوم نفوذشان در دو کشور فوق زمينه ايجاد حکومتي ضعيف و غير مردمي را فراهم نمايند تا حاکمان اين کشور ها جهت حکمراني ناگزير به اتکا به پاريس و لندن گردند. سقوط حکومت پادشاهي در عراق و منطقه شامات نيز مانع از رويه فوق نگرديد و عملا موجب روي کار آمدن اقليت ها در دو کشور فوق گرديد. حزب بعث سوريه به رهبري حافظ اسد که به طايفه علوي ها وابسته است قدرت را در دمشق قبضه کرده و بر اکثريت سني اين کشور حکومت نمود. در عراق نيز حزب بعث به رهبري حسن البکر و صدام حسين وابسته به اقليت سني اين کشور بر اکثريت شيعه عراق حکمراني مي نمود.

مسيحيان از ديرباز به گونه اي پراکنده در سطح خاورميانه زيست مي نمودند. با وجود اقداماتي نظير بمب گذاري از سوي جريان هاي تکفيري در طول يک دهه اخير که موجب مهاجرت گسترده مسيحيان شده است، هم چنان شماري زيادي از پيروان اين دين در عراق، ايران، سوريه، لبنان، مصر و فلسطين زندگي مي نمايند. شعب حزب بعث در سوريه و عراق (در دوران صدارت صدام حسين) به دليل عدم مشروعيت بالا همواره جهت تداوم حکمراني شان علاوه بر اتکا بر طايفه اي که خود بدان تعلق دارند زمينه نزديکي و ائتلاف با اقليت مسيحي را نيز فراهم مي نمودند، بدين جهت است که در هر دو کشور شاهد قدرت گيري عناصر مسيحي در مدارج بالاي حکومتي هستيم.

ميخائيل يوحنا پس از سقوط حزب بعث اظهار داشته که علاقه اي به دين مسحيت نداشته و قلبا اسلام را ترجيح مي داده ولي به دليل آن که اطرفيان او را متهم به تلاش براي کسب قدرت ننمايند از بيان آن پرهيز نموده است.

طارق عزيز از شخصيت هاي کلان مسيحي عراق است که توانست تا سمت مسئوليت وزارت خارجه عراق پيش رود. با تعيين وي به عنوان وزير خارجه در خلال حمله نيروهاي بعثي به ايران، عزيز شهرتي جهاني يافت. تسلط او به زبان انگليسي عملا طارق عزيز را به سخنگوي بي بديل دولت و حزب بعث عراق تبديل کرده بود. عزيز علاقه‌ ويژه‌اي به سيگار برگ و مشروبات الکلي داشت از دهه ۵۰ ميلادي با صدام حسين آشنا و از قديمي‌ترين افراد مورد اعتماد او بود. از سال ۱۹۶۳ به جرگه رهبران حزب بعث عراق پيوست و مسئول امور تبليغات و سازماندهي حزب شد.

ميخائيل يوحنا علاوه بر وزيري امور خارجه، سابقه عضويت در مجلس انقلابي عراق، معاونت نخست وزير و دستيار رسانه اي صدام حسين را در کارنامه خود دارد. وي از زمان روي کار آمدن صدام حسين به عنوان معاونت رئيس جمهور و سپس رياست جمهوري در کنار ديکتاتور مخلوع عراق قرار داشته است.

تعيين يک شخصيت مسيحي به عنوان يک مقام ارشد از سوي صدام حسين خود گاها بسان دستاويزي جهت نشان دادن احترام به حقوق اقليت ها عنوان مي شد.در چهارده فوريه ۲۰۰۳ طارق عزيز تلاش کرد با ديدار با پاپ ژان پل دوم و ديگر مسئولان واتيکان مانع از حمله آمريکا به عراق گردد. وي در اين ديدار از تمايل رژيم عراق براي همکاري با جامعه بين المللي خبر داد، امري که نهايتا نتوانست مانع از حمله آمريکا و بريتانيا گردد.

پل تسليحاتي حزب بعث
از طارق عزيز به عنوان يکي از مقامات ارشد حزب بعث که نقش بسزايي در انتقال تسليحات از اروپا و آمريکا به عراق به ويژه در خلال جنگ تحميلي هشت ساله بر عليه ايران نام برده مي شود. بنا بر اسناد منتشر شده از سوي منابع اطلاعاتي و امنيتي آمريکا، عزيز با گفتگوهاي مکرر با طرفين غربي (به طور مثال دونالد رامسفلد) راه را بيش از هميشه براي انتقال سلاح هاي کشتار جمعي به عراق مهيا نمود.

طارق عزيز اعتراف نموده که اسپانيا، آلمان و فرانسه زمينه ورود و ساخت تسليحات شيميايي را براي عراق در طول جنگ تحميلي فراهم نموده اند.
پيتر گال بريت عضو کميته روابط خارجي وقت سناي ايالات متحده با صحه گذاردن بر اين ارتباط در نوشته‌هاي خود اذعان مي‌دارد دولت ريگان، رامسفلد را مامور کرد زمينه‌هاي همکاري را با صدام از طريق گفت‌وگو با طارق عزيز فراهم کند. در دور اول اين کمک‌ها که طارق عزيز باعث آن شد دولت ريگان مجوز حمايت مالي و صادرات مواد کشاورزي را به ارزش صدها ميليون دلار به صدام داد.

در خلال مذاکرات محرمانه طارق عزيز با مقامات آمريکايي که رياست آن را رامسفلد برعهده داشت، طارق عزيز با خطرناک‌ توصيف کردن جمهوري اسلامي گفت: ما يک شريک مطمئن براي آمريکا به حساب مي‌آييم و منتظر کمک‌هاي شما هستيم

به‌دنبال همين مذاکرات بود که آمريکا نام عراق را از کشورهاي حامي تروريست خارج و سفارت عراق را در واشنگتن بازگشايي کرد. در همين حال با همين چراغ سبز صدور مواد پايه شيميايي براي ساخت بمب‌هاي شيميايي به بهانه صادرات مواد شيميايي کشاورزي و دفع آفات نباتي به عراق داده شد که بخشي از آن در ساخت بمب‌هاي شيميايي که برعليه کردها در کردستان و نيروهاي ايراني در عمليات خيبر به کار گرفته شد. از طارق عزيز به عنوان بزرگترين واسطه ورود تسليحات کشتار جمعي به عراق نام برده مي شود.

اين جنايتکار جنگي زمينه‌ساز انتقال سلاح‌هاي مدرن فرانسوي نيز از فرانسه به عراق بوده است. مذاکرات او با طرف‌هاي فرانسوي کارخانه «داسوبرگ» فرانسه را متقاعد ساخت تا هواپيماي پيشرفته ميراژ اف-1 را به عراق تحويل دهند. اين هواپيماها ماموريت داشتند منافع نفتي ايران را در ساحل خليج فارس منهدم کنند.

وقتي طارق عزيز منافقين را خريد
ديدار مسعود رجوي سرکرده گروه تروريستي منافقين با طارق عزيز و صدام حسين را مي توان نقطه عطفي در تاريخ اين سازمان تروريستي دانست. ديداري که نهايتا به همکاري تام و تمام اين سازمان با عراق بر عليه جمهوري اسلامي و مردم ايران گرديد. روز بعد از ديدار رجوي با رهبران حزب بعث روزنامه لوموند فرانسه نوشت که «...طارق عزيز رجوي را خريد...».

طارق عزيز نقش بسزايي در اسکان منافقين در فرانسه ايفا کرد. نشريه لوموند فرانسه رسما اين گروه تروريستي را بازيچه دست طارق عزيز عنوان کرده است.

امير طاهري روزنامه نگار و کارشناس ايراني ـ فرانسوي درامور خاورميانه در سال 2004 ، ماه ژوئن پس از دستگيري مريم رجوي و صد و شصت عضو مجاهدين در فرانسه در مصاحبه اي با ژئوف هاتچيسون، دلايلي را براي تصميم آن زمان دولت فرانسه در قبال اعضاي مجاهدين خلق در اورسوردواز عنوان مي کند. به گفته ي وي «...حضور مجاهدين در فرانسه در سال 1981 توسط طارق عزيز مرد شماره دو صدام حسين به تصويب رسيد و اکنون با سقوط رژيم عراق، ديگر دليلي براي حضور مجاهدين در خاک فرانسه وجود ندارد.»

سازمان مجاهدين (منافقين) حتي پس از سقوط دولت بعثي نيز به رهبران آن وفادار ماند. اين سازمان تروريستي در فرداي انتشار حکم اعدام طارق عزيز بلافاصله عليه آن واکنش نشان داده و آن را محکوم نمود.

جاسوس سيا
بنابر برخي مدارک و گمانه زني ها که در سال هاي اخير به ويژه پس از سقوط صدام حسين منتشر شده اند، گمان مي رود که شماري از مقامات حزب بعث هم چون طارق عزيز جاسوس و حافظ منافع ايالات متحده در عراق بوده اند. عدم مقاومت ارتش عراق در برابر نيروهاي آمريکايي و تسليم شدن فوري برخي مقامات پيشين هم چون طارق عزيز ظن ارتباط پنهاني آن ها با سازمان هاي امنيتي بيگانگان را دوچندان مي نمايد.

دونالد رامسفلد وزير جنگ اسبق آمريکا در نوشته هايش تلويحا اين امر را تاييد مي نمايد. رامسفلد مي کويد: «با تلاش طارق عزيز، ما بر صدام نفوذ داشتيم و بر اين نکته تاکيد کرده بوديم که او شخص مهمي است که مي‌تواند سياست‌هاي مشترک دو کشور را در منطقه راهبري کند.»

عامل تسويه خونين درون گروهي

تسويه درون گروهي يکي از خصايص تمامي حکومت هاي ديکتاتوري و فرد محور مي باشد. روسيه کمونيستي به رهبري استالين، حاکمان مستقر در کره شمالي، حکومت فاشيست ها در آلمان و ايتاليا نمونه هايي در اين باره مي باشند.

سخن از اقدامات خون بار از سوي صدام حسين در سال هاي حکم راني امري غير منتظره نمي باشد، اما آن چه قابل توجه است آن که شخص طارق عزيز نيز در وقوع اين اقدامات جنون آميز دخيل بوده است. از وي به عنوان عامل اصلي مرگ اعضاي ارشد حزب کمونيست عراق و شماري از رهبران حزب بعث نام برده مي شود.

طارق عزيز در معدود گفتگوهايش پس از سقوط حکومت صدام حسين تلاش نموده خود را مسئول امور ديپلماتيک و نه امنيتي نشان داده تا بار مسئوليت جنايت هاي حزب بعث را بر عهده نگيرد، اين در حالي است که شواهد گسترده اي دال بر مداخله مستقيم او در مرگ کردها و شيعيان وجود دارد.

روزنامه گاردين در مطلبي که پس از سقوط حکومت بعثي و با دسترسي به برخي آگاهان منتشر نموده به صحت مطلب فوق مي پردازد. به طور نمونه در بخشي از مطلب گاردين آمده است که يکي از نخستين وظايف طارق عزيز براي اربابش، شرکت در کشتار رهبران سطح بالاي حزب بعث براي تضمين پايگاه قدرت صدام بود. يک شاهد عيني به ما گفت: «شخصا ديدم که طارق عزيز از يک هفت‌تير متوسط استفاده مي‌کرد. او به قربانيان از فاصله کمتر از يک متر شليک مي‌کرد.»

بيماري رواني صدام
طارق عزيز، معاون صدام در يک گفت وگوي مفصل پس از سقوط حکومت بعثي که از سوي العربيه پخش شد ناگفته هاي زيادي را از دوران صدام از جمله بيماري رواني ديکتاتور عراق در زمان حمله به کويت و کمک نظامي شوروي سابق به بغداد در جريان جنگ تحميلي با ايران بازگو کرد.

طارق عزيز در اين گفت وگو در حالي که با آرامش به کشيدن سيگار مشغول است، مي گويد: «زماني که صدام قصد حمله به کويت و اشغال اين کشور را داشت از لحاظ رواني بيمار بود و خانواده او عامل همه اشتباهاتي بودند که صدام مرتکب شد.»

معاون پيشين صدام در اين گفت وگو درباره مساله سلاح هاي کشتار جمعي عراق و نيز طمع ورزي برخي نزديکان صدام به مقام و قدرت وي سخن مي گويد و مي افزايد: حسين کامل، داماد صدام همانند يک غده سرطاني در حزب بعث بود و قصد داشت به هر قيمتي جايگاه صدام را نيز تصاحب کند.

طارق عزيز در اين مصاحبه اسرار مختلفي از نظام سابق عراق را فاش کرده و درباره مساله فروش سلاح هاي شيميايي به عراق از سوي آلمان و اسپانيا در زمان جنگ تحميلي عليه ايران گفته و مواضع واقعي آن زمان کشورهاي مختلف جهان در قبال اين جنگ را آشکار کرده است.

معاون صدام در اين گفت وگو مدعي شده است که شوروي سابق در زمان جنگ تحميلي به هر دو طرف درگير کمک نظامي مي کرد و به بغداد سلاح مي داده تا در مقابل ايران از آنها استفاده کند.

عراق را به دست گرگ ها نسپاريد!
طارق عزيز در مصاحبه اي با روزنامه گاردين در ماه هاي ابتدايي که باراک اوباما به عنوان رئيس جمهور در آمريکا تعيين شده بود بار ديگر از صدام حسين دفاع کرد و گفت: «تاريخ اثبات خواهد کرد که او به کشورش خدمت کرد». در اين مصاحبه از باراک اوباما، رييس جمهوري آمريکا به دليل برنامه ارتش اين کشور براي خروج از عراق انتقاد کرد و گفت او با اين کار «عراق را به چنگال گرگ ها خواهد سپرد».
ناظران بر اين باورند که عزيز همچون صدام حسين نگران قدرت گيري فزاينده جمهوري اسلامي در عراق بوده و بدين سان به اوباما هشدار مي دهد که مراقب آينده عراق باشد.

طارق عزيز دوستي ديرينه‌اي با صدام حسين داشت که از آغاز فعاليت آن دو در حزب بعث تا سقوط بغداد تداوم داشت. در دادگاه حاضر نشد به هيچ وجه عليه صدام حسين شهادت بدهد اما در عين حال مسئوليت همه اقداماتي را که در عراق انجام شده بود متوجه شخص صدام مي‌دانست و خود و ديگر دولتمردان عراقي را مبرا مي کرد.
وزيرخارجه پيشين عراق حمله به کويت را بزرگترين اشتباه تاريخي صدام بر مي شمارد.

عزيز در سال ۲۰۱۰ بر خلاف سخنان پيشينش به روزنامه بريتانيايي گاردين گفته بود تا زماني که از زندان آزاد نشود عليه صدام حسين حرفي نخواهد زد و افزود: «زماني که بتوانم حقايق را بنويسم، ممکن است حتي عليه بهترين دوستم نيز صحبت کنم.»

طارق عزيز بعدها در زندان اذعان کرد که عراق عليه ايران از سلاح شيميايي استفاده مي‌کرده و آلمان و فرانسه با موافقت آمريکا به عراق سلاح شيميايي مي‌فروخته‌اند.

اعدام هاي دسته جمعي شيعيان و نسل کشي کردها
اسناد به‌دست آمده نشان مي‌دهد طارق عزيز در اجراي مصوبات اعدام‌هاي دسته‌جمعي در مجلس انقلابي عراق همواره از پيشتازان بوده است. وي همواره در کنار صدام قرار مي‌گرفت و به شدت مورد اطمينان او بود. طارق عزيز از عاملين اصلي وقوع سرکوب گسترده شيعيان عراق در سال هاي قيام آن ها و هم چنين مرگ ده ها هزار کرد به ويژه به دليل بهره گيري از سلاح هاي ممنوعه مي باشد.
طارق عزيز هم چون صدام حسين نسبت به نفوذ ايران در منطقه به آمريکا هشدار داده و تا لحظه مرگ دست از کينه از جمهوري اسلامي بر نداشت.
پس از نخستين جنگ خليج فارس، مردم عراق عليه صدام شورش کردند. طارق عزيز هنوز از اعضاي موثر شوراي فرماندهي انقلاب عراق بود و واکنش اين شورا در برابر شورش مردم وحشيانه بود: « نيروهاي امنيتي ويژه دستور دادند گودال‌هايي کنده شود. هر کس مجبور بود نفر جلويي خود را زنده در گودال بيندازد که بعد بولدوزرها آنان را زنده به گور کردند.»

وقوع چنين جنايات هايي ممکن است با سمتي که عزيز عهده دار بوده هم خواني نداشته باشد، اما بايستي گفت فارغ از مسئوليت وزارت امور خارجه، وي قريب به 24 سال ( از سال 1979 تا 2003) هم زمان معاون نخست وزير نيز بوده است.

صدام در پايان روزهاي ننگين حکومت خود طارق عزيز را مامور کرده بود تا با رايزني‌هاي خود بقاي حکومت اين جنايت کار خونريز را از غربي‌ها بگيرد.

عدم محاکمه جدي طارق عزيز، صدام حسين و ساير رهبران حزب بعث مانع درک و فهم دقيق عوامل پشت پرده حامي آن ها در طول سال هاي حکمراني شان بوده است.

با سقوط حکومت بعثي در عراق هيچ گاه زمينه محاکمه عادلانه سران اين حزب مهيا نگرديد تا حاميان اصلي منطقه اي و بين المللي اين جريان مشخص گردند. شخص صدام حسين در همان ابتدا و با بررسي اولين جرمش به اعدام محکوم شده و عملا بر ساير اقدامات و جنايت هايش و واکاوي آن ها سرپوش نهاده شد. در رابطه با طارق عزيز نيز وضع به همين گونه بود. دادگاه عالي عراق در تاريخ چهارم آبان ۱۳۸۹ عزيز را به اتهام مشارکت در قتل‌عام شيعيان عراق در سال ۱۹۹۹ (۱۳۷۸) به مرگ محکوم کرد. حکمي که هيچ گاه قابليت اجرايي نيافت و بر حدس ها و گمانه زني ها مبني بر نزديکي وي با سرويس هاي امنيتي ايالات متحده افزود.